장음표시 사용
21쪽
corpora martutum diduxissent, per anniuersariJ circuli ambitu congregati laetabantur in honorem martΤrum icitas agentes, &c. Et paulo inscitus i Cum animaduertisset enim quod pro pice corporis voluptates simplex,& impcritum vulgus in errore simulacrorum cullus permaneret, quo maxime id quod praecipuu cst interim incis assequcrctur; nepe ut vanis superstitionibus rei:ctis, ad lacum convcrterentur, permisit, ut in tuc moriam Sanchorum scis exhilararent eu obluctarent, at q. in laetiat am cffunderemur. Hac Nyst claustranslat. Silan. Quae cuncta voluimus rccitasse ob exactam praedictae Tertulliani scinentiae explicationem, quod scilicet Clitisti ni suos haberent cenius Sc Fastos necesse vidclicet, quod vana illor u gaudia inuiderent: per Fastos nuntrum intelligentes Ecclcsiasticas tabulas, in quibus Chrillia noruni solum nitatcs, ipsaque natalitia martyrum certis diebus notata habcrentur, equibus ut diximus ὶ Martyrologii co scribendi profluxit origo. Hςc de his satis. At alsiqu4tas vencrand a au ri pzilolis manans, semperque scruata atque propagata traditio non latum cgit ut antrucisaria culcbritate SS Martyrum commemorationgcretur, scd ctiam ut in ipsorum honorem Memoriae passim erigcrentur: eo qui te isti ii in ea immtibus nominais sunt Ecclasiae,quq in honorem sanctorum martyrum Deo consecrarentur, Ut S. Aug. testatus de civit. Dei lib. Q. c. Io. Qui quiadna
Iaudabit s vlus Apostolotu temporibus ut dictuna est) visum est duxisse principiuca nimIrum Occasione, quod Veneranda mart)rum corpora sub altare recondi conlucuerint, secundu illud Ioannis Apocal .c.6. ut omnes,ps festimantiquiores
clarant interpretes) Vidi sub altari Dei animas intersectorum propter verbum Dei, de propter te ilimonium quod habebant. Cumq; ipsa altaria sepulchra esse martyrum viderentur,ac subinde eadem precura memoria martyrum habesentur,que eadem ex causa supelaedificarentur Ecclesiae, aeque martyrum Mcmoriae dicebantur Accidit insuper, ut pium arden' . Fidelium in martyres studium non satis esse putaret, si unius veLat et iuglaart3AS in uno im loco esset M cmoria collocata, sed plures optaret. Quamobrcua factum est, Vt non sine reliqujis eiusdem mari. in ejus honorem altare erigere ,& Memoriam. su perstruere liceret , id legibus Ecclesiasticis
prohibentibus,Concit. Astican. c. so. Quamobrem cum ex corpore martyris sumptae reliquiae in pluribus altaribus collocarentur; id esseccrunt, ut plura unius eiu deinque martyris sepulchra atque Memoriae dicerentur, proque numero altarium,
sepulchrorum numerus augeretur. Sed ex his ansam calumniandi nacti sunt Nouatores, ut sicut stulte,ita oc temere dicerent, Catholicos quibusdam illusisse praestia gi)s,ut frequentet unius martyris corpus diuersis in locis traderent situm esse: ignorantes,vel nescire dissimulantes, nos non dicere in diuersis sepulchris unu idemq;xntegrum esse corpus,sed in singulis Vt dictum est sepulchris unius martyris consstruari reliquias,ac proinde eidem honorem eundem impendi, ac si integrum esset corpus.Nam sententia Gregorij NazianZeni est in orat. I. in Iulianum,easdem pretstarc virtutes quaslibet martyris sanguinis guttas,& exigua passionis signa, quas ita tegra corpora: ac proinde non esse indecens, ut unius martyris plura esccta appareat monumenta cum alioqui nisi lex Christiana prohiberet nec indecens videri potaset,etiam sine ipso um reliquiJs eisdem excitari Memorias, utpote testes eoru virtutis egregiae, & beneficiorum eorund cm ope consecutorum. Nam s si licet ad sacra profanum exemplum adducere de multis Aeneae&aliorum sepulchris Dionγsius Halicarnassaeus hanc ipsam affert rationem lib. i. hist. Rom. sic dicens. Quod si que perplexum lacit,quod Actaeae sepulchra monstrctur in multis locis, nec possit nisi in uno esse conditus cogitet hanc dubitationem esse Vulgarem,& intelligat quoa luis unicus locus capiat corpora talium,apud multos tamen monumenta eis iactalunt in gratiam acceptae utilitatis cuiuspiam. Haec ille. At de cura sacraruna reliquia-
Ium Sanctorum mattrium agemus in fine huius de Martyrologio scriptionis.
22쪽
C A P. V. A quibus primum scr)pta sint Martyrologia.
