De vrinis Actuarii Ioannis Zachariae filii, medici praestantissimi libri 7., Ambrosio Leone Nolano interprete in quibus omniae quae de vrinis dici possunt, doctissime tractata continentur. Anthonij Thylesij ... De coloribus liber. Pauli Aeginetae De

431쪽

Non eundem esse Rufum,atq; Ru

brum,ex hoc intelligi potest,quod redie dicitur sanguis Ruber,Rufus non recte.Rursus barbam, ec capillum Aenobarbi Rubrum ueteres non dixerui, sed modo Rufum,Rutilum modo, qui idem est. Quin & canes immolabat inmani sacerdotes,nunquam Rubras umcalas,sed quas nunc Rufas. nunc Rutilas appellabant,ad placandum Canic lae sidus,frugibus inimicu . Ex quo manifesta est Rufum, rutilui eunde ess . id quod ex antiquis etiam aliqui docent. Et canis igit colore satis noto,atu e multoru barda,&capillo,cuiusmodi sit co/lor Rufus apparet. Hunc rustici in armetis Robum, Giluum* olim dixerunt, atque etiam Heluum: ut uini genus est quoddam inter Rufum, Album nulli non cognitum: quod quoniam Cerasicolorem resert duracini,Cerasolum alioqui dicunt Italiae populi. Sed re Burrha ijdem appellabant uitulam, quae rostro

432쪽

DE co LeL1BO LIB. 43'ellet Ruso . At homo Burrhus est, qui pransus,cibo,& potione rubet, hunc aliqui etiam Rubidum uocant . Inuenitur ec Rubeus,& si aliqui non indoetiuo

cem non esse latinam monuerint. Cum tamen apud autores non malos ex uuis

nigris fieri uinum sorte legatur,e Rubeis autem suave. Necnon bos Ruheus probetur.Verbum est omnino rusticu, nec prorsus idem color est . qui ct Ru-hersed ad eum proxime accedit. Quid quod Russeus etiam legitur negat qui dam e uetustis grammaticis dici posse, Russum iubet,ex suo pannus est Ruse satus.Vtruv certe latinum est,sed Aratoris magis, quam Oratoris, habent Onim & sua uerba,qui ruri uiuunt Vrbanis nonullis inaudita. Russeum equum dicunt illi,qui non plane Russus est, sed aliquanto minus ruboris habens idem sere uidetur.Hic autem,quoniam quasi cruentato similis est , hodie saginatus, quasi sanguinatus uulgo nominatur, quamuis huius nominis nonnunquam

equi albescanti

433쪽

RUBER, c AP. VIII.

RVbrum maxime indicat animan tium sanguis,& quo lana inficitur,

. coc- Coccus,manum id a nostris uocatur,unde uestis est Coccina,nulli ignota. Oste tat tamen hunc colorem prae caeteris rebus liquor purpurae, cuius adeo gratus est color,ut si quid paululum habeat ruboris,modo uisu sit illud non iniucu Purpurem dum,Purpureum saepe dicatur, ut sunt uiolae,& uaria florum genera:quin eccandidus,is enim quot oculos remora tur,a Poetis uocatur nonnunquam Pu pureus.Nam dic olores Purpureos dixit Horatius, dic niuem ipsam pureuream Albinouanus. Inuenitur-Ulatreus Positus pro purpureo, Non praetereundus est color Viteis kondibus arefactis similimus, & idcirco Xerapelinus graece dictus. Vsurpant hanc uocem Latini,certum enim Vitis genus adulto iaautumno pampinis rubet uelut cruentatis,unde nome colori inditum est. Rosa ab omnibus nunc dicitur sicca. Atr

bapti

434쪽

DE c LORIB Vs, LIB. 4 bapticas uestes eo colore insectas, quoniam in eo Purpura nigresceret,aliqui apopellauerunt. De ea re fabellam excogitatam his uersiculis fui complexus:

Gederetimmerita Vitis dum crura,cecirit

JDe Aua,er dira caede Lγcurgus obit. Vnde prius uiridis,rubet hostis starsa cruore illabo vitis stipitrier ulta nos. Ros EVA c AP. IX.

