장음표시 사용
141쪽
quicunque se pro aliquo obligauerit, non possit conueniri. nec exigi, donec principalis debitor conueniatur, di exigatur, si sit praesens, ct soluendo, absente uerb principali debitore a dicta ciuitate, uel posse, uel non existente soluendo, tunc fideiussor. uel alius intercessor obligatus pro dicto principali,possit conueniri, & exigi, quemadmodum princitatis debitor, si praesens
esset, ct idoneus ad soluendum, S praesens capitulum sibi uen- dicet locum, etiam s in instrumento oblisationis renunciatum fuerit, beneficio nouae constitutionis de pluribus reis debendis, di de fideiussore. θ epistolae diui Adriani, nec huic capitulo renuntiari possit,& renuntiatio facta non ualeat,& in casu quo ex forma praesentis capituli unus pro alio exigeretur, creditor i neatur cedere actiones suas illi, cui soluerit pro aliquo, usque
in 'uantitatem ipsi solutam, contra illum pro quo lotuerit .in casu vero quo reperirentur aliqua bona illius pro quo si ris solutum ,& illae qui solue it pro eo, cuius fuerint dicta bona, velit petere dicta bona, pro eius indemnitate. Iusdicens indicta ciuitate, teneatur tali soluenti, seu qui sol 'erit pro alio
ius suin marium ministrare, saluo tamen iure cuiuslibet altorius personae praetendentis se habere iusti, illis bonis. Miu , i De Lenniendo debitore existe me nonfluo.6. Caput. .XXXIII.
I T E M statutum est, qubd si aliqua persona de ciuitate Mon
iisReg.vel districtu, iurauerit cora domino Iusdicente, in dise cta ciuitate, uel dixerit se non habere unde soluat creditori. sue creditoribus, ct inuenta fuerit non soluendo , tunc Iusdicens in dicta ciuitate , teneatur talem personam sc iurantem ut
supra, de dicta ciuitate, di eius districtu, expellere, & etiam praecometari facere in banno, ad postulationem creditoris. Et qui eam hospitatus suerit, ct qui ad bibendum & comedendum tali personae bannitae dederit, soluat bannum solidos vicinii, non obstante aliqua cessione bonorum quam fecisset, seu tecerit illa persona, quae inuenta fuerit non soluendo. Et ta lis persona banniti, totiens quotiens fuerit inuenta in dicta ciuitate uel posse, soluat bannum solidos viginti Asten. Et si non soluerit termino sbi dato per dominum Iusdicentem , fustige rur per plateam dictae ciuitatis, quotiens fueritanuenta: Et di-hilominus Iusdicens teneatur talem tantii tu expellere,de dicta ciuitate & posse. dc ipsum extra tenere, inquantu rii fuerit de voluntate creditoris. Et praeseus capitulum locum babeat co - trafa-
142쪽
tra facientes contra dictum capitulum, uidelicet contra scienter dantes bibere, uel comedere tali baianito.
Quod emptores teneamurioluere infecunia numerata.
Caput. XXXIIII. ITEM statutum est, quod si aliqua persona emerit aliquam
possessionem, uel aliqua rem immobilem, uel aliqua quantitate vini siue vinu in aliqua quatitate, uel aliquas bestias, una uel plures grossas uel minutas in mercato, siue eXtra, emptor teneatur soluere uenditori pretiu talis rei uenditae, in pecunia numerata tantu, sine aliquo aestimo alicuius alterius rei, ita qubdinuito uenditore aliud qua pecunia numerata solui Jao possit, pro pretio alicuius rei colentae in praesenti capitulo. Et praesens capitulit locum habeat in fauorem creditoris, si iurare uoluerit ad instat iam emptoris, uel habentis causam ab eo, lubd vinu vel bestias uel rem immobilem vendiderit tradiderit, seu iurauerit simpliciter,& sine fraude, uel non simulate, di si iurare noluerit, tunc se in potestate emptoris, uel habentis causam ab eo soluere secundum formam capituli positi sub rubrica de rebus &bonis debitorum dandis creditoribus in solutum.
