장음표시 사용
111쪽
PARs II LIBER IIII. . praebet adminiculum. A istor igitur aut tanquam dominus rem sibi restitui petet, aut laquam haeres,aut tanquam sibi pignori obligatam,ui uel furto ablata: aut tanquam a se depositam,commodatam conductam,emptam, o c. Quo autem istiusmodi cer
tam aliquam di in iure laodatam sus petitionis ratione possit inuenire causa prs sensilli probe perspecta actionum genera ei debent esse nota. Nihil enim aliud actio
nes sunt,quam iura persequendi iudicio quod nobis debetur. Saepe autem euenit, ut eidem plures rationes, plures actiones di iura experiundi competant: quo casu unuex omnibus eligendum. aut si possit re expediat, omnia in uno libello cumulanda erunt. Vt autem actor certam suae petitionis di in iure fundatam rationem propone re debet ita certam quoq; scin iure fundatam exceptionem reus debet opponere. Quodcunq; autem ius elegerit actor, quamcun proposuerit actione, ea uarijs modis a legibus distincta erit,certis circumsepta limitibus quos ei qui ista actione uti tur,egredi no licebit: puta,repetit quis dotem,quam pro muliere dederat, sibi* eam mortua in matrimonio muliere reddi stipulatus erat. Iustis ima est laaec ex stipulatu actio ec repetitionis ratio. id enim tam congruum fidei humane, quam ea quein
ter eos placuerint seruare Sed quid si mutiliter dotem sibi reddistipulatus e si actor quid si reddi tantu non specialiter sibi reddi stipulatus est quod si post datam dema dotem,eam sibi non consentiente muliere reddi pactus est quid si postea pactum in contrarium de retinenda dote factum est quid si res dotalis sine culpa mariti pertit: quid si res aliena in dotem data, evicta sit Certe hisce omnibus alii scpsimilibus eas bbus ius,quo actor experitur distinguitur, ei in denegatur actio. Qui ergo reus con uentus de exceptione actori opponeda consultat ius quo actor experitur. & in quo disputatio praesens uersatur eiust distinctiones totamque actionis propositae natura penitus cognita, perspectamin debet habere.Eadem replicationis,duplicationis triplicationis inquirendae ratio e .Nam nulla sere exceptio a reo conuento potest opponi,quae non etiam perinde ut actio suas habet distinctiones, suosm limites a legi hus positos quos egredi non licet.Nam singamus reum conuentum, contra praedi istam ex stipulatu de dote actionem excipere hoc modo. Si non postea pactum in corrarium de non repetenda dote factu esset, profecto iusta est haec exceptio, cum apertissimi iuris sit pacto posteriore prius tolli.Sed quid si sideius re paciscete ne a se r
petatur,reus conueniatur quid si altero haeredir creditoris paciscete ne repetat alter
agat quid si pupillus pactus sit nepetat quid si error aut dolus in pacto posteriore
interuenit quid sposteriore pacto sub certa conditione facto,coditio defecerit,eci . prosecto hisce at*huismodi alijs casib. ius exceptionis oppositae distinguitur, ei peristas species derogatur,daturi actori aduersius pacti conuenti exceptionem re plicatio. Qui ergo exceptionem quaerit, ius ex quo agitu, qui replicationem, has ex quo excipituriqui duplicatione ius ex quo replicatur, cum omnibus eius distinctio nibus scire: 5c utrum aliqua istarii distinctionu causae suae insit,attedere debet. Quare omnis qui seliciter de causa aliqua consultare, exceptiones & argumenta in causis latentia inuenire uolet, non solum factum,sed ec ius probe nosse debet: alioquin ii on multum ei, quamuis erudit Ohacuto, proderunt ad inueniendum loci ex quibus is gumenta promuntur. Fecit quis testamentum coram tribus saltem testibus filio suo praeterito: quod testamentum postea mu quit. Prosecto si is qui ex hoc testamento conuenitur nesciat septem testes in testamento requiri,item ut filius uel nominarem haeredetur uel ex aliqua parte hsres insti matur,putet ut in contractibus, ita in testamentis quom poenitentiae locum non esse :hic quamuis diligentissime cause ei cumstantias perlustret personas testium,cdsequentia 5c alia quae caussinsunt consi derelatame nec trium salte testium nec filii praeteriti,nec testimenti mutati exceptionem facile uidere poterit.quemadmodum necis cuius bona ui rapta sunt, si ignoret, Ut bonorum raptorum nomine actionem in quadruplum a iure dari,in quadruplum experietur. Vt igitur nemo facilesgroto,quamuis eius natura re c5plexionem, morhi etiam genus eccausam probe norit,mederi poterit nisi insuper artis medicς fuerit peritus: ita quo* non facile ius agendi, cipiendi,ac defendendς causae consilium quamuis causam per omnes circumstantias ec qualitates habeat cognitam , . poterit inuenire is, qui iuris scientia non est instructus. Quod di in omni alia consultatione, i obtinet.
112쪽
4,3 METHOD 1 IVR is civi Lis obtinet. iid enim boni ille de re militari consulet qui rei militaris scientiam nullam vhabet et quid de repub. bene instituenda consulere potest is, qui re pub.gerendae occubernandae scientiam sibi nec doctrina nec usu comparauit in omni ital consultatione duo haec nobis tenenda sunt Oimirum ut 5c eius arti ad quam consultatio prρα sens spectat habeamus scientiam, S praesentis rei seu causae statum ac Ῥnditionem noscamus. ias duas res si habuerimus, facile quid utile in re sit, Δ quomodo effici possit,poterunus uidere. Haec quidem de consultatione paulo copiosius disserui, noquidem quod uel dubia ea uel obscura existimauerim: sed ut eos qui totam uitam milialecticis ec rhetoricis consumunt, commonefecerem, parum sibi locos inuentionis. quos dialecticio rhetores praescribunt, ad inueniendum profuturos, nisi&alias artes ais scientias addiscant.Quod quidem S ex eo intelligi potest, quod in quia erum experientiam habent, saepe scitius argumenta inueniant, meliora dent consilia, quam n qui dictos inuentionis locos optime callent. Isti ergo loci tum demum no his ad inueniendum prodesse possunt,cum alias etiam artes atm scientias addidicerimus. Porro ex praediciis patet, causs aduocatu non solum linguam uerbis,sed & mentem viri cietitia instructam habere debere, nec causam propositam ignorare. tunc enim si lingulas causae circumstantias diligenter perlustrabit, quasi lumine tenebris admoto, actiones, exceptiones ec argumenta in causa latentia illi apparebet, ec quid sibi apud iudicem proponendum sit sei et Iuris autem scientiam secum in forum deferre debet: nem ut quaein res ad eum delata erit,ium deniq; iura ex quibus agendum re excipiendum illi est,addiscere.Plane excepturus cotra aetione obseruabit, in quo Ioco ius seu a Rio,qua actor experitur,descripta sit ad eum locum si peruenerit,eu diligenter perlegerit ultro illi exceptiones replicae, duplicae occurrent: nec opus illi erit ad infinitum Commentarioru pelagus confugere cum uniuscuiust actionis natura cum suis distinctioiubus oc subdistinctionibus a iure in tribus uel quatuor pagi nis sit descripta. Proderit etiam illi ad faciliorem iuris cognitionem ni tallor Methodus iuris ciuilis,quam nunc sum aggressio. Sed de iudicio, altera practices specie nunc dica.Sciendum est igitur, duplex esse iudicium aliud siquidem stulti hominis iudicium est aliud uiri sapientis: differt hoc ab illo quemadmodum scientia ab opinione, ratio ab affectu. Nam uir sapiens certa scientia iudicat stultus autem inani quadam persuasione 5c opinione incerta: ille ratiocinatur hic rapitur affectibus ad pronunciandum. Conqueritur apud iudice Sesar iamuis ipsa se patri suo quoad uix cit obsequentem 5c morigeram sedulo prsbueri omnia quae patri grata fore putasset egerit,tiummoς studio in lio cincubuerit semPer,ne ullo modo animum eius offenderet: tamen anno superiori immerentem se ab eo falsa quorundam malevolorum persuasione instimulato, contra omne iusta pi tatis officium testamento exhaeredatam fratre suo Titio ex asse haerede iustituto. Petere ita: se, ut iudex dictum patris testamentum tanquam inofficiosum rescindere, Nini ab intestato succedendi locum facere uelit, ne in totum a paterna substantia' excludatur non canae mentis fuisse patrem cum ordinasset testamentum, immerent se contra ius naturae Zc pietatis officium exhaereda iam: nillil aliunde quo inopem uitam susteruare queat se habere, si a paterna successio ae excluderetur: se ex ditissimo Patre natam,ad imam detrudi paupertatem: uitam sibi amaram mortem optatam so-re.Implorare sese fidem iusticiam ec misericordiam iudicis,&c. Iudex sapiens ac doctus de hae actione iudicaturus nec uerbis nec lachrymis mulieris mouetur,nec pauperis miseretur in iudicio ut & sacra scriptura praecipit:sed ratiocinatur ita, Pater inofficiose exti aeredauit filiam. Ergo Testamentum eius tanquam inofficiosum rescindendum. Ad hanc actione ut iure subsisten iee,audit rei coirenti responsum. Reus aut frater actricis haeres scriptus,ita respoue esus uetus est domine iudex nec nostra aetate abolitd, quo permittitur militib.quoc uelint modo testari, adeo ut de liberos suos praeterire, & sine cause exhaeredare possint inofficiosi querela in illoru testam et is potio tua cestante. Pater a micis, ide pater meus ab ineunte aetate militia armata secutus, superiori anno in expeditione imperatoris contra rege Galliae miles fger corpore stactus,sanus ἔλmen mei testamentu situm ordinaviticanal me amore, sorore meam
113쪽
