장음표시 사용
171쪽
Pro lege innitia, oratio XIII.
Pro A. Cluentio Avito, oratio XIV. I. Agraria, oratio XV.
II. Agraria, oratio XVI. III. Agraria, oratio XVII. Pro C. Rabirio, oratio XVULI. Catilinaria, oratio XIX. II. Cantilinaria, oratio XX III. Catilin. oratio XXI. Iv- Catilinaria, oratio XXII Pro L. Μuraena ; Oratio XXI1LProL. Flacco, oratio XXIV. Pro P. Sylla , Oratio XXV. Pro Archia Poeta,oratio XXVI. Post Reditum ad Quir. oratio XXVII. Post Reditum iis Sen or. VIII. Pro LMmo sua, oratio XXIX De Haruspicum Responsis, oratio XXX.
172쪽
DE MPERATORE POMPEIO DELLIGIENDO.
Argumentum, Quaestio , Stylos .
. , omnes populi Rom. copiae iu sia contra Milbridatem On Tigranem uni Pompeio Imperatori optimo committerentur: buio lega reclamarunt plures viri confularra praefertim Horrensius, o, Catulus ', ille negans uni deferenda esse omnis, hic assismans esse contra Maiorum insitutum. at Cicero valere legem pronuntiat , oe annuente plebe eviscit .
, astu is seu flatus Fusus reatisnis es in re-nere deliberativo , an bellam in Asia contra duor Rege; Milbridatem , is Tigranem fit a populo Rom. gerendum, c&, an sitis belli I rator P pejus sit delirandus. Vtaenus dicenidi es mediore, re temperatumdquod non solum in probando sectendo versatur sed etiam in delectando, quare permixtum ranteri debet deliberativo genus demonstativum in laudes Pompeii e
173쪽
174쪽
175쪽
EXORDIU Μ.EXordium Cicero ab adjunctis Rostro
rum, e quibus, quia nondum licuit sibi per auctoritatem, ac facultatem concionem ad populum habere , omne tempus suum amicorum causis transmisit . n. I. quamquam
Nunc cum ista auctoritas ab aetate , &mandatis honoribus , facultas etiam Iongo usu accesserit, laetatur isto munere desun-gi. nu. 2. Nam propter . Praesertim laetatur in ejusmodi causa dicere, quae cum laudibus Cn. Pompeji est conjuncta. n. 3. Atque illud .
mo exordium petitur ex visceribus cause seu qHunctis . Nam gaudet Cicero se primum est ris, ac de Pompeio dicere, captatque populi Rom. gratiam, acceptos illi bonores, s auctoritatem, is dicendi facultatem referendo . , Praeterea ad inserviendam istius populi Rom. auribus, continuo numeros periodos concinnat, tamquam, in re belli ampla, o, copiosa Cn. Pompsi laude . .
EXorato subnexa est parva narratio,qua Cicero denuntiat bellum grave & periculosum Romanis inserri a duobus Asiae
Dotcntissimis regibus, Mithridate, re Tis
176쪽
grane; Lucullum ab eo bello discedere ;Cn. Pompejum ad id bellam deposci. n.4. Atque , ut inde.
In exoνnatione , s deliberatione non adbibetur narratio, ut diximus in Ristorica, sed ramen in variis locis quaedam narratiuncula inseri queunt quae pertinent ad causam; qualis esbaeo , quae viam servit ad contentionem.
Propositio, & Distributio. Contentionis propositio est duplex, seu Composita , gerendum est 3 populo Roman. bellum in Asia; atque isti bello
praeficiendum est Cn. Pompejus isi Distributio seu argumenta sunt haec: gerendum est a populo Roman. bellum in Α-sa. I. Quia hoc bellum est genere suo grave & necessarium. a. Quia est magnitudine periculosum. Huic autem bello praeficie dus est Cn. Pompeius, quia est bonus imperator. π.f. primum mibi
177쪽
explicatur hoc enthymemate : In hoc bello Asiatico agitur gloria populi Rom.agitur salus sociorum, aguntur Vectigalia maXima, aguntur fortunae multorum civium : ergo bellum Asiaticum est genere suo grave & necessarium . n.9. genus es enim. Antecedens enthimematis clare, ut patet, distribuitur in quatuor partes, ac singulae habent com-pIexionem consequentis, & adhortationem, ut popuIus id bellum gerat. Antecedentis prima pars, in hoc bello Asatico agitur gloria populi Rom. probatur a contrario, quia summum est dedecus populi Roman. non ulcisci 'bello, & persequi regem Μithridatem , qui maximo nominis Rom. probro, una die tota Asia , omnes ItaIos impune trucidavit. n 7.-quoniam. Augetur
istud dedecus ex eo, quod Mithridates neq; a L. Silla, neq; a L. Μuraena superatus, societatem belli contraxerit in Hispania cum
Sertorio. n. 8. Etenim adbuc ita. Et quamquam Cn. Pompeius celerrime in Hispania Sertorium vicerit, L. tamen Lucullus belli reliquias in Asia non confecit. nu. 9. sed i men. Μaxime vero amplificatur dedecus populi Rom. exemplo majorum ; qui bello ulti sunt minores injurias , quam haec sit , Mithridate illata. Itaque concludit orator,& ad bellum hortatur populum a minori ad majas per repetitionem, & antitheses. n. Io. sed pro vori . Antecedentis a. pars, agitur; alas fociorum, probatur, quia Ariobarzanes rex, civitates
que Asis quae idcirco Cn. Pompeium summa
178쪽
virtute imperatorem deposcunt hoc bello periclitantur . nu. I a. quid quod satus. Concludit orator hanc partem, uti praecedentem pari adhortatione, & exemplo Μaiorum . quare si . Antecedentis 3. pars; agumur vectigalia maxima, probatur ex sertilitate Asiae, cu jus provinciae vectigalia plurimum ad belli utilitatem & pacis dignitatem conserunt. Diae.
