Statuta ciuitatis Montisregalis

발행: 1570년

분량: 349페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

101쪽

8 Statui. Montis Reg.

obstantibus. reiectis cauillationibus, & friuolis exceptionibus, quibuscunque per praefatos dominos Vicarium, & Iudicem,

vel alterum eorum, aut alterius eorum locutenentem , uel delegatum,coram quibus uel quo, causa, uel lis, quaestio, uel controuersia mota fuerit, uel agitata, & hoc infra terminos super hoc inferius limitatos, sub poena periurii ipsis dominis Vicario&Iudici, ' cuilibet eorum, uel eorum locum tenenti, uel alteri delegato omittentibus, uel omittenti ipsam litem uel causam, quaestionem uel controuersiam terminare, & finire infra terminos infrascriptos, ct decem librarum Asten. pro quolibet praedictorum officialium, & qualibet causa uel lite: cuius poenae dimidia pars applicetur parti de dicto domino Ius dicente iuste conquerenti, pro eo, quod causam uel litem non finierit infra tempus ut supra, ct alia dimidia Camerae domini S communis, nisi talis Ius dicens i ullam excusationem supra inde allegaret,& legitime eam probaret cora bonis ui ris super hoc, cum casus accideret,& per consilium,& Syndicum eligendis. Et teneatur dominus Uicarius, quotiens dictus dominus Iudex so-ret condemnatus, vel contra eum aliter declaratum per dictos

bonos viros ad instantiam conquerentis constringere dictum dominum Iudicem ad soluendum incontinenti tali conquerenti, dictam poenae dimidiam sne ulla condemnatione proinde Genda: Et quod a tali actu, vel executione dictus D. Iudex appellare non possit, nec dictam poenam aliter euitare, si contrafecerit ut supra. Et s dominus Uicarius causam non finierit, &proinde in dictam poenam inciderit ut supra, teneantur Sapientes,& Gubernatores facere solui tali conquerenti, etiam ante finem regiminis ipsius D. Vicarii, ut eius culpa etiam non remaneat impunita.

Et ut constet Iudici uel alteri Iusdicenti, quid circa tu pra& infra scripta eius & etiam partium incumbat officio statutum & declaratum est, quod instantia causae principalis excedentis summam solidorum centum, duret & durare pol-st solumodo tempore & spacio quadraginta dierit utilium, renon ultra quouis modo, inchoandorum a die causae uel litis inceptae, & intelligatur causa uel lis incepta petitione porrecta in iure & in actis dimissa,& parti legitime notificata, ubi per uia libelli, uel petitionis contingerit in causa uel lite procedi: &norificata petitio parti tutelligatur, si constiterit de hoc iussit-

, centi

102쪽

Collatio Secunda. 72

centi per partis praesentiam, quae in iudicio petitionem recipiat , uel per relationem nuncii, seu decani, qui eam dedisse reo, uel ad domum eius habitationis dimisisse reserat, apud acta: teneatur etiam quilibet ius dicens in dicta ciuitate quamlibet litem coram se agitatam finire ante terminum dictorum quadraginta dierum utilium, si & quandocunque ei iusdicenti de causa prius liquerit, seu ueritatem cause videre poterit per confessionem partium, uel probationes alias , & alio quouis modo ita quod causa uel lis possit ante finiri, sed non ulterius protelari. Ceterum dies quadraginta termino instantiae praefixi sunt viiles, ut supra: dies vero infra statuendorum terminorum sunt continui, ideo est prouisum, si in aliqua parte instantiae dies in qua aliquis praefigetur terminus ad comparendum, &aliquid faciendum fuerit feriata, quod pars, cui praefixus te

minus fuerit, comparere teneatur die proxime sequenti non feriata, aliae uero dies seriatae, si quae infra terminos occurrerint, dummodo non fuerit ultima, ut supra , in diebus conti

nuis computentur.

Et ut termini deliberandi, respondendi, probandi, reprobandi . allegandi, concludendi, & diffiniendi, clarius dignoscantur, suis locis & temporibus seriosus collocentur, & ne productiones iurium & probationes cautellose & fraudulenter usque prope finem litis, disserantur, ideo statutum est, quod petitione porrecta coram ius dicente in causa principali, ct in actis dimissa, & parti notificata, ubi per uiam petitionis procederetur, ut supra statutus sit Resie intelligatur, ipso iure terminus trium dierum continuorum immediate sequentium, reo uel personae conuentae, si ibi praesens fuerit, alias parti conuentae noti ficetur personaliter, uel ad domum eius habitationis, S hoc sufficiat per decanum, quando petitionem ei portauerit ad deliberandum & respondendum dictae petioni, & exceptiones proponendas, & litem super ea contestandum, & de calumnia iuramen tum praestandum, & fiet dicta responsio in iudicio hora iura dica, & D. iusdicenti in aliquo dictorum trium dierum.

Et ne exceptio ineptae petitionis iudicium disserat uel retardet , inductum est, quod quaecunque petitio qualiscunque si, dummodo si tolerabilis, admittatur & admissa esse intelliga-G iiii tur

103쪽

tur, & tolerabilis sit, & esse intelligatur, si contineat personam actoris S rei, ct quantitatem, rem vel factum , vel lus, quae uel quod petitur,& causam qua quid petitur, nec sit necesse nomianare nomen actionis in ea, nec per hoc disseratur ordo praesentis statuit,etiam si petitio esset intolerabilis, sed reseruetur huiusmodi exceptio ad tempus allegationum, sicuti cetera exceptiones ut infra, uel procedatur super ea cum limitationibus instascriptis. Elapso autem termino trium dierum personae conuentae pra fixo ut supra, si persona conuenta per se uel alium legit tianum responsalem comparuerit,& contenta in petitione conisa fuerit, tunc Iusdicens praeceptum faciat tali confitenti desoluendo, uel restituendo, uel condemnet confitentem adda dum vel restituendum sibi petita infra terminum uiginti unum dierum, exceptis debitis manualium, in quibus terminus sit arbitrio iudicantis,& in quoru causis procedatur ut infra capitulo Proximo cotinetur, quo termino elapso fiat executio per Iusdicentem contra confitentem,& eius bona secundum foemam iuris ' statutorum de hoc loquentium. Et intelligatur legitimus xesponsalis in quolibet casu in praesenti statuto, & in proximo comprehenso, quaelibet persona quae habeat legitimam administrationem rerum personae conuentae de iure, utputa pater, tutor, curator,vel procurator de cuius mandato constet ut infra,vel etiam in casu absentiae quaelibet coni uncta persona, siue agnatus, siue cognatus, vel affinis, vel etiam amicus, casu quo non essent consanguinei, uel affines, S hoc in casu quo persona conuenta non esset in ciuitate uel districtu, ut supra, quo casu scilicet absentiae,& aliter no, qua libet persona coniuncta ut supra admittatur ad defendendum ta cum satisdatione, quam

sine, & valeant acta facta cum tali defensore, ac si forent gesta uel facta cum principali persona, ita quod actori si vincet sit plenum ius ex sententia serenda quaesitum, ut reo plena liberatiosi actor non probauerit, quod intendit, S hoc nisi dolus uel fraus interueniret, quo casu daretur tali defenso in alio iudicio restitutio in integrum, & etiam si haberet ali quam bonam exceptionem uel defensionem , quam dessensor ignorasset uel non proposuisset in primo iudicio: ct si quis fuerit procurator ab aliqua persona constitutus in iudicio apud acta,&de eius mandato rogatum fuerit instrumentum per constituentem a

104쪽

Collatio Secunda. 8 I

notario curiae S actorum intelligatur esse,&st talis ipso iure legitimus procurator quantu ad illam causam uel litem, idem S si fuerit extra iudicium ubique constitutus, dummodo per Iublicum instrumentum appareat de eius mandato, licet in-rumen tum mand ali non foret in aliis clausulis solemniter sit l, utatum uel dictatum, nec possit aliquid opponi contra ta-