2 filio emancipato, uel intote te, qui tamen non Pat cum
ITEM statutum est, qubd filius emancipatus a patre suo, si
in illa emancipatione, pater eidem daret bona sua in toto, uel in parte, in praemium emancipationis, teneatur pro pa et re existente non soluendo in totum uel in parte pro debitis iactis ante emancipationem, per dictum patrem, usque in quantitatem bonorum, quae filius emancipatus habuisset a patre. Et hoc capitulum locum habeat, tam in filiis emancipatis, quam
emancipandis. Et quilibet filius familias, qui stabit, aut staret seorsum , siue separatus a patre suo, uel qui tenuerit per se familiam sine patre in dicta ciuitate uel posse, teneatur di debeat soluere sibi mutuantibus, & tenere firmas, & adimplere emptiones , venditiones, permutationes, siue baratas,& quoscunque alios contractus, uel quasi, quos, ct quas, cum aliis celebraret, ac si esset pater familias, & sui iuris. Et possit in iudicio interella sine consensu patris. Et quaecunque acta iudicialia pereum , & quae cum eo facta fuerint, iuris habeant firmitatem, o habeat locum praesens capitulum in omnibus casibus, tam pracsentibus quam futuris.
143쪽
Ne non contrahendo cum filio familias cir minori s. 'saput. XXXVI. IT EM statutum est, quod si aliquis mutua uerit aliquid alicui filio familias, manenti cum patre in eadem familia , uel alicui minori, uiginti quinque annis, uel aliquem contractu in fecerit cum aliquo filio familias, uel minore ut supra , ct de nunciatum fuerit per filium familias, uel eius patrem, uel
per minorem , vel eius tutorem , uel curatorem, uel per aliquem amicum ipsius minoris. Si tutorem, uel curatorem, non haberet, quod instrumentum, siue contractus talis mutui, uel
alterius obligationis, factum uel factus fuerit occasione ludi, uel repe lli, uel in fraudem ueritatis, D. Iusdicens in dicta ciuiatate , teneatur & debeat, facta tibi fide per unum testem cum
iuramento minoris, uel filii familias, uel alterius agentis nomine eorum , considerata tamen qualitate personarum & contrahentium. Puta si contrahens cum minore, uel filio familias, &ςlut tabernarius, uel usurarius, uel lusor, uel ludentes consuetus tenere . facere rescindi dictum contractum, ' absoluere minorem, uel filium familias a tali contractu, uel obligatione indicto contractu c5 tenta. Et econtra,si filius, uel minor essent lusores, uel aliter dissoluti,& contraxerint cum persona bonae famae, tunc teneatur dictus dominus Iusdicens sequi fidem dicti instrumenti. Et si filius familias etiam cum patre manens,& publice mercata faciens,& consuetus contrahere,&rmercari fecerit aliquem contractum, quod quemlibet contractum, quem dictus talis filius familias cum aliquo celebras let, teneatur obter uare, & effectu aliter adimplere, pro quo bona patris, etiam teneantur, excepto in praedicto cotractu mutui, in quo filius familias nullatenus teneatur, nec bona patris sint obligata, nisi filius familias mutuum reciperet patre praesente, uel consentiente, aut dictum mutuum in utilitatem ipsius patris esset co uerium,
Et praedicta de filio locum habeant, siue maior sit, siue minorunginti quinq; annis, d si modo sit maior decem ct octo annorum. α praedictum capitulu locum habeat in omnibus,& per omnia an contractibus praesentibus,' suturis: Et notarius qui scienter scriberet, seu reciperet aliquod i cstrumen tum, quod fieret o casione ludi, uel repelli sub aliquo ingenio incurrat ipso facto poenam solidoru quadraginta Asten.' super hoc pol sit inquiri per curiam,& legatur illud capitulum ter in anno.
