C. Cornelii Taciti Opera quae exstant. I. Lipsius quintùm recensuit. Seorsim excusi Commentarii meliores pleniorésque, cum curis secundis

발행: 1598년

분량: 655페이지

출처: archive.org

분류: 로마

101쪽

03 AD LIB. II. ANNALIUM Lucretius, scelerisque luela

Carcer, is horribilis d/saxo iactus deorsium.

Aniinadues Extra portam Esiquilinam. J Supplicia pleraque apud sones ua Romanos sumi solita extra portas. credo, ne frequenti sanguine di caede, contaminari oculi ciuium. aut delibari videretur libertas. Plautus, credo ego istoc exemplo tibi Esse eundum actutum extra portam,dissessis manibus Patibulum quom habebis. Cimigcis do- Itaque & carnis ex domicilium habuit extra urbem. Ci- μ yy' eero. pro Rabirio perduellionis reo: Sed moreretur pri sacerbissima morte milites Gracchua , quam in rim concione carnisex consisIeret. quem non modo foro , sed etiam eHohoe ae spiritu Censoria leges, atque urbis domicilio carare voluerunt. Ideo Plautus,

Plautus ex- . - extrAE portam Metiam currendum eni prius, Pucatu - , Lanios inde accersam duo cum tintinnabulis. intellegit enim carnifices, quorum extra eam portam domus, ad solemnem suppliciis locum. Imo & Coriari jacilis- Vispelliones urbe submoti, a pari caussa. Morticina enim

αυλεας απωκις'. Coriariam exercere, malum omnibua.

Corpora enim mortua attrectat tardo, ideoque ab urbe secluditur. Sed quid est quod Tacitus hic diserte nominat Poria q*ui- Esquilinam ὶ non temerarium est. nec facile reperies, utu suppli ego censeo , ubi supplicii res, nominari portam aliam: msi R 'μμ se lanien Metiam , ut iterum apud Plautum : Illum edepol videre aruentem te extraporta Metiam,

Credo ecastor velle.

Metia, eadem Sed prosecto quae Metia Plauto,eadem est cum Esquilina. sum οἰ-- argumento loci de suppliciis, tum numeri situsque portarum urbis. Idque ante me censuisse audio Octauium Pantagathum, virum magnum, altum, ει qui esse doctus Eligeret quam videri. Non, inquam, reperies aliam nominatam ab istis, nisi sorte Collinam in Vestalium morte. quod aliud a supplicio vulgato. Facit ad portam Esquilinam , quod Suetonius in Claudio scripsit: ciuitatem Romanam usurpantes in campo Esiquilino securi prae P.

Quod Horatius, anus illas lapidatas in Esquiliis abiicit:

102쪽

Iris turba vicatim hinc O binc saxis petor

Contundet obscenm Anm.

rict insepulta membra dissarent lupi,

Et Esquilina alites. iItaque & Puticuli Hai, quo vilium damnatorumque ho- Puticuli. . minum cadauera proiiciebantur. Varro, Festus, aliique.

ibidem locum fuisse, qui Sestertius diceretur, infra

docebo.

Cum elascum canere iussissent.J Non cuili t c plebe Ci,meum ea- doctorum notus mos. Cum ciui rei capitalis dies diista nebat in mo esset, classicum in celcberrimis urbis locis canebat, de po *,R M'.

αυ- τ e δκασαι. Seneca lib. J. de Ira Itaque os perue a iu- duenda magistratui vems, ct rynuocanda cusico concioin, precedam in tribunal nonfurens nec inferius,sed vultutinis Filia solemnia verba graui muta quam rabida voca concipiam: In Commentum Sergi j apud Varronem, lib. de L. L. Quo dis camisia erunt, in Arce classisumeanat,indo sic emer do circumque maern an e priuati Varro corre- huiusce T. Luinctiν Tros hominis hesti m lle I. est, hostium) canat, se si mea o ςum primo luci adsit. Seneca iterum huc respexi Epist ir. cam cras um ciuit scit .nonsa peti .ctim aliquo conclamatio est, quo-- o , 'o' quina, -- ., O rs . Puto dc I cIbus, hoc ye sutruchaicR: is Rauco conciovem sonitu cur uti eogara cornibus. Nec Romae solum & in; r sium, seruatus itIe mos: sed In prouinciis ς i in in prouinciis, nisi fallunt me Declamatores oc her 'r' divcle verebi ut animi ingeo ii iii aussa fallant)apud Sene 'in patrem libro D ' Coptiou..D. de Flaminio qui inter cinnam noxium puniui Capito : Fit a pracone plentium : adhibentur deinde regitima verba: canitur ex niter a part classicu . Ca isius bes eius: Sι tribunal conscenderuconuiuiali vecte: si cum clascum c nere debeat ,bs niam canere iusseris. - .' . .

Moreprisco duertera. J Supplicium Prisci moris quale,

103쪽

Ne vasa auro solida mminrandis cibis farent.J Vide

luxum eius aevi; & gratulare saeeulo nostro. Dio paullo communius id coneipit: quasi interdicia omnia vasa auri, nisi quae ad sacra. Pollux, linii. Ne vEctis Ierica viνos De rei. J. Nolim erres . distincta DIs n. genera vestium olim. Byssina, Bombycina, Serica. Byssia 'μhieo. ' na velino : Bombycina. ό verme: Serica, ex arborum lana syssina V csnsectae. Bombycina eadem est cum Cea siue Coa nihil gypto reper- e sim interest manetque hodie: reliquarum nihil superest x tς pore praeter nomen. Byssunt cum Serico, imperite conflandit ut pcumen, Philostratiis lG i i. dc vult ex arbore Indica' misci, quae Stro . r. altitudine qu=dem popillos aequet, soliis salici noti absi-

hohu M. mihi. sericum debuisset dicere. Nam Bystus e terra gi-Bombyκ quo renitiit ut linum, circa Uidaeis praecipue, Achaiae urbem. Ibhuhu. imperitia Bombyeinam . Sericam fuit Isidorus p rq μς' iesi κ. tainen i 'ehit is est , Κ non recepta Opinios r vς 3 inseri osse aeui Nam Iustiniani vita scribit iὸ nomina Pires temporibus telam seruam a Romanis id est , Graecista instrio Q Bygantiniq) rexi eoeptam fis kntea a Persicu mercatori - μ μ ι- tan tim i, Ubesare i l he, ani scirent fila ista us evremium Et addit dumo athos oua illa vermium ex . Indi tattulisse, de mori foliis alitasse.& inde seri cuni con- ' fecisse. Oilio iteiri pristogensis In historia Friderici lib. 1. ait Rod rieum Siculili D, regi satis in Graecia Athenis, Corintho , Thebis, opis e in sericos pannos texebant deduxisse captiuos, ct in Sicilia urbe, Palermo colloca sse. Inde factum' i qua se climani prius soli Graeci inter Christianos habuerint, cum Romanis communicata sit ingeniis med abhorr--hse sententia Pausanias. Pota' tui, Seruitis. At magis veteres diseri minant clare:&lanam

aibbruis esse Sericu in volum 'vi Seres Indos Virgil.

- Persevie Ut soli M'Mant tenuia Sares. Plinius S/res laniciosiIuam1 tabiles .perfusam aqua δε- vestes h seel. pectentes randium canitiem. Seneca poeta : Quasla -- coreilucidae. inis virinoares legunt. Marcellinus lib. xx m. Apud Seras sublueida silua, in qui 'arborum foetus aqua ruma perginibiti crebris velut quadam vellera moltientes; ex lanugino se liquore mixtam subtilitatem tenerrimam pe-E .nt, nentesqueseula omina conficiunt sericum. De his Seneca, lib. vI I. De beneficiis: Video sericas lino sives.s9 . vocanas

104쪽

motanda sunt, is quibus nihil ect quo defendi corpiti, aut denique pudor possit. quibusfump; s, mulier parui quid nuάam jse non esse iurabit. H. e ingenti summώ ab ignotis. etiam ad commercium gentiιus accersu itur , ut matroneno Ira ne adulteris quidem plu4 sui in cubiculo, quam in publico ostendan . Pes lucebantςnim tenerrima, ut Ammianus loquitur , subtilitate. ideoque quotiens pellucidam vestem, pellucentem togam, tῆliaque legis ; capito de Serica, aut Coa. Iuvenalis: . Acer is indomitus tibιrtais que magi Hιr Cretice pessuces. .ceperim de Serica. Tibullus, de bombycina Illa gerat tenues vectes. quas femina Cea Texuit, auraim di*ssuit l, vim.& Horatius: Altera nil oblitat Cois tibi. Serica quando Quando seri- venerint in usum , plani is me non scio. suspicor Iuli j Cae- RomM. saris aevo, nam ante non inueuio quiςtiam ludis theatrum totum velis contexit, sericis. At ex quorundam fide Dio refert lib. x L i a I. Eam vestem etiam Medicam di- adctam, scriptum reliquit Procopius. Genera eius facta po- vide Procop.

stea Holoferica, Subserica. ususque primus lici se δ, iuvimuri: Eligabalus. de quo adi scriptores historiae Augustae. Aliam apud Scipiones pecuuiam. J Larga significatione

pecuniam dixit. ut lex x. via alis Iurisconsulti . . . Mi locis , ordinibu/ . dignationibus antissent, talesque ad requiem ηimi auisalubritruem corpora parentur. J Quid est illud, tales t Censeo rescribendirum, dignation diis au titient, alii que, qua ad requiem. Ideo sinquit bonus pa- 'tronus luxuriae repertum discernere censum Senatorum ' equitumque a plebes: non solum ut loco, ordine, dignitate, praemineant, sed etiam. supellectile, veste, aliisque quae /nimo aut corpori cara. Potes etiam legere , o aliisque ad. minusque recedes a scriptura.

Co fessis viliorum.J Possit legi ,'consensis Missus ea Prator, qui domi interrogaret. J Quod in Past 6 s.

egregiis personis obseruari Paulus iubet, l. xv. De iureiu- Rrando: Ad egregia .personas, e rue qui valitudina im- pediuntur, domum mitti oportet ad iurandum.. Censuit in ruinquennium magi iratuum comitia ha- Pag. 67.

.enda. J Non a se id inuenit Gallus, sed imitari decretum g 3 C. Caesa.

105쪽

Lib. II. ιμ-

Legati exerincituum.

Ioa AD LIB. IT. ANNALI v MC. Caesaris voluit, de quo Appianus, in persona M. Aia-αυτὶ Σεδον ααανπις ei γ υπο πατ

cap. L xx v I. in Iulio : Magi Iratus in plures annos or- diuauit.

Vis legionum legati, qui ante praturam ea militia fungebantur. J In exercitu duplices legati, Consulares di Braetorii. Consularis toti exercitui plerumque : Praetorius le- gioni uni praesidebat. At interdum a Caesare etiam non praetorii praeponebantur ad quos pertinere hoc consilium Gallus voluit. Sed quod sequitur, in annos sngulos no- minarat . nonne potius scribi est, in axinos Pinosi Et mihi ex prioribus sequentibusque sic videtur. Rescio hoc autem ad candidatos Praeturae, quod numer is facile indicat. uasi augeretur potestas eius.J In Medicaeo, auretur, . . legitur voce admutilata. Illa vera lectio. A ugebatur enim

potestas, eum in eius manum comitia darentur.

Preces M. Hartali nobiluiuuenis. J Ortalus scri ur in Zibri.h HOE Suetonio: Plerosque modetria o pudore dιterruit, in qui-zasiorum. bin Ortalum Hortensj oratoris nepotιm , qui permodica re familiari, auctore Aug. Io, quattuor liberos tuti-rat. Ortalus igitur Hortensiae gentis cognomen. Cicero ad Atticum , lib. I v. Ortalminea cauνά fuit,cuiusmodi solet. Infanda quaedam de hoc ipso nisi fallor, Hortensio Valerius Maximus narrat lib. tri .Iam Q. quidem Horte sj, qui in maximo is ingenuorum ciuium ct amplissimorum proventu; summum auctoritatis atque eloquentia gradum obtiouit , Nepos Hortensius Corbio omnibus scortu abiectiorem ct obsceniorem vitam exuit rad ultimumque lingua eiu/ tam libidini eunctorum inter lupanaria pro- sitit, quam aut profature ciuium inforo .xcubuerat. sed vocat Corbionem. An ne igitur strib. Mortalus Corbior an corrupta ea vox, substituendumque Ortalmi alterum Diuinatio in certe horum. Principio etiam Valerianae narrationis V Ἀοψ μὴ ' emendo, iis maximo ingeniorum, o ciuium AEmplissi- .:d 2 morum prouentu. Facio iudicon nostrum Pighium, cui

scriptor hic non medicinam debet, sed vitam. Sed hic OG

106쪽

talus Hortensij nepos, nunquid ex filio3Apparet. nam di ortalus Ηο Valerius disertὰ Hortensium eum appellat. Attamen ει ς' illius magni illius Oratoris, bello ciuili Brutiano periit, praemature. Velleius: Eadem Lucullum Hortensitimque eminentissimorum virorumsilios fortuna ab tulit. Sed debuit scilicet iam tunc prolem sevisse, & reliquis te in urbe. Catulli Elegia quae ad Ortalum est r censeo eam esse ad

huius auum.

mus se progenias tot Co sulum,tot Dictatorum.J Pag. 68. Vaniloqua hominis oratio & falsa. ubi enim isti tot Consules , tot Dictatorest Certe ego in Hortensia gente unum Dictatorem reperio, & Consulem unum. Dictatorem anno urbis CD Lxv II. secessione plebis. Consulem, Hortensium, huius auum. Sed intellegit sortasse maiores suos etiam ex gente materna. . Eandem vim in me transmittere. J Prisca seriptura , in Pag. 6 . me transmeret. ex quo. Beatus, transumere. Legebam, eadem, inuidiam in me transmittere. vel , eadem, inuidia

me travi ere. Transdere plerumque t bris scriptis, pro Tradere. Eadem, notum ex Plauto. Nec dissidet a vero posterior diuinatio.. Vectu sue Coram Etruria promontorium. J Apud Dionem leges, in Galliam prosectum eum. Sed Corae nomen ego apud Geographos in hoc tractu non reperio: reperio Cosae. quod Etruriae opidum suit in sublimi col- Cosa Etrurit. te ad mare, cum subiecto sinu. Strabo lib. v. ο Ποπλώ--ον Κήπια πολι μκόιν Ἀπερ ἡ θαλάύης. εο e. κόλπω βου- ῶος υζαλής. Vicinum id portui Herculis Sex. Rutilius in Itinerario locati Et desolata maenia foeda Cosa. Servius de eodem : Cosa ciuitas Thuscia, qua numera singulari etiam fecundum Salluctium dieitur. Nominat & Plinius lib. I i. Itaque qui me audiet. Cosam hic restituet. Vine militum seruumsuum coerceret. J Rectum est. Etsi Pag. 7o. . enim Clemens hic seruus Agrippae olim: tamen nunc Ti-' berii, ad quem scilicet uniuerta Agrippae hereditas ve- . .

nerat.

Sacrarium genti Iulis,alfigie r. diuo Augusso apud Boui ι ricantur.J Addito etiam ludicro Circensi. quod do- uitia, Alvi cent Cornelii verba, lib. xv. Ludicrum Circense, ut Iulia

t mi apud Bouida , ita Claudia Domitiaque apud An -

107쪽

Appiani pa

lata error. Cen esimae initium.

i tu militare.

rium ederetur. At de Sacrario, exemplum imitatus in gente Flauia Domitianus. Statius v. Siluar. -aterna modo qui sacraria genti Condidit , inque alio posuit sua sidera calo. Triumphauit de Cheruscis , Cattisque, se Angrivariis. Plures gentes in hoc triumpho Strabo nominat, sed verbis corruptis: de quibus videro in Germania Taciti. Currus quinque liberis onusius. J Ex triumphantium ritu, qui pueros minores in curru , grandiores interdum equis triumphalibus imponebant. Cicero, pro Murena, Plutarch. Suetonius , alij. Rex Archelaus quinquagesimum nnnum Cappadocia potiιbatur.J Iusta putatio. Cepit enim regnum ab Antonio, anno urbis DCCxv Io. Consule Dionem lib. X Ox. . Regnum elud in prouincia redactum est. l Non n unc quidem , sed paullo post a Germanico misso ad res Orientis. Infra: At Cappadocis informam prouincia redacti, ranium legatum accepere. Strabo. lib. x I I.que πιγαλ ηε αππαλκίαό νGM GNA DAR κζωτίαν πιλ θη-ὼς si τ βίον Αρχελαου I βααλαπι ἶι ἔγνω Καισαρ τι e ἔγ- αλας ἐπιαρχίαν εἰνω Pωμαιων ἀυτ . Regnum autem Cappadociae a Tiberio primum in prouinciam redactum , consensu traditum est. Appianum quis hic audiet. qui refert ad Augustumὶ Verba eius in Mithridatico rA Dioc ρζαν, ς us, τίω βααλέαι ἔλίω τύ -μῶεχε. o. πιλλαε με cιλέ μs Καί-ρος ι ονό F Σεcαςου. ἐφ iv, ααβ τα λοιπα, os . βασίλεια -ηλε ia πα-τία, . Ariobarzanes regnum filio tradidit: variaque murationes interuenerunt ad Cesarem que Augurium. D.

ut pleraque alia, etiam hoc regnum Cappadociamin in Prouinciam redegis. Via excidisti, o bone di fide alias scriptor. Fructibusque eius leuari posse eente a vectigal, ducentesimam in posserum statuit. J Onus hoc impositum urbi& Italiae, post bella ciuilia, ab Augusto : anno, nisi erro, DCCLI X. quo tempore aerarium militare institutum, ut tradit Dio lib. xv. Colligo ex verbis Taciti, quae lib. I. Centesimam rerum venalium pore bella ciuilia in istutam deprecantepopulo,edixit Tiberim militare ararium eosnb

sidio niti. Non aliud autem hoc vectigal, quam centes-

108쪽

co MMENTA RIVρ. res mus rerum in auctione venalium nummus. Auctor sie interpretandi Suetonius, qui Ducentesimam auctionum appellat, in Caligula cap. xv I. Ducentasianam auctionum Italia remst. ubi bene TurRebus emendat, Centesimam. Comprofata Bene, inquam, maximus ille Criticus aeui nostri. Nec tu.

tiat Suetonii receptam lectionem hic locus Taciti: quia ille idem Tiberius, quasi poenitentia benefici j , centesimam iterum instituit, ducentesima inducta. Clare Dio, lib .Lum. ρ στῖό id est, post Seiani morvem τελος

Piso πος - ἔπν ,ε bota κγαγε. Non narrat id Tacitus. fateor, quia ea omnis hilioria exstincta. At Dio idem ubi de Caligula, tibi constans, centesimam ab eo subla- tam ait, non Ducentesimam. Vide eius verba. LIX. Neeposse motum Orientem J Recto; quasi dicat, turba- Pa . 72. tum commotumque Orientem. alias, non peccabis silegas , motum Orsentu.

Maiusque imperium quoquo adisset, quam his qui forte, aut missu Principis obtinerant. J Id eximium ius tributum etiam olim Pompeio Magno, bello in piratas. Quod ait,

sorte aut missu: diuidit Proconsules, a Propraetoribus Legatisque. ut vere notaui libro I. si pra. Creticum Silanum. J Ex Iunia familia hic Silanus, scd silanua ci adoptione in Caeciliam transierat. Itaque nomina illi, Q. Caecilius Metςllus Creticus Silanus. Ex Dione, Cassiodoro, aliisque qui scr*serunt Fastos. Consul fuit anno urbis DCCLx. cum Noua Siliano. Donec ultro ambirotur delatum ab Augu D eon'Ia- Cn. Pisis. tum accipere. J Consul fuit Cn. Calpurnius Piso, cum ipso Augusto, anno DC C x x x i. De ministerio eius in bello

Africo, vide, si lubet, Hirtium initio libri. Uxoris quoque Plancina nebilitate ct opibus accondeba Plancina. iuri J A Dione Munatia Plancina dicitur : ut certum sit in celebris illius L. Munatis Planci filiam fuisse aut neptem. Nominat hanc ipsam Romae lapis , in aedibus

PLANCINAE. I. POLYCLITI

id est, Plancinae liberti.

109쪽

Non frequens thrasis.

Naraboduus

Eius regi Correctus strabo.

Ios ADYar. II. ANNALI vuVix Toeris concedere, liberos eim ut multum infra δε- siecta re. J Germanicum intellege, & Drusum. Plancinam Augusta monuit Agrippinam i Uectandi INPn muto, etsi dictio non trita. Sic lib. XV. Vologesi penitus infixum erat arma Romans vitandi. Auum M. Antonium , auunculum Augussum ferens. JTu qui in historia tiro, haec pete ex Tabula stirpis Augustae, quam inserui, sine librorum. Discessu Romanorum , ac vacui externo metu.J simile illi Sallustiano : Posequam remoto metu Punicos multates exercere vacuum fuit Sed Maraboduum regis nymen inuisum apud vestares. Iure. Nam hic Maraboduus adolescens, Romae benigne ab Augusto habitus, reuersus ad suos, artes & seruitutem intulit externas. de quo iucunda & necessaria scitu Strabo lib. v II. -υτη Ιἰς εο Γρκιμιος - , τα τ Σκέω Dνη. τα ν οἰκῆν, Ares Triυμῆ, ωραπου τὼ τ Κῶ Oiς ἰ το Βουία υν, το ζ ΜαDcόδ'ου ρα γον, ηις ον

nim salitas, O gιntes Sueuorum quarum alia ipsam incolunt siluam, ut Colduli suspecta lectio, nec eam gentem nominatam alibi reperio) in quibus ea se bouia mum sorte . Byhaimum vera scriptura, quasi Boiorum domus Marobodui regia. in quem Deum cum alios complures transtulit, tum popular s suos Marcomannos. Occupo- uix enim dominatione priuatus, hos reditum suum Rom rubi iuuenas vixerat,ct beneficiis ab Augusto fecim fuerat. ' Reuersus autem regnauit, subiecit sbi prater δε-ctos. Lutos omnino scribo Λυτίουι. siue Lygios,quae praecipua Sueuorum gens Tacito) magnam natisnem Zumos. isura lego. Guthones) Mugilones, Sibinos , O inter ipsos Sueuos magnum populum Semnonas. Ex his clara illa

Taciti, quae sequuntur, Maroboduum Hercynia latebris G sensum: Casaris satς litem.

110쪽

Magnus aerrae motus.

n in error.

batur. J Iu ueni li prorsus aetate res magnas gessit .si cus . illud Germaniae. Varum fudit anno vigesimo sexto aeta- A viij x Miis. Maraboduum nunc, anno x x x v. facile collectu ex τacito, qui eum triginta septem annos' vitae, duodecim imperi j explesse scribit. Obiit autem anno DCCLXx II. biennio post hanc pugnam. Eodem anno XI I. celebres Asia urbes conlus. J Terraemonis huius mentio Plinio: Mammus terra, memoria mortalium , erilitit motu Tibery Casaris principatu,x ii. urbibus Asia unci nocte pro iratis. Bonu Orosium quam fugit ratio, qui hunc tremorem terrae ad tempus resertio ortui nostri Seruatoris 8 quod nos quidem scimus totis quatuordecim annis posterius suisse. Scilicet egebant hoe fuco sacrae litterae. De eodem Strabo , lib. x Ir. - τα Σιπυλον γ τα αναποπίυ αυτῆ, k δῶ . Ra nari ' Μαγνησίαν τῶ ὐχ γ' ἁ υτύ υτεβα ον συγ si κνe Σάρδεις ψ τ ααων τὶς επιφαπεσα ἴ- κl πιλλα μέρη δἰ ελυ- ρ L M. ἐπανωρθωo I ο ηγι-ὼν ἐπιδοῦς, ε πισο περνι ι ρ s οριι ης συμφορῶς Tib ανοῖς . πατήρ ῶυ

Duodecim. J At tredecim eas facit Eusebius in Chroni co, sed nominibus valde corruptis. Tredecim urbes terra motu carruerunt; Ephesm , Magnesia. Sardis , MoIthene, Megaebero, Casarea, Philadelphia, Himolara .rimis, Cu-' ma , MFrrhina, Apollonia . Diahircania. Emendabis :Mo thene, AEga, Hierocaesarea, Philadelphia, Tmolus, Temnus, Cumη, Myrina . Apollonia, Hircanis. inferrima in Sardianos lues. J Bianoris epigramma in hanc rem est, lib. i. Anthologiae.

Hier numi, chron concorrectum sardes concussae terrae

SEARCH

MENU NAVIGATION