장음표시 사용
2쪽
. 2.1 - THEs Is I. Perae fortassis pretium facturi sumus,s procem ij loco, sitne Regnum de quo agemus in numero optimarum Rerum publ. haben dum,paucis inquisiverimus. Accidit enim hic quod plerumque cum de summo bono disceptatur fieri solet, ut quisque de illo hauriat opinionem ex vitae genere & instituto quod ipse sectatur, teste Aristotele lib. I. Eth. cap. 3. Vulgus enim corporis voluptatem , Civiles & Politici honorem & divitias, docti denique & contemplationibus dediti cognitionem & scientiam rerum , pro ultimo & summo bono lia. bent O , Eundem in modum qui ilibertatem amant, D .mocratiam extollunt, qui se vis tute caeteris praestare sibi gersuadent, Aristocratiae, qui unius denique imperio an Deliisunt, Regno palmam dant. Nos vero nulli suam laudem detrahentes saltim hoc nunc volumus. Regnum neutiquam esste excludendum ordine praeclarissimarum re rumpublicarum, sed cuna omnibus alijs de djgnitate etiam contendere posse. Cujus sententiae argumenta haud sunt
- II. Est enim antiquissimum tesse praetet philoso phum Cicerone lib. s. Milet.' qui omnes antiquas natio nes Regibus quondam paruisse dicit , & Justinus lib. r.
p. I. us. Principio rerum nationumque, ait, imperium pera Re σι erat. . Seneca secundum naturam esse regale civitatis genus vult lib. 1. de Hement. cap. I . Hac enim, inquit,
3쪽
& ex apibus &c quod & Tacitus lib. I. Annal. cap. I 2. innuere videtur , unam imperii corpus unius Mimo regendιm esse dicens. III. Quod si porro concordiam maximum quid αdivinum in Republ. esse ad unum omnes consentiant, quis dubitet ideo non alijs solum aequandum, sed etiam prae serendum esse Regnum, quod haec ipsa facillime ibi conservetur, cum nemo a seipso distentiat. In optimatum v Io regimine sparsa est in plures potentia, quae, cum diver- sis sententiis atque affectibusjactatur, & quod unus sic scit, alter vel odio, vel invidia, vel inanis gloriae cupiditate abrogare conatur, communem salutem distrahit. T
stantur hoc Sullae & Marii factiones, & in Atheniensium
Republ. principum. illae discordiae ac simultates. Hinc recte Tacitus M AAn ac cap. s.g. s. Discordantiae spe patria non aliud remedium fuisse dure, quam sab uno regeretur. Et lib. ι. histori cap. 1. S. y. idem et Pacu mur fuisse ait pote umad anum conferre .
IV. Romani quibus Regis nomen aut unius imperium exosum erat , si aliquod bellum aut alia aliqua calamitas ingrueret , non pluribns virtute praeditis imperium deserebant, sed uni potius, eumque Dictatorem dicebant. Ita enim Livius lis. . cap. 1σ. cum de Volscis& Rquis quaedam praemisisset , Senatus exιmplo inquit quod in rebus trepidis ultimum consilium erat j Didymaorem dici si t. Et apud hunc quidem summum imperium sine provocatione , quod Appius Claudius cum suam sententiam de sedando tumultu diceret, testaturati ire, inquit, Dι rorem a quo provoeatio non ect creemud, iam hic quo nunc omnia ardens conticescer faror. Idem lib.
V. . Sciebant enim quam saepe plurium imperium
4쪽
inutile esset, edocti id exemplo trium Tribunorum de quubus iden author lib. q.cap. 3I. Iti, inquit uendendo ad sua
quisque censita, quum aliud abj videretur aperuerant adoccasi . BZm locum hsi, incerram eamque aciem gnam aliti dari rec piis, abie ani jubentibin invasere oppertu ηὶ Lejentes: csra pro pinqua tu Dros, ac terga Antes accepere .
