장음표시 사용
71쪽
XVIL Mirum verb, pr ter haec,quanta incolas Italiae seritas inuaserit Aa liquibus in locis . nam, & Laestrygoncs in Campania late dominabamur, Formijsq. sedes habebant. antequam Tusci Vulturnu, seu Capuam constrii xissent . ijs mos erat, carnibus humanis vesti; ac tractus omnes maritimos, usque ad Siciliam reddebant infestos . quae Plinius lib. . cap. a. & Strabo Iib. V. teliatur. Illorum fuisse amplum imperium, scripsit Horatius etiam lib. s. oder . ijsversibus:
Ter memores genus omne tusι0s, Auctore ab illo ducis origin , licui Formiarum moenia dicitur Trinceps , O innantem Maricae Listoribus fenuisse Lirim,
Quin adhuc aiunt, in Puteolano cerni ossa immensae vastitatis, quae fuisse horum Laestrygonum creduntur. In ea sic PompOnius Laetus r i . Huc quicumque venis stup factus ad ossa Gigantum, cDisce,cur Etrusco sint omulata solo. Tempore, quo domitis iam victor agebat Iberis . . n. '- Alcides eaptum longa per arua pecus, Gye Dicarcheae, clauaque, arcuq. Typhones Expulit, ct cessit noxia turba Deo. iHydruntum petiy pars, o pars altera Tuscos: .dio s. oil
Interiit victus terror Herque loco. . i.
Hinc bona poneritas immania corpora eruat, Et tales mundo testifcatur auos. Tantae enim feruntur impietatis illi suisse, ut antiqui fabulati nsiit bella iijs in louem,superosq. commota, Herculemque,qui mox in Italiam venit, aduersus eos pugnasse: fulminibusq. immissis, dissipatos . ex quo Phlegaei campi dicti, qui Vesuuio, P teolisq. sunt subiecti . atque ob id ex eo monte eructari ince dia quibus ardent ad inferos detrusi Laestrygones. quae Pindarus, di Homerus canunt,& Polybius lib. 2.Strab. V. Si quis igitur Po-tificibus Romanis infensus cupiet hos mores, restituere, nae ille antiquitatis amator, Italicorum maximum praesert amorem. III. Anno ante bellum Troianum sere quinquagesimoquinto, i
72쪽
quit Dionysius, siue aetate L. Hercules, di Argonautae in Italiam. venere. ab ljs Pola in Istria fuisse condita perhibetur.quod reserti E Callimacho Strabo lib.V. ac Plin Iib. 3.cap. ry. Iunonisq. Laciniae Fanum,inquit Solinus cap. 7. Ab ijsdem sunt Euganei Populi, quorum 3 . oppida recensere Cato dicitur a P uno: Orobi seque, a quibus Bergonium, Comumq. condita, quibui Graiae Alpes dictae: Leponti j q. orti, ut idem lib. eodem cap. 2o. xeserta Idem porro Hercules, a quo Portus in Etruria dictus , aduersus Ligures scribitur pugnasse; quos lapidibus caelo demi istis intersectos fabulati sunt Graeci. quod ille narrat c. . & Solinus 7. Nota B porro historia Caci,de qua Virg.lib.8. Dionys primo. Per eadem tempora Graeci Sicanos,qui reliqui erant,expulere e Tibure,C
ra, Calyllo, ut Solinus refert: de quibus vates zi . . . :
Tum gemini fratres Tiburtia moenia linquunt, Fratris Tiburti dictam cognomine gentem, caullusque, acere. Coras, Argiva iuuentus. Sic igitur Italiae Coloni tot Regionibus exuti, aut expulsi, tot, XIX. aec tantis oppressi malis. Hercules tame dicitur, ut supra ostende. bamus, Laelirygonas vicisse,ac dissipasse. quin refert Plutarchus in Parallellis, ab Hercule trucidatum Faunum, Mercurij filium . qui in Italia patri hospites immolare solebat. Verum enimuero, quamuis Laestrygones perdidetrit Suenes eodem saeculo dicuntur Disse, a quibus & homines deuoratos volunt antiqui scriptores tenuerunt Sirenes Mineruae Promontorium,Surrentum, Parthenopem,quae dicta est Neapolis,leste Plinio lib. s.cap. s. Strabone lib. i. de his ita Homerus lib. Odysseae i a. omissis carminibo Graecise Inscius appellans vocem simul hauserit xttar i : x 'Sirenum,non illi νxor, non pignora cara Aedibus in patrijs adyunt,gaudent νe reverso . Stridula Sirenum vox hune deliniit, assis ix styae in pratis resident, atque ossa fluentia tabo circumstant, hominum celsos congesta in acemos. Et Virp. lib.V. Iamq. adeo scopulos Sirenum aduecta subibat Di ciles quondam, multorumq. ossius albos.
