Libri duo de theriaca et mithridatio ... italico sermone scripti, in quibus velut in tabula quapiam, vera haec antidota componendi ratio, breviter ob oculos ponitur, omniaque simplicia (quorum in hisce antidotis conficiendis usus est) solertissime ex

발행: 1576년

분량: 549페이지

출처: archive.org

분류: 약학

111쪽

eariti admiscetur. Obseruaui aute exra qua tumuis magna no plus carni quam pondere a.drachmarum colligi pose,

si illius astu erit copia maior suspicio est illum aliquid in se spinarum adhuc con-

tinere. Haec coctio ita rite facta, tanti momenti est, ut in ea omnis consistat aut bonitas aut imperfectio Antidoti His eo modo peractis, postea caro collecta diligenter in mortario contunditur, addito parum panis bene cocti fermentati, ex recenti iuri simi farina facti cuius certa mensti radefiniri nequit quanquam aliqui accipiant aequalem quantitatem cum ipsa carne . nonnulli minus nimirum an tum dimidiam , alij tertiam solummodo partem: sic Galenus interdum etiam ponebat quartam partem alibi quintam: prout animaduertebat illius satis esse ad

carnem contundendam. Quam etiam me sura Bononienses usurpare soliti sunt, que admoduP.M. Lucas Ghinus olim Preceptor meus mihi significauit. Crito, sicut Gal. re fert, carni ex decem viperis colle addebat panis unciam unam. Sed hic animaduertendum est, Theriaca fieri arida, si panis no fuerit bene coctus. quare melius est ille recte coctum per duos aut tres dies Poner

112쪽

ponere in loco perflabili, ut exiccetur nonnihili&non simul cuni carne contundere, sed utrumq; seorsim: atque postea miscere simul Hic panis ita siccus in puluerem re dissi& per cribrum angustis imum cribruri . deinde misceri cum carne debet. Cu-que utrumque fuerit diligenter tritum commistum, ut ne minima quidem portiuncula amplius de vipera, qua non sit bene contusi appareat , ex ista postea massa parentur Trocisci aut Pastilli, qui debent esse tenerrime optime subactae, idq; , ii fieri pote me iusculo, aut saltem v v

us exigua quatitate hoc enim modo multo celerius exi catur. Contra, si panis iniu/sculo viperarum maceretur, poma simul cum carne ludatur, tales Troosci disticulter exiccentur, sunt in causa, ut pollea caro putrescat , panis sat acidus. Troci ci ita parati solent in aliquo coctam superiori collocari ad exiccandum, versus meridiem, ubi sol maiori parte diei versatur, non tamen radii eius Troci cos attingant, utq; penitus exiccari possint, crebro veri Uebentinam si aliqua exigua illorum portio humidior restet facile putrescimt.Quando ita bene sunt siccati, remoueantur paulo

lon ius ab illo loco priore, Cattamen m

113쪽

sol peruenire potuit, atque semper vertantur, ad quod quidem utrumque satis erunti dies quindecim. Aetius quoq; laudat versus septe trione eos poni. Tande si omnes sicci fuerint,vngantur paria contra putridinem cum opobalsamo: quam cura adhibueriit Medici Bononienses, ad moniti ab Aetio, q etia voluit, ut opobalsamu dum formatur Trocisci adhibeatur. Postremo asseruentur

in vase stanneo, vitreo,aureo, vel argenteo

puriss Quanquam plumbum candidu vel stannisi ut vulgo vocant improbetur quando admistum habeat plumbi, quia in eius

modi vasis quaeda rubiginis species solet

colligi, quae malam qualitatem illis conciliat.Ideoq; optimum est, ut Theriaca quoq; quam primum Trocisci ad manu sint, ipsa quoq; conficiatur, quan letia si recte asseruent tres annoso paulo plus durare soleat, modo saepius chi linteolo mundentur a puluere,&situ albo, qui progressu teporis ob ducuntur,unde solent exedi cariem sentire,&priuari suis omnibus viribus. Pret terea quoq; propter ipsam Theriacam, illa statim parari debet, nam cum per quadraginta dies quemadmodi paulo post dicet,

quotidie aliquid mistionis fieri necesse siti quo

114쪽

Quo sermentatio sequatur melior deo ae modum idoneum ad hanc actionem est te- pus calidum, Quod sit in autumno confici tur,&superueniet tempus hybernum, limplicia omnia quasi ignaua permanebunt, remulto tardius calor naturalis in illis excitabitur.

DE TROCI SCIS

A P. X. VLTAs quasi infinita animaduerti res, diligenter considerari debent, si volumus hanc Antidotu quemadmodum fieri potest , diligentissime praeparare occurrunt autem tam multe difficultates, ut ex illi ob eoru mul- tudinem vix nos possimus extricare. NaGalenus, reliqui uniuersi, qui docet Theriacae compositionem secundum sententiam Andromachi volunt Scyllam non accipi nimis inueteratam sed recentiiSimam, quae iam primum e terra erutasiit: reii cientes tanquam inutilem Malam quae Paulo ante sit collecta: praeterea colli en-

115쪽

Mum esse tradunt, quando caulis vel scapus: sit siccus nam eo tempore omnis vis in radice retinetu Midque feri nequit, nisi mel di astate aut saltem tempore messiis: nam r. ante hoc tempus vel florem fert vel et thim semen Iubent postea pastillo vipe- irinos fieri debere, quando iam omnia ad Theriacam parandam sint in promtu:

Nam Trocisci viperini propter istum puluerem , qui sape in illis quasi fictore-escit, facile aliquid de suis viribus amittunt. Cum ero illi quoque ipsi dixerint, hosce pastillos esse parandos in fine veris : videntur haec inter se discrepare, qubdia

tim post Trocistorum viperinorum praeparationem fieri debeat Theriaca,& quod assumenda sit Scylla recens ad faciendos istos pastillos,cum hi fieri non pol Sint,nisi media aestate , illi vero in fine veris. Haec a difficultas eo maior est, quod Aetius etiam ex sententia Galeni vult hosce de Scylla Trociscos ex aliis omnib. pii nati fieri

debere: quoniam ut bene exiccentur mul-

tos diesrequirunt. Necesse est itaque , ut vel in aestatis fine Trocisci de Scylla parentur, laseruentur usque ad vernum tempus sequentis anni: nam quamprimum alteri de vipera sunt facti, Theriaca is paraturi

116쪽

D THERIICI, Paraturrive viperinos Trociscos ad finem .statis transferre, quando Scyllitici bene

suerint exiccati & quocunque modo hoc fiat quaedam praecepta ex autoribus praeci puis non obseruabuntur. Et videntur minus errare illi qui Scylliticos factos aestat: Elapsa accipiunt, adparandam postea The riacam in aestatis sequentis principio cum viperini fuerint praeparati in si ne veris quo

niam multum refert, quemadmodum supra monuimus, ad Theriacam iam parata

adhibere tempus calidius, i per quadra Unta dies quotidie misceri agita 1 pol sit. At si ita agamus, Scyllitici hac ratione inueterascent: atque insuper pharmacopola nimis erit incertus, an ita per longa terualla in Theriaca paranda versari,donec hoc atque illud fuerit in promtu velit cuna alioqui satis mora obsiciaturi dum colligatur exta diuersis remotis locis tot simplicia.Quid igitur erit statu dum Censeo optimum esse, ut primum pastilli viperini stato tempore fiant, id est,in fine veris: Nec nos impedire debet, quod tam diu asser-Dandi sint,donec fiant& exiccentur quoqῖ Scyllitici Nam tametsi Galenus capy bq. a. de Antidotis dicat,quod multo melius sieconficere Theriacam paulo posteaquai Parata

117쪽

t parati sint viperini Trocisci propter cauisam iam indicata iam nihilo tamen minus ipsemet in eodem loco affirmat, eos posseisine corruptione uidenti per integrum quoq; annum asseruati imo si fuerint bene iccati diligenter sepositi, solent etiam iri quartum annum durare, quare in tam bretri tempore, quod intercedit inter fine veris mediu et finem aestatis corrumpi nequeunt. Hoc tamen obseruandum est, ut quam primu fieri possit, habemus Scyllam, hoe est statim postead caulis lia exaruerint, quo Antidotus in una aestate absolui possit, nec calidiore tempore carere cogatur, quod diximus necessario requiti, idque o dierum ad fermentationem totius masse:&quanquam tum principiti au-ttumni subsequatur, parum hoc refert,cumino tum sit omnibus,initium autumni aeque atq; fine aestatis esse calidum Nec multum e fert etiam, quod Aetius dicit, pastillos ς cylliticos primo loco fieri debere: na hocon aliam ob causam voluit obseruari, nisi propter accuratam exiccationem quonia plus tempolis in his exiccandis' viperinis requiritur. Et apparet Aetiit ideo hoc tradere, ut scilicet satis teporis supersit, ut interea dum Scyllitici primum facti ex cen.