V I. Quod si igitur bellicae res tantum ab uno feliciter gerantur . quis RempubL quoque ab unius summo imperio non bene tantum sed plaerumque etiam meliusquam a pluribus administrari posse non videat. Sane si praeter caetera commoda quae Regnum praestat, id spectes quod arcana imperij & consilia magis in secreto habeantur, quod etiam illa quae decreta sunt facilius effectui dentur. quod denique in Aristocratia aut populari statu corruptis suffragiis, & ambitu omnia pervia sint, clarum erit Regnum
inter Deos hominesque rem pulcherrimam esse, Livius fib. a V s. & quod Homerus : do multos regnare bonum Rex unum esse. VII. Ex quibus liquet non tantum praeclarum reipubl. ordinem esse regium illum, verum etiam plaerisque aliis saepe anteferendum. Dum tamen Regnum ita extollimus, tantum loquimur de Rebuspubl. in abstracto consideratis, cum alias fieri possit, ut vel Politia, vel Aristocr,tia magis alicui civitati quam unius imperium conveniat, semper enim ad naιuram hominum, ingeniumque ac mores populi in nova Republ. ordinanda respiciendum esse, recte monet Philosophus lib. 6. Polit. cap. 7. Deinde optismum regnum cum optima Aristocratia.& Democratia,pes.smum item cum pessima hic comparamus, quae enim e jusdem indolis sunt,inter ea comparatio quam optime im
LX. Non potest autem Regnum inter duos dividit A a praetco
5쪽
praeterquam enim quod definitioni eius id repugnet, eos
firmat hoc Lucanus lib. I. MNu a fides regni socii, omniu potestas
Impatiens consoriis erit: nec gentibus ultas . A. Credite, nec longo fatorum exempla petantur Fraterno primi maduerunt sanguine muri. ia H .
IX. Sane Tatius & Romulus post aliquot praelia
civitatem unam ex duabus faciebant, regnumque consociabant , & inde inquit Livius lib. r. cap. I . u. non modo
commune', sed concors etiam regnum Δρbus Regibuι fuit, sed mox ob infidam Regni societatem, alterum Romuli inmdi js interfectum esse , idem eodem loco ait. Recte proinde Alexander M. Dario majorem partem regni usque ad Euphratem sibi offerenti respondebat : Neque mundum posse duobus solibus regi : neque orbem summa duo regna salvo terrarum statu habere , Justinus lib. I i. cap. 12. F. is. Et Seneca in Agamemn. Nec regna sociam ferre
nec tedae siciun . m EX. Siquidem vero necesilias exigat ut regnum dividatur , praestat tres pluresve summae rerum praefici, quam duos, ter iij enim authoritas duorum simultates reprimet, veluti tertium quasi medium quid extrema copulat. Bodin. ob. a, de Repabi, cap. .a, Arnisem Polis. cap p. ' in bi: XL Testaturi hoc triumviratus Pompei j , Crassi, &Caesaris , trium enim istorum conjuncta potentia omnigdversarioruin vi , superior erat, Pist. iv Crasso pag. arriCrasis autem ilia Chaldaea caeso statim Pompeius a Caesare dulidere coepit, unde magna bellorum civilium t pestas, quae tamdiu saeviit, donec destructo Duum viratur Ot stas in unum transferretur, Cextum: itaque est si penes duos imperium sit, nec regnum dici,nec eum satum diu consistere possi; l . pilicet obtinet itunc pessima illa
6쪽
ollgarchiae species,quam δυναγὼν dicunt. Quil nihil est insi
mi us , nisi forte οφοκροπα. NIL Caeterum aliquot differentias regnorum tradit Aristoteles tib. 3. Poti . cap. v. quarum primam in Laconica Republ. praesertim fuisse dicit, eamque summam & peris petuam belli praeturam vocat, quae vel haereditaria erat ,
vel electione Qeserebatur. Reges autem hi in bello quidem& expeditionibus vitae & necis jus habebant, quod Agarnem nonis exemplo Philosophus testatur, qui apud Homerum ait :
uem love a pugna ad naves discedere cernam
fugiet non illa canes, novi Ee volucres, Me penes arbitrium namque e ct necis.
