장음표시 사용
681쪽
66a HVGONIS GROTII tis, cunctis pone hostilibus in ulteriora seinet
immergere: sed prout res tulerint Vertenda comtilita , nec ulla praecepta semper valere , & cipe audendo plus quam cavendo profici. Lectum libi quod optimum temporis, maturis frunibus necdum deportatis: & ad latus Westauiae oppiada , victum sponte allatura si pretium daretur.
Id quosve sibi provisum, adfuturum quidem
Mauricium, sed tarde, imparatum terrestri itineri , quo non classis illum, non laeti amnes s querentur, & , ut Vediret, datura plana camporum p ractio locum, quod suis tam acriter petiarum , quam hosti anxie vitaretur. De castellis suae coepta Bukoio, dubitatum, dirui, in reditumstauranda, an defendi placeret: plerisque in nentibus , noxium alienos in fines eunti, divisis copiis robur famamque infrinilere. Paucioribus Spinoia assentit, & Bukoium ripa Rheni Gemmanica ponere aestiva jussit, augendisque dc se vandis operibus attribuit sex millia , novum maxime militem & gravi itineri haud suffect ram. Simul, ista exercitus specie, inanis pro Berca sollicitudo Batavis intendeb atur Vel batque ad vera pericula dimitti copias, metu. ne simulatum in Frisios iter, de obducto milite
Illuc potius Spiuola incumbaret. Ipse novum peditem, equitum duo circiter millia ductare satis credidit, gnarus attritas Mauritii copias, partemque in Flandria mansuram, quae Herem, . bat terno agmine divisus Pedes, additas cuique machinis, undecim simul
numero. Latera carri tegebant, victum scapha que cc pontes transeundis amnibus ac paludibus ferentes, queis circumjecti custodes: at frontem
tergumctue equea clauserat. Diuola ipse prima
682쪽
HISTORIARUM, LIB. XIV. in acie, praunissis qui Vias explorarent aequarentque. Vbi latius patuerant campi, festinando itineri, prima mediaque acies pariter incessere , duplicata & curruum serie. Oo vallo, n euirna queis machinis dc turmis defendebatur:
de die, medii primis, ultimi mediis certa vice
succedebant. Magno tunc experimento comis pertum , adulta quamvis vitia quam brevi co rexeris , si curae constantia accedat. Corru-
ptain namque jamdiu seditionibus & licentia disciplinam restituit illico dux, ut stipendiis Gdu. , largusque Praemiis, ita adversum delicta
inexorabilis, nullique gratiae obnoxius: nec furta tantum dc rapinae, sed agmine excessisie, capital. Latrunculator obequitans, & cum laqueo carnifex, paucique spectante exercitu i ves ob culpas suffixi,cunctos sanavere. Ad proximas Germaniae civitates Philippus Cresacus mittitur Solrae comes, qui, demto metu, faV rem proliceret: non enim, ut ollin, turbidos de inobsequentes impetu ruere, adesse paratos r gere , suetos regi, & qui pacem bello discern rent: non se oppidis, non agris graves: alime in tantum venalia & innoxium per agros tram situm posci. Verbis facta haud discrepabant: unde parabilis annona & a vicinis laudes gratoque, Veteres injurias cum praesenti securitate comparantibus.Trans Ruram Luppiamque amnes quanquam ad exscindendum Oppiae pomtem missi Batavorum equites, sed tardius processerant) quarto die ad Oldensialiam ventum, Transiislanr juris oppidum, Veteris adhuc saec ii munimenta praeserens, nec mutatum, eX quo Mauritius anno ante septimo ceperat. Visum,
quaatumri. Properautibus, in transcursu posse
683쪽
664 HVGONIS GROTII rapi, quando mox, aucto praesidio, crebri inde
excursus dc commeatuum pericula formidaba tur. Intus serme quadringenti: quorum eques Primum, inde pedes erupere, non sine clade e xum qui primi accesserant. Sed impares repressit insequens exercitus: contemtisque missilibus , nocte una tribus partibus fossam usque oppidi penetravit: neutiquam ambigente Spinota, quin Paucorum morte ac vulneribus, quod belli potissimum, tempus redimeret,contra quam Mauritio probatum, cui mos sequi tuta eoque tardiora. Mane, exploso quod advexerat machianarum,deditur oppidum: cognitoque per captivos Lingae statu , dc plus milvis exspectari, a reire equitem jubet, ipse altero die figit castra. Lingam claudendis finibus utilem, proprio qumque affectu, ut sibi concessam Mauritim percolam suo sumtu suaque arte munire ceperat, Pr funda satis ac patente fossa dc sex propugnac lis oppidum arcemque amplexus. Sed recens di parte sui impersectum opus, necdum solid tu agger, Oppugnantibus proniora et accedebant miles modicus, sexcenti erant, nec emu sus, nec pro vallo pugnam ausuri) duces quanto inexperti tanto pavidiores, nec cinquam ponendarum machinarum peritia. Dum trahuntur m menta , dum locus dispicitur, siue noxa hostis , adjutus hortorum anfractibus , credito citim,sosne marginem tenuit. Quatuor nationes totidem e locis transitum fellinabant, accedenterumulatu: pars ductis rivis in veterem eximi amnis alveum aquam abducere, pontem alii ci liis imponere , aut fasces dc virgulta colligare reperto ad Ostendam more, adeo securi, ut nudi quidam intra fossam agentes Opus P moV
684쪽
HISTORIAR v Μ, LIB. XIV. ως rint. Nonus erat obsidii dies,& Walones propugnaculum sibi adversum subierant. ItaIi, Hi se es, Germani partam fossa media, partim propius Versabantur. Praesectus oppidi Martinus Coiabius, senio fractus & gressu debilis, centuriones in consilium vocat, & iaper caetera incommoda globorum penuriam ostendens , quid usus facto
rogat: nec cuiquam animus Periclitantibus in IumentIs nova praeducere , corpora Opponere,
arcem saltem defensare: mirari magis, quod non deditionem hostis expolceret: alii vetus id , nec ad ostendam aut Clusam factitatum. Praefectus, velut sorti consilio, monebat in v speram, sin id nimium, in meridiem pacta dis.
ferri : turbare caeteri: non illis in horis mome ii quicquam: cito postulata cito accipi. Exsequuntur haud minus sustine quam decreverant. Laeto Spinota, cujus Vota, quantumVis properantia, hostium tamen paVOr praeVenerat. Intem ea Mauritius ad famam Transrhenanae expedititionis quantum poterat accolerans, Flandriae castella Gusamque tutandam Notio tradit, de , raptis inde viginti quinque centuriis , Dave triam petiit. Decem aliae a Rheno accitae: de e praesidiis contractae totidem: Octo insuper,n vus e Britannia dilectus: machinas venti in rabantur. Altero tertioque post deditam Lii gam die, solvendum in obsidium accingebatur , In eam spem nudatis milite urbibus, cum ainisii oppidi nuntius occurrit tristis, non minus quam improvisus praesectus Cobesus, centurionesque alii longo carcere detenti, inter saevas populi voces & cognatorum gratiam fluctuante se tentia. Defensionis capita, quod missis ad duces Nasiarios oc vicina oppida lueris, haud satis
685쪽
666 HVGONIS GROTII missum militis, & quae liberando oppido: quosque plebs oppidana numero validior, excubias abnuens , precibus minisque impulerat, in te pore paciscendo imminens ericium anteVertere. Tandem , cum facti invidiam dies mitigasset placuit, motos ordine, haud ulrra puniri. M nente obsidio Thomas Fulerius , eorum unus qui ex Hochstratana seditione penes Batavos haeserant, ammosus praedae quaesitor, comitem irae incidit, centumque equites praesidio datos , cepit horum triginta, occidit inter alios baronem Ciaccium, Ricardoti generum. C mo retardatus vulnere vix effugit. At Foeder ii ordines, si sorte inedia Spinolam assii starent. Palam edixere, qui victum in castra ferrent, se pro hostibus habituros. Nec tamen commeatus Cessavere , spe lucri, mox de terrore victoriae eadeoque nihil defuit, ut quidam venalia e castris domum retulerint. Stetit in Linga Spinoia cursus: atque ipse velut attonitus tam addicta fortuna, mirari operum vim artemque , & tamen tuendis alia extra fossam objacere , quod gens, ipse e
sequebatur, Velut imminente obsitio. At si pi Mauritio nuper destinatum intelligens, ipsra quaerere quam quaesitis timere maluisset,idem ille impetus & recens fama pleraque percul rat : ad Covordiam & Borinniana castra, queis Frisia premitur, rarus miles: trepida imprimis Gmniuga: nec Evia procul ignara belli, fessa discordus : quas augebat tam comta, ut a Versis ordinum rebus ferocior. Cessante hoste Vacuum tempus Mauritio datum. Laborantia Frisiae ac Transrhenanae firmare praesidiis: ipse cum Wilhelmo Nasiavio , novem contractis
millibus, Gordiam insedit, tegendis interi
686쪽
HISTO RIARUM, LIB. XI v. μνοι ribus, re quo hostium vestigia propius insisteret,
as additque loco nova propugnacula. Inter inaniae, festa nec subitis dc incautis abstinebatur, reper- α tore talium Terratia, qui Gallia profugus, reis, pudiatam a Batavis operam, quod honorum praemiorumque nimia poseere videretur, ad His. a panos transtulerat, fidens animi, & nitrati pul- a Veris artium egregius. Huic Archid nam a miles supererat in rectore Torricurtio Hultae, praesecto mille quingentos podites, trecentosos equites assignat, spe Bergas capiendi ad Zo- , mam. Hi nocte, refluxu maris camporum pers stagnantia portumque ingressi, munimenta o cupant duo , majus alterum quo Portus, minori quo porta tegebatur, refugis custodibus. Quods u portu perrextilent irrumpere , periculum erat urbi, milite ac plebe juxta improvidis eoque
turbatis. Portam, cui Flumineae notnen, Petunt: t adinotisque instrumentis septa duo quae interco
debant disjecta. quod portar appensum humore
per iter concepto in vanum crepuit: nec alia ad manum: nam coeno attinebantur. Ita irriti, iris
stante aestu, reditum sestinavere; derelictis quae invaserant, cum jam conglobata propugna tium multitudo , non glandes modo , sed saxa o desuper moliebantur,queis proruti triginta, debilitati plures. Nec terruit infelix exitus, fluominus interjecto mensis spatio idem majoribus
copiis animisque tentarent. Saeviusque cert tum, quia adventu per exploratores praecognito
cuncta intus parata. Sed ne hoc quidem viso illi demovebantur. Nocte plus inedia, pluvio ςCelo eoque Obscuriore, ligno undique dato, tritibus Iocis sit impetus. Duobus, aqua intercede
in , Ponte. admoti, & quanquam haud lassiciebant
687쪽
bant , pedibus manibusque non pauci in vallum misi, ubi ad summum perVenerant, proturbabantur. Nam praesectus oppidi Paulus Barius,
permista militi plebe, cinxerat oppidum, teste
cunctos obequitans, medioque foro centurias duas ad subita retinens. At qua Stenbergain iter est , non doli nocturni species, sed aperta vis :quippe oppidani stramine incenis, piceisque o bibus lucem fecerant, quo cuncta hostem mirospicerent. Portas illic auas , pontemque pensilem vis nitrati distulerat: jamque intra oppidi moenia strepebat hostile tympanum : simul equites occanebant tubis , velut jam jamque i rupturi. Septum adhuc unum morabatur, quod curruum trabumque objectu oppidaui obstruere , illi quando ex Terratianis operis plerosque priora absumserant, securibus gladiisque diffri gere certabant. Oppidani propinquum hostem ex incenibus despectantes flammas , re tormemtis tuborumque vi certa vulnera, quin dc co vitia ingerere: invisium ducibus militem ad lanienam trahi, longeque Hallensis dc Asipricorulis numina. Nihil in urbe ignavuin. Magistratus, quin & sacrorum ministri, cincti & ipsi a mis , hortatores & exemplum caeteriS aderant. Romanae quoque religionis , liqui erant, ciVα, gnari victoriam nocti iraeque commissam , ista non disternere , intentius agebant, ne causam dissociare viderentur. Sed dc foeminarum spectatum robur & labos: ferre murices, glandes, picem, & emotis quaedam infantibus inuas lapiade implere, molliores flexis per vias genubus , oculos manusque tendentes coelo , Deum precabantur , adesset propugnantibus , cruentaque consilia in auctores verteret. Die illucescente
688쪽
HISTORIARUM, LIB. XIV. 669Aniversam minores redierunt. Intra oppidum
uno haud plures desiderati, & Per quam pauci
Vulnera acceperam, ex edito tutiores. Similia
ter & Grobbendoncus Graviam per noctem Pontibus , scalisque aggredi conatus , cognito
oppidanis quid pararet, haud perstiterat. Iam Lingam Spmola permunierat, dubius quid ca
tero anni ageret, incipiente primum autumno. Germaniae agris refovere militem infame &ignavum. Bercam misit inspectores retulerant magna opera & lenta vinci: nec major in Mursiam spes. Tandem relicto ad Lingam olde saliamque praesidio, mutatis castris aliquoties , ad Rurordam sedet, dc ponte ibi facto Rheni utraque ripa castellum locat, quae ad Cauari mertam structa dirui, Germanis postulantibus ; rorda Mursaci juris,solum hostile,situsque melior, & consulto factum pro beneficio imp
tabatur. Sub hoc tempus nova cohors Italia in Belgicam advenerat: aliaque Anglorum simul M Scotorum, pars dc Hiberni Romana Sacra sectantes, qui Batavis inobservati mare trajecerant, Hispano auxilium, Britanniae levamentum. Hac cum manu & quos suis e copiis Spiti nota addiderat, Bukoius mittitur Waclitendon-cae in obsidium. At Mauritius, astus metuens hostem sequebatur, Isaiae propior, ne illac MuIum longius penetraret. Vbi fixum Spinotam Videt, ipse quoque inserius castra locat sub o pidum Vestaliam : nec unquam ratus majorem audendi occasionem , quam dum partem hostium Flandria, partim Waclitendonca retinet, equitatum Spinotae, dc cohortes aliquot vico Mullemo positas, tum id si evenisset, reliqua
excitus invadere statuit, laudabili consilio de
689쪽
6 o HVGONIS GROTII magnam illo die victoriam daturo, ni Deo via sum longa Batavorum prospera & belli gloriam adversis retundere : namque haud alii rectius causae tam fatalem pavorem adscripserim. vicus Mullemum Rurae amni adjacet, qui utcunque late patens pluribus tamen Vadis tran
itur: equiti tantum haud passim pervius, quippe stantibus ripis, nisi ubi eas manin planavere:
Contraria ripa arcem Briniam habet, & circum Camporum eminentia. Princeps equite omni, MCohortes aliquot curribus Vehens , properat et
cum parte turmarum praegredi fratrem jubet, cum altera Marcellum Barium, divisis viis: hic Ruram ultra, Bruriam Verim arcem, ut effugium circumventis clauderet, ille arcta im ter hostes semita , cujus claustra serte patebant
hosti incustoditare jussi: isque potuit. Errarum in eo, quod non confestim Mulismum perrexit Henrici Nassavit eques, sed o periendo pediti substitit, spatios alioqui adve
sis locis hostes reperturus: qui interim congi bati ad amnem & quae ultra erant edita ac P tentia vertebamur. Idque solum Bat os perterruit , quod non, au spes fuerat, imparatum hostem offenderant, caeterum haud dubie valia diores : hinc velut captis animis sceda fuga nullo insistente. Vix Mauritu cohortiumque asipectus inhibuit, quo minus per socios, per ducem ait niti ruerent. Interim Boius extima arcu B Liae irrumpens interiora vix decem milites tuebantur in occurrit hostium turmis, quae forte
Commeatui agendo processerant. Nec tamen exterritus, atque ultro urgens impulerat: ced
bamque, ni rides & Mullemo adveniens eques iuste
690쪽
HISTORIARUM, LIB. XIV. 6 rsistentassent. Ita pressum numero, longoque praelio sessum erexit conspectus Henrici Principis, quem fuga integri pauci sequebantur, quo dam pudor reddiderat. Ergo utrinque invadunt equites equosque flumini implicitos: sed Ludo
vicus Velasius audito suorum discrimine, cum turmis aliquot e Spinotae castris. advolans it rum pavorem intulit, priorem adhuc fugam animo. vultuque gestancibus. Turbati dare te ga, habenas fundere: nec jam Mauritius, stans In aperto ripa altera , cum machinis copiisque retinebat, hortamenta quanquam & opprobria ingerens: modo parta ipsis decora memorabat,
ne ad Turn ilum dc in Flandria primi semper victoriae, tot si quis ab hoste raptis, tot pugnis
incliti, mansuras laudes tali flagitio macularent : fratrem suum, ipsorum ducem mediis in hostibus relinqui: modo paVidum gregem a Pellans , equorum pedibus quam manibus suis. ndentem, at rapinis impigrum, & inermibus gravem: inde ad preces nectebat, ubi ilia ora , ubi voces praelia toties poscentium t hoc unum
dedecus patriae mihique remittite et absens re ctius vincar : quin potius purgate nOSam Ur po facinore, ut mox Vos alios aliis videam. equicquam omnia, immotis in paVorem aniarius. Nassarius juvenis, paucis etiam domesticae turbae comitantibus, cum se ad Barium ret Iisset, armis, habitu consipicuus undique prem batur. Praesectusque turmae hostilis juxta equitans, quo minus tubum ex oderet, directo comtra tubo exterritus, mox humerali fascia alia
prehendit, quam insignes equitum ostentuis