Odiosummo prosequeretur,eanam testamento exhaeredauit,me haeredem instituit, haerede quem uoluit nuncupauit, quam noluit exhaeredauit, postea proximo sequoti mense in eadem expeditione mortuus est. Pollem iustam exhaeredationis causam, quae etiam in pagano probaretur,s opus esset allinare:uertim malo nunc parcere famae sororis,quam plura pro causa mea dicere. Susticiat iudici quod eclegi satis est testatorem sutile militem, dcc. iudex de hac exceptione iudicaturus, eam in syllogismu. redigit hoc modo: Contra testamentum militare inosciost querela non est admittenda. Sed hoc testamentum est militare. Ergo, Contra hoc testamentum querela inofficiosi non est adm ittenda. Hanc exceptionem iure subsistete intelligit. quoniam primus articulus seu maior propositio syllogismi uera est,ex l. io.C. de inofficioso testameto.&l.r s de inosticioso. E. eod. it. iid igitur aduersus eam replicatura sit actrix attendit. Actrix autem replicando dicit, ius ab aduersiario allegatum iam olim in desuetudinem abihise, consuetudinem illi aduersata rursus oras,obsecrans, omnes deos homines j implorans. 8ce. Iudex tamen sapiens nihilo minus mouetur, sed di eam replicationem complectitur
syllogismo tali: ando consuetudo loci iuri Romano repugnat, ea potius quam ius Romanum sequenda est. Sed hoc casu consuetudo locisuri Romano repugnat. Ergo, Consuetudo potius hoc casu quam ius Romanum sequenda. Et huius syllogismi propositionein maiore iudex ueram intelligit exl ,i C. oi l-ae senatus c. Replicationem igitur tanqua iure subsistentem admittit,'quid contra eam duplicaturusint ei is expectat. ueus autem duplicando negat minorem syllo. gismi propositionem aflirmat eam actrix. Lis igitur hic oritur de eo, an iuri allegato, nempe quod contra testamentum militare non admittatur querela in ossiciosi cosuetudo loci repugnet. Cuius rei probationem actrici tanquam affirmanti iudex unpo O. ita sapiens ac doctus iudex certo modo in iudicandoprocedit, omne actionem
re exceptionem syllogismo complectitur:utrum ea iure subsistat hoc est utrum in tot syllogismi propositio uera sit obstiuat, in quo cos stat cotrouersia attendit: quod lex statuit non quod sibi uidetur pronunciat, nec distinguit ubi non distinguit lex raticinatur,non tuo uetur nec flectitur oratione animum in iudicando tranquillum no
affectibus perturbatum habetataque irascatur, obiurget, optet, execretur, ardeat, tul- minet sua oratione orator ut ut uelit,animus sapientis iudicis in sede sua manet quo niam quid,non quomodo dicatur curat. ξ res,no uerba cosiderat.Nihil igitur apud eum uerbola proficit eloquentia paucis enim doceri potest: at no potest moueri uel plurimis. Vnde Cicero: Haec in senatu minore apparatu agenda sunt, inquit. sapiens enim est consilium:& Antiponus rex Macedonum cuidam oratori paulo elaboratiore oratione apud se utenti dixit Non desines inquiens, necu ut ut cum turba agere Ita uir sapiens ac constans omne id quod magis ad commouendum quam doc edum
speciat,tanquam superuacuum in oratione auersiatur.
Talis igitur iudex desiderat ut breuiter A plane sbi exponatur negociu quod qui dem tam facile est inquit Cicero ut mihi permirui saepe uideatur, cum disiicilius intelligatur quid patronus uelit dicere, quam si ipse ille qui patronu adhibet de re sua
diceret. Isti enim qui ad nos causas deferunt,ita nos plerun* ipsi docent ut non desideres planius dici. Easdem res autem simul ac Fusius aut uester aequalis Pomponius agere coepit,non aeque quid dicant, nisi admodum attendi, intelligo : ita confusa est
oratio ita perturbata nihil ut sit primum nihil ut secundum: tantam insolentia-tur ha uel bortim, ut oratio, quae lumen adhibere rebus debet ea ob lauritatem dc tenebras adlerat,atq; ut quodammodo ipsi sibi in dicendo obstrepere uideantur Haec Ciceronis uerba ostendunt suam etiam aetatem habuit se oratores nostris procuratoribus non absimiles. Sed ut ad propositum redea. quale sit sapientis ac docti uiri iussi ci .exprsdictis patet. Longe autem ab eo diuersum est iudicium stulti. Nam ille nullam eertam in iudican do rationem serua non ueritate,no legis praescripto,sed e rore, odio, amore, aut alia aliqua mentis permotione uel inani persuasione iudicat,
114쪽
METHODI I UR Is CIVILI snon tam quid .quam quomodo dicatur obicruat. Proinde non solum docendus est lii clude sed etiam mouendus oratione multa, uaria, copiosa rerum & uerbolu ornatu splendida Q at ergo breuiter aut summissi dicunt, parum apud istiusmodi iudicem proficiunt quoniam docere tantum, non etiam mouere possunt: oratore opus est qui sua oratione ab inseris mortuos resuscitet muta faciat loquentia, patriam inducat lachrymantem Omnes P deos la ominesss imploret. Non enim ratione iste tuis dex ducitur, sed rapitur affectibus.Vnde eloquentiae usus apud imperitam multiti
dinem di stultam plebeculam, quae magis affectis quam doeiis animis iudicat, praeciispuus est ec ut Cicero inquit omnis oratoris a citio opinionibus, non scientia conti netur Nam ec apud eos dicimus inquit qui nesciunt, Ac ea dicimus quae nescimus ipsi Itaque οἱ illi alias aliud ijsidem de rebus 5 sentiunt. N iudicant: θc nos contrarias saepe caulas dicimus,nd modo ut Crassus contra me dicat aliquado,aut ego cotra Crastum .cum alterutri necessie sit salsum dicere: sed etiam ut uterv nostrum eadem derealias aliud defendat, cum plus uno uerum esse non possit,&c. Hac igitur ratione su perior aetas mota,eloquentis usum e iudiciis repellendum putauit. quod ea magis adcommouendum ec seducendum iudicem, quam ad docendum uideretur accommodam pro ea breuem quandam ac simplicem docendi disputandi Q rationem esse uoluit. Proinde