Rimus omnium,qui scribendo Martyrologio operam dedit,ab Oib. praedica ut Fusebius Pamphili,Episcopus Casarie n. Id etenim in primis testatum habetur in epist. que fertur note S. Hieronymi ad Hcliodorum, de cuius fide inferius disputabimus ε, id profitetur Ilada in retract. in Act. Apost. cap. I. HOC ipsum etia Vualfridus Strabo lib. dercbus Ec-c scap. 28. in fine. Id denique recentiores omnes,ac nouissi irae Molanus in libello quem scripsit de Mattriologietis,cap. 1. post Euscbium, id ipsum praestitisse S. Hie-IO',3 Mum ijdem omnes affirmatar, non quod ipse auctor illius fuerit,sed quod Maetyrologium ab Eusebio Graece scriptum , ala translatum Latinis tradiderit: id enim da ubi supra his verbis: Adstipulatur,inquit,& libet Martyrologi j,qui B. H eronymi nomine ac praefatione attitulatur: quamuis idem Hieronymus illius libri nGauctor sed interpres, Eusebius autem auctor extiti sse narretur. Haec Beda . Vual scidus item in eandem sententia haec ait: Hieronymus Martyrologium, secutus Eu-sibium C siriensem , per anni circulum conscripsit - ei occasione ab Episcopis Chromatio, & Heliodoro illud opus rogatus componere, quia Theodosius religiosus Impeta ot in Concilio Episcoporum laudauit Gregorium Cordubensem Episcopum, quod omni die Missas explicans, eorum martyrum, quorum natalitia essent, nomina plurima commemoraret. Hactenus ille: nec aliunde , qu .HN ex dictis epistolis, quae in hanc diem editis Martyro logijs praefigi consueuciunt, quas& ΠO quo de rei veritate exachior certiorque cognitio habeatur) suis titulis hic dcscribimus: sunt autem huiusmodi.
Epistola Chromatij & Heliodori Episcoporum ad Beatum Hieronymum, . de opere Martyrologij colligendo. 1
Domino sancto Tatri Hierou mo, Chromatius 2 Letiodorus Episcopi, in Donun alutem. Vm rebras imm Augustus Theodosius Mediolani τrbe esset ingressus , Vers gratatiae Episcopos adse multasset:9 ob causam ahquatuora
Episcoporu qui ex Arriana faecesuas animas in ruinasset , inquireret: olim nonfra paruitate eodeasse Conc. In quo cu dicencia H Ea e sint,ctdesnienda destitia oepit Christianissimus Franceps S. Gregorict Cordubuis rioiae tu co praeferre Antiat tequod omni die siue no ieiunarimatutina sue temnans,vespertinas explicans M Jas,eoru Mam 'ru, quorum nata a Glent, plurama
nomina memoraret. Facitum': est mi omnes salueremus,ad tua crabere charitarem , et e famosi innos Feriales de archiuio S. Eusebi' coarca Tatistinae Episco Mnquirens artyrum ad nos dirigat fensa;ψ possimus hoc oscium per tuam Sancta industria melius perfntiusq; ad honorem Dei Mart)rab. Bibere. Hactenus illi. Sequituet Hieloiarini nomine epistola huiusmodi inscriptionis titulos cons gnata: Beati Hieronymi super eo ipso ad eosdem responso. Chromatios Aeliodoro an Hs Episcopis, Hreronymus presbyter . Oris it D minum nos Trum Iesum Cim His omni die Martyrum suoru trip- χ' os excipere, quorum passiones a Sancto Eusebio Casanensi Episcoposr PtHs cpcrimus. Num c o infantinus Augusius, cum Caesarea ulcς ιν ὰ g. ω in Wiceret memorato Anti Fili ut peteret aliqua benencia C 4 rico. α σίσυ α p qutura : legittir , 1 ιθοnise Eusebium: opibus suis ecclo
23쪽
ditatam,mla petendi beneficia nccessi are ccm peristi tamo: desiderium immobile ext t. se , et i qui uid in RepubDca Romana geseum sit erga San Zos Der, Iudices
Iudicibus succedentes muniuerso orbe Ibmano, soliota pers rutaretone x, siaumetapui hca discutitdo perqu rerent, ct qui Martyry, a quo Iudice in qua prouincia et elou tate quacce, ' ve perseu δεω, passioni uae obtinuerps palma, de ipsis a ch:-m ultata ipsi Eusebio recto iussu,ri geret. Vndefactu est ut idoneus relator exissens,ta Ecclesias fιca historisi texerci,solum pene Martyru prouinciaru omnium
rina Isidio etnus de omnibusfussciat libellus adscriptus.n ne in prima parte libelli, omnium beatorum ApoΠιlorum festa consimoimus,ut dies varq non videantur diu dere,quos una dignitas L OHolatus in cete ii glorιa fecit es Alimes.. Hucusque epistola Hieronymi note scri pta: cui quid cin primo aspectu adstipulari ur&Cassiodorus,ommb. pr dictis auctoribus antiquior: in libro cnim de Insitur. diuinarum lcct c. 32. haec ait: Et Idco suturae beatitudinis morcs, vitas Patru , consessiones sidelium,passioncs martyrum legite constanter,quas intcr alia in epistola S. Hieronymi ad Chromatium,& Heliodorumdcstinata procul dubio rcpctutis, qui per totum orbena terrarum floruere, Ut sancta imitatio vos prouocans , alcaelestia regna perducat. Hac ille. Ioannes Molainus, vir quid cm pius&eruditus in sua tractatione, quam scripsit de Martyrologiis, quamq. auctam possi it in appcndice sui Vsuardi secundo editi: sicut praedictas nuper recitatas epistolas no esse in in oratorum Antistitum, ncc Hieronymi putat, sed illorum notecta suppositas: itari is nec Cassiodor uni de praedicta Hieronymi note scripta epist. existimat intellaxisse.