IVcundissimus omnium est color Ro

seus,atq; humano corpori,si id sermosum est quam similimus.Itaque OS,ceruicem,papillas, digitos roseos Poetae di cunt, id est candidos, rubeo satagninis penitus diffuso cum uenustate, isl cci lor proprie est quem communis sermo

Incarnatu uocat. Refert enim maxime Incamatus omnium pueri nitorem, ac uirginis rosa, non Milesiam intelligo: quae nimis Purpurea ardere quodammodo uideo tur,nec rursus albam,sed quae utrinque decorem accepit,& quia corpus homis nis imitatur,quod lingua uernacula carnem appellat, eadem id genus RosaruD. 3

435쪽

41, ANTHONII THYLEs II , Incarnatum nominauit. Cicero colorem hunc Suavem dixit. pvNic Evs c AP. X.

A Phoenicibus colorPhoeniceus,Pu

niceus quo* dictus flagrat, uelut Viola flammea, atq; ita a multis olim Purpura uocata fuit uiolacea , hodie pone nomen seruatinam Paonacius, quasi puniceus dicitur,oc si aliqui uocem hae Uernaculam a Pavonis colore factam uophoenieeus lunt. Phoeniceum uerd alium ab hoc. eolor in .is Palma qus Phoenix graece est,a se nomiquo. nauit:color hic in equo, ut ia diximus, maxime laudatur,qui modo Spadiceus, Baius modo,Badius etiam oc Balius, rijs nominibus uocatus est. Termites nim palmarum cum fructu Spadices, re Baia Graeci dicunt:unde equus ab equisonibus appellatur Baius.

FULVVS, CAP. XI.

EX omnibus maxime lucet fulvus,

quem multa laetiint,orichalcum in Primis, Aurum,ipsel etiam stellae.

436쪽

Qttas non extingunt uenti,non minbus aquosa Nube cadens,celsa si perbed luce corustanti

Quare Tibullus proprie sidera Ful

ua appellauit. Est & aureolae species argnae qua Fuluam dixit Vergilius, oc ge nus quoddam aquilae ab Aristotile maxime celebratu,colore etia Futuo. Qui si obtusus quodam modo estiatin obscuratus,vocatur Rauus. Iams sic Horati us lupam appellauit, cuius colore noto magis uerbo pleri omnes Fulvum di xerunt. Tradunt aliqui Rauos oculos quos in cane oc ariete laudat M. Varro inter caesios esse oc flavos. Ornat s pecolor hic Flauus uirginu,ac pueroru capita,ais in maturis frugibus semper elucet,necm pro pulchro frequeter positu Uidemus. At Luteu nihil aeque ostentat,ac flos Caluaae 8c Genistae, ouique etiauitellus. Croceo est hic percii similis, sed lucidior aliquanto,ab antiquis Flameus quo* dictus, quonia eo Flaminis uxor Flaminica utebatur. Potest hoc loco Pallidus poni,ac Luridus, mortui color est

luc horribilis psiusque morus ut poets di

437쪽

qi4 ANTHONII THYLEGIIcunt,ct Plutoni s. Ille nonnunquam us gratus in homine,atq; amabilis.

CViusmodi sit color Viridis , sup

peditat exemplum herbarum mul titudo,quarum tanta est uarietas ut cum earum uis sit infinita,nulla tamen aequeati eae iis aliqua,prorsus vireat, sed omnes inter se discolores uideatur, id quod in reliquis omnibus coloribus apparet. Quare si minus est hic albus, aut niger, quam ille,non idcirco nomen albi amitotit,aut nigri. Ex auibus autem insignis est hoc colore Psittacus,auis inde a quis Sedrabeo busdam Viridis appellata, & qua nihil rem gessμs laetius est, Smaragdus. Maxime quoque extemςgia lucet uiriditas in genere quodam Scarabei, cuius ipse meminit Aristoteles.Is quoniam dorsum habet nota quada avi reola sic litum at* illustratum,ut Lunae speciem exiguae sustinere uideatur, non invenuste a nobis Consentinis equus Lunae nuncupatur,secimus hoc iampris dem de Scarabeis iocosum epigramma. 'Paruula

438쪽

DECOLORIBVs LIB. is Paruxu sidiphio gens condemnata labori Quas Figula ipsa Acit, stris restris pila .