statutum ut actor suam actionem per articulos exponeret, reus* singivlariter singulis articulis responderet suas item ςxceptiones si quas haberet, itidem articulatim exponeret actori rursus singulariter singulis responderet. Hine articulatae narrationes ocresponsiones singulariter singulis. luib. dauchodie in iudiciis uremur proli erunt: qtiae sane disputandi causa magendi ratio, ut a rhetorum simul Cc dialecὶicorum preceptis abhorret,ita multa absurda secum inducit. Nam cum unius, cuiusin causae unus tantum status sit,de quo principaliter controuertendum erat . ista disputandi ratio plerunque ultra uiginti status seu articuli probatorii ut uocant nascuntur Hinc etiam quo doctiores lunt iudices, eo minus se extricare negociis que unt: in alioquin ars facilitatem non dissicultate faciat. Qus res etiam facit ut in una causa, quae alioqui uel uno mense expedire posset uiginti,interdit triginta annis procedatur. Haec notiora sunt,quam ut indigeant probatione. Itaq3 qui pro eloquentiae usu morem articulatarum narrationum k responsionum singulariter singulis intro
duxerunt, uitando Charybdim in Scyllam inciderunt. Sane iiij ad quos iudieadi munus pertinet certam de causis iudicandi rationem tenerent, nec eloquentia moueri,
nee intricatis ecperplexis disputationibus in errorem duci possent: sacile p& litium
diuturnitatis animaduerterent causam, & remedium ei adhiberent.Hoc enim iudi cialis magis esse potestatis nemo est qui ignoret inquit Textus nasii ipsi noluerint, nullus tam audax inuenitur qui possit inuito iudice lite protelare. Maxime itaque optandum esset.ut ii qui in scholis iura profitentur, iuuentute suam in uera iudicassi ratione exercerent: ita enim uera illa & certior iudicandi ratio, aliquando in sorum esset Peruentura. quo futuru esset,ut sanato capite reliqua iudicin membra diligentius sua facerent ossiciv.litium diuturnitas cessaret iusticia simul& concordia in rebus: lib. magis uigeret.Tanta ex scholis utilitas prouenire potest,si es recte instituatur. Qua- Ie pergas meo,Vir clarissime quod proposuisti solidamat Q perpetuam eo Lotiam tibi paraturus.
115쪽
DE IURE INTER MARI T VM ET V X
rem item inter parentes ec liberos:
a Rivv M tractabuntur cauinquiu bua ius inter maritum de uxoremi costituitur Es autem sunt, sponsas ita & nuptiae. I. Definitiaston alior .gl.i cuni duabus il sequenti
De senatore dc libertina. is. De iis qui in potestate publica sumatorum libe
ergo si cum senses non bueruenia his illa non ualeandi
persona dissentiretis. De iis qui despondentur. I quorum cosensua in nuptias desideratur.ssis16. sii l. . finam
ail. Evientii pleu alia set dissoluta.
lib. s. t t. q. Cap.2. I. Definitio nuptiarum. hist.v.f. nuptiae. si l .i. II. V M. Nuptii. nihil est in hominum uita utilius, ut quae solae homines procreare Oe producere possint. Nouesta 39. haec merito. III. Proprium semper in coniunctionibus no soldm quid liceat cotiderandum est. sed &quod honestum e sis.
De parentibus 5c liberis adoptiuis. Inst. &liri aded. a. itis. De liberis vulgo quaesitis.ssi unde nec. De eo de quo dubitatur an parens sit Gi .sse
viles. De iis personis, quae ex transuerso gradu co- nationis iunguntur.Inst. inter eas .ss. s. C. De fiatre 5e sorore st. inter eas C l .in De sorore uulgo quaesita sit. μ.
De mite Ae sorore per adoptionem. Inst. sed siqua per u sp ad y si atris .isti l . in prin. De fiatris Sciroris tiberis.Inst. statuis uero. E.
De adoptiuae sororis filia st g eius uod mulie tis .fl .l H. adoptiuae. Cuiua quis filiam ducere non potest. eius ne ne stem quidem potestanst. tria. De consobrinis. tribus de sororibus. patrueli bita de amitis Inst. si duorum. 3168. de uno. Ciis. lib.6.ttrsa r. De amita δέ matertera item de amita de matertera magna .liast duorum.Qu. sae .g amitam. C.l37.
si seritilia cognatio st. lnst. illud certum est. G, . seruiles. si libertinorum cognatio sit. Inst. illud certum
si ex iniustis nuptiis cognatio sit si i s si per adoptionem cognatio stae v.
η , Devonibus. Inst. adfinitans M.fis C l iri Destiuili adfinitate. - idem tamen quod.
116쪽
Si dos nulla interuenit C u. a. l.ro. quare enim. ti l .Lii in prin Novcl.car matrimonium ita que.c. 4. in maioribus. sun Dis TINCTIO Nasgeneralis. Si per errorem imperitiam Sc rusticitatem sint co tradi .sId se. .it a. exceptis tr.6. l.3. Si per longa tempus in iniusto matrimonio sue iniit, de liberos procreaverint. E. t s3.Nouescita'. 5i r scripto principis confirmentur.C. it. s. l.s .itc. l. 7.Π.8 Nouell. c.ias. i s . si sed quia N. s Euentus poma irriti arum
De libem inde natis. Ium non sunt. nec in patris
De dote de antenuptiali donatione. Nec do a nee antemiptialis donatio intelligitur Inst. 1 T ad uersus ea si l. si l .s9.l. .l.c . sit. Ca. tisa tr. Q. Nouel Ic dia. si uero cum quis De legatis alteri ab altero relictis, non debentur. uide Methodum de legatis. lib. i.c.a. De reliquis poenis. Inst. s aduersus ea vers qui aurem. istis. l. C tr. s. l. 6.Nouel l .c. tr. in prin. uim ad at eum. Novell. c. is . post nostram. Poena si tutor pupillam suam duxerat, uide 3 cap.