24 Lia Certe quidem Molanitiae haud inuitus adstipulor, sed quoniam praed:ctae episto-
'a tam antiquitus viii receptae, ac pene t cmporu diuturnitate praescriptae,hnt q. Si uem assertorem V ualfridum Strabonem que ante annos octingciatos claruisse constat cuius de praedictis epistolis graue testimonium recitauimus: non pei sunctorie . Raanta res tractanda vcscd de illarum fide accuratius agendum, ac selicitius perscru- Ἀ- κυδ tandum,ipsasq; ad lapidem Lydium,ad ipsam, inq*am, rerum ac temporum exacta v hi soticam ronem afferre atq: conferre, operae pretiu lactit, ut quid Vcrum, quid Vet
adulterinu sit perfacile digitoici queat. Agemus crgo de singulis, ac in primis, quianam quale ve fuerit Eustbij, quod dicunt Martyrologium . simulque tractabimus de Hicronymi versione,ac denique de fide praedictarum epistolaru in .
C A P. VI.Dὸ Eusebi libro de Agartyribus,ac versione Hieronymi. Rrare omnino certum cst, qui cxistimarum Eusebii librum de Mart bus non alium fuisse; quam compendiosam omnium Sanctorum Matlytum collectionem,ca breuitate contexta, qua Martyrologia noscui tur esse conscripta; hicq. de causa illum ab co scriptum librum de ma
a pluribus Mart Irologium appellatum. Scd quam mcndaciter haec dia
24쪽
cantur, non siunde, nec ab alio , quam ab ipsomet libri auctore Eusebio testimonium petamus. ipse en in io fiat S Historiarum libris de eo seqvcntius meminit, de qualis fuerit non obscure dia scribit. Ac primum quidem lib. 4.c. l . cum agit de P:omo martite putillustri haex ait: Qualem denique & quam insignem mortem , praeter Mias omnes Ics ab eo tanta cum admiratione gestas. eos quibus libitum est co gnoscere, ad libellum a nobis de veterum sanctorumartyrijs, in unum redactis editum, qui quidem omnia facta allius plenissime complectitur, mandamus, idciri lib. .c. i. de eodem comentasio agit his verbis:Tota illa epistola, scilicet Lugdu ne-sis Ecclesiae,quae accuratissimam istarum rerum explanationem complectitur,in libro de Martyribus a nobis composito , qui non solum veram rerum gestarum narrationem, sed et illustria virtutum exempla, ad vitam ple degendam accommodata continci, posita est: in quaecunque ad hoc institutum spectare videantur ea in praesentia ex eodem repetens,in hunc hi storiae no strae locum colligabo . Et inferius
cod li. c. . in hunc moduni Perfacile miiquit in sicut visum suetit,licet ista plenitias me cognoscere: modo illam cpistolam,quam in libro no stro de Martyrib. vidictum est)posuimus, accurate voluerit euoluere. Haec ille. Ex quibus plane colligitur,tm abesse, ut ille Euscbij liber de Martyribus fuerit ex Achis Martyrum in compendium redacta narratio; ut potius, respectu prolixitatis eius ipsi eius da auctoris Histotiatum Issiti videantur suisse in his quae ad Martyres spectant, ill ἰus epito e. Sed audiamus celet quibus eadem critiora redduntur. Idem Eus b. us eodem lib. 1 c. 2α cum agit de Apollonio Senatore martyre,hac habet ad calcem : Ist:us vcro coram Iudice verba, & responsa quae ad Perennii Iudicis rogata dab.it ,&' Crationem apologeticam apud Senatum habitam, si cui libitum fuerit accurate cognoscere, ex libro nostro , quem de veteribus Martyribus composuiiuus, nuntiasto intelliget. Hactenus de eo libro Eusebius. Quantum ergo putandum est illud fuisse volumen quod non tin ipsa Acta martyrum, rogata,& responsa,ac caetera ad corum maet rium spectantia continebat, sed etiam ipsorum apologias, etsi non aliorum , certe Apolloni, descriptas habebat 3 De Apollonio verba faciens S. Hieron. lib. de Script. Ecclcsiast. haec ait: Impetrato ut ronem fidei suae redderet,insigne volumen
composuit,quod in Senatu legit, &c. Ex his itaque plus satis conspicuo pGr intelligi, qualis quantus ve suerit Eusebii de Martyribus liber . Quibus quidem in primiserioris redarguuntur,qui putarunt illum non aliud fuisse, quam breu e Martyrologium, idemq; a S. Hieronrmo in Latinum conuersum, Latinis Ecclesiis lcgendum traditum. Rursum ex ipsis impostura detegitur eius epistolae, quae Hieronymi nolescripta, supcrius est recitata qua dicitur Eusebius opera Constantini Imper. collegisse totius Christiani orbis Martyres,eoque libro illorum certamina conscripsisse. Quonam pacto, quaeso, unus liber, volumen usu aa,tot Martyrum Acta contineru aluisses ac quorum im nota recensenda vix sufficere potuisset ξ Equidem,si ta pro- Irae, Ut lacu in aliis, totius Ecclesiae Catholicae ab ipso scribendae fuissent res gest aeSS. Mart rum: non unus liber, non centum audacter dicam) no denique nulle fuitant satis: immo usurpare liceat & illam Euangelica hyperbolem nec ipsum nutrium capere potuisse eos, qui de ea rescribendi fuissent, libros. Quod aut ad Hier nymum spetcta nequaqua cum illis dixerimus. ipsum in Latinum transtulisse libruillum Euichii de Martyribus. Qui .n fieri potuit, ut una epistola,quam de ea re conscripsisse te statui Cassiodotus. pergrande volumen comprehendere potuissctZquin potius existimandum est, Hicconymum breui summa librum illum Eusebii incOPendita redegisse, ipsumq; opus postea Martyrologiu esse dictu, ac Hieronymi nolo nuncupatum. Haec aut etsi satis esse videatur ad pr dictarum literarum imposluxa arguenda .tamen quo nullus remaneat dubitandi locus,& cuncta sint toto caelo lucis Veritata Prispicua, age de rebus singulis in eis cotentis paulo susius diffc mu .