144쪽
De non faciendo credentiamfer talernarios Caput XX XUII. ITEM statutum est, quod aliquis tabernarius, uel tabernaria , uendens uinum ad minutum in ciuitate MontisReg. uel posse, per se uel alium non possit, nec debeat tempore, quo uenderet uinum ad minutum, facere credentiam de aliquibus rebus,seu pecunia alicui personae ultra solidos quinque Asten. di si de pluri credentiam fecerit, uel fieri fecerit, non audiatur, ct instrumenta, ct c5demnationes. quae inde fierent in futurum snt nulla, & nullius valoris ultra dictam summam, S si de hoc esset quaestio, uidelicet, quod diceretur aliquem nomine tabernarii , seu tabernariae, uel pro eis contraxiste, seu obligationem praedictam, seu condemnationem aliquam recepisse, tunc teneatur dominus Iusdicens facere iurare notarium , qui feci siet instrumentum,& personam quae diceretur recepisse praedictam obligationem de ueritate dicenda. Et si praedicti, uel aliquis praedictorum iurauerit obligationem praedictam, uel condemnationem fuit te a praedicto tabernario, siue in fraudem ueritatis, uel aliter, & hoc summarie probaretur per illum, qui fecisset dictam obligationem, seu contractum, uel quasi, habeatur proinde, ac si contractus, uel obligatio, seu condemnatio facta esset cum tabernario, uel tabernaria praedictis, nec inde audiatur, ut supra dictuna est: Et D. Uicarius teneatur facere legi hoc capitulum in quolibet arengo codem nationum. Et istud capitulum locum habeat, & intelligatur in illis tabernariis, & contra illos, se qui mutuaren t, uel credentiam facerent filiis fami l. vel minori- . bus, uel aliquibus lusoribus, uel infamatis de ludo, uel repello, & non in aliis personis, quibus dicti tabernarii bona fide.&sine fraude credentias facerent. De non mutuando alijui filio familias,uel manenti cum alia
subpignore. Caput XXXVIII. ITEM statutum est, quod aliquis non debeat mutuare, uel
praestare alicui filio familias, vel alicui famulo uel famulae cuatio manenti super aliqua re patris, uel domini, nec ab eis, scilicet filio, uel famulis, aliquid emere, quod si patris, uel domini , cum quo staret ut supra: & quicunque contrafecerit reneatur patri, uel domino restituere sne pretio rem, uel res super quam mutua siet, uel quam emisset, & idem intelligatur de
manentibus cum matribus. Et quicunque contra secerit, soluat
ultra praedictam restitutionem, solidos qujnque pro qualibet L uice
145쪽
Te non contrahendo cum flio familias minoribus.
6aput. XXXVI. IT EM statutum est, quod si aliquis mutua uerit aliquid alicui filio familias, manenti cum patre in eadem familia, uel alicui minori, uiginti quinque annis, uel aliquem contractum secerit cum aliquo filio familias, uel minore ut supra, ct denunciatum suerit per filium familias, uel eius patrem, uel
per minorem , vel eius tutorem , uel curatorem, uel per aliquem amicum ipsus minoris. Si tutorem, uel curatorem, non haberet, quod instrumentum, sue con tractus talis mutui, uel
altervus obligationis, factum uel factus fuerit occasione ludi, uel repelli, uel in fraudem ueritatis, D. Iusdicens in dicta ciuitate, teneatur & debeat, facta sibi fide per unum testem Cum iuramento minoris, uel filii familias, uel alterius agentis nomine eorum , considerata tamen qualitate personarum & contrahentium. Puta si contrahens cum minore, uel filio familias, &esset tabernarius, uel usurarius, uel lusor, uel ludentes consuerus tenere. secere rescindi dictum contractum, ' absoluereminorem, uel filium familias a tali contractu, uel obligatione indicto contractu colenta. Et econtra,si filius, uel minor essent lusores, uel aliter dissoluti,& contraxerint cum persona bonae famae, tunc teneatur dictus dominus Iusdicens sequi fidem dicti instrumenti. Et si filius familias etiam cum patre manens,& publice mercata faciens, ct consuetus contrahere,& mercari sece rit aliquem contractum, quod quemlibet contractum, quem dictus talis filius familias cum aliquo celebrasset, teneatur obter uare, & effectu aliter adimplere, pro quo bona patris, etiam teneantur, excepto in praedicto cotractu mutui, in quo filius familias nullatenus teneatur, nec bona patris sint obligata, nis filius familias mutuum reciperet patre praesente, uel consentiente, aut dictum mutuum in utilitatem ipsus patris esset co uertum, Et praedicta de filio locum habeant, sue maior st,sue minorviginti quinq; annis, d si modost maior decem ct octo annorum. ci praedictum capitulu locum habeat in omnibus,& per omnia an contractibus praesentibus, ct suturis: Et notarius qui scienter scriberet, seu reciperet aliquod nastrumentum, quod fieret o
casone ludi, uel repelli sub aliquo ingenio incurrat ipso facto poenam solidoru quadraginta Asten.' super hoc possit inquiri per curiam,& legatur istud capitulum ter in anno.