Si quis habens uxorem, alteram etiam duxerit uide g cap.cod uersne quis duas. 5 c. si incestum quis commiserit, uide locum de adulteriis. Si mulier intra annum uel quinquenium nuptias iterauerit, videi cap. prox de tempore iterandi nuptias.
non licti. An s uxor marito destin D promisit se non iterat irram nuptias iterare nuptias possit e C. lib. It 4 la l. . in priri Noueis enim ueta que. usis ad g quoniam. si filiorum tutelam gerat ouell.c a1. ad haec sitia telam usq; ad placet quoq;. - il. Tempui iteranes naptius.
Nulier ditatuto matrimonio. intra annum ite rare nuptias non potest i S si mortuo marito, intra annum alii nupseritit infamis Mib.ra. it.
a. .Cd i .in pnn I. r.siba. it. iiis lib. tu in I BER I ID. t ιυprincip Noueis c. ia. si uos etiam rationabili ter eis mulier per culpam. s igitur ex prioribus. c. ii .s quin eis iusta uide insuper locum De infamia. Aliae poenae si mulier intra annum nupserit of L
Si non nupserit, sed peperit siti, sinem anni ut dubium non sit. quin ea proles ex alio uiro conce pia sit. Novelli. c. 39. si alterum uero. usui ad fi
De quinc renis. Intra quinquennium non potest iterare nuptias
si iniuste diuerterit.C.tti .l.8 hsc nisi uir ty.Noueis cis. s ueta altera harum. eis mulier. Si maritus iuste ei libellum repudii miseri Nouel. c. ii . si illud uti m. si maritus ab hostibus captus sit incertum p si utrum uiuat an mortuus si si .hb.a attaa. c. No ucll.c.ra. sed de captiuitas. 1 De boκis qua a priore centula
III. Euentus secundarum nuptiarum. Dominium illorum, est liberorum prio is matrimonii, nec parens superstes ea uel alienare. uel obligare potest: sed usum fructum illorum habet uso ad finem uits.C.l 3. nec quida uana tacque ad sin. legis.l s. dominium. l. s. si lus illud. isti Lysii uerd filio. lib. s. it. Go. .it. l. .Nouel O. si hoc autem quod .c adi. quod si mulier. usq; ad commodissime.
bus modis. si non iterauerit nuptias,lucratur bona a ton Iu ge defuncto quaesita C l. as. su la ita lud etiam. talem vers. Noueli caa soluto ergo. uis ad ac primae quidcm. c. 9. si altera. usis ad finem c ii quia vers. Tollitur hodiuiti stio Nouel l .c.98. Si non morte . sed repudio sit solutum matrimo nium. C. l. s. f hnal. Nouell. Q s8. g de ex diuerso. si extraneus pro coiuge defuncto dotem uel an te nuptialem donationem dederit. C. l.scin prin. Ne uel l. c. 11. si uerί si sobole . si res ante nuptias donata in dotem a muliere si reda et a C. t. s. in prin. Si destincto coniugi constante matrimonio res data reddita st. Novcli. c. ar. g porro autem
Si maritus si peruixeriti nuptias 'que iterauerit. c. l .scin prin. in his autem. Novell. a. g quoni am ueto contra. c.ra. si uero si soboles. eais
Si milli supersint liberi ex priore main monio.C l. fi N uel c.ar. si igitur ex prioribus. quods mulier. si libera haeredes non sint scripti. uel adire haeredi talem dehincti parentis nolint. C. s. s. in his autem .s.ς. fi n. l. S. illud etiam g tale muci6.Noa uel s.car. ac ne de illis.
117쪽
Si res mobiles sint, uide paulo interius de cauis
m M liberis debeatur dominium di
florum bonorum. C.l i in prin illud etia. In pr.l. s. negocia. L 18 in prin .s io tu i l.8. si uero filio. C. lib. s. t t. so. I . dominio.Nouel .cr. prospeximus. quapropter 5e in. M.q peruenient aute. quoniam ueta alien at ne de illis.
De omni re quam superstes coniunx a delanetia accepit. C. la in prin. l. in prinis .in pr. l. a.s. in pran C it i . l. v. si uero sne. De usu fructu uxori a defuncto relicta. C. it. Ii. Noae Il e .ar. item si rerum tantummodo. uis
ad quoniam. QIae bona liberis debeantur. si nuptias non iteraue i it uide paulo superius, ueri si non iter
Si patens superstes uni ex liberas defuncto succe dat utrum pro eius parte dominium adquirati an exteris ira tribus adcrescat ouerca. ante- nuptiali. autum cuim liberorum debeatur. uide paulo superius. membr. uibus l: betis debeatur. Sc
De cautione de rem uendis illis bonis post mortem suam a superstite parente
prestanda. C l K mobilium uero erit itaq;. Noueti c. h. aliud uero usipad illud quo p. H. quoniam uero paulo . usq; ad ex hoc alius. Res superstitis pro istis bonis pignori sunt obligatae. C. Lag nec quidquam l. 6 omnibusa a. in illo etiam usq; ad sinu egis. K raras si parens lupentes bona praedicta imaui .vid a veis dominium illorum est. , De bοκὰ q is a liberis prioris matrimoni
CI. s. illud etiam. Novell. 1 cum igitur res: quum c ra O quoniam infirmas. quoniam uero ex liocalius. usq; ad F item quia mater. 3 De bona q ae a se da eoniuge parens super Bri aeqviruit.