25쪽
Vod pertinet ad epistolam ChromatiJ N Heliodori Episcoporum nomine ad Hieronymum scriptam, in primis exclus de inscriptione impostura facile detegcs, si illorum lcmpo su loquvndi generis habu cris roncm dum in ea pred:cti Episcopi,immo ipsa bynodus Synodi enim,qua prettexetunt notu scribure profitcntur ipsum Hieronymu prcsbytcrii appellat Patrem, cuius quidcm nomenclaturae nullu prorsus pcnca illo tu temporu icri ptorcs cxemptu in umies,ut inscriptume lucrarum,Episcopi, vel ipsa Synodus prcs-b1tcru cuiusuis meriti dicant Patrem,cum alioqui & amplissimarum scdium Episcopos , & Patriarchas nonnili stat rcs csi sucu crim appcllare. Habetur mentio in ea de epist. dc quodam Concilio ex totius Italiae Episcopis Mediolani Theodosio Imp. praesente coacto. Verum istud comodum esse,n6 dubites,qui.n. fieri potuit, ut tacetabris Synodus sine scriptorum monumetatis exciderit, sic silentio lacrit obuoluta, ut nullus illorum temporum scriptosum,qu orum lane haud exiguuS fuit numerus. Nec nou tenus eius meminerit Z Sed haec maiuscstiora rcddcnrur, si lucubrationum Hieronymi ipis exacta id habeatur. Qii, rogo, Volunt illa Synodum coram Theodotio Mediolani congregatam num cum primum aduersus Maximum tyranum pugnaturus, Constantinopoli anno X. sui Imperil in Italiam venit r certe id dici NU po sse,quae S. Hieronym. strabit, vehementer repugnant: dum .ia. in lib. de Script. Ecclesiast. ad calcem cunctas quas hactenus v R. ad annum XIII I. eiusdem TheodosiJ Imp.claborasset lucubrationes recei .set,i cc Verbum quidem de conscripto,vcla se translato lib. illo de Martyrib. habet, quem statim post illam Synodum scriptuesse, illae ipsae recitatae epistolae indicant, ex quibus satis apparci, dictam synodum commentitiam ad primum Theodosii Mediolanum aduentum non posse referri. Quod si ad sccundum aduentum eius bis tin post adeptum Imperium in Italia venisse curtum est)qn itcrum ad expugnandu Eugenium tyrannu ex Oriente in Ita lia descendit, eandem Synodum Mediolani celcbratam esse dixerint, certe rsi temporum csitradicio. Descendit Theodosius in Italiam cum exercitu anno XV I. eodemq. vltimo sui imperi j , decertansque cum Eugenio, sexta die Septembris illam obtinuit, inde Mediolanum se contulit.quae autem tunc ab eo illic sunt facta usq; ad diem x vij. Ianuari j,qua ex hac vita migrauit, Ambrosiuε ea oratione quam habuit in eius funere, & alij illorum temporum scriptores exacte deictabunt: adeo ut nullum eiusmodi cogendi Concilij reliquum fuisse tempus appareat. Ex his itaq. totum illum csimentum de litetis e* praedicta Synodo datis,alijsq. rcbus quae i)sde continuntur epistolis plane clara luce detegitur,ut qd in illis lir de Gregorio Episcopo Cordub. matutinas, ac vespertinas Missas agente. August. etenim, qui ijsdem temporibus vixit id tantum quinta seria maioris hebdomadae incgna Domini in Ecclesia Catholica fieri cUsueuisse, testari videtur, scribens ad Ianuarium epist. II 8. c. s. Licet sciamus olim temporib. Cypriant,matutinum ac vespertinum sacrificium in Africa offerri, in usu fuisse, ut idem Cypr. testatur ad Caeciliuna scribens epist. 63. edit. Pam. quem morem apud Aegyptios tantu perseuerasse,auctor est SoZom. hist .lib. .c. I p. Quamuis etia sciamus in Concilio Agathensi secundum recentiorum lectionem haberi mentionem de Missis matutinis & Vespertinis,& ex eo c. I s. dist. II. Sed in haec non obnitimur,cum sciamus Ecclesiasticorum rituum diuersam
fuisse diuersarum Ecclesiaru consuetudinem. Deprchenditur & in eo de Grcgorio impostura,dum dicitur; ipsum et ictu nil tpeccubrasse natalitia Martyru: diu cram quippe ab his suisse Ecclesiae consuetudincm, ic stantur antiqui canoneo, ut Conis
26쪽