73쪽
r. Tot igitur, tantae calamitates annorum 3 3 3 spatiopius m A sus, qui ducuntur a Deucalione ad Ilii excidium, Italia pr Vaue Gm tam truculenti in illa mores eraui. Naal quid dilui.' De icationis sintile λ quid incendio Phaetontis Hinc quinque exter rem nationum inundationes, Liburnorum , Ar adum, P algo rum, Cretensium, Argivorum . quae vero immanitas par i j S, qu . a filios recens natos quotannis decimarum praes δtione sacrinc rent, aut ederent humanas carnes ἐ An aliquid umquam si ni' post Constantinum ruit Z ast hos reduci mores , has clades, impi,
Irrtiptiones Graecorum Troianominetides Pelasgorum: in Italia qehersae plurima Visaera mores stari: Ciu es hiatibus haidia. ua serpentibus deleta : Rex maxime impitis cum sua domo absorptus Spartanorim, Achinum chalcidosum, et . . Messeni'um, I riorum . ιymptioncs . . . . . ilop. I. in I
ONFECTO bello Troiano, mirum, quot gentes in Italiam se effuderint. atque in primis Diomedes in Iapygia gentes Dardorum, MO- Cnadornmq cum duabus Vibibus, Apina,& Tri, ca deleuit , di ab ipsius Socero Dauno Apulia - Daunia, a Messapo Duce Messapia dicta ; quae scribit Plinius lib. 3. cap. tr. Idem Spinam cum suis accellit, , Theslatis,ut ostenuimus,siue Pelasgis extructam: a quibuS,& Rauenna est aedificata; quae, mox a Tyrrhenci vexata, Vn)briS ,ac Sabinis se dedit . quod Strabo litaV. restrii. Gi0. ςdς autem
Ille Vrbem Argyripampi tria cognomine gentis DFictor Gargani condebat Iungis anus. XX Quin ipsum Beneuentum, placet Stain cap. . aedificatum 1 Diomede . adeo longe potentia ipsus processit. Mnestus vero Atheniensis Scylacium condidit ; Pisas. & Metapontum Pylij, te ne Strabone lib. . quamuis Pisas a Pelope conditas velit Plinius lib. 3.cap. s. nisi dicamus Pelopem quendam Pylium sitisse. Denique consentientiinis cunctis ita Vatex Latinus lib. M canens Italiae latissimas regiones, siraecis occupataM Har
74쪽
i Has aurem terras, Italique hane litoris eram Ge. cuncta malis habitantur moenia Graiis. His σ Varust posuerunt moenia Locri: Et Sallentinos obsedit milite campori, diius Idomeneus. bine illa Ducis Meliboei Turua Philoctetae subnixa Petilia muro. Υ i l A ni bi diu
lAlia vero ex parte Troianorum multi in Ital iam nauigarent, ' & appulerunt. notissimus namque Aeneae aduentus in Latium: alter autem Troianus Antenor, Euganeis pulsis, quorum nisse priscis temporibus oppida triginta quatuor memorat Cato sac Plinius reseit4ib. 3 .c.1Οὐ Venetos Populus adduxit secum, Pa tauiumque adificauit. quod Plinius lib. a. narrat , di idem va
Antener sto uis mediis elapsus Achiuis Illyricos penetrare sinus I atque intima tutus signa Liburnorum, fontem superare Tinaui.