donationem. dcc C. l. 4. maternas. it. 3. l.is.
it i 13. si uero silio Noues O.ς quoniam uero. ra. sed nem illud. ς De ali masses seeundo roni. . Qiantu illi alienandum C.ti. i Lςin , in. usoad his illud Io in prin Lio Nouel l .c. H. commodi sume usis ad sed nem illud. g quae uerodotium c.'m g praeterea quia . An pater raniu dotis pro filia dare teneatur,quantum priori marito dedit Nouel. 9 .gprsterea
An pater filio nuptias iteranti. quod ei donauit. possit auianc Noues c tio materiane. An parens nuptias iterana possit administrare negocia liberorum prioris matrimonii. C li negocia Nouellccia. ad haec si tutelam. usill ad F placet quo F. Matri nuptias iteranti non competit educatio li- herorum ouel l. c. 1Σ porro de illud.
tur. Cap. 6. Hactenus de causis quib matrimonium contatuitur: sequitur de causis quibus soluitur.
matrimonium. De morte. imo uel l. quod autem spes. De captiuitate. s.l.i .l. s.li. 49.tt is. Ita. medio ita
pore ibi Sed captiui Nouell. sed de captiuitas. usq; ad g illud etiam c. ii . praedictis autem.
κl i Nouell. quod si iudicis. si ured cs quis. De deportatione.C. l. i. Noli eli. deportatio. De aquae re ignis interdictione C. Li. De poena metalli Nouelisi illud etiam. I De diuortio ex reputo. s. d. Et ologia diuortii. s. l. a. in prin. I .itist
Disserentia diuortii εἰ repudii Mib so.ttis. Iroti
An sit iustum diuortium 3c repudium Distinis guttur: i Ex ea a di mi inrepia . uatuor sunt genera causarunt, ex quibus diuuti seret.Nouel L dissoluuntur. De consensu utriuso partis Novell. dissoluuntur.c. lim quia ver3 5c exotem. O . ex quo uero quidam. De bona gratia de rationabili praetextu Nouel l .girreprehens: bili uis ad mitiores. si altera pars meliorem assectatiuum ut si mulier sanctimonialem conuersationem opesset a. trii J.6o.C. lib. . N. I. a Nouell. ineprehensbili. c. ii . praediistis quidem. cadis. g quod ii constante. si quis uiris a natura attributa poscere nequit. C.l io.ffiti Iso Noue g per causam .cti . prs dires. De senectute S ualetudine alterius. s. it i.Isiae via in prin. De surore alterius .str. 11 ra si maritus uel. lib. I .it r.l. 6 I sn.lib. it 6.L3 nam furiosus. si maritus diu absens sit in expeditione. incc tum que sit de uita eius. a. l. s. it. i.L6Q.63. uapri n. Cl 2.l. . Nouel l .gnouimus usque ad mitiores.c. caeterum. Mup ad prsdictis a
De culpa de delictis uiri C.l. g. si qua igitur N ueli si igitur secundum usq; ad de rursus cra porro causas. usq; ad g quia uero re ex
118쪽
Si mritus uxorem stagellis uel truitibus uerbera uerit Novelle ii ii quis uero uxorem. C.l 3.
ii qua igitur. De culpa de delictis uxoris.C. 8 uir quo T. l. . uiter culpas. Noueli is de Orsias. lias it .i l. c. tir causas igitur usu ad 1 poris causas. Si indotata fit uxor C l. ii. si quis autem. Novell. si iras uiis ad pr xterea.
Si ex iracundia diuertit uxor. E. l. . lib. so. iii I R. si ii ne iusta causa coivnx coniugi repudium miserit. incidit in poenas infra notatas.
Si furiosus uel furiosa repudiet, ues repudietur. F. l. . N. I. M. si maritus uel uxor. si pater uel curator furiosi repudium miserit. E. l. - . it. .l Q. item pater. Si pater u ris repudium miserit. Ca s. si mater uxoris repudium miserit CI. . Si is qui alienam uxorem secti ducit marito repuisdium miseritis l. 3. Si invito mutatur repudium. 5e ne liberta a patro
Si parentes repudio non consenti aut Nouel cra. praeterea autem & alii id. si repudium missi ini non sit. C.ls. in priri. Et praesens S per alium quis renunciare potest is
De uerbis repud i.i l .r. in repudiis. De praesentia septem ciuium. l . Si libellus repudii non sit oblatus, nee cognitus
Si repudiantem poenituerit. g. m.
Prenae inii isti repudiit 3c si quis quilae iuste sit repudiata. Sine causa repudium mittens, dotem te antei uaptialem donationem amittit de quo uide i derepetitione dotis S antenuptialis donatio
De tertia parte ultra sponsalitiam largitate repudiatae danda. Noli ell.cit . quia uerd quaedam. verssi autem δύ uir. De quarta parte bonorum. indotatae repudiatae a repudiante danda C l .ii Noueti c. ii Is si quis enim di crit. et si mulier. c. τ . I quoniam.
sine cauta repudium mittena. in monasterium detruditur, ecquid iuris de bonis eius. Novell. c. ii . g quia uero quaedam. c..ia ex quouer . P a pari uir & uxor sine causa repudium mittens plectitur Nouelhc. 1 quia vers. soluto matrimonio repetitur des. item antenuisptialis donatio. de quibus infra. item mulier intra annum, interdum intra quinquennium. non potest iterare nuptias. de quibus, cum, aliis euentis soluti matrimonii uide o cap. pro
Hactenus cause matrimonii, tam efficientes,
quam corrumpentes sequiantur nunc e lictus, seu iura matrimonii. l. De dore dandam consitu nda. λη do, ut iure data ua eo κiluuia I, ut inde
i ve presbia dimis Mi eo iuuenisi dot m. De quouis homine.is1 .in pran. it 31i4. si mulieris. De tutore fi l 69. nuptiis.
De seruo is l. 9.in prin. l. 67. De eo qui soluendo non est a. l.n .uides ex consaquentibus.1 Ex persona otin tui datur ciet de iis
debitora De muto. surdo & caeco. .Lτ .in prin. . si alii iussu mariti dei ucs his it s. i . ita prin. Si cti tibi aut Titio dari promisia ess,t. Titio data sit. ita. ι9. in prin. 3 Ex persona etin pro qua reηTruitur. De ea quae nubere non uult. a. i. g.in prin. De serua. quam puto liberam. E.Lss. eius nomine. Ex re do sκomine data italo clauia. De re aliena iD.3 a. 67. t t. s. t si si du.C.ttra. Lis De re communi .ls. l. 3. ssundus C. t ιrd 36. De re quam a marito ex causa donationis accopit C it Ilai De eo quod ei debet maritus. uide paulo inserius. uersis marito acceptum, ScDe usu seu et .ss. l. 6K.l. s. quod si mulier. usq; ad I si landus. lib.a .rida .s tota.C.ri. r. is. si usu,seuctus domino proprietatis doti detur. EI. I 8. in prin. iiis ad is quod si mulier. Si nulla certa species data sit C. it. 3 hi. Si curatore promissa uendita precium in dotem dedit i l si iste autem usu ad fin legis. Quantum in dotem dandum sia tio2ει in prina 69. nuptiis. C. lib.i ti. I.r . De incerta quantitate uel nulla promissa, uel quitum Titius fuerit arbitratus.ff. l. 6'. gener. C.
si per errorem putans se debere promistat. ι ι 6. si .s. g. sit. si matrimonium propter quod dos constituitiari consiste te non possit Inii lib. i. it.to is si aduer. sus ea. .ia is . ita in .i ab Q. u. 6 a. ii s si . C.
si monis causa promittat fi l. s. si post mortem tuam promittat. iii a I. c. si cum commodissimum critir.tτο. D.
119쪽
, .i si sui eum. Si debitorem d. legauit. E. Lues. ex asse. l. s.
suas. Si legatum uel haereditatem dotis constituendae causa repudiauit isti s l. iq. s. it.3.l s. g si pater. repud. ν sed et ii legatum. Si patet liliae suae nomine inarito legauit. s. l. s.
Si ante sponsalia pro ea quae nubere non uult constituit. lag. in prin. Si dolo malo alteruteri in dote danda sit circum uentiis is l. c. sin Si non adiicitur dotia uocabulum. El. ra.
si rea in dotem data, ab alio usucapta st. ε tu. s.
Si in ulter post diuortium stiente uiro longo tem pore in po sessione rei dotalis fuerit. f. i. cf. in prin. Si res euicta sit uidet. Si man or uiginti quin ip annis, qui sun dum in do
tein datum ex permutatione accepit, sit ut intomum restitulus is. l. sa.
Si res perdi.M.;s in prin .uide insuper i de periculo rei dot. Si is qui dotem promist rem quam promisit, alii legauerit. E. l . uel uendideri C. N. xl.ι .lo LM si muri et debitore dotis causa delegato, debitum ipsa exegerat. si iis .i 87. Si nuptiae non sequutae sunt .st ri tria. l l. 4 . in pnita. s.in prin. uus ad plane iecutis. 3.lib.
monitim propter quod, dcc. Si matrimonium sit solutum uide 7de repetitione
si is qui dotem constituit soluedo esse desierit. κ
Si is qui pro filia dotem promisit, ante nuptias decesserit, uel filiam emancipauerit. a. l. 4. ini prin. Si ea pro qua dos promissa est ingrata extitit.ff. l. 69. patrona.
, An sit utile pictum do ali C. n. illud etiam generaliter tDU. i.Dimn-
patre quan cui a filia pacis di est . L
Si extraneus pro muliere dote det an is sne m itere pacisci possit ad ro. si exuaneus. De filiosamilias de filiasam .si i s. 1 xx re de qua pacti sunt. Pacta dotalia duplicia sunt alia enim ad uoluntatem pertinent, alia ad ius. E. L H. g expanis. Ne do, exigatur. uel repetatur. 3oc itidei. De dote permutada videi cap.prox membr quid ueniat. Ne plus uel minus exigatur, ne ob res donatas uel amotas agatur. ne ob impensas necessarias agatur. m. s. lao.in prin. Ne dos uel donatio ante nuptias amittatur. ssine uel iniuste repudium missum sit. C. it. 17.l.s Fsnal. Ne de moribus avriir. Cl.s. Vt mulier quoqυo iret . quoquo ueheretur,uiri sumptibus uteretur εl as. conuenit. De reliquis uide i in suis locis 3 Εκ ι mpore σ modo. si post nuptias pacta sanissit .i in prin. I as. in priri. Si nudum pactum sit.CI. i. 4 Ex eo equenti I. . si macto in tempus diuortii collato diuortium sactum non sat si l.3. Si cum poenam stipulata est mulier, nisi pacto staretur pomam petierit.ffl H. s mulier.