apud Mari. COII CCh. C. S α 33.q. t . Non licet in quadra g. Quod mis, i iam in o I VpHς Poxiam VPictola quam in ca quae ad eosdem Hieronymi no-esthe ced habe: I, Eu QuiWS EPiscopus Caesareae sanctitatis elog o comendatur. m. ndio P dembr. Etenim et si Olim sanctitatas titulus color cffc videtatur,vitati iesum ut hodie )idra tritiQCcetiar Christianis, qui vita functi ita caelo regnantehae Odisto,sed & quibuscia D R. lata dabiliorjs vite fidelib. datum tamen aliqri ho- ni hasciico nemo dicere ius Q Potexit. At vero Oibus titu lis idem Hieronymus Eusebium ipsum iaciare Cori sine Mecit, ab ipso audiamus , qui ad Pammachium sc&hense ist.6s haec de eo et Im Pictatis Arrij apertissimus propugnator est, &c. In sine etiam pluta habet in eariclem sCrit Critiam . in Apologia aduersus Rum n. lib i. hac decue EusebiuS EPilco pias Caesarie n. Arrianae quonda signiscr sunt onis Et lib.:. tundem principem Arriariorum appellat. Idem ad Cresiphontem agens de scriptis ipsius:Eum inquit suasse Arrianum,nemo est qui nesciat. Et ad Minerium
epist.isi. ipsam esea in dogmatia Veritate,apate testatur. Ecce tibiquἰ bustitui. s.&qua divaria praeconio sanctitatis Eusebius a Hicionymo nuncupetur, ut ex his' saltem liquido cognoscas, alium longe diuersum a Hieronymo fuisse epist. illius auctorem,quem etsi aliud mori esset,ac caetera demddin consentirent o ab co esse longe diuessum ex dicendi stylo,rio est,qui eum epist. legens facillime non cognoscat. Haec ae vcibis. Quod si res ipsas in ea conscripta S diiquiras,magis mag sq. impostulam intelliges. St. n. vcra sunt,quae inter Constantinum. Augustui ita Eusebiu acta idem auctot enarrat,quae tanta modestia in Eusebio,qui suaru laudum egregius pardicator semper est visus,Vtilla silentio praeterierit cu eadem sapius repe encli,quoties agit de Iib. a se de Martyrib. scripto,opportuna se daret occasio Z Consueuit .napse tes a secum Constat ino gestas narrare,extouere,casdemq. saepius inculcare, ut de vita Constatini Iib. i.c.44.& lib. s.c. II. F8. s'. & 6 p. & lil, 4. .
M Qd demum auctori quisquis ille fuerit) in eadem epist .excipit de Kal Ian.
quasi ea die nullus passus sit Martyr, qua mendax ac friuola ea sit de Kalendis exceptio, consule quae in serius notantur die I. Ian. B. Haec iam satis scisi alia quoq su- 'scssent ad coarguendam praedictarum epist. falsitatem sufficere existuaramus.
Id antiquo Martyrologio Romano spius aucto. Vtarunt nonnulli ut vidimus) primum olum Martyrologii scriptorem Eusebiu fuisse:quem quidem nec Martyrologui scripsisse, ex eiusdem auctoris saepe iterata atq: testata isti su perius demon strauimus :ab ipso. n. acta SS. Martyrum copiosissime fuisse conscripta,& non compendiosam de illis narrationem, ut communi loquendi usu Matavstologium dici possit, satis est superius declaratum. Quod si ob id tantum, quod iclip erit res festas Martyrum , Martyrologi, auctor dicendus est: cur non potius eadem ex causa in eo genere S. R. E. Protonotarijs primae su ni deferendae, ijdemq;riacendi, conscribendi Martyrologii primi auctorcs 3 ipsi. notin nostiae narrata Omis exordio dictum est initio nalcentis Ecclesiae sub Clemente Romano Pontifice id locupletius ac diligentius prastiterunt: quorum etsi exciderint commentarii, omnia saltem Mattrium, quae in Romano Martyrologio hactenus recensita reperiuntur, integra remansisse, nemo negarit. Unde merito iureque dicere possimus, non a Hieronymo,non ab Eusebio, sed ab ipsis S. R. E. Protonotariis, iam inde temPorib. S. Clementis Papae, Romanum Martyrologium originem ducere . de initia
auspicari: quod diu etsis ipibus ut auctus est subinde Martyrum atque aliorum nezoru nuincias incrementu accepit,ac in primis ex talptione illa Hieronymi,
27쪽
XIIII De Martyrologio RO inano.
quam Cassiodorus ubi supra c. appellat epist per breuemccrte suisse libellum,
Vluardus in sui martyrologiJ pinsatione testatur: putamus etenim,etsi non antea, tunc saltem Oricia talis Ecc iustae Mait Frescidum accessisse:quos. n.ex Eulabio Martyrcs H eronymus summatim coltcgit , malori ex parte fuisse Orientalis Ecclesiae, facile pGicii miciligi. Quidna in V o,qualc Vc sucrit Martyrologiu Ronaanum sic auctum, S. Grcgorius Papa scri RS ad Eulogium Episcopu Alexand .cplst. 29. lib. I. Ind. i cxactam in hac vciba reddidit rcnum: Nos inquit)pcneolum Marvium, linunct s per dies ungulos p.inio tribus , coilccta in uno codice nota habemus, atque qtiotidianis dici, in corum v cncratione Missarum so lumina agimus, non in eodevolum: ne quis qualitcs su passus, indicatur , scdim locus ,&passionis ponitur Vi desit, ut multi LX divcrsistcrris, a q; prouinciJs pridic si ut pra dixi iungulos cognolcantur niartyrio coronati. Scit haec habere vos beatissimos, credimus. Hactenus Gregorius , qui dum ait,se existimare e dcm collectionem Mari una, qua nos inartyrologium dicimus , aque ac Romae reperiri apud Eulogium Episcopum Alexand.&ahos collegas, satis insinuare vi fullse in uniuetiali Ecclesia, acetcx pape declaratam cotonem cinctorum, Ut quos Romana coleret , eosdena &cae-icia longae poliis Veiacrarentur Ecclesiae. Hoc ipsum simplexabs'. alio additamento Rom Maityiologium,idcmq per breue,in quo im nomina Martyrum locus, ac
dies passionis posui haberentur,c si illud ipsum cuius meminit Ado in sui Martyrologi j praelat ione his verbis: Huic operi t dies Martyrum vcrissime notarentur, ciconfusi iii Kalendar, s satis inueniri solent,adluuit nos venerabile,& perantiquum Martyrologium ab urbe Aquileia cuidam S. Episcopo a Pontifi. Rom. directum,&ni hi postmodum a quodam religioso statre aliquot dic b. prestitum , quod ego dilia genti cura transcriptum positus apud Ra n iram, in capite huius operis ponenduputaui. Haec Ado. Porro in Omnibus que vidcrim Martyrologi s Adonis impreissis, illud ipsum Roma acceptum desideratur. Egregium ccere,ac viris eruditis dignam optat q. mana sici Opcram Mosaiadcr,siiciusmodiallustre vetu statis monumentu, quod in suo manu scripto Adone haberi testatur,una cum ipso Martyrologio Adonis quod post Surium ad septimum tomum Vitarum Sanctorum adiecit, edidisset. Caeterum post haec Rom. Martyrologii diu cria esse ceperunt exemplaria: quorum alia absq. additameno, in eadem,qua sunt scripta Gmplicitate remanserunt,alia aut alias,ac diu cisas in dies accessiones acceperunt, ac in primis, ut non tantum quod
habet Greet rius) ipsa nomina Martyrum,diem , locaque passionu contineret, scd quod desiderari vidcbatur quid quis sit passus, saepe perbrevites narraretur , auctumq insuperest sanctorum numero, ins superaditis Martyribus &Confessoribus,cum diuersarum Ecclesiarum particulares Martyrcs, quorum annua celebritate natalitia ager tur, Martyrologio illi antiquo coniugesciatur. Cum aut no aeque Omnes ab Ommb. ad dercntur Ecclcis de omnibus n.oium Ecclesiarum Martyrubus simul agere,visum est nimis prolixum,atque laboriosum inde accidit, ut quot essent Ecclesiae, totidem fere haberentur Rom. Martyrologuexemplaria, eademq; inter se diuersa . Nam squod satis sit in exemplum adduxisse) Ecclesia Principis Apostolorum in Vaticano, diuerso a caeteris Vibis Ecclesiis, praedicta ex causa utebatur Martyrologio , quod Manu scriptum in eiusdem Ecclesiae bibliotheca hacte-
Mus asseruatur. Verum cum non tantum essent inter se diuersa, sed mirum in modum deprauata: optime consultum est, ut sicut Catholicae fidei unitate omnes Ecclesiae unum corpus sunt in Christo sub uno visibili capite coagmentatae,ita etiam uno eodemq. emendato,ex alii'. aucto utentes Martyrologio,cadcm colone sanctorum, Uno eodemque ritu ,atque uno spiritu pariter omnes in sanctis suis Deum collaudarent. Scimus in eo restituendo piorum ac eruditorum viroru sudasse inge-
aua; summaq; adhibita diligentia, antiquo Iu multiplicium exemplaru collo tione,
28쪽
uistin Ddμ . xlia Vri aculata atq; purgata: ita ui, ut ab illo anti
Nec est pieterea,quod quis miretur, si in zodem ipso de quo agimus Romano Martyrologio clatissimus illo S MartycCS Videat pretermissos,quos nostro seculo obtuendam plo pagandamq. Catholὶcam ridem, pinnas atrocissimas. si qui alii olim Minytes, in Anglia potissimum atR. ira Galli)Sab horrcticio passos,& in caelum ut par est credete in et alios MastyreS aequali scimus t Numphi gloria cooptatos: nec in lupet illos inueniat recensitos,qui Veliat tonitrui filii, in sinat litudinena fulguris coluscantis nouo Orbi Euangelaco tam arae illu crunt,ac fidei causa martyrium subiere. Non enim ut apparet suton praesens Roma i δ' Ecclcsiae institutum, nouum conscribere Martytologium, sed vetuS Vt diximus VX Veteribus ex Vmplaribus restituere. De quo etiam 'illud necessario rectorem mouendum putamus, Romani Mutyrologi implicem hactenus in Urbe esse factam editionem,etu'. prunam de secundam esse mendosam nec satis dignam quae iturum prMO tradatur: quod cuius culpa acciderit, Iibentius silentio prς terimus.TCrtia uditio purior est atque sincerior,facta anno Dornini millesimo quingentesimo Vctogcsimoquarto: illi enim tantum, ut legitimae atque german accesserunt litterae Apostolicae, data die decimaquarta Ianuarii, e dem anno: cui etsi ex nostris Notationibus leuis certe aliqua accessit emendatio,
vel si quid additum reperitur quod quid cm perraro factum inuenies) id nos eius cuius summa est in Ecclusia auctori aβ, conlianti voluntate fecisse, lector inteu
De caeteras antiquIs δίιrtyrologus.
