장음표시 사용
141쪽
t 3 non satis firmum uidetur hoc argumentum, eodem enim,
qui uolet, docebit Gerundia passiua in Do esse Participia prinsentis temporis: VCr. 3. Geor. Alitur uitium, uiuitq, tegendo, id est, Dum tegitur 3 Quinct. Memoria excolendo augetur , id est, Dum excolitur. Neque in his . oesimilibus, quae adducam ablativus esiconsequent sine abstulis, unde maxime nituntur probare quidam haec Participia esse ; Cis Epi 3. lib. Omne desiderium literis mittendis, accipiendi' ; leniam ; Ide. r. Osf. 0rasionem autem latinam profecto tegendi nostris e se scies pleniorem , Idem ibidem, Quir e i enim, qui nullis 6sci, fraeceptis tradendis philosophum se audeat dicere 2 on est,
inquam, Ablativus absolutus in passivis, quemadmodum neque in activis ; nam ut activa modo praepositionem respuunt, modo admittunt, ita se passisa Age faciamus periculum; permutemus passiua activissici Umne desiderium literas mittendυ, ac eipiendoq; leniam , Quis dixerit Mittendo , accipiendoq; , ab
latiuos se absolutos 3 non nem loquuntur etiam idonei auctο-ves Θ Liu. 2. ab urb. Von tribunos modo, sed plebem feroci oratisne resutando , exprobrandoq; Titi Memen, damnationem,
mortemque periculum audacia di myr: conuerte in passivum, Refutandis tribunis, exprobrandaq; morte: Dices, Resutandis tribunis , exprobrandaq; morte esse ablativos ab se lutos hon puto: une ponamus exempla, in quibus adhibetur rimpositio, Cic. pro Font. Plus ego in hae causa laboris, ct operae consumo in poscendis testibus, quam cieteri defensores in refurandis . Idem s. in Verr. Si ubertas in percipiendis fructibiis Dis, consequitur uilitas , in uendendis. Vides, quemadmo dum in his cestimoni elucet ueritas ξ uides, ablatiuum nonsuis uiribus sed praepositione nitentem y Nobis, si Graecorum mors
liceret loqui, in itis passeis utendum esset ; Arist. Eth. lib.
esset, De dissolutamicitias , quod Latini hoe partieipiali uerbo permutant, De dissoluendis amicitiis. Sic Cic. i. 0r Roguli de commutandis captiuis Romam missus e ', Pride. lib. 8. δε- cet , Romanos his participialibus uti pro in itis Graecorumus Legendi Virgilii causa uigilo, Tου Ouin auis
142쪽
χαριν αγρυπνὰ quodsertassis non minimo argumento est es. rudia esse paβ ma,ci; ct passiua,quae OG do,du niuntur eisdemi infinitis explicentur , quemadmodum amua , activis Graeeorum . Qua de re multa Priscianus in eodem libro, mi hae in re habenda e Limes, cum natione graecus fuerit, neque indiocri ter exercitatus in lingua latina. Ad extremum omnes ueteres, grammatici negant esse participium passivum praesentis se poris, neque ab eis dissensit Varro. Iam uero , quod ad modum. rationem . significadi auinet, activa gerundia, a quibui Mnt, sequuntur, uam , si activa ossicium, reiq. administrationem , uel quodvis aliud significant, idem prorsus passiva signimantes uerbi eausa , Torquet me eura administrandi Rempublicam Torquet me cura administrandae vipub. Tenet me cura num randi dotem , Tenet me cara Dierandae dotis , cic. Epist. ljb. a. Hoc quicquid attigi , non feci inflammandi tui causa , sed testimandi amoris mei , idem aperitur lib. 3. epist. Animum tuum promptum,ct alacrem perspexi ad defendendam Rempublicam, idem 1. OF Neque in homines, tam commutandarum, quam euertendarum rerum cupidos incidisset. Si uero roges , quo pacto haec participialia a partis',s in Dus , separanda sint , sic ex simo , si in amua, Di, do, dum, fluantur, Gerundia passiua censenda sunt, ut Animum tuum promptum, aI eremq per Jexi ad defendendam R ipub. recte soluitur, Ad . defendendam Rempublicam . Catilina cupidus est euertendae I ipub. Catilina cupidus e A euertendi Rempub. Cum confulatum inieris, torquebit te cura gubemandae Deipub. Cum cono latum inieris , torquebit te cura gubernandi umpnblicam . Quod si nullo modo in activa lui possint, iudicabis esse Pan cipia, 'mina in s. Cic. pro S. Rofe. Quo modo occidit φipse percussit, an aliis Occidendum dedit f Prorsus , Occide
cum ' participium est, nisi quis dicat , subaudiri praepositionem. Ad: Delectaris tam execranda crudelitate ρ Pon commoti,s es
tam mirando facto me cui per*imum e D in activa gerundia non soluuntur , illa uero, Petenda eri pax, Timendae sunt πιια Hernae, quoniam solui possvn Petendum ea pacem, TH mendum est pamas Meamas, crediderim prius esse Gerandia pas
143쪽
sua in Dus, nominandi casus. Illud, misenda dies en a tulit ultra,ct similia gurata esse Iisicor, ponuntur enim participia pro adis imis, Voluendus pro Volubilis . Haec hactenus,quo ad nomen rationemque significandi attiner . mc , aequibus haec fiant uerbis,paucis dicendum est. I palmitem significar,ut re vera significant. necesse Hi,ut a uerbis activis fiant: quare eleganter quidem dices, on defuit mihi uoluntas inserviendi tuis commodis , μιendi liberis tuis: at ,in seruiendis tuis commodi fauendis tuis liberis, inauditum es cum'sit utrumq;
ne trum uerbum . Haec etiam a uerbis deponentibus non raro nascuntur; Cic. i. de Fin. Voluptates omittuntur, maiorum uoluptatum adipiscendarum gratia. Idem i. de Leg. Intellige ,.que udmodum a natura subornatus in vitam uenerit quantaq;
in Dumenta habeat ad obtinendam adipiscendamque sapientiam. Idem 2. de Orat. Tamun sunt omnes in eodem uerita tis imitandae genere uersati; idem L. VII. Uris pulchritudo reliqui corporis imitandisi em auferebat. Idem Philip. 7. Quorum tanta studia cognoscuntur in decretis saciendis, militibus
dandis , pecum,s pollicendis , cto paulo post , Qui principe
pecuniae polli ndaefuerunt, idem in vult. 1. Primum permis-.titur in ita potestas pecuniae conficiendae de uestris uectigalibus, non fruendis sed alienandis. Idem de S n. Scip. Quoesii alacrior ad utandam .mpub. ' habeto , idem de Senectis Aenufontis liber, de tuenda re familiari . Idem i. δ'. Ad perfruendas uoluptates Oe. Multo plura apud eundem. Ciceronem alios Icriptores inuenies , cuos non uereberis imitari illud ut in memoriam reuocabis . quamplurima deponet tia fuiste Olim activa, ct nonnulla,quaeJunt modo neutrM,
seis illis seculisfuisse activa , unde sunt ilia Ciceronis loca se perius posita. Dixi ere elegantius, quia quoties in quit La rentius oportet loqui per relatiuum . necese est loqui per geri radium in Di, equidem efferor studio patres uestrosiquos colui dilexi iidendi, nam durum fuerat ut idem ait θ Studio uidendo m patrum uestrorum. Sunt praeterea nonnulla , qΠα com-m' ἔπι activis gerunddis quam i passivis esseruntur , quale ericlud Liudi 2. ab Vis Idem in utroque laudator , cum con
144쪽
quid ite auditur, quod Limus i. belli Maced. addidis: Cum
Res πλα eset Budaeus in Pandem existimat, Aeri alieno , legendum es: In quibus exemplis deest nomen , Aptus. Δνeus, par, uel aliquid iis, quod ab auctori , ali lando
Participiale uerbumio Dum. Verbum Participiali in Dum, accedente uerbosita
stantino, datiuum postulat omnibus uerbis communem. Lia. I. belli Pun. Hic uobis uincendum, aut moriendum, milites est. Praeter dativum communem, casum etiam ui uerbi admittit: Cic. a. Tusc. Tuo tibi iudicio effutendum. Tibi, e
145쪽