1 An quae actio hinc deiuri De in Actum actione.ssi dic. conueniti De condictione.CI.i , QEibus er aduersus quos detur actis uel exceptio ex pacto dotati
Reliqua suis subiecta sunt latis. DE Ac TIONI B vs Qv AE n
rito dotis nomine compe tunt. Cap. c.
η causae ex quibus dos peti potest.
Si dos constituta uel promissa sit. Distinaui
tur: Si conuenit, ne inuito promissore dos exigatur. g. lib.23.tt l. r. fit . Si pater. ne se uiuo. neve conmmte matrimoniodos exigatur, pactus est .ssit. I. ii. Si postea conuenit. ne dos petatur.aett. I. a. ceterit n.
si do remissa sit.K bis it.)- . si do, soluta sit. uide Distinctiones si cap. prox.
Si mulier mortua sit,uel diuortium Actum n lib.
23. tr. . l. s. lib. 2 tt.3. l. q.I Lucius Noueli ci. porro autem dotes. si dos constante matrimonio ua ori reddita st n. lib.r it 3 i.rouat.C. it. o. Noueu. c. ra. 6 pomi autem dotes. .
De reliquis, uidea cap prox.de dote danda.
120쪽
De marito de uxore pro qua promitti dos estis. lib. tr. it 3I s. si sin. C.tt. u.s s. De marito. Neo cui se solutum mulier promisit. si libat.ti. Is'. in prin. De eo qui sustinet onera matrimonii. is.lib.M.tr.3.
i. ἄν ibi si post. Aduersus quos competit
De fidei utare dotis. F. liba . it. a. s. De debitore desegato, Se uxore. st lib. ra .re .lssi. ex age. De muliere hae me promissori existente, de cohs- redibus it .liba tr. I findib.13.it a. l. . sives.
De fiuctibus . videi de repetitione dotis.
De eo quod sacere potest fi lib. r . ita. l. 84. lib. I re sit .in priri. us ad ζ fin. l. r. De dote augenda &diminuenda, uide ins cap.
De dote permutanda ut pecunia in rem 3 contra. is lib. 23. tr. a. las. nu. Las. l. a l. so. it. .
Si certa quantita3 promissa non sit . uel quod quatum ire illa arbitratus fuerit C ttia . uide dexre dotis nomine, dcc uers de incerta quantitati capprox. Si illa aut illa res promissa sit i lib. s.lt 3I M. si debitori. it s. l. v. si pater dotem pro filia dare promisit ε utrum ex ' suis. an ex filiae bonis dedisse intelligatiir.C.lib.
prinus ad Is alterum .ii de insiperi cap. pronmembr quid ueniat. mando competis Quando uoluerit petere poterit.C.tri 1 3 fiti.
De tempore quo peti conuenit inter eos. ιε. 13.tt. a it is expuistis. I M. l. ro. sin. si cum ita .commodissimum erit, promiseriti lib. . Si stipula us sit decem in anno proximo dotis nomine dari, quo tempore annus numerandus sit. is libat . it. 14s in priri. vi litto matrimonio competat, uide a vers. si mulier mortua sit.&c.cap .eod.
remedia. Ex stipulatu actio.uide icap. prox. membr. g. Empti aetio si dotem xistimatam promi fit.C.ttra.
Hypothecaria actior & utro mulieris pro dote sint obligatae C. tibi; .g de ut plenius. oc nemo
putet. . s. Da ACTIONE DOTE R vi et A
stinguitur: . Ex eausa impendendi, ex re in quam im prosum . 3. Impensi aut sunt necetiari aut utiles aut volu piariae. l.i. De necessariis impensis.Des nitie. l.j. nec esuriae.
ob impcn. D. stipendio de tributis ob dotalem sun dum praemissa. s. si ob tutelam necessariam rerum dotalium impe di tu is Caibn4.ri .i .l. 28 si in pueros. si qliauendorum frueluti causa. uel colendi agri causa uel ad conseruandam ipsam rem 5e specia impendita is.lib a tu. I fin. si in sementem erogaui alii, a tr. 318. fin. Si in uestiarium semus dotalibus numos dedit. K. lib.14. v. l. 66. scruis. Si ut a lati onibus necessarias mulieri personas redimeret. uel ut mulier uinculis aliquem de ne cessarii, suis vi indicaret stiba .ra si dii u.i Iaa. si quid in pueros. Si in marmora cidenda impendit. stiba4.tt.1.Lν. si uir in fundo lib.23.tt.ςI s. Si cum secum communi diuidundo ageretur impendit i libas .it 3 i. g. si fundus. Si non in rem dotalem. sed in aliam impendita . necessariae I s. nam in pecunia. si in rem soceri impendit filia re alat dc mutato magis.
si in pueros ex ancillis dotalibus natos imp Editii lib r4.tti Iag. si quid in.
Si donationi, causa impendisti. Si modicae sint impensae. l. l. s. si pactum de impesis non repetendis interuenit. si lib.M.ttosiao.in prin.
si soluta dote impensae non sunt deductaea sidos. De reliquis distinctionibus a. lib. a t 31 .in pril.23 l. 66. seruis