Vnde per ora nouem vasta cum murmure montis
It mare praruptum, o pelago premit arua sonanti. N ic tamen illi urbem Pataui, sedesque locauit Teucrorum; s genti nomen dedit, armaque fixit. Di
Per haec tempora fuit illa Pelasgorum, siue Thessalorum cla des miserabilissima, cum statuerunt, ad eam depellendam . XXIlI. decimum quemque natorum singulis annis immolare; ac dur uitannos, ut e Dionysio colligimus, septuaginta . quae qualis fuerit, his ut mis ille describa . Malorum prima, inquit ille, in. . . auasit sterilitas, quando stuctus arborum decidebant prius, quam maturescerent ἱ nec statis temporum vicibus ad frugem peruenirent segetes nec pecoribus proueniret satis pabuli lates quoque contrahebant vitium, aut malignam aquam per aestatem praebebant , aut deficiebant penitus et nec taliciores erant , iaturae mulierum, ac pecorum . nam aut abortivi tatus eii. 'ciebantur , aut in partu.interibante non nunquam cum tatarum , A puerperarum pernicie ; aut, si euadebant difficultatem partuum, vitiosi, imperfecti nascebanrur , aut alio. quin inutiles et deinde matura quoque aetas Iaborauit morbis,
75쪽
ac peste praeter solitum. Haec illier qui haec incepisse ait dua- Abus aetatibus ante bellum Troianum, ac durasse ultra illius tem pora. Ad haec depellenda cum Pelasgi decimum quodq. e natis , siue id frugum, sitru belluarum , siue hominum seret, Diisse sacrificaturos decreuissent,ex Oraculi interpretatione fac tam est, ut, orta inter ipsos dissensione, omnes prope abierint ex It lia; Urbeiq illorum fuerint ab alijs captae, de occupate . appellatiq. sunt Tyrrheni 1 Graecis . ac magna illorum pars in Graeciam, praesertimq. Athenas se contulit, & multis egregijs gestis est nobilitata. Meminit eorum Dionvsius lib..t. Thucydides, ac Plutarchus lib. de claris mulieribus. Tales certe clades per tot gannos numquam contigisse scribitur in Italia post aetatem Co stantini. Ex hac Thessalorum, seu Pelasgorum discessione Achim est , ut Aborigines, quibus illi se adiunxerant aduersus Vmbros, Sabinos, ac Siculos, viribus destituti suerint, a Sabinis eiecti ivndecimq. Vrbes ipsorum subuersae, quae non longe aberant 1 Reate . nomina i Ilarum sunt, uti receni et Dionysius lib. t. Palatiu, distans a Reate stadijs XXV. Mariauium
Lista metropolis XXIV Cutilia LXX. Trebula Vesvola
XXX. XL. Ausim sane dicere,tantas ruinas nulli umquam nationi in Italia contigisse; post imperium sane Constantini numquam. Iam vero, qui fuerunt in italia mores his temporibus, Optime describit Virgilius lib. . Cui consentit Thucydides initio histori, rum suarum. Sic igitur il le : i
Et te montosae misere in prae 'la Nursa ira, insignem fama, Dlicibus armis.
Horrida praecipve cui gens, assuetaq. multo . Jἰ: ACYmtatu mmorum, duris equi cola glebis, m Σ t Armati terram texercent: Iemperq. recentes . I: Ii cenae lare iuvat praedas , a riuere rapta .
Et nono, cum Numanum inducit Troianos alloquentem et
76쪽
A Quis Deus Italiam λ qua vos dementia adegit erem hic Atreidae: nec fandi fictor Ul ses.
Durum a sirpe genus: natos ad flumina primum Deferimus: Duoq. gelu duramus, o vndis. Venatu invigilant pueri, seluasq. fatigant. Flectere ludus equor, o spicula tendere cornu.
