장음표시 사용
221쪽
MA GEOR. M UALLAE. ν 'Nam similes parentibus ac maioribus suissepe filij creaL-orum duntur,ut inde honeste turpiterque uiuendi causae fluant. A ,-ι ' q*oque nationibus π gentibus fiunt mores. Paris,quo λEL ' i iii4mciμitatu leges sunt,er instituta, Cς opiniones. Sexus,lis eae pa- ut Iatrocinium facilius in uiro, ueneficium infoemina creabio adie- datur. Aetas, quia aliud alijs animis magis convenit. Edum
. . . st ' c tio π disciplina,quoniam refert plurimum a quibus, Crisihi.ἡ qμο quisis sit institutus. Ducitur quos in argumentum,
' Apod Jecies libidinis,robur petulantiae.' Educationis locum ex F bi πιυμ cicerone reposuimus. Atque in uictu haec θectabuntμr, L. .. hia QMφρs, Cr quo more, ex cuius arbitratu sit educatus. .: d. o. quos habuerit artium liberalium magistros, quos uiuendi enim si equ; praeceptores,quibus amica utaιur,quo in negotio,quaestu, g- artificio sit occupatus, quomodo rem familiarem adminis' ε' μ' stret qua consuetudine domestica sit. In fortuna Orsilis σοlibe locuples an pauper,priuattas an cum potemue, et ea iurene an iniuria elix Cr clarus,an cotra. Qualis liberos
habe t: ct si de mortuo quaenritur, quali morte decesserit. H.5his la tabitu, ut trabi argumenta inde int consueratur
animi aut corporis conflans, absoluta aliqua in re permfectio, uirtutis arissue alicuius perceptio, corporis quoque aliqua commodita no natura datas studio cr indust, ia/scti, parta. In aflictione animi aut corporis ex tempore aliqlia de causa commutatio ut laetitia,cupiditas, metus, molestia, Studium. morbus, debilitas, er id genus alia. In studio, quod est agi,
dua ex uehemes uoluntatu in re aliqua occupatio: lit grua CO si bu-- matica rhetorica,geometria,mercatura. In consilio qκod
adhibuisse uideri potuit ex eis que tentauit a re peregit. Insem fra n casu in oratione,quid fecerit, quid acciderit, aut quid dixerit. Haec ac talia persionis deputantar: unde vis argumentorum non parAd erui potest.
222쪽
IN negotijs quidantecsserit, quid in re ostendatur,quid Lo-
consecutum sit Jectatur, causa quoque omnium confidere , , Muri capitur argumen um a loco, a tempore a modo,abocc. ione, a scultate, ex opportunιtute inquam laci, ex magnitusne, ex interario, loginquitate, pro Mialgu, solitudine,celebritate: er iratura lacι commoda,ves incommoda ad id perpetrandum, de quo est quaestio. in tempore. Te M. internu an noctu: praesens, praeteritum, ueturum suggerit argumenta. Nam iam diu tacta . in fabularum uidentur numerum peruenisse. considera tur etiam quid o us er quid OcUime, pcontra: uti magnitudo negoι , multiis ludoue melius colligatur. Oecasto est tempus babens in ' ο ρ alicuius rei idoneum faciendi aut non faciendi ophortunio talem e sicut in tempore statium, ita in Occasioneste latur opportunitas baec aut publica ut comunu ut lar R. Publica, ut Iudi, resti,nundin bellu. commμne, quod Itito sit tepore:ut m is,uindemia,aestu frigud.Prituatim,ut nuptiae unus,co uiuiuomnus. In modo,quem adν modῆ,Cr quo animo factum sit,auguramur. cuivi partes, Hy 'prudentia er imprudentia, institia, casus, nec it . In facultatibus, quomodo scilius confici uel non consei,de. qgo queritur,potuerit.Ηi De Cr consimilessiunt loci,uaru
o educi De ad omnem diluendam quaestionem posunt
SVperest ut de argumentationum locatione sicamus' In quatre tradanda, ne ex facili discitem faciamαι
223쪽
aio GEORGII VALLAsήggressum , multa meras pune praestigias omittemus,
qua ad argumentandum mentem non modo non explicant aut aesuvini,sed implicant atque praepediunt. Quis nanaque bγpotheses Iuppositiones nominare solent isti citra
curuliam traditionem proponere non cognouerit s aut propositM , confuse omni abacta barbarie, non depraeshenderit s Nam proponentem, omnu homo, qt omnis boamo, quu non cernat falsum enuntiare, idque ex loquendi more ρ terminorum expositionem, verborum Cr oratiorunum interpretationem Iolent barbari bomines appella. re: quae prorsus rissicula ,sermonumque laruae qucdam
sunt , quod ab ustu omni remotae ciuili sint. Deinde bae , si quae paulo remotiores fuerint loquendi consuetudines de grammatica fucultate usuque dicendi clarifimorum auatorum , facile percipi posent, atque innotesicere: ut non Aristotelicum , non Platonicum, non cuiusquam alterius eminentu philosopbi iudicium haec iure attingenda cena suerit. Facessant ergo isti a nobis quoque , quae disserentiabus non tam proflunt, quam osticiunt. Quid porro linama quanquerem consequatur, aut non consequatur, constaquentias isti uocant,memorandum existimarem, nisi apud prudentes,non inquam stolidos,me facere uerba cognosce. rem:quibus, modo in uerbis caligo nulla,ambiguitas nulla occurrat,quidnam demum potni occurrere Reliquum ibatur est, ut ea duntaxat prosequamur, quae ad argumentautionis structuram faciunt, quae docti'mi etiam philosophi
quique aperienda putarunt. Quae eaten ag negligenda non sunt,quatenus eis quaeuis diluitur ambιguitus si modo ceratis desinitu, rationibuε concludantur. cum igitur omnis argumentatio rebus er uerbis constet, ac de rebus fatκ diarium :super ut uerba er uerborum structuraris tentio
224쪽
DIssERENDI ' RATIO. saemus. Argumentosae igitur cuiuslibet orationis,duae omnino sunt partes, nomen'uerbum. Siquide quaecunq; hiis adai ciuntur,non tam partes quam partisi admιtucula,Cr uesiati pedamenta quaeda nominanda βnt. Nomen ut Plato. NOmεu. Verb t disputat: ut sit explicata oratio, Plato assutat. Verbum. Accidentia orationis sunt, Vniuenalses,Particularis, inde . ...' 'finita,Singularis,quae quantitatem exprimunt. Universalis,ut, quilibet homo ni risibilis. in inita, bomo ni risibilis. Particularis, Euca in ratiocinatur. Singularis, bicambulat. Item,ut sit aut simplex,aut connexa.Simplex,ut, dies et .connexa,ut si dies est,nox non ni. Necnon negandi, aut aiens qualitate insignitur: ut, Euc rpM legit, Eucarmpus non legit. νn quibus omnibus bini considerandijune terminiaquι ubiecti ae praedicati nomine iam recepto apud omnesiolent nuncurari. Est autem Isbiectam, de quo alii
quid dicitur,quo pubsideat pasonibus: ut, Eucarpus ridet. Est liquidem Eucurpus,in tuo rιdendi pa o. Praesca tum ipsum Ui uerbum in quo inclusa ea polo, quae inesse
cuipiam dicitur. Nee ausedi qui tri arie partiuntur oram tionem, in praedicatum, subiectum, i copuam: copulam uerbum ipsum ιumores appellando. Quid enιm magis ridiculum ilhquam ita omnem resoluere orationem, ut pro
quod est, Plato disputat, dιeas, Pluto est dilutans, conflueatum quenes modii peruerse, barbare, rustices ιmmutan. doin Quam enim ridiculum sitiloquendi modu ab ijs possismum disere ne e qui ipsi loqui nociunt ni eum sco,Plato scribit. id kribit dialogos, pro una re ac pamne accis pιo,quae de Plato e gicitur , praecicaturis id totum nomia nandii. Sicut nihilominus eum dico,Pluto est philosiopbas:
quippe quod id ipsum est ρbιlosiopbws,res una est,tanqua sit voce una enuntiata. Mens siquidem humana ita plane
225쪽
- GEORGII OVALL AE' meoncipit non minus, quam si adhuc plures adlicias payones: ut, Plato est philosiopbus, di)putator egre M. Facessunt ergo nugatoriae ac praerancidae tales resolutiones, qua .... Oration.es enormant,dqputantem implicat, π rerum proo 'Vpemodum nullumstcu asstrant explicatione dis commodi isti istis. talem. Ex initas connexa oratio, enuntiatio nucupatur.