Pars nigra,ut Aethιopu munus usta caloribus horret Regia pars uiridi picta colore nitet. Purua micat culis dorso nota,magna minutis si consere licet, na pusilla ueluti 'Dixit Equum Lume hinc cognomine Brutia Tellus.

Quod fi bellator sic nituisset Equus,

Illo capta 'ret non una Semiramis. e sentcentaurier plures,quam genus est Hominum. Egregius est inter colores, qui uirent, Prassinus,multorum carminibus collaudatus,nunc uiride porrum ab Inferiori-hus uocatur. EPILOGUS, c AP. XIII.

LIbet epilogum addere, varietatem proprie de coloribus dici,ex quo color uestis uaria,discolor est,diuersis v colo

ribus consuta.Diuisam nunc omnes uo. cant,& equus Varius non totus uel candidus, uel niger, sed his, alijs 'ue coloris .hus distin 'us: sic oc coetu uarium,cuius Partes serenae interlucent,partes nubilae

tristatur. Atl altu cepe pro alio, si inter

439쪽

ANTHONII THYLEsII eos affinitas est colorem usurpant poNO, ut lumen Mineruae Flauu dixit Vergilius pro Glauco,quo uenustate quo esse in oculis Deae ostenderet, quemad modum amictum Tyberis , cuius aqua

alibi Flavam appellauit. Glaucum ideesse cecinit:est enim inter hos colores sio militudo oc quasi uicinitas. Sic ut iam di etum est, Albus pro Pallido,ac Coeruleuus pro subviridi poetice ponitur, pro

etiam subnigro, multil praeterea inuicem cedunt.Ex omnibus uero maxime

contrarii sunt Albus,& Niger:quare nihil aeque apparet,atque in alba papyro

atramentum. Viebantur ueteres, quod nunc etiam seruatur,cum librorum titulos notaren colore puniceo in honore

memoriams Phoenicum , quos literarum tradunt suisse inuentores. Incerti Sunt etiam e coloribus aliqui incerti, lare qui intuentium oculos fallunt,ut est cinii nitoriquod cum tenebrosum quidam autument, illustratu radijs solaribus cyaneum uidetur,ut Iris.ut quas suspicimus nubes nonnunquam ignescere,ut mare

440쪽

DE co LORIBUS, LIB. 61 ipsum,quod praeter Coeruleum, modo Atrum horrct,modo virescit, interdum

etiam mussiuatiumqoe se ostendit,aut specie quadam purpurascit violacea. No idem quom decor in collo cernitur Columbae oc Pavonis, unde aues saepe dicuntur Versicolores, quale est serici

genus satis notum,quod e diuersis par tibiis spectanti non eundem offert colo ris leporem. Discolor autem non mou Dibo ndo pro uario stimitur,sed si quid eudem

colore uelut radios quo a diffundit, ut

Dificolor unde auri per ramos aura refulfit.

At Decolor is dicitur, ex cuiuS Ore coe lor defluxit,& exanguis relictus est,at piccirco pro deformi capitur oc nigro,ut - Decolor Indus:nam Concolorem eluse Decoloridem esse coloris nemo ignorat. Ad haec colores bifariam diuiduntur, nam Au steri uocabantur reliqui omnes, Praeter Miniu,Purpurissum,Cinnabarim. A meni Chrysocollaundicum,quos floridos dixerunt.Sed haec Pictores uideant, hquibus olim in usu tatum erat Melinus color Candidus.Silaceus , qui inter cog-rule