장음표시 사용
21쪽
do, quam qui moleste ferunt ejusmodi laudes. Non alii amplius & uberius fruuntur alieno labore, quam qui iniquissimo animo audiunt eruditorum ei comium. Recte memini mensibus superioribus, quum quispiam libellum contexuisset de vita clarissimi&doctissimi aetate nostra hominis nomini parco non inscius ) ac circumferretur libellus elegans, & publice divenderetur , ait forte fortuna incidistet in manus cujusdam, e numero eorum, quibus tam placent soloecismi & barbarisini; quam pura, tersa, dcflorulenta oratio: vix conspectori ulo subrisit, nasum movit, in euml, qui libellum consuisset, Jaciebat scommata, qvod bonas horas male perdidi fet. Ipse, ut haec inaudit, admiratus sum insignem hominis impudentiam, cui corpus esset sine pectore, cui usque adeo pingue esset judicium , ut ei mendosam ess e soleat quidquid rectum est: contra nitidum & elegans, quod sordidissime conspurcatum est: quive, quum nunquam benedicere consuevisset; morderet i men letaliter, atque ita, ut Socrates vix audit rus fuisset citra bilem acerba convitia , quibus proseindebat hominem & mortuum, & minime
omnium malum. Caeterum non commoveor
ejus hominis lingua, quod sciam eum morbo animi, non iudicio loqui; ncc admodum mor ri debemus ejusmodi hominis , aut similium, opinionem , quae illustrium virorum laudibus insultat, obstrepit, obsibilat. Et ut de me se
tiam, nisi exploratum haberem ex veterum mo-
Humentis doctissimos habitos. semper fuisse ,
22쪽
maximo in precio & honore, non impendissem hanc operam Boerio nostro,Viro certe mala quam satis laudato. Porro studiosorUm nemo non legit plerosque eruditos olim fuisse statuis & pucturis expressi,s in porticibus ac locis aliis, ne qua temporum injuria obliterarentur. sa0 Mithritates Platoni statuam dicavit, egregium Silonis opus, ut auctor est Plutarchus. Atheniensis J De statui, Memoriae Virorum lit exurum studioisi trium consecratis , erudite differat Em. Fi-grelius de Statuis Illustr. Roman. cap. 13. qnae cum im inibus do dissimorum hominum, in Bibliothecis publicis re privatis laudabili institu- toponebantur. Figiel. d. l. cap. - . Lometer. de Biblioth. c. I . Iribuitur inventum hoc Asinio Pollioni, mutori ta Senatori tempore Augusti nobialissimo, quemprimum Romae publicam extruxisse Bibliothecam , oe in ea M. Varronis viventis imaginem posuisse incompanubilis Criticus justus Lipsius
de Bibl. cap. s. & IO. ex aut ore ilio rertim omnino monubilium re aestimatore acuto, a minutore diserto, o no nomine Budaeo laudatur lib. 3. de Asse.) Plinio , docet: cujus verba libr. 33. Historiarum Natur. cap. t. hic addere operae pretium videtur: Non ea praetereundum σ no
vitium scit. Pollionis ) inventum. Stridem
non solum ex auro argentove , aut cerIe ex aere,
Bibliothecis dicantur illi, qvorum IMMORTALES ANIMAE in iurim locis loqpuntur , qvis in imo ratam quae non sunt, guntur, sariunt&deside eis non traditi vultus.
23쪽
Nico LAI BOERIL et sis populus Demostheni statuam decrevit. Arbstoteles Platoni aram floribus redimitam suave olontibus construxit, statuamque consecravit. Marcus Antonius Frontoni Philosopho statuam erexit: idem qntonius Junium Rusticum ad publica es privata consilia ascivit,& mortuum statua decoravit. Rursus nemo nescit pleros meruditos benignitatem ImperMorum, Regum, Indi summorum Pontificum prolixe expertos fuiste. Aluit Cherysum, malum, ut ait Lucilius, scriptorem, Alexander Magnus. Maronis & Flacci tenuitatem Meccenatis in exhausta benignitas fovit: Ausonium Gratianus Caesar Romano consulatu decoravit. Plinianas vigilias' l . Vespasiani studium S acuit, it ornavit. Quis non mei init eruditorum vigilias principum. cura extare nobis integras & incolumes 7 Alexander Magnus scrinio, qVod erat auro, gem-
mis ac margaritis preciosum, interclusit Homeri carmen. Augusti fide vel religione potius fa- Etiam est, ne magna doctiloqui moreretur musa Maronis. Pleraque Dodiorum hominum pulchre, & graviter dicta, marmori amque passim instulpta, ingessit antiquitas oculis mortalium. Libros doctorum plurimi veniisse, argumento
sunt regesta quaedam extemporanea Minii janioris , quae Largius Licinius multis millibus nu- . . inum licitari ausus est. Haec proliaeius praelocutus sum, Lector candide, qVod sciam reclama- turos quosdam, quod immodice praedicem nostrum Merium, nihil est enim quod acriores invidiae stimulos excitat, quam si oem attol-A 3 las
24쪽
las longiore oratione. Adde quod nec id serunt
quidam in summis viris, quorum tamen virtus invidia major eisse debetet. Caeterum etiamsi nullam gratiam relaturus sim ex hac opera, quam navo Boerio, pluribus tamen & maximis causis adducor, ut Boerium laudibus eveham, praedicem, attollam. Movet me maxime sita , me ament superio Reipubl. nostrae utilitas, quae mihi charissima est, qua vehementer commoveor. Non possunt, qui sensum aliquem humanitatis habent, aut qui aliquo Reipubl. amore tanguntur, non angi, dolere, & in acerbissimum converti dolorem, quod nobis ereptus sit Boerius, vir certe S literis, & aetate venerabilis, qui amplissimum erat Senatus Burdegalensis ornamentum, in quo tantum erat eruditionis, non illius protritae, ac trivialis, sed reconditae, & exactae, ut alii, q vantumvis eruditi, & miscellanea
eruditione instructi, sint absit verbo invidia )inferiores. Ego sane vereor, ne absolute praestare queam, quod Vehementer cuperem, hoc
est, ne possim totum ipsum Boerium depingere
velut in tabula, non enim arbitror levioris esse operae Boetium effingere, quam Bariolum, aut
Baldum: nec illi certe, quam hic noster Boerius, immortalitate digniores erant. Hujusmodi argumentum, licet Apellis cujuspiam manum desideret, tentabo tamen, pessimus artisex, Boerium delineare, & exprimere, quantum licuit mihi animadvertere ex consuetudine, & amicitia hominis, qua contigit frui quinque plus minus an-.nis: quantumve intelligere, & annotari licuit
25쪽
ex Amria Pu seria honestissima matrona, Boerii uxore. Nihil hic confingam, nihil admentiar, non ornabo commentitiis laudibus Bonerium,sed . hominem, itam, mores, vigilias repraesentabo simpliciter & vere, ut res habM. Natus est Boerius in Montepe uiano, patremm habuit Vim centium Merium, qui apua Avernos natus in Montempes ulanum fertur commigrasse ad ca-l pessendum ingenii cultum. Atque quum in eo. loco literis daret operam, incertus rei Medicinae,
an Juris distiplinae, coepit deamare, ac deperire. Joannam Forneriam, cujus serma amabili, & pri
dentia impense delectatus, in animo habui eam sibi jungere matrimonio, Factumque est non ita multo post, eam duxit in uxorem, ut est amor lonsioris morae in patiens. Cum uxore autem aliquot annos vixit suaviter Vincentius BOerius, apud suos, ut non sortasse primus, ita non inserior. Ex uxore suscepit nestio quotliberos, atque in his Nicolaum Boerium,optimaere certae indolis puerum. Vincentium ante . vivis sustulerunt fata, quam exegisset quadrie nium Boerius noster, qui defuncto patre, a primis statim annis applicuit animum literis. Erat sane ingenium puero tam avidum eruditionis, quam est naphtha flammae. In Grammatica aliquandiu versatus, progressus est non omnino infeliciter, quantum ferebat ejus temporis injuria. Atm quum adolevisset, ic videret non aliam esse viam magis compendiariam & ido- neam, ad famam, autoritatem, & nominis gloriam parandam, quam Juris Civilis disciplinam A nec
26쪽
nec deessent exempla multorum qvar juxta , Flacci proverbium) oleum adderent camino, honestissima studiorum ratione ductus, addixit animum libris Jureconsultorum, quos tam diligenter versavit sitiamnum adolescenS, ut in ea , aetate non solum aeqvales, verum etiam majores
natu longo intervallo anteiret. Studiorum progresium accelerabat pertinax dc improbus labor , qui potest dissicilima quae v vincere. Nam non ausim dicere tit libere dicam v vod sentio in homini suisse ingenium praesens, & ubi P praevolans : nec defuit parata & exprompta memoria, quae habet omnia in momorato, quaeve omnia in promptu S inconstanter suggerit . Qui propius norunt hominem, mecum assirmabunt eum assecutum fuisse variam illam eruditionem , qua inter paucos commendabilis fuit,
indefesso labore, multis vigil is, multa m olei &operae impensa. Adde, quod ingenium habuit alienissimum a luxu, alea, lusibus, jocis . congressibus, fabulis, it octo , quibus vulgus hominum capi, ac delectari solet. Quum autem aliqvot jam annos Boerius attrivisset tractandis Jureconsultorum libris, S suis variae eruditionis argumenta praebuisset, motus desiderio ampliandae famae, animum adjecit ad obeundas aluqvot civitates, ut doctorum sibi conciliaret favorem , dc eruditorum congressu doctrinam, &sapsentiam redderet auctiorem: hac in re iniit tus Py thagoram, Platonem Apollonium, Solonem , dc Homericum illum Ulysiem. Caeterum
quum aliquot civitates lustrasset, invisit Bituria
27쪽
ges, annum natus, id temporis, octavum & vicesimum, , ductus urbis amoenitate, aut erudiutorum hortationibus invitatus, aut quod in gis credam) quod proxime urbem Biturigum, nata esset Danna Forneria,Boeri, mater, constituit in ea civitate quod superesset vitae transigere deque vitae genere deligendo cogitavit, ratiis
prudentis esse viri, ad certam aliquam vitae nationem sese accommodare . Admirabitur fortasse u vuspiam, Boerium nostrum, in alienam regionem immigrasse, ac non solum immigrasse, sed etiam consedisse per multos annos. Mirabitur idem, quod se non continuerit in ea urbe, quae blande remio foverat, quae educqverat,quae uni Boerio aereditatem paternam servabat: sed desinet admirari,si tantum placet repUtare animo, lVam multi alii ejusdem notae, non dissimili vitae ratione usi fuerint. Boerim patria ut rigenter carere potuit , sed patria Boerio uon item: quemadmodum de Numidico Metello dictum olim tui . Quanquam non video, cur patriam videri possit Eoerius contempsisse, vel deseruisse, cui tam multis vigiliis quaesivit laudem ac famam non Vulgarem, quaesitam auxit, auctam felicissim S,
conservavit. Non alij, mea sententia, veritu iis patria agunt, qPam qPi patriam rebus praeclaregestu id rant, etiamsi fuerint remoti mir contra , non
alj magis a vatali solo abesse dicipo sunt; qnam iluxu s voluptatibus di uentes ociosam vitam ducunt , nusta re insigni commendabiles. Institu
tum autem ingenio suo accommodum sibi sumpsit Boetius , non praecipitatione, non casu, sed
28쪽
Judicio, & adhibita longiore cunctatione. Ille
enim post varios exantlatos labores, cogitans frustra sibi suscepiqs esse tam multos labores, nisi Reipublicae Biturigum fidem luculentam faceret , quantum in utriusque Juris disciplina progressus idisset. Coepit itaque & publice, di privatim docere apud Bituriges, apud quos totum quadriennium publice interpretatus est ali votPandectarum libros, nec id une summa laude , frequenti certe auditorum concursu,multo civitatis plausa, effecitque exactissima diligentia, ut Biturigibus,Juris utriusque palmam , magno eruditorum omnium consensu praeripuerit . Atque quum ab omni supercilio longissime abesset omnium iniit gratiam ,&laurea insignitus fuit post sacra certamina, quod est Ulpiani verbum , ac post crebras conflictationes. Nec satis visim fuit Boerio eam operam impendisse Reipubl. Biturigum, ut juventutem publice doceret : sed ut erat pectore ardenti & indefatigabili, concinnandis commentariis in Confoetudines Biarurigum sese adcinxit, quod ipsum tam seliciter Alvit in florente etiam dum aetate, Ut eo nomine omnes Iuris candidatos in maximam e pectationem erexerit, futurum aliquando, ut Gallorum ingenia, quae Epimenidis somno consepulta videbantur , excitarentur ad conscribendos libros . nec ea solum laus Italiae finibus circumscriberetur, sed ad Gallos quoque dimanaret. Habuit certe olim Gallia plerosque celebratissimi nominis viros, qui primas in civili disciplina vel apud Italos tenuere, qui tamen se
29쪽
solos venditani Jurisprudentiae nomine. Caeterum quod attinet ad interpretationem Con- suetudinum,primus ad eam rem adjecit animum Boerius: ille antevertit, &Velut classicum cecinit : ille aliis, qui postea consecuti sunt, & f ne- stram quod dicitur) aperuit: salebrosa complanavit , nihil non fecit peruium. Ille sua aetate Gallorum ingenia expergefecit, & velut ex umbra quod riunt in in lucem produxit, alioqui felicia, & ad quidvis sequacia. Ille Rempublici universam suis scriptis ornavit: illi uni acceptum ferri debet, quod reliquere scriptum alii interpretes consuetudinum. - Ille multM
quae fuerant antea controversa, exactissime e plicuit. Ille sexcentas dubitationes di excitavit,&G-cb' Securi enim hunc veluti Ducem sunt magno numero prae; lari mi Conspetudinum Galliae Common latores, sic Parisienses Car. Molinaeus , Aureliinenses Joh. Pyrrhus, Pictonum Andr.Tiraqvel- lusWJoh.Bossesivus, Burdigalensis Arnold. Ferronius, Burgundiae Barth.Chasianaeus, Turonen- 4 ses Joh. Sainson , . Normandiae re Cenomanenses Guil. de Rouille, Cataloniae Joh. de Socarras, Alverniae Aymo Ρublicius cs Joh. Bessianus, Andegavenses Francisc.Mingonius, interpretati sunt, ad Andium etiam Leges Municipales Ren. Choppinus, ad Carnutum Leges aegid.Tubi Ius Commentarios scripsere , exrahat qroo Coni'
tudines civitatum re Prosinciarum Galilae in innum Corpus coissectae , s variorum autorum Commentariis i ustrata, edit. Erancos. U II.
30쪽
& doctissime discussit. Ille multa, quae ex usu
sori pendebant, evulgavit. Ille per omnium ora volitat: hunc personant Jureconsultorum scholae: hunc habent causarum patroni in Ore frequentissimum: hunc decantant aliorum interpretum scripta: in quibus frequentissime licet videre citatum Boerium. Quum nondum, attigis et annum tricesimum secundum, Additiones jam apparaverat diabsolverat in Tract. ni de Regulis Iuris , quibus sic locupletavit Tractatum illum, ut credam, minoris ipsi Dyno constitisse suum elucubrasse librum, quam Boerio, additamentis & auxisse & illustrasse Dynum. Plerosque tractatus, quos vocant, edidit, cujusmodi sunt, Tractatus de Ordine graduum utrius ori, de Cusddia clavium portarum civitatum , de Seditiosis, subtiliter & copiose interpretatus est L. Consentaneum C. qpomodo sqvando 'Iudex. Ali pol Consilia aut si ma-Vis , Resso a praeterea leguntur a Juris studiosis: sed multo plura desiderantur , quae licebit ante multos menses& legere dc tractare , asservantur enim a Gabriele ab Ales, collega nostro. Alia quaedam scripsit in assecta aetate, quae
infra attingemus suo loco opportunius, interim exequemuralia. Quum tricesimum aetatis annum exegisset Boerius, cogitavit de Nuptiis :duxit itaque in uxorem Mariam Boursieriam, filiam neptis Gulielmi Cameracensis , Archiepiscopi Bituricensis, puellam forma non omnino ineleganti, puellam frugi, ingeniosam; & liberaliter