Et Herodotus lib. s. pag. 3 r. praeter hac, duo sacerdotia ολυis Lacedaemoni', o Iovis caelestis belli tempore iis concessu esse Fribiicium jus besii io quinmcuuque regionem lxferendi que in expeditionibus adcundu primi essior Aeges, in abeant postre mi Oc. . XIII: Pacis vero tempore multo tenuior eorum potestas erat, teste Herodoto loco jam citato, qui inter eorum dignitates haec refert: quod primi in coena Reges decumbant, quod primis ijs distribui incipiat utrique eorum duplum omnium, quod libamina & coria immolat rum eorum sint, di si quae alia quae post mortem ijs tribui Glebant. XIV. Negat autem Aristoteles hos verξ Reges fuisse, quod imperium eorum legibus maxime fuerit adstrictum,
unde Xenophon quem citat Arnisaeus cap. p. testatur, eo singulis mensibus jurare solitos, se secundum Leges impcraturos esse. Differt autem hoc regnum a praetura nil litari, quod illud perpetuum exstiterit &saepe haereditarium, haec
7쪽
T V. Alterum Regni genus voeat Aristotelea Pati
baricum , ideo quod apud Barbaros in usu fuerit, dc habet quidem potestatem eandem cum tyrannico,propriξ tamen tale non est, quia haereditarium dc legitimum, unde depraesdio sunt huic Regi Cives non peregrini, qui Tyrannos custodiunt. XV I. Quemadmodum vero Dominsa servorum s Iutem primario non intendit, sed eos ideo tantum salvos esse vult, quia ipsius salus cum eorum salute conjuncta est: ita etiam in Dominatu sit, ut subditoruat quidem ibi primaria cura neutiquam habeatur,nec tamen eos deglubi dc pessundari tales cupiunt, quod Tyrannorum est, sed secundo 'rio ad eos curam deflectuati eorumque salutem prom vent, uti disserit Arnisaeus in polit. cap. ρ. XVII. Non est autem hoc imperium plane contra naturam, cum populi qui ad strvitutem sunt procliviores teste Philosopho, non iniquo id perferant animo, vel quod natura servi sint, vel quod resciant quid sit liberE vivere. qtaCappadoces manus libertatis a Romanis sibi obi. tum a nuebant, negantes se vivere sine Rege Ilo ut Jul unus inquit lib.3tcap. a. g.r. Et de Armenijs scrivit Taei tui lib.i, Annal. c. 3q. S . quod i Ga liber ωe meto rvitium
XIIX. Quo etiam pertinet quod Besoldus classe tidis'. Politis. rhes a . ex scriptore quodam Septemtrionalbum, de rusticis in Livonia refert, ni sere enim eos tractati,& virgis ad necem caedi scribit, si quid deliquissent. Horum conditionis misertus Rex Poloniae Stephanus a plagis dc verberibus vendicare, dc mulctam si peccassent imponere voluit. Illi vero aegre hoc admodum serentes, se omnia dura malle perpeti , quam ut novitas aliqua intro, duceretur assirmarunti Adeo proclives illi erimi ad servituum. . MMPO
8쪽
IIX porro Dominatus In persa ollo 2 mire
vigebat. Rex enim omnes pro servis habebat, excepta uxore, teste Plutarcho. Et Xerxes ad Pythium hominem ditissimum, qui ab eo, ut militiae vacationem filio ejus maximo indulgetet, petebat, homo inquit, inprobe, runccum ego , me ιη exferirionem eam adversi Graeciam, filiosiae
- . XX. Hinc fastuosa illa adoratio, qua non solum ubditi, sed etiam peregrini & caeterarum gentium legati neges prosequi jubebantur. Artabanus certe Themi- sociem non prius ad Regem admissi, qua in secum adoraturum pollicitus esset uos, inquit, O sti ei alia μοι via alus homines, diversoque apudiversos honesta jkicantur
. . nos vero cum multae sos ac pμίchra leges, ea omnium prae. flantis ima ed quae honorare Regem, adorareque cum tanquam Dei viis conservantis effigiem suber. Plur. ω Themis. pag. a .co non velo cum adorate more Persarum nollet, a cori.
spectu & colloquio Regis est prohibitus, Iuniit diri d. e .