P, ορο dio Ea in argumentatione at ollogisino collaeata, stin primo Asy- p W loco propositio, I in secundo albumptio, si in tertio conne-Cρου- μ' complexio a prsiis linguae Latinae turis, a iuniori bus mendose coclusio olet appessari,ut si quaestιo oriatirrisit ne utilis dialectica'. texatur boc modo epichirema: Utilis est quaevis scientia ueru a falso discernens: haec propositio. Eil autem butu odi Glecticar baec assumptio.Ergo utilas
Dialectica haec complerio .Omnium porro enuntiationum
ex quibus quae in subιectu lunt piniones indicuntur quaeadani cura medium ullam fidem faciunt,a cunctisq; hominia a. . receptae sunt, quaedam non omnibus. Quae ιgitur ab omnibus receptae fiunt,quod si mβcum ferunt, nomina
tur a Graecis Axiomata,a Latinis aute, effata Cy mmmum s nationes cita nanque ueteresavntores uerb nimi eoaaceptiones. Quae porro non omnibus insident, nec sutis recesti , quibψ ἀπ dμnta t,ibe es Graece,Latino possitiones gppellantur ranae unumquodque altruunt,eonistiones dicuntur.Quae uero ex alio alitespronintiant,coma muni nρmine hγpothos.HYpothesium autem q-dam v - credita ab eo qnidi cit admittuntur , ob capiendam scientiam alia xo creduntur. Q nae itaque creduatur distenιibus,admissae propno nomin aequivom generis hypothe fes*uae vera non creduntur ἡ petitiones dici soloni. Ex his
Argumens igitur orationibum omnes texuntur argumentationes. Ara
226쪽
nu Graece: at Latine hoe aggregio, ille ratiocinalio: πEpagoge a Graecis dictaςa Laetin B inductio. Ex βllogismo fit Euthymema,quod commentum nominamin: sicut exinductioneexemptu atq; similitudo. Ullogisimus itaq , ut diiscium est, oratione siue simplici siue connexa eo istit tripliri. Prima,propositio fessi da, sumptio tertia,cdplexio appellata:qbi elim pluribus fiat modis, eos logius prosequendos no ducimus: tu quia si,nplice arguendi quaeriε caste ut rhetores qllos docet, oesequutus ora fores no per mulatara disciplinara invios an ractus te uelis detorquere:tum quia, si modo i scire eoncstpificus, pinis ex magno nostro sensu tu utriusq; ut omne animal elisub talia animata senis silalis:bie earet controuersia . crocodilus es substantia animata siensibilis hic medius limes, extrema conectens. Ergo crocodilus est animale bis ex consensu superiorum conficiatur. Ex θllogismo Ent mema coscitur. Id de propositiora Ent m ne aut assumptione concluditur: ut si probabile texus aragumentiιm boc modo: Ae bina tradenda non est pecunia: qua do pecunia capiens is iratus t rannide occupavit. Vel bis noctu obambulat ur ergo ζlanductio aute ex ptu Indumo.
ribus,aut exeplis,aut similitudinibus coscitur. Si de hominibus,exepla fiunt:sin de caeteris,similitudines. velut sifuerit qι stis,an is devin bomo dicendu3 sit generosus,qui clar imo natus genere,per inductione urgum elabor hoc modo, Qui nam clιι eliarius mulus generosius est, ninne qui inagentia subuectui onera s quis dorsuarivs,nonne qui grespuincedit leni fimo 'no qui de stirpe ortus ςlangima. Pomum
Uere Expetendoru ac fugiendorulerex13uo negotio suicquid aelis tibi depromere. In tota omnis argumentati stratio hoc bubet,ut tribus limitibus constet:uno, que indus bitatil esse c5uenit: astero,qui me ius elii: tertio,qui ex con
227쪽
quod meabstgenerosium,nonne quod saporis electi' n3 quod de pulcherrima arbore , aut de amoeni o decer,ptum Ioco. Ita ergo bominem, quem generosium uocauerst, nonne qui de virtutibM nobilitatus esis non qui maioribos ortu sit enimenti'mμ. ως inductis. Exemplam est, ut a priuato bomine Graccbus medioeriter flatum Reipubliea labefactam impune occisis ester consul cicero catilinari orbem terraru subuertent pine nonore erit s similitudo quos de rebin code modo coparatur, ais extruitur.
ri 6.. i . . E P I L o GVS. . . π TAee habui, Betriinde Saluatieei quae de argumentandi I . I ratipneiquam tantopere effagitabas, ad te conser berem.Quae si aliquibus m locis paulo minus tibi obuia videbuntur, dEbes cogitare, nullam esse disciplinam, quae aliquo nou egeat interprete. quaquam si ciebrius repetantur, non dubitem furn lihi apertissima,praeserum si ab huiusinodi exo citatione non abnorreas. Vale.