iter constitutos procuratores, dummodo aliter habeant legitimam personam standi in iudicio, imo tales procuratores admittantur in iudicio ut supra quoad commodum, uel incommodum consti tuentis, nec per hoc retardetur iudicium, uel sententia disseratur, sed reseruetur haec exceptio cum ceteris, ut infra, uel nisi super ea cognosceretur, nihilo mi nus cognitio principalis negocii antecedat. Si autem persona conuenta per se uel legitimum respousalem ut supra expresse confessa non fuerit, sed aliter petitioni responderit, tunc qualiscunque fuerit responsio lis sit & ipso iure esse intelligatur legitime cotestata, ct debeat Iudex in actis scribi facere post responsionem petitioni factam, ct pronuntiare litem fore legitim E contestatam, nec per aliquam exceptionem ruae fuerit opposita, etiam si fuerit rei iudicatae, transactae, uel nitae, uel procuratoria, uel quaecunque alia impediatur, quominus lis praedicto termino contestetur, uel cotestata esse intelligatur θ pronuntietur, sed reseruentur rates exceptiones, ut infra cotinetur, vel procedatur super exceptionibus oppositis ad instantiam excipientis:& etiam nihilominus super intentione actoris, ita quod per cognitionem super exceptionibus non moretur cognitio intentionis actoris, sed super ea procedatur, utpote super negocio principali. Si uero persona conuenta nullo modo comparuerit, uel petitioni aliquid non rei ponderit per se, uel responsalem legitimum ut supra, tunc detur actori in odium couenti possessio te dialis, ut conuenta persona tedio assecta ueniat responsura, ct

hoc illius rei quae in iudicio peteretur, si immobilis esset, uelius super immobili xe: Si autem quantitas, uel res mobilis peteretur, tunc detur possessio te dialis in aliis bonis personae conuentae pro mensura debiti, uel rei petitae: S duret possessio te-dialis ut supra, spacio uiginti dierum a die dictae datae possessio

nis continuo numerandorum, infra quos persona conuenta ue

niens audiatur ad recuperanda rema super qua data fuerit poscsessio

105쪽

81 Statui. Montis Reg.

sessio tedialis ,resectis prius expensis S danis & integre solutis parti petenti, quas & quae ipsa cora Iudice iurau erit se fecisse&supportas te etiam sine alia taxatione, nisi sic immense iuraret, quod Iudici incredibile videretur, quo casu iudicialis taxatio intercedat, & data idonea fideiussione de prosequenda lite,vsique ad finem, S de restituendis expenss, si in causa eii subcumbere contingat, quae fideiussio etiam praestetur, si persona conuenta mobilia uel immobilia possideat in ciuitate praedicta. resoluta uero possessione tediali ut supra, procedatur in caularam per Iudicem, quam per partes , iuxta modos & terminos in Dascriptos , ita quod ex tunc finiatur instantia infra tempora praesenti capitulo ordinata: nec sit neces le de nouo libellum offerri, sed super primum procedatur, si actori placuerit, &ex tunc lis habeatur pro legitime contestata, & Iudex ac partes ad ulteriora procedant, ut infra per ordinem continetur: Si vero pars conuenta non comparuerit per se uel alium , ut supra, infra dies viginti praedictos, ct possessionem te dialem non redemerit, ut supra, tunc procedatur ad possessonem corporalem, pro mentura quantitatis debiti declarati, cum expensis

quae consequuta & obtenta vim &effectum habeat secundi decreti ct sententiae diffinitiuae. Contestata autem lite uel iacta responsione, contra petitionem, S proinde lite pro contestata habita & pronuntiata, ut supra, statim iurent partes ipsae principales per se uel per procuratores de calumnia, & eodem tempore iurare debeant &teneantur Ad uocati & Procuratores caulae praedictae, tam actoris, quam rei, ut supra in capitulo continetur de aduocatis. non obstante iuramento calumniae principalium, S si aliqua partium principalium, aliquo casu iuraret per Procuratorem, tunc teneatur Procurator iurare in animam propriam, & in

animam principalis, & praestetur iuramentum per Ad uocatos uel per Procuratores, modo ct sorma contentis in capitulo de Advocatis: principalibus autem personis deseratur iuramentum caluniae per dominu Iusdicen tem, in ista forma, videlicet: Dud iuretur quo lis tibi iusta videtur:

si quaeretur , verum non inficiemr . Ut lis tarssitur Alatio nulti fleretur, Nihil premutetur 'unissententia detur.