ΣΣΙ. De Dominatu quoque videtur loqui Minuci 't. i. dum popu-sraelitico Rege mi petent ura
ponuntiis sed e ns quale expetebant sibi Hebraei. Obi tr dicimus Deum T cr. Op t. Maxim. merito servili popuM rapertaeso a Deo institutotum, talem Regem dedisse qualem petebat, assimilem nempe vi inarum gentium Dominis, qui suos omnes herili potestate in officio contin bant. Et haec de Baibatoruin regno sive Domi iv
9쪽
XXII. sequitur tertius regni modus, quem aptassueteres Graecos in usu, & AElymnetiam vocatum esse Aristoteles dicit, quando scisicet quis suffragio non haγxeditario jure, ut in Barbarico regno nonnunquam ad imperium perveniebat, legitimo tamen modo magistra, tum illum vel per totam vitam, vel ad certum tempus, , vel ad certas res & negotia conficienda gerebat. velim Pittacus quem Philosophus adversis exulum turbas designatum fuisse dicit. Est autem xegium hoc genus partim quia elemone constabat , di in volentes exercebatur, partim vero tyrannicum quia herile. XXIII. Huic impello Asymnetico respondet Di- atura Romanorum, nam & baec ad certum templa ,& semestre quidem spacium, nisi necessitas, & particu
Reipubl. diuturnius exigerent, ad certas rςs perficiei
das quibusdam concedebatur, sicut id supra ex Livio
XXIV. . Quarto. Ioco philosophus Heroicum
regnum sonii, quod Heroum tem p prς maxime viguit, cujus notas affert quod in volentes, quod patri' insuehaereditarium, di quod legitimum denique fuerit. Primos autem horum Regnum propter bene in ua in Rempubl. vel belli vel pacis tempore constitutos esse dicit, quibus postea legitimi haeredes longa serie in regno succedo hant. Ita Theseus quod omnes in Attica habitantes ii Mnam urbem conduxisset, cum hactenu* sparsim degen rent, Rex Atheniensium est factus, & postea tanqua 'Heros ab ijs cultus, Plut . in Thes Unde di magnorum bo-riorum ὀuctores eos suisse dicit Ariuq oo i. op.
Primi talem societate ' instituerunt. regium
10쪽
egium nomen sepulchro intulit, idque memoriar nomianis ejus tributum, ut nemo post eum Athenis Regis ti tuto insignitus fuerit Iustin. lib. a. cap. d. ct r. Vulcanum quod ignis usum invenerit, Ducem ab AEgyptijs constitutum esse scribit Diod. Siculus I L 1. cap. a. Et Mercurium ut repertorem rerum plurimarum quibus vitae hominum consuleretur, maximis honoribus affectum futile, idem testaturi unde in principio capitis ait: quo dum sapientia cr in όumanum genus ίeneficio Immcrratirare
potius esse. Et . ita quidem Heroici Reges constituebantur.
XXVI. Imperium autem eorum non plane abso- lutum erat, sed legibus adstrictum, ria tamen ut quaedam corum arbitrio permitterentur, qualia erant primo jua belli. sacrorum deinde, & quidem ut ea sacra curarent quibus peculiares sacerdotes non erant praestituti, sicut.& Romae quaedam publica sacra per Reges factitata esse dicit Livius M. t. cap. 2. Tertio causarum seu controver sarum civilium explicatio ; in quo officio vel injurati, vel praestito jurejurando, quod sceptro sublato dabant, ver- abantur. Sed postea cum successores eorum in Tyran nos degenerarent, imminuta est eorum potestas, ut vel solum belli jus, vel sacrorum cura ijs relicta sit... XXVII. Quemadmodum vero virtus Heroica , non aliter a moralibus quam propter divinam quandam excellentiam distinguitur 3 Ita nec Heroicum regni mdiversam Monarchiam a caeteris constituit, sed divinum, quendam insinctum caeteris Regibus superaddit. AEn
XXIIX. His praemissis Aristoteles ad quintum Regni genus quod proprie ac vere sic appellatur, dev inu, quando scilicet unus Rem publ. administrat in salua . B a tem