118쪽

D THERI ACA, tur eodem tempore ad Antidoti praepara tione viperini quoq; haberi possent. Atque ita om ne dubitandi occasio, iuem adrno dia unicuiq; haec considerant patebit, facile adimetur.Vt igitur ad rem reuertamur, Scylla bene succi plena e terra erueS, quando folia caulis erut omnino arida idq; ex quisite, tum quado uti illa a volueris: sitq;

mediocriter grandis, qua auferatur exte' rior cortex,&omne ligno sum laridum: postea sermento durioxe, ex numento recenti, quod etiam maturum fuerit, sacto, totam inungas, non creta aliqua, que- admodum nonnulli facere consueuerunt. Nam primum haec est sordida, deinde ad senescio quid boni ex ipsa massa trahit, cito coquitur. Sic itaque cooperta optime in cineribus calidis recondatur, supra eos imponant carbones accensii. mo prius inde auferatur quam apparuerit etiam totam massam esse bene cocta, Massata instar crustae. Quod tamen idem fieri potest iniurno, id quem panes sunt impositi si in olla bene cooperta imponatur:&ibi pasta fuerit sicca,rursum eximatur. Quod si non satis esse cocta existimauerimus, rursum eadem Scylla pasta obduci, Meodem modo eo quidςbet. Nam quae imperfecte ita sue-- titto

119쪽

rii tosta,non sine periculo graui membro rum interiorum exhiberi potest, quemadmodum Dioscorides quoq; monet. Cognoscitur autem, quod recte sit cocta, si pii

gendo eam cum festuca aliqua , illa facile penetret:aut comprimendo duobus digiti sine difficultate aliqua dis luatur. Tradit autem Dioscorides alterii quoq; moducoquendi mam eius frustra iubet ebulliri, &toties aqua illius mutari, donec in Scytala nihil amaritudinis aut acrimoniae relinquatur, accipi edo solum parteSinteriores,&auferendo tunicas exteriores usq; advi. uum,&abijciendo fatis multum deprimis corticibus. Haec Scylla ita diligenter cocta, bene in pila tundatur,& deinde admisceatur farinae Erui albissimi quoniam minus albicans, nimis est amarum quae per cribrum angustissim utrasierit, ea quantitas, ut ad tres parte Scynae sumantur duae Erui, quead modii quoq; Andromachus tradit. Hoc Gale. i. de Antid. scribit: cui plus fidei adhibe dum quam libro de Theriaca ad Pi si, nem: in quo duplus rui sumitur:cum ibi in alijs muliis reb. quaeda retractet, de qui bus aliter in libro ad Pisone sensit. Sed hoc experientia quoq; melius pol depram endi.

Na Aetius de Theriaca secundu Galeni se n. F tentiam

120쪽

DE THERIACs,

tentiam differens, atque coniungens simul quoq; cum eo Andromachii, vult etiam ad tres Scyllae esse accipiendas duas farinae Erui partes: postea addit quci interdum aequale pondus utriusq; sumatur. Atque eam quidem differentiam inde ortam, quod interdu Scylla humidior vel siccior, quam ut in Trociscos redigi queat, atque ideo opus esse plus aut minus farinae Erui admiscere Attamen si cum duab partibus solum parari semper potuerit, procul dubio minus errabim us:na ita fiet ut scyala sit istius qualitatis,&ea arte cocta queadmo dum esse decet quaesii erit eiusmodi, non opus erit superuacanea humiditatem ipsius cum maiore quantitate Erui corrigi:&hanc credo fuisse causam, quod GA aliter senserit in libro de Antidotis,quam in libis. de Theriaca ad Pisone. De hac igitur massa bene cotusas comista fiunt rotulae exigus, inter sormandu digiti ungendi sunt oleo Rosaceo, sicuti docet Aetius quanquam aliqui hoc omittant. Postea in illis exiccandis reponendis ea, quae diximus de Trociscis viperae omnia sunt obseruada. Me sue quoque monet, Scyllam quae plane sola absq; altera in agro reperiaturi abijciendum tane venenosam admodu:&illam accipien-

SEARCH

MENU NAVIGATION