Et declarentur ista quatuor clard per dominum I dicen-

106쪽

Collatio Secunda. 8

tem, ita quod quaelibet partium intelligat bene uel ea verisimiliter intelligere possit, di si aliqua partium principalium ad mandata Iudicis, iurare de calumnia recusaret, tunc Iusdicens incontinenti pronunciare teneatur contra talem de calumnia iurare recusantem & si fuerit pars agens, pronuncietur per Iusdicentem talem agentem a iure agendi totaliter cecidiste: sautem pars conuenta, statim condam netur ad contenta in petitione contra eam porrecta ab agente: Ad uocati uerb iurare recusantes, puniantur secundum formam contentam supra in capitulis de Advocatis& Procuratoribus &c. Et eodem modo puniantur Procuratores recusantes, ut supra, S. faciat Iusdicens scribi in actis sicut per partes fuerit de calumnia iuratum S etiam per Ad uocatos. Iuramento autem calumniae praestito, ut supra statuat D. Iudex, utrique parti tam agenta , ad probandum eius intentionem, quam conuentat ad probandum eius exceptiones, si quas probare voluerat, terminum trium dierum continuorum, ex tunc proximo futurorum ad faciendum & etiam iure reddendum earum ' cuiuslibet positiones. Redditis autem positionibus Ius dicens faciat incontinenti illas legi parti contra quam producuntur hinc inde. & eam partem cogat ad respondendum dictis positionibus, si Ius dicenti videbitur , quod incontinenti debeat responderi, si autem aliqua partium dixerit non esse respondendum aliquibus positionibus uni uel pluribus propter aliquod uitium, quod dicat esse in illis, uel si uideatur Ius dicenti, qudd statim non debeat responderi pro eo, quod sint aliquae obscurae,duplices, deceptoriae, impertinentes, uel aliter non admittendar, tunc Iusdicens teneatur & debeat dictas positiones, siue utriusque, siue alterius partis, prout productae fuerint, examinare & corrigere, nec in hoc possit Ius dicens suspectus ab aliqua parte allegari , & illas sic correctas teneatur parti, cuius fuerint reddere die prima iuridica proxime sequenti,&statim illis redditis cogat quamlibet Partium, contra quam producerentur ad respondendum clare unicuique positioni, affrmando, uel negando de scientia, uel de credulitate, prout Iusdicenti uidebitur sufficere: Et si altera partium ad Ius licentis mandatum respondere statim hora eadem noluerit, uel recusauerit, aliquibus positionibus contra se productis, tunc tales positiones, quotquot fuerint, una uel plures

107쪽

8 Statui. Montis Reg.

habeantur pro consessatis, & ut confessatae ipso i ure esse intellia gantur, & sc statim pronuncientur per D. Iusdicentem. ad instantiam producentis, & secundum qubd elegerit, ct ad maius

commodum cesserit eiusdem. Positionum autem expedito negotio ut supra, statuatur te

minus per Iusdicentem utrique parti trium dierum continuorum ex tunc proxim F sequentium, ad faciendum, & ipsi Iusdicenti praestadum earum S cuiuslibet earum intentiones, si quas facere uoluerint, nec expectet pars conuenta ad probandu eius intentiones, donec agens probauerit eius intentionen .sed utatur iure suo, si uoluerit, licut agens terminis supra& infra riaptis aliter de se ipso,& non de Iudice conqueratur, nee per eYceptionem imperimentium impedianis ordo praemisius, sed reseruetur ista exceptio in fine, ut infra, uel procedatur super ea: sed per hoc cognitio principalis negotii non moretur. Intentionibus autem utriusque, vel alterius partis lusdicenti productis, vel termino statuto ad eas producendum elapso,

statuat terminum Iusdicens parti contra quam intentiones pro. ducerentur duorum dierum continuorum ex inde proximi: sequentium ad accipiendum copiam dictarum intentionum contra se productarum, & ad faciendum eius contrati tutos, s quos facere uoluerit,& dictos contrati tutos, ipsi Iusdicenti in iure praesentandum,& illis praesentatis teneatur dictus dominus Iusi

dicens eos corrigere,& superfluos resecare. Contra titulis autem, seu interrogatoriis productis, uel elapso termino ad eos producendum statuto ut supra, statuat Iundicens terminum decem dierum continuorum, ex tunc proxi-mb sequentium ad nomina dum, producendum,iurare,& deponere faciendum testes, s quos qua uis partium producere u luerit,ad probandum earum intentiones ut supra .Et etia quaecunque instrumenta, scripturas,' quaslibet alias probationes:

Et hic terminus decem dierum locum habeat,& maior non detur,si testes uel instrumenta fuerint uel requirantur, in & de ciuitate MontisRegalis, uel districtu, si autem ab extra, tunc detur terminus super hoc inferius ordinatus. Et ne hic terminus probatorius frustratorid dilatetur, expresse cautum est,quod in omni causa, uel lite ut supra, omnes

ct singuli testes per aliquam partium producendi cogantur in- dilath per Iudicem litis realiter ae personaliter ac omnibus rem mediis

108쪽

Collatio Secunda 8s

mediis iuris, ad iurandum ' ueritatis testimonium perhibendum in dicta causa sub poena cuilibet testi inobedienti, & pro qualibet uice solidoru uiginti Asten. & plus & minus arbitrio Iusdicentis, inspecta qualitate facti, S conditione personarum:

cuius poenae medietas applicetur Camerae domini &comunis, ct alia medietas parti ipsum testem producere uolenti, quae poena statim per Iudicem litis exigatur. Et ne testes se trahant, aut excusent sub praetextu operarum, seu tornatarum suarum, ordinatum est, quod cuilibet testi satisfiat ab eo producente secundum taxationem domini Iudicis proinde fiendam, & notarii quicunque fuerint deputati ad examinandum, S recipiendum testes,statim cum fuerint electi, teneantur & debeant iurare coram Iusdicente, coram quo causa agitabitur, ad sancta Dei evanielia tactis scripturis, quod testes per eos examinandos bene &egaliter examinabunt,& diligenter interrogabunt, eorumque dicta & testimonia fideliter recipient & scribent, uel scribi facient , pro utraque parte, bona fide, sine fraude, omni dolo Smalignitate cessantibus, eruendo ab ipsis testibus ueritatem

eius quod ciuerint de negocio super quo producti fuerint, cuinterrogationibus debitis, & non superfluis uel cauillosis, uel cum interrogationibus a parte productis, s productae fuerint, ct non deviando ullo modo a tramite ueritatis, ct iustitiae: Nqubd pon propalabunt, seu ullo modo trianifestabunt, directe

uel indirectE, uerbo, nutu, uel alia demostratione, dicta testium alicui partiun nec altcri personae, sed ea tenebunt,& teneri facient secreta, donec fuerint publicata sub poena florenorum decem,pro quolibet re qualibet uice applica dorum Camerae domini S communis: ultra poenas a iure limitatas. Et D. Iudex teneatur & debeat uinculo iuramenti posse suo personaliter interesse examinationi, cuiuslibet testis examinandi in qualibet causa librarum decem,& ab inde supra. Et si aliqua partium uoluerit produςere in aliqua causa testes aliquos absentes, uel instrumenta quae essent extra territoria ciuitatis MontisRegalis, re districtus, tunc nominatis prius dictis testibus & instrumentis, quibus semel nominatis, nihil addi possit, ct facta fide summatim de huiusmodi absentia, ct carentia instrumentorum extra territorium existentium Iudici lectis, prout sibi uidebitur.& parte quae producere uoluerit iurante ad sancta Dei euangelia corpor liter tactis scripturis,

109쪽

quod hoc non facit ,nec fieri petit dolo nec calumnia, uel Daude , nec animo protelandi litem, sed putans ipsis testibus, & in strumentis indigere ad probationem iuris sui, eo casual signetur sibi per Iusdicentem terminus competens secundum distantiam locorum,& negocii qualitatem, infra quem dicti testes recipi a examinari possint debita forma iuris, eorumq; dicta Iundicenti solemniter praesentari,& ipsa iura produci. Et in eo termino assignando ut supra possit etiam altera pars ostendere, &probare de iure suo quicquid uoluerit, quo termino pendente

non currat tempora praesentis statuti, nisi terminus statutus adprobandum, uoad testes I alias probationes praesentes, quo termino elapso currant tempora utrique parci praesen ii statuto supra,& infra ordinata. Testibus autem examinatis,& instrumentis productis,uel elapso termino ad producendum testes ct instrumenta ut supra

praefixo, dominus Iusdicens dicta testium aperiat,& publicet,&aperta ' publicata pronunciet, & de ipsis, ac omnisus instr mentis hinc inde in causa productis iubeat dari copiam partibus, si eam habere uoluerint, & utriq; parti termissum statuat

quinque dierum continuorum, ex tunc proxime sequentium

ad opponendum, contradicendum, ct reprobandum dicta tostium, & alia quaecunque instrumenta, ct alia omnia hinc inde producta: quo termino ad probandum praefixo durante, si aliqua partium in ipso termino reprobatorio produxerit articulos,uel capitula tendentia ad reprobandum probata & producta , per alteram partem in primo termino probatorio, tunc liceat ipsi parti contra quam producta fuerint, & cuilibet alteri. cuius intersit, coadiuuare & corroborare per legitimas probationes probata re producta in primo termino probatorio,& eo termino reprobatorio elapso, quaelibet agitata producta, & ostensa in dicto termino, intelligantur,& sint ipso iure publicata, ct de ipsis fiat copia per notarium absque ulla pronunciatione domini Iusdicentis, & ex tunc si conclusum in causa ipso iure,

siue iusdicens pronunciauerit in causa conclusum,sue non.

Insuper quia saepe dictum est supra, qubd etiam discussis

uel non discussis exceptionibus procedatur , ne processus causae impediatur, statutum est, qudd omnes exceptiones, replicationes , ct triplicationes, dilatoriae, declinatoriae, peremptoriae: ct ceterae cuiuscunque generis sint, de quibus non suerit in

110쪽

Collatio Secunda. 87

rit in processu cognitum inter partes sint saluae utrique parti in fine litis tempore disputationum N allegationum, ne procellus causae disseratur, uti upra, quae quidem exceptiones dilatoriae, declinatoriae ,& ceterae, ut supra, reiectae intelligantur ac si unquam oppositae non fuissent , si de ipiis in sententia uel proniiciatione fienda super causa principali non fuerit mentio proinde facta, hoc sane intellecto, quia si aliqua exceptio competisset legitime alteri partium , ct de ea mentionem feci siet ante sententiam , ct illam probare non potuisset propter breuitatem temporis instantiae, tunc possit illa pars eam probare tempore appellationis, s sua putauerit interesse, ct si sibi de remedio prouiderit appellandi. Concluso autem i* causa, uel elapso termino reprobationum & publicationum, & causa habita pro con esu ut supra,

statuatur terminus utrique parti duorum dierum continuorum immediate sequentium, ad liqui dandum scripturas earum cum libro actorum curiae, & ad ipsas liqui datas repraesentandui in iusdicenti, de qua liquidatione constare debeat per subscriptionem notarii actorum per. eum scribendam in fine cuiuslibet quinterni utriusque partis. Liquidatis aurem scripturis uel termino praefixo ad liqui- dandum elapso ut supra,statuat dominus Iusdicens, terminum utrique parti ad allegandum in causa octo dierum continuorum ex tunc proxime sequentium, & ad.allegationes eidem praesentandum S eorum confidentes nominandum, S salarium consulioris& nuncii persoluendum, nec possint de caetero partes dare uel nominare sui pectos, sed solummodo confidentes in qualibet causa. Et teneatur quaelibet pars tot nominare confidentes,& totiens ad mandatum Iusdicentis, quod, uel donec in uno ab utraque parte concordetur, ct hoc in casu quo Partes ambae, uel eorum altera, uoluerit quod D. Iusdicens in causa pronuntiet de consilio alterius consultoris. Si autem ambae partes uellent quod D. Iusdicens in dicta causa pronuntiaret , uel diffiniret per eius sententiam, absque alterius consili . tura, tunc sufficiat allegationes iuris producere, & non alia hoc termino contenta, & de tali partium uoluntate , certum

se reddat D. Iusdicens ex ea hqra qua terminum statuet ad allegandum ut supra , ita quod per hoc tempus frustratorid non

labatur, & in casu quo D Iusdicens debeat ipse sne consito H ii senten

SEARCH

MENU NAVIGATION