Trificianus lib. 8 .putat esse gerundium in D m sine prapositione ε idem ais lib. t r. rupondere adverbio At ico, quod ετηκ, uocant , quod omnibus numeris O persenis adiungitur. Arist. Eth. 6. Oου τοωτοι πῆsi α οδοτον , I m eade omnibus tribuendu. Ide lo 9. δεα τεον τὰς Statim dissoluenduis amicitias: Seruius in illud Vergili' b. Io. cui Iuno illachrymans s quid si quod uoce gravaris , Mente darei t modum gerundi, uocat a Valla existimar se particimpium aut xiomen. Narticipia certe non uidentur esse, ci m h fiant a uerbis omnibus maxime absolutis, ut Asurgendum es
maioribus natu , sudandum est tibi, si oee. standκm ea tibi pomisi ii , quis haec dicat o participia , nisi vero Assurgendi ,
Iudandus, pandus, aliquando in usu fuerint, multo minus u dentur nomina, cum proer dativum , omnium uerborum communem', Genitivum dativum,accusettivum,ablatiuumsit casus
proprios admittam. Ohliuiscendum ea ti ininriae παρο α , Mi siendum es nobis Der, Neyndum est ibi pacem Vtendum in nobis ratione. Quare aut haecgerundia'ntiaut Osismma necessitudine,atque propinqua crinatione attingunt , ngm c sum ante se nullum postulant post te Dρrum verserum . Hoc tamen ab illis dioerunt , quod dativum communem omni Merborum generi habent, O substantiso uerbo nituntur aporie,uel occulte, praepositionesq. omnino re stuunt, O cum accus truum petunt, passivo potius esseruntur,quam activo, ut mox dicemus. Quod uero ad significationem attinet, necessitatem , par Geficium uesignificant,quod ex multis locis,tum praec pue ex illo Liu, 8. ab urb. perspicuum est, Meq. inquis,in eam Uecessitate adduxisti,ut aut reipublicae mihi,aut mei meorum q. obliuiscendum H Idem ducet Diomedes lib. I. Legendum tibi est , rocesse est ut legas . Iungitur O cum uerbis praesentis , praeterni, O futuri temporis. Cic. . Tusc. Quando alys locis de uirtute diximus, saepe dicendum erit.Iungitur 9 eum in- sinito Hre , quod non null- argumen um est,non esse particirrum pumri tempori . Liu. i. bessi Maced. si quis ad eas leges Gddi , demi, mutari ne uellet,rursus ab Senatu ei postulandum fore. Et illud Epiri. Ciere. lib. 3. Quasi diuinarem tal/ in Officio sere mihi aliquando expetendum oscium tuum.
146쪽
Si tamen casus uerbi fuerit accusativus, mutabitur participiale activum in passivum hoc modo , Pe- 'tendum en tibi pacem, Perenda est tibi pax; Timendum est nobis poenio aeternas, Timenda Ium nobis poenae aeternae .LPrisci etiam activo usi sunt cum accusativo, Lucret. lib. I. Aeterno quoniam poenas in morte timendum . Veteres
imitatuθ est Virgilius lib. se, Alia arma latinis qRaerenda, aut pacem Troiano ab rege pe
tendum. Varro in libro de Re mmcareebro utituae hoc participiali'. Singulis,ubi pariant, faciendum aras quatuor,idem l u. 2. cap., 6. Insistura dandum potius hordeaceos, triticeos panes. Addueitur O illud Liuis, Itaque bellum haud dubiis b pibus gerendum , domandumque feroces animos ei se , Citatur Macrobius lib. 3. Satur. cap. 7. Mirandum erit huius poetae Ocirca exuma sacra doctririam , in correctis legitur, Miranda est,cte. doctrina , citatur O a multis etiam eruditis uiris illud, ciceronis ad Att. lib. i . Iurandum eadem Uta mihi, O se. Iterandum eadem ista mihi. Sed ubique corrupte citatur locus,nam in castigatis sic legisur , Itera dum eadem ista mibi, quod Cicero ab Ennio,vel Actio mutuatus est,quod idem .Academ. adduci Age, acta, mane, audi, itera dum eadem O ista mihi . Budeus in Prire. An L in Pandect. hanc confisumctionemgraecam appellas, qua graeci ornate,ct eleganter utun tur omittenter sipe uerbum substantivum , quos nostri imis .isunx, ur doceny exempla, quae modo attulimus. Prificianissιi. I 8.c ut paulo ante diarimuHai respondere adverbio Aixico.
Illi, inquiriλν τ ον Ri i pro Oporteι dicare, huic fi uanisυν
147쪽
pina uel gerundia in enerunt, Graeci tamen adverbis suo accusativum eleganter tribuunt , quod eruditius seculum Iomanorum suo participiali denegaui maluitq. passivo uti quam actitio . Liu. i. belli Punic., sic ponsus legatis , pacem illis prius petendam a PopuIO omaho , esse quam ut ux, sociusque, amicus appelletur ;'Si activo, more Lucretii, O Varronis atq. etiam Virgil, locutus eget, dixisset , Pacem illi prius petendam a populo Ro=mqno esse,quam, oeci ablatiuus a Pop. in m. casus erit uerbi Activi, Postulo a te pacem . P eq. hoc genu ιbquendi futurum potius tempus quam praesens,aut praeteritum adsignificax ; liberum nainq. est, a certo tempore , numero genere , ct persona , cum possis e discrimine cum omnibus coniungi ; Moriendum eEi mihi, tibi, illi, nobis , uobis, illis, Moriendum suis , O Quas diuinarem , tibi moriendum fore , se O catera , quod idem lib. 2 8. docet Priscianus. Frequentissimus est usus huius participialis 3 Teren. Eunuch. Eiiciunda eri hercle hae animi mollities ; Cis. 2. Cf. Quamobrem nec ita et denda eri res familiaris,ut eam benignitπι aperire non possit ; nec ita reseranda , ut pateat omnibus: Quanto elegansius ,suavis A. hae dicuntur quam si dictum esset, Eliciundum es hercle hanc animi mollitiem, Quamobrem nec ita claudem m.rem familiarem , Oe. Quis te seras , si dicas, Colendum est praeceptores, Euoluendum est diligenter scripta Ciceronis , Fugiendum eni improborum consuetudinem: Fac ut Partis pialia Actiua genere, numero, casu consentiant cu'substant uis sic, colendi sunt praeceptores , Euoluenda sunt diligenter scripta Ciceronis, Fugienda est improborum consuetudo ; quanto haec elegantius. Sed quo nomine haec , inquies , appellabiamus e Siseruis an cultare uelis , Participias Mihi dicam enim , quod sentis , nec enim ea res propter deserendum sit u dimonium ut AeZiua non videntur participia,ira nec Passiuato Repete memoria, si non es molestum , quae modo allata sunt , ea empla , tuum esto iudicium , considera etiam atq. etiam, intelliges proculdubia , nullum futurum tempus adsignificare ;Quid ergo cause erit , cur ea , Participia appellemusr Buc *ectant si similia , Putaui ad te primo quoq. tempore mi tendos
148쪽
randos esse milites; Censeo non esse redimendos captiuos tanto pretio 3 Liu. I. belli Pun. Legatos mittendos in Ahicam censuevunt, θως. eum, si pax placeret, reuocandum illis , O dede dum Populo R iano esse. Quod si quis haec nomina uerbalia axistimer se, non multum ei aduersabori Nam ur Attici a Do adverbio ο τεον , nomina in , τει , isbν Jermant, ur ασιληrrar Amandum, φιλητἰ Θ Amandusai λη rex Aman-- , Φιλη ον Amandum ;* no Iri a participiali in Dum, nomina in Dus, da, dum sirmant: Otia de renide Primanum μ. 8. O D.
Supina in Vm. Supina in Vm amant uerba motum significantia :
Terent. Phor. Percontatum ibo; Idem Heaut. ibi deambulatum: Lis. a. ab urb. Coriolanus damnatus absens in Volsecos exulatum abi t. An
test nustum; post se suorum uerborum cajus h bent; Caes. I. belli Gast. Legatos ad C arem mit
tunt rogatum auxilium; Terent. Phor. 7ue uia tro accusatum aduenit; Idem Eun. 'tricem accersitis it.
Aliquando occuli. additur uerbum motus 3 PlaMi. Auto coctum ego, um uapulatum dudum conductussum, Horax. in Art. Spectatum admissi, risum teneatis amisi ; Item ita,DO Ha m seruos, Do nuptum iam, itemq; eaetera, in quibus inesineris motus 3 Qui enim admittitur spectatum, conducitur co- Etam , mouetur ; atque in caeteris eodem modo . Supina , cum p smnem significanς , nullum posis casum demiranς , ut Vapμiatum , venum, exulatum , Exceptis iis , quae cum in isqIHi, iuriuntur; cis. Art. i s. Bruικm , ut scribis , HUMm ri
149쪽
Supina in V. Supina in V ferὶ posiva significationis fiunt sine
casu,adhaererit' nominibim adiectivis. Cic. it. . Quod optimum factu uidebitur, facies. Idem Phil. O rem non modo uisu sedam , sed etiam auditu .
Veteres Grammatici, praecipue Diomedes lib. I. O Tris. 8. docent Supina in V etiam significare actionem ; cum quibus faciunt nonnulli iuniorum adducentes illud Plauti Memeh. Obsonatu redeo ; Item Catonis de Re Ru I. cap. Primus cubisu Iurgat , postremus cubitum eat ; ct Statius I. . ch. Quem sum uenatu rediturum in limine primo Opperiens: Mihi ue- rerum sententia non di licet, maxime cum ea aetate quam plu-νimi extiterint scriptores, in quibus fortasse multa testimonia aerant, quorum scriprorum nostra memoria ne nomina quidem
Participia. Tarticipia eo dem casus habent, quos uerba, a quiabus proficiscuntur. Pueri uontoriam reportaturi magnis prae injs a gymnasiarcha assciendii non delectantur duodecim scruporum ludo. Lia. I. ab urb. Ancus ingenti praeda potitus Romam redit. Cic. in Pis. Abiectussi, contemptum,de-Dectum a caeteris, a te ipso desperatum, reliadium, adulantem omnes uidere te uolui, uidi . Cic. ep. I. Totiis es nunc ab iis, a quibus tuen-
150쪽
Participia, quod adsignificationem attinet ,sua verba imia satur, uiae ab activis , er neutris nascuntur , actionem signi cant ad ιοnis uocabulum nune paulo fusius accipio ut docens, docturus,seruiens, ruiturus, dormiens, dormiturus. A pa Fuis passionem, ut doctus, docendus, uapulans , vapulaturus, A communibus praesentis , ct futtiri in rus actionem , ut complecZens, complexurus: in Dus passionem, ut complectendus . Frateriti utrunque , ut complexus. E a Deponentibus futuri in Dus, passionem, ut equendus caetera actionem , up sequens , sequuturus,sequutus. Cornatus, pransus, ausius,gauisui, fisus, sotitus, argutus, cautus, circumstectus, consideratus , contensus, disertus, falsus, fluxus, profusis, Icitus, tac/rus, tutus , uoce quidem passiva imitantur ,significatione uero actisa.
Appendix. Participia passiua praeteriti, O futuri temporis
quae dicuntur, maximὰ cum fiunt nomina, etiam dativo gaudent. Cic. de Sen. Sperare uideor Scipionis amicitiam, O Lelij notum posteritati fore. Ter. And. Restat Chremes, qui mihi exoran. dus est.
Huius generissunt cognitus, perspectu exploratus, compersus, dilectus, probatus, acceptus, Pectatus, despectus, contem ituri neglectus, O composita, ut incognitus , inauditus , inu jus,ct coera. Cic. Bruto. Auditus est nobis Laeliae Cay silia DpeIermo. Oratores tamen, quantum memini obseemasse frequenrrus tribuunt participirs praeteriti temporis ablatis m , quam dativum, nisi transeant in nomina. Cis. Pro Mil. Diu uex tia perditissimis civibus aliquando per uos, ae u iram fidem svirtutem, Iapientiamque recreemur . Quin. lib. 2. cap. 3, Q