146쪽
De non faciendo credentiamfer tabernarios CUM XX XUII. ITEM statutum est, quod aliquis tabernarius , uel tabernaria , uendens uinum ad minutum in ciuitate MontisReg. uel posse, per se uel alium non possit, nec debeat tempore, quo uenderet uinum ad minutum, facere credentiam de aliquibus rebus, seu pecunia alicui personae ultra solidos quinque Assen. di si de pluri credentiam fecerit, uel fieri fecerit, non audiatur, ct instrumenta, ct codem nationes. qu.e inde fierent in futurum snt nulla, ct nullius valoris ultra dictam summam , ct s de hoc
esset quaellio, uidelicet, qu bd diceretur aliquem nomine tabernarii , seu tabernariae, uel pro eis contraxiste, seu obligationem praedictam, seu condemnationem aliquam recepisse, tunc teneatur dominus Ius dicens facere iurare notarium , qui fecillet
instrumentum S personam quae diceretur recepisse praedictam obligationem de ueritate dicenda. Et si praedicti, uel aliquis praedictorum iurauerit obligationem praedictam, uel condemnationem fuisse a praedicto tabernario, siue in fraudem ueritatis, uel aliter,& hoc summarie probaretur per illum, qui secisset dictam obligationem, seu contractum, uel quasi, habeatur proinde, ac s contractus, uel obligatio, seu condemnatio facta esset cum tabernario uel tabernaria praedictis, nec inde audiatur, ut supra dictum est: Et D. Uicarius teneatur facere legi hoc capitulum in quolibet arengo codem nationum. Et istud capitulum locum habeat, ct intelligatur in illis tabernariis, ct contra illos, .. qui mutuarent, uel credentiam facerent filiis fami l. vel minori- bus, uel aliquibus lusoribus, uel infamatis de ludo. uel repello, & non in aliis personis, quibus dicti tabernarii bona fide.& sine fraude credentias facerent. De non mutuanri auIuidsilio familias,uel manenti cum alia
ITEM statutum est, quod aliquis non debeat mutuare, uel praestare alicui filio familias, vel alicui famulo uel famul cuatio manenti super aliqua re patris, uel domini, nec ab eis, scilicet filio, uel famulis, aliquid emere,qubd sit patris, uel domini , cum quo staret ut supra: & quicunque contra fecerit reneatur patri, uel domino restituere sne pretio rem, uel res super quam mutuasset, uel quam emi siet, & idem intelligatur de
manentibus cum matribus. Et quicunque contra secerit, soluat
ultra praedictam restitutionem, solidos quinque pro qualibet L uice
147쪽
uice nomine poenae: Et si quaestio esset de dominio rei pignoratae, uel uenditae, tunc stetur,& llari debeat iuramento patris, uel matris, uel domini, quibus vel quorum alter si iurauerintrem esse suam credatur, I res tradatur sine aliqua solutione,&sne aliqua dilatione, uel mora. O. Od furissitatui, uel mente capti contrahendo nuigarenuissim obligari. Caput. XXXIX. ITEM statutum est, 'ubd nullus furiosus, fatuus, stultus,vel
mente captus, masculus,vel scemina, de ciuitate MontisReg.
vel districtu,possit aliquo modo donare aliquid, uel aliquem
cotractum facere,aliqua ratione, uel causa, uel bona sua aliqualiter obligare, nisi hoc faceret tutori uel curator eorum, uel nisi
aliquid praedictorum fieret in praesentia domini Uicarii, uel Iudicis dictae ciuitatis, & trium, uel plurium consanguineorum suorum, & si aliter factum fuerit non ualeat aliquis contractus ipso iure. De donationibus excedentibus uiginti quinque Iuras, cum insinuatione
ITEM statutum est, qubd nulla persona de ciuitate Montis
Regalis, uel posse, possit facere donationem de aliqua re mobili, uel immobili, uel in iure consistente, quae excedat ual rem librarum uiginti quinque Asten. nisi cum insinuatione Iudicis, quae scribatur in actis curiae, interueniente auctoritate D. Vicarii, uel Iudicis, & in praesentia duorum uel trium proximiorum , dictae personae donantis, uel duorum, vel trium amis corum , s proximos non haberet consanguineos, uel affines: C. aliter non ualeat dicta donatio. Et s iuratum fuerit per donantem in instrumento donationis, non propter hoc valeat dicta donatio , sed rescindatur. Et nullius valoris esse intelligatur,
nis in ea interuenerint supra scripta, praesumatur fictilium, S s-mulatum, ita qubd nulla fides ei adhibeatur. Et notarius qui receperit, uel fecerit instrumentum contra formam praesentis capituli, incurrat poenam librarum uiginti quinque Asten. pro quolibet a qualibet vice. Et teneatur ad omne damnum, &interesse illius personae, quae laesa esset ex dicto contractu uel instrumento, & ei credatur de suo damno, di interesse, suo sacramento, sine alia probatione Eo saluo qubd praesens capitulum non habeat locum in donationibus factis in testamentis, uel aliis ultimis voluntatibus, nec etiam in uenditionibus, nec
148쪽
In repudiationibus mulierum, quas siciunt fratribus, uel aliis dum repudiant parentum, uel attinentium hereditates, uel ali
Item additum est supra scripto capitulo , ibi dum dicit, in
praesentia duorum uel trium proximiorum , dictae personae donantis, uel duorum uel trium amicorum , s proximiores non haberet consanguineos,uel amnes, addatur ut supratium, uolentium , ct consentientium , ct aliter non ualeat dicta donatio. Te extraneo admonendo ri soluat delitum homini riuitatis Acm-tis Regalu. Caput. XLI. I T E M statutum est, qubd si aliquis extraneus deberet dare I uel in aliquo teneretur cum charta, uel sine charta alicui, homini de ciuitate Montis Regalis, uel eius districtu, uel ibi habitanti, D Uicarius diste ciuitatis telahatur, di debeat, per 1uas lueras admonere, s de hoc fuerit requis tus, illum extraneum, ut sol t id quod debet habitatori uel ciui dictae ciuitatis, Insea unum mensem, postquam fuerit admonitus, uel
probet si voluerit solutionem factam esse, eius de quo admoneretur, si quam probare voluerit , quod si non soluerit, uel soluere noluerit, nec solutionem debiti probauerit. D. Ui
Carius dictae ciuitatis, teneatur ciuem, uel habitatorem suum auuare, & manu tenere ad consequendum ius suum , di facere sibi chartam capiendi de rebus illius debitoris, S alio-i uni hominum illius terrae, in qua dictus debitor esset solueno in loco habitationis suae, aliter non concedatur cambium, nec etiam concedatur cambium, s creditor de dicta ciuitate,
uel ibi habitans, posset habere iustitiam de debitore, in loco eius habitationis, ' qu bd sibi redderetur ius tanqua aliis habitatoribus , loci debitoris, ita tamen qubd ius ibi reddatur, ibidem & austitia fiat, ct sententia in dicta ciuitate feratur, infra quadraginta dies utiles, a die eius petitionis numerandoS, aliter elapso dicto termino, si infra eum causa finita non fuerit, Sper dictum de dicta ciuitate, non steterit quin iudicetur peracta, uel debitum solutum non fuerit, tunc detur cambrum ad creditoris instantiam , ut supra. Et teneatur in cas bus yraetentis capituli, D. Uicarius siue magistratus dictae ciuitatis Ioniis Regalis, quotiens casus eueniret scribere literas rectora terri debitoris extranei, in quibus noti ficet, qubd ius redda-
149쪽
tur dicto ciui , infra tempus praedictum,& etiam continentiam ciuitatis montisRegalis m foderi'. Caput. XLII.
IT E M statutum est, quod si aliqua robaria facta fuerit , seu
furtum aliquod ,alicui personae de ciuitate Montis Regalis, uel eius districtu, uel ibi habitanti in dicta ciuitate, uel di strictu , ct dicta robaria, seu furtum reducta fuerint, seu receptata , in aliqua terra, uel apud aliquam personam, quae venerit ad notitiam curiae ciuitatis praedictae, magistratus dictae civi tatis , teneatur & debeat ad instantiam damnum passi. scribe reliteras D. uel rectori illius terrae, in qua robaria, uel furtum receptata uel reducta essent, requirendo illum dominum. uel rectorem, quatenus dictam robariam, sue furtum, cum damnis N expensis, restitu faciat dictae personae damnificatae& destrictu ali dictae ciuitatis, ct proinde iustitiam faciat de se reducentibus ad eius terram , cum dicta robaria, siue serto noti ficando,& quod i ple magistratus in casu consimili, idem faceret pro eodem. Et si quidem dominus, uel rector terrae, in quam furtum uel robaria, reducta essent, ad primas literas praemissa non secerint, tunc magistratus dictae ciuitatis, teneatur & debeat, secundo alias literas mittere, similis continentiae prima-xum literarum , hoc adito in fine secundarum , quod ii iusti-xiam, uel restitutionem de robaria, seu furto, ct eius factore fieri non fecerit, ipse magistratus dictae ciuitatis, contra res duhomines, siue districtu ales, talis domini terrae reducentis, dabibcambium damnum passo , ct eidem de indemnitate prouidebit omnimode. Et si quidem dominus uel rector terrae reducentis , ad secundas literas resti tutionem fieri non fecerit, tunc magistratus dictae ciuitatis Montis Regalis, teneatur debeat dare cambium eius districtuali, contra homines N bona illius terrae ad quam furtum, uel robaria, reducta fuissenti ut supra, Et idem intelligatur, & in omnibus, ct per omnia fiat, ut supra ordinatum est per magistratum dictae ciuitatis, contra quemlibet dominum uel rectorem alicuius terrae uel loci, in qua aliquis districtualis dictae ciuitatis turbatus esset, uel ei aliqua bo na de robata, aut depraedata, seu res furtiud subtracta. hoc addito, quod aliqua persona de dicta ciuitate, uel eius districtu,
pon audeat, uel praesumat reducere, uel receptare, uel Asr ali-
150쪽
quem modum emere aliquam robariam , uel aliquod furtum, extra districtum dictae ciuitatis factam, uel factu nuNec debeat manu leuare aliquem forensem, seu intercedere pro aliquo forensi, qui surtum, uel robariam alicui contraxi si et, & si contra. fieret, ct contrafaciens damnum aliquod pateretur, sibi imputet,& nullum subsidium,uel fauorem habere debeat a communi dictae ciuitatis, nec possit habere cambium aliquod contra aliquam personam aliquo modo, uel represalias, occasione praemissa, Et quicunque reduxerit, uel uendiderit furtum, uel robariam alibi factam in dicta ciuitate, uel posse capiatur, di puniatur, si fieri poterit, secundum sormam iuris, & capitulorum dictae ciuitatis, & rem restituat libere, & sne aliquo pretio domino repetenti, & cuilibet derobato, credatur de robaria sbi facta cum iuramento, s fuerit homo bonae famae, di praesens capitulum,non habeat locum contra subditos domini nostri Principis,sed habeatur recursus ad ipsum dominum Principem. De recuperanda86ssione ratione tarenteia vel consortitus. caput X L III.
ITEM statutum est, qubd si aliqua persona de ciuitate MontisRegal. vel posse, uel ibi habitans uendiderit aliquam rem immobilem positam in ciuitate praedicta, uel posse, uel iura suu er aliaua re immobili,sbi competentia alicui personae, propinquiores consanguinei uenditoris possint recuperare,& bere dictam rem uendita, seu iura quae uendita fuissent ab em- ore, pretio quo dicta res, seu iura in rei ueritate uendita so-mit. Et intelligantur propinquiores consanguinei, siue de parentela, filii 2 ceteri descendentes, non in potestate constituti tempore uenditionis, paterct mater, auus S auia, & fratres &sorores, ct nati ex fratribus ,& sororibus , ex legitimo matrimonio, S patrui, & auunculi, & admittantur praedicti secundum orta inem gi adus, scilicet, primo filius emancipatus, & c reri impollerum descendentes, non in potestate constituti: secund-ter & inater, auus S aula: tertio fratres I sorores, &nati ex li.i tribus, ct sororibus: quarto patrui, ct auunculi: quintoMoiit Arguinei nati ex fratribus, uel sororibus, uel nati ex fratre uel foro te. Hoc expressim intellecto, qubd aequales in gradia . si psi res fuerint, aequaliter admittatur, si omnes uoluerint, ali O i ut I rius recuperare uolentis melior si conditio, id est, si