praesertim cum de vesris. Nullum autem vectigal adventante bello, aut ejus rumore , aut metu penditur: quod Cicero brevi enumeratione , dc adhortatione subjicit. n. I . Nam caeteris in rebus . Antecedentis 4.pars', aguntur fortunae multorum civium, probatur, quia multi cives Roman. vectigalia Asiae conduκ erunt, veIistic negotiantur, vel colIocatas habent pecunias: qui si bello afflicti, ac fortunis eversi sunt, necesse est simul evertatur , ac opibus ruat Resp. quare huic, & istis consulendum e sset monet Cicero. n. I7. ac ne i lud quidem. In fine fit brevis & clara conbplexio enthymematis. n. I9. quare videte. Secundum argumentum , bellum Matieuies magnitudine periculost , hoc quod infra.. n. 26 cIarum est)constat enthymemate: Hoc bellum conjungunt duo reges potentissimi , suscipiunt agitatae nationes, vi sto L. Lucullo imperatore; & vetere expuIso exercitu: ergo bellum Asiaticum est mas nitudine periculosum. Antecedens explicat narratio oratoria : I per prolepsim : quomodo L 'Lucullus magna quidem laude Μithridatem copiis
179쪽
copiis suis, & urbibus, ac Sertoriano subsidio, & regno spoliavit: non tamen illum cepit, aut extremo bello confecit. Mao. atque ut omnes . Nam Mithridates stratagemate
simili fabuloso Μedeae exemplo prosequentem hostem remoratus evasit ad Tigranem. n. aa. cognoscise suirites. Tigranes hunc excepit & confirmavit.buno illo timore. Exterae vero nationes contra Lucullum concitatς, & metu territae, se his regibus adjunxerunt . uiae plures etiamgentes . Itaque Μithridates novis multorum, qui misericordia erga Regem movebantur , copiis aucturi exercitu autem Romano sensim ad propria
dilabente, de integro regnum recepit, & L. Lucullum quod exemplo poetarum dicere orator praeterit praelio fugavit, num. 26.
Conclusio enthymematis cIara est cum anacephalaeo si, & transitione ad sequens argumentum , nu. 26. Multapraeterea - Tertium argumentum, Cn. Pompeius es bonus imperator, 3. Enthymema explicat: in, Pompejo quatuor hae res sunt: scientia rei militaris, virtus, auctoritas, selicitas; ergo Cn. Pompeius est bonus imperator. Consequens antecedenti praemittitur comparatione paucorum virorum fortium, quibus praeserri debet Cn. Pompeius,& huic bello prae-- fici, Ir. a 7. utinam suirites. Antecedens pulchra distributione ornatur . uiae ego etiam. - Λntecedentis r. pars, s ientia rei militaris,
describitur enumeratione aetatis,ac bellorum
180쪽
genere belli, summa cum laude sit veri us. Hic locus habet antitheses, & repetiti nes, & hyperbolas ad augendum .
Antecedentis pars et .virtus militaris, pro
batur rebus gestis Pompeji per distributio
nem; confirmatur testimoniis provinciarumἰ amplificatur adjunctis belIorum . Nam orator enumerando recenset bellicas virtutes
Pompeji, ut testimonia Italiae, Siciliae , Africae, Galliae, Hispaniae. Adverte re
Deinde rursus per antitheses describit pericula, damnaque popuIi Rom.ex bello praedonum & turpi, de antiquo. n. 3I. quis enimio o-Clades etiam sigillatim mult*s exponit ad majorem significationis vim , n. 32. sed qηid ego . Tandem exclamando admiratur . Cn. Pompejum tot bella, tam late infesta populo Rom. tamque diuturna, incredibili virtute,ac celeritate confecisse. n. 33. pro Dii immortales . Huic virtuti militari alias quasi socias & administras distributio,
ne adjungit. n. 36. qui caetera. I. Innocen
tiam Pompeji extollit comparatione quo rumdam imperatorum , qui dignitates ad quaestum, atque avaritiam vendiderint, qui in hybernis vim & cladem civitatibus intulerunt , cupiditate pecuniae: quorum nilii Iumquam in Pompejo fuit. n. 37. summa enim
Omnia. a. Temperantiam exceleritate con
fecti belli praedicat. Quae enim res caeteros imperatores remorantur, ut avaritia, libid',