T si hac in re nostrum psa cipuum institutu in sit de Romano duntaxat Martyrologio agere:tamen ab co alienum no putamus, si inmmatim,&reliquorum meminerimuS; cum prastriam eadem omnia ab ipso ducant originem,ab eoque Veluti e fonte riui,dimanet. Habet, si quis plura quaerat,eius argumenti lucu lcnta piamque Valde ac erudita lucubrationem. R D. Ioannis Molam Theologi Loua mensis,quam in secunda sui Usuardi editione posuit, Appendicis de Martyrologus titulo praenotatanae, de qua illud quod dignum admiratione videt ur, lecto tem c6monendu putamus. Cur nempe ille de cunidis Mai rologiis eruditam instituens tractatione , de Romano tamen Martyrologio agere praetermiserit Id quidem non iniuria, Vel quod procul abest a viro pientissimo dolo malo factum noueris, sed quod existimauit Romanam Ecclesiam noalio quam Usuardi uti Martyrologio: id enim ipse testatur eodem libello cap a si
Cuium V uncti O, scriptum, emendatum, zdhumq. habctur, auctore Aloxandro de
29쪽
Peregrinis presbytero Brixiensi. Praetericiunt enim Molanum qua plurima antiqua manu scripta Romani Martyrologi l exemplaria, ex quibus, quodnam, quale Vc Lia set germanum i psum Romanum Martyrologium intelligere certius potuisset. T
lerabilis quidem, de venia dignus errori cum ipse tam longe positus ca nesciuerit, qua illi,qui Romae agunt, vix magno labore, pcruigili diligentia, &summa sunt inclustria consecuti. Gauisus vero non mediocriter tui, cum nuper opportune admodum, accincto iam ad secundam editionem typogsasio , co iecturam suspicionem. que hanc mea ex litteris R. D. Henrici Gr.auit Theologi Lovaniensis minimc va. nam aut inanem fuisse cognoui. Scribit is enim ad me, R. D. Molanu accepto iam recens edito Romano Martyrologio, notationes mox suas, quas in V suardum jampridem scripserat, probe recognitas aucta' eidem Martyrologio attemperasse a que accommodassescd eo prannatura morte subtracto, minus facere licuisse. Quae proinde mihi causa fuit,ut apud praedictum D. Gravium peI litteras agere caperim, ut erudit issimi viri monumentum edere non pretermitteret:ita enim futuru, ut duorum vel trium concurrente testimonio, veritati possiit firmius esse consultum. Equidem tali viri de Ecclesiae Dei,dc veritate Cathol .ca optime meriti,nec breuem sch duzi deperire aequanimitet patiore cui dica ingcnue)isi haec omnia hac ex parte accepta fero,quod in densissimam siluam primus ipse ingressus,mihi alijsq. aditu p refecit quo et nomine cu ego, tum cruditi oes plurimum ei debere, lubcnter agri scimus, & confitemur. Id hoc loco in saere visum fuit, partam honi viri luc moriae causa,partim nequis eius consilii ignarus secus quam se res habeat, factu eius accipere aut interpretari sortasse possit. Verum ea de re hactenus. iam ad institutumr
deamus. Post Martyrologium Romanu,quod aque, & Hieronymi nomine olim editum reperimus,illud Bedae primo loco ponitur, de quo auctor Catalogi Script Ium eius,qui hc exculas post piriationem eiusdem Bedae lib.de temp. hec ait: Ma tyrologium scripsit de natalitiis Sanctoru diebus, in quo omnes quos inuenire potuit non solum qua die,veru quo genere certaminis,vel sub quo iudice vixcrint diligenter adnotate studuit. Haec ibi. Mea quidem ita nihil aliud Boda Rcisse videatur,nisi quod Romanu Martyrologium,cuius ut vidimus S.Greg. meminit,in Angliam per Augu stinum vel successores allatum, aliquibus additionibus au xit; quas aliquanto prolixiores fuisse,argumento sunt ea, tuae ex eodem recitat Amalarius de ossic.Ecclesiast.lib. 2.c. 24.& de Ord. Antiph. c. 28. aliquot in dies nominibus Maralyrii vacuos reliquisse causa aut ignoratur eos'. Flori additamentis suppletos, Adoria sui Martyrologij praffatione testatur. Meminit eiusdem Flori Vsu ardus, nec non& Sigeberi.de vir.illust.c.l 4. Fuit Monachus ordinis S. Benedicti in monasterio S. Trudonis Leodiensis dioecesis, ut testaturTrithem de Viris illu st .ord. S. Bened .c. q. Post Bedam ac Floru, post annos circiter septuaginta,ipibus Caroli Magni Vsuardus&ipse Monachus ordinis S. Benedicti, natione Gauus ut de eodem tradit Tri-rhemius scripsit Martyrologium,S quod ab alijs praetermissum vidisset,adiecit: id enim ipse sua praefatione testatur, dum ait: Ucnerabiliu Hieronymi scilicet & Bedae presbyterorum pijsquauis&succinctis super hoc prouocabat descriptis : quorum prior breuitati studens, alter vero quam plures Kalendasu dies intactos relinquens, multa inuentutur huius operis praeterijsse necessaria quos insecutus,censui de Flori memorabilis viri,latiora iam in eo ipso negotio sequi vestigia, prorsertim in secu ndo eiusdem libro;ibi enim multa quae in priori omiserat & correxit,&addidit,& siquid, pr ter quod ab illis accepi, hoc tempore auctu Vel mutatu est, sagaci a me indagine id perquisitu agnosci poterit. Haec Usu ardus quibus constat, non tantu Carte Torum antiquorum Martyrologia ab eo fuisse per suum aucta,sed et emendata. Post annos ab his circita quinquaginta Uuandelbertus diaconus,& monachus Prumiensia coenobis, qui claruit sub Lothario Imp.anno Diu ὀ so. inter illorum tem-
30쪽
porum poetas non ignobilis,lieroico carmine Martyrologium scripsit, cuius meminit Sigeburt.de vir illust. .iso.ed Trittium. pluribus lib.dc Vita illust.ord. S. Bened .c.
36. Putatur illud ipsum esse,quod apud Bedς tomum primu legit ut sub titulo Ephemeridum Bedae, sed cum in eo nonnulla rccc ascantur,quae post Bedae tempora contigerunt,cctae scdae non esse exploratum habetur. Post praedictos, Ado Episcopus
Treviren sis, vir laudatissimus,qui claruit ipibus GregorjJ Papq Septimi,& ipse locupletius scribens Martyrologium, non tantu quae ab alijs vldcientur pretcrmissa su- petaddidit,sed Z qu a caeteris brcuius dicta cssent de passionibus Martyrum, fusius en Metau it. Qui aut post haec diuersistpibus in eodem scribendi genere versati sint quo ma de antiquioribus imagere animus est)qui scire cupit, consulat praedictuni Molam libellum. Caeterum si quis horum olum quae nobis sunt recensita Martyrologia,&quae po stea accesserunt,originem petat, Sc ad suu principium reducere velit : omnia cRomano, Velut ex trunco ramos producta esse cognoscet, quae et sic ut de fiunaimbus accidit, quae cu e suo fonte modica scaturigine fluant, licet maiorum
numinu accessione turgescant,in nomen,quod ab eo acceperant, non im non amittunt,sed cUicant caeteris sic a suo principio nomen sumcrent: predicta ola,no Hiero nymi non Iladae vel Flori, non Vsuardi, Adonis, aliorumve notecssent inscribenda sed Romam Martyrologi, ab hoc vel illo aucti ,essent potius titulo consignada. C A P. X.
De fass*ereticorum mari ibus, eorumdem'e pseudomartyrologus. Is ia de Romano Martyrologio enarratis, Se e claris purisque Ecclesiae Catholicae fontibus ductis,ac quae quisque prius sequi debet ostensis, non ab re fore existimamus,lmmo ope 'pretium ducimus, si & de falsis mari Iribus, atq; pseudomartyrologiis ab haercticis scriptis agamus: ac primu Ostendamus, nul qua gentiu , nisi in Ecclesia Catholica esse cum corona martyrium. Haud. longior vel ambigua de huiusmodi questione disputatio esse potest,quam Apostolus, iam prolatas ir,definiuit, du ad Corinthios scribens. I . C. I 3. haec de seipso ne cuiusuis meriti sibi homo blandiatur ait: Si tradidero corpus meum,ita ut ardeam,charitatem autem non habuero nihil mihi prodest. Sic ille non aliunde quam ex lege Christi apud Lucam alentis cap. in .Qui non est mecum,contra me est,ct qui non colligit mecum, dispergit. In eadem sententiani Pluta in Const. Clem. lib.r.cap. 9.Scd audiamus,quid de his scribat S.Cyprianus ad Antomanum epist. 11 edit. Pamcl. Si inquit)ab Ecclesia dure & crud cliter segregatus ri Gentiles se vias Sc facu laria opera couertat, vel ad haereticos de schismaticos reiectus ab Ecclesia, transeat, ubi etsi occisus propter nomen postmodum fuerit extra Ecclesiam constitutus, de ab unitate atque charitate diuisus, coronari in morte Mo poterat.Et in fine: Apostatae vero &desertores, vel aduersarjJ dc hostes,&Chri- . dissipantes,nec si occisi pro nomine soris suerint,admitti, secundum Apollo lum,possunt ad Ecclesiae pacem, qn nec spiritus, nec Ecclesiae tenuerunt unitatL Haec ibi. Idem ad Cornelium Papam epist. 13 . Idoneus inquit esse n6 potest a mar: Trium qui ab Ecclesia non armatur ad praelium,&c. Et ad cundem epist. 17. ori cu quod sibi in conscissione nominis blandiatur, cum constet, si occisi huius-m Ccii Cura Ecclesiam fuerint, si sui coronam non esse, sed poenam potius esse perfici acie, riccan domo Dei inter unanimes habitaturos esse, quos videmus de pacifica,&diuina domo iurore discordiae recessisse. Haec de alia in eamdem sibim ad Iubaianue prit. 73.uia Orat. Dominica,& de unit. Ecclesiae saepius ingerit i cum ait: Esse Mase in Ecclesiarion est ad regnum peruenire non poterit,qui eam,QUAE Iegnatura cli, screlinquit. Et paulo post Cu Deo manere n6 possunt,qui esse in Ec- licet vel ignibus traditi, vel obiccti nat' non erit illa sidci corona,scd poena perfidue,nec religi ci vii