At patiens operara, parvos assueta iuuemus, a vi ranris terram domat, asit quatit oppida bello Omne aeuum ferro teritur , versaq. iuuentum il
Terga fatigamus hasta: nec tarda sentctus
B Debitura vires animi, mutat . vigorem. caniciem galea premimus semperi. recenter convι ctare iuuat praedas, o νιtiere rapto. Tales itaque tum mores Italis. omnes erant latrones, ac praedones . numquid impius hoc vellet iterum fieri at, nisi huiusmodi vellet , impius non esset. Per haec saecula putamus accidisse, ut Archippe Vrbs, quam Marsias Lydorum Rex, ad lacum Fucinum condiderat, hiatu
teriae fuerit absorpta. quod narrat Plinius lib. 3. cap. I x. & Soli- si nus cap. 7. nam post Vrbem conditam nulla habetur mentio AG chippes . M post haec Sabini cuncta possederunt in istis oras. quamobrem condi tae it ante haec tempora, & his hausta, ob siccitates credo telluris, e quibus sterilitas illa, de qua meminimus, est orta. Neque inuerisimilis est coniectura, ob easdem causas a sempentibus per haec tempora vastatas Amyclas prope Terracinam, . dum Pelasgi cunctas has oras derelinquunt ,& ad solitudinem magnam cuncta sunt redacta. meminit huius euentus Plinius lib. 3. cap. F. Tale quidem non accidit umquam post initum aD Constantino in Urbe imperium, ac Pontificis Romani auctorit tem stabilitam. Anno ante Urbem conditam ducentesimo nonagesimo quarto , ut in Chronico Eusebius notat, eiectis veteribus colonis, Cumae sunt aedificatae ab Hippocle Cumaeo,ut Strabo lib. V. narrat, di Mega: hene Chalcidensit,acdcte prius Mycenae. Cumaeorum vero Populi late vicina loca in suam potestatem redegerunt, Neapolimq. extruxere, ut Liuius notat lib. 8.Virg. vuult Cumas longe antiquiores, atque extiti ite ante aduentum AEneae in Italiam . sic enim lib. VI. de illis loquitur et .ael L
77쪽
Et tandem Euboicis cumarum ambitur oris . , α'
Nee dissentire videtur a Virgilio diligens scriptor Strabo,
cum dicit, antiquitate cunctis Italiae ,& Siciliae Ciuitatibus eas praestare. Tamae eas potentiae futile aliquando narrat Diony- sius lib. 7. vi Vmbri, Etrusci, Daumj l. adeas exscindendas conspirarint, sub annum conditae Urbis ducentesimum trigesimum quintum, & habuerint sub signis peditum quinquaginta, e quia tum duodeuiginti millia. Qualitercumque lit ires,a Graecisaliqua dosia agri omnes occupati, ac priores illorum dominio spoliati. Ante haec similiter tempora putamus accidissse, ut Nola a T rijs fuerit aedificata. quod Solinus tradit cap..7. Sic igitur omnisi gentium irruptionibus Italia patebat.
ginta annis . hic cum leges seuerissimas constituisset . effecit, ut multi Sparta discederent, qui claile comparata, annis, in Sabinis Coloniam condidere. . quod Dionysius lib. a refert, adiiciens, ab his Sabinos ad severissimum vivendi genus institvit . atque ita Italia ex omni parte ab exteris occupabatur. X. Alladius, ut vocat Dionysius , aut Romulus Silvius, ut lit-bet Liuius, sue etiam Aremulus, quod est in Chronico Eusebii, Ptoauus Romuli, ante ipsum natum centum duobus amnis , ante Urbem centum viginti auspicatus Albae regnum, tan-tφ suit impietatis , arrogantiae, quantae legitur nullus Princeps ullo loco Catholicus fuisse . nam, praeter alia facinora c. Π imitabatur tonitrua, fulguraque , ut Deus ipse haberetur . ex quo iactum diuinitus . vi. staminibus immiti is , exundante stagno, iuxta quod habitabat, cum suis aedibus absorptus fuerit . eas Dionysius testatur adhuc aetate sua spectari solitas in profundo aquarum demersas. Placent ne huiusmodi homines, impijs illis, qui auctoritatem Pontificiam conuulsam volunt nam post eam magis dilatatam nihil tale toto orbe Catholicci fuit. vellent isti tales reuocari in lucem, cunctori. sulminibus
dissi, & ad infera cum ipsis detrudi
XXX l. Per eadem tempora amplissimum agrorum spatium sibi A. chaei bello in Italia compararunt, ac priores incolas deiecere,
cum Sybarim condidere i nter duos amnes , quoS nominarunt
Crathun, de Sybarim, quod haberent scilicet duos huiusmodi in Achaia. Tantarum vero suit opum Sybaris, vi tercentena milita millia educeret in acie m, ac finitimos Populos, & Vrbes viginti
78쪽
A. quinque imperio suo subiecerit, Passiumq. condiderit in Lucania, ut lib. V. refert Strabo. atque ita tellus Italiae tam magna ea parte exterorum quorumlibet praedationibus patebat. euer: est tanta Urbs, quae suis delicijs locum prouerbio secit, Anno
Romae conditae tercentesimo. aedificata fuisse ante hanc constat o
am vult Dionysius , iacta Romae fundamenta primo anno Ο-lympiadis septimae , Crotonemq. Olympiade undecima paulo poli annum sextum decimum conditam scribit Eusebius, sed an
te Crotonis exordia fuisse extructam Sybarim liquet e. Strab nis lib. VI. Numquam sane accidit, ut ulli exteri post imperium et Constalitim agrorum tantum adimerent Italis, ac tamdiu silmili possiderent ad tantam incolarum suorum multitudinem alenda . Sub idem saeculum Spartani innumeri, quod suis cutibus in X l Lexcidio Messeniorum occupatis anno, ut scribit Orosius, ante Urbem conditam trigesimo, e Virginibus Spartanis orti erant, atque iccirco Partheniae vocabantur , Patria relicta agros in Italia, latos , & sertiles, dominis prioribus ademptos, occuparunt, Tarentumq. aedificarunt. quod narrat Strabo lib. VI. ab his auxilij plurimum datum Achaeis, qui Sybarim condiderunt, e pugnanibus aduersus eorum locorum colonos. Quod si Melleniorum bellum coepit anno tricesimo ante Ur- XXX lilbem conditam, quod placet Orosio; certe ante illius exordia Lacedaemonii Crotonem, Locrosq. Lephirios aedificarunt, si credimus Pausaniae Laconicorum lib. s. verum repugnant alii, qui ab Achatis , non Laconibus, eas Vrbes conditas volunt post Ro. mam, iccirco Numae regnantis anno primo, Romae trigesimo octavo, ut narrat Eusebius, & Herodotus lib. 8. nil tamen im .pedit, quin arilificationem longe prius inceptam dicamus, absoluta vero,quod est necesse, post aliquot annos, communi Achaeo D rum, Lacedaemoniorumq. ope, quos diximus supra e Strabone c5iuxisse simul vires ad exterminados ex ijs locis dominos priores. In idem saeculum resertur aedificatio Rhegij extructi a Chalci XXXIvdesibus, Zanclaeis ac Messeniis,quos Lacedaemonij euersos e Graeeia fugarant,ut habet Strabo lib. VI. qui addit, a Rheginis in pleraq. oppida colonias deductas. ac sane plurimum Rhegi nos potuisse, aperietur loco suo, fit sos ab ijs Crotoniatas ostendemus. Debetur & his temporibus, ut aliqui volunt, Illyriorum irru- XXXV. ptio, qui Pediculorum terras obtinuerunt, antiquis dominis expulsis a Brundusio usque ad Aufidum amnem, ultra, ac
tredecim Populos excitarunt. quod cap. s. lib. 3. Plinius restri . ab
79쪽
ub ijs Rudium, Egnatiam, Bariumq. conditum scribo. ti - Λ.tur, ac tantae clades per annos quadringentos trigintaduos ab exitu belli Troiani ad Urbem conditam italiae contigerunt: quarum nulla similis accidit post aetatem Constamini. tot in illam Populi irruperunt, ac, prioribus incolis exturbatis, sedem fixere, Troiani,Graeci cuiusuis generis,Chalcidenses,Spartani, Messenii, Achiui. Illyrij, tot Vrbes diruit,a serpentibus vastatae, terra dehiscente haustae, lues immissae ad Populos exterminandos: quae si placent impijs, in se omnia, quando volunt illi, auertant. Romuli, Tarquiniiq. Tyrannis: Regum Romanorum caedes: Vrbes plu- A1in a excisae: in ptio Gallorum: Drνben'. expulsi ἡ circumpa.
danis oris: Vrbes ab eis πndecim dirutae: Aristodemi Tyrannis : psis horrenda: Sybaritarum, Sybarisq. miserabilis euersio: mores diri eorum: Cro omais tiarum magna clade et Lex atrox: Veio rura maxima ciuitas solo aquata: λCauloniae, Hipponti, Romaq.
subuerso: bella perpetua . cap. V.
ANDEM peruenimus ad Urbem conditam, ex quo nonnulli sortiniant Italis faelicissima quaeq. sorsan accidula. Atqui nos apertissime explicabimus, numquam peius illis fuisse, ac tempora supet lora sutile magna ex parte mul. to magis tolerabilia. Etenim, si in primis consideramus,qualis suerit Romultis,cognoscemus e Dionysi j lib 1. illum in latrocini js adolescentiam transegisse, Remum sta tremper insidias intermisse,sexcentas octuagintatres Sabinas rapui iast, Asylum cunctis ob scelera undecumque eiectis aperitisse, - tium Regni consortem dolo malo contra iusiurandum necasse, denique in Patricios Romanos atrociter saeuiisse, quaS ob causas ab illis fuerit occisus. quod magis ille scriptor probat. Inuisa erat cinquit & crudelitas eius in delinquentum lupplicijs. Ro. manorum enim quosdam latrocinii conuictos 1 finitimis, nec obscuros viros, nec paucos, sua unius sententia damnatos iussit de rupe dari praecipites. sed maxime ollan lcbat arrogantia,quod legitimum regnum in Turannidis speciem verteret. Haec Dionysius. a quo sane discimus, in Italia tum maxime operam da.
80쪽
Λ tam latrocini js, omniaq bella inter finitimos plerumque hinc
exorta. Non temere assirmabo, in Italia numquam fuisse ullum Principem, qui Pontifici Romano paruerit, eiq. non fuerit in sensus,qui tot se flagiti is,m atrocitatibus tum in suosaum in ext ros obstrinxerit, ac talis Romulus cum regnasset annos 37. p stem fuisse eo regna te e Plutarcho,& Di onyso liquet. quo mortuo anni unius interregnum fuit. post eum Numa s. annis pacia fice regnauit . Tullus Numae suffectus imperauit annos 32. cuius
tempore pestem fuisse scribit Liuius lib. i. hic Albam diruit, eontinenter fuit in bellis. Eique, postquam fulmine cum domo
B arsit, subiti tutus Ancus praefuit annis a . ut dicemus , Ciuit tesq. quatuor euertit. Anci imperium Tarquinius Priscus exce. Pit, atque eo potitus est annis 37. Post quem Servius Tullius annis regnauit. Inde Tarquinius Superbus, qui Seruium Tullium ibcerum fuit m necauit, ut eius Regnum pollet inuadere, de
quidem consilio uxoris suae filiae Tullii, quae iussit agi carpentum super cadauer se mortui Patris. de quo sic idem scriptor lib. Ir. In principatu deinde confirmatus Tarquinius in nequissimo
quoque sodalium suboma ,eorum Opera m illos illustres viros inuoluit criti unibus capitalibus. primum inimicos,& aegre feren. ρ tes casum Tullii,post etiam alios, quibus putabat molestam mutationem status publici, praecipue diuiteS. de delatores, arripi enado alium post alium, falsis criminibus. maxime inlidiarum in caput Regium,accusabant eos apud ipsum Iudicem. ille alios mor- te damnabat, alios exilio tam occisorum, quam pulsorum bon a occupans. quapropter multi potentioles , priusquam calumnijs opprimerentur, sponte Urbem Tyranno relinquebant, quorum maior,quam reliquorum, fuit numerus. fuerunt de qui ab eo clainterficerentur,arrepti in villis,& domibus, viri non contemnen, di, quorum cadauera quidem reperta sunt. de, quotieS Opus en ' set ei pecunia, tantundem conserebat diues, de pauperrimus. id institutum vehementer assii xit plebeiam multitudinem 5e neque his contentus,plebem vexare,selectis ex tota multitudine fi .
dis, & idoneis militiae, reliquoR cogebat ad opera publica. ratus nihil essὸ monarcharum potentiae periculosius, quam si vilis , de egena Ciuium turba sinatur in otio vinere. Haec ille . qui deinderereri,ab eodem patrata eadem fuisse in Gabinos,quos dolo adduxit in potestatem ἀTarquinio regnante ignotum quoddam pestilentiae genus Ro. XX mae saeuiit, in pueros maxime, inquit Dionysius lib. ii. de virgi- VII.