Commentarii de rebus in scientia naturali et medicina gestis

발행: 1752년

분량: 772페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

151쪽

adderet minerae huic limaturae cupri partem, atqud

tum vidit colorem Coeruleum nasci.

Hinc cupri et niccoli differentiam patere pu- P S tat Cl. Auctor, quam etiam confirmat liquore probatorio, ex coerulei Berotinensis, magistraliter, ut ait, parati, pigment0, ac lixivio salis alcatini fixi iacto . Hic liquor niceolum flauo viridi colore deiiciebat;

si vero cuprum adiungeretur, sedimenti color ruber conspiciebatur. Denique etiam, cum adiungeret arsenico limaturam cupri, et coniiceret, indo forte enasci regulum niccoli: metallum quidem album, subrubrum, propemodum instar niccoli, obtinuit; tentamina tamen reliqua ostenderunt, satis di, versunt hunc regulum esse a niceoli regulo. Quapropter colligit, esse aut docendum, in quo arctum illud vinculum consistat, quod partes constituentestam firmiter connectat, aut metallum pro nouo genere suscipiendum.

Quod sequitur caput quartum de magnesia vi p. 48-trariorum et reliquis agit. Magnesiam hanz, quae a LIMNAEo dicitur m00bdaenum magnem, cum a nemine hactenus fere sit curate examinata, Cl. Auctor chemice disquisiuit. Sumsit nimirum magnesiae, in puluerem tritae, partem unam, fluoriS nbgri optimi partes duas; eaque mixta, igne, successiave aucto, fudit: quibus fusis obtinuit regulum, ex albo Coerulescentem, fragilem, qui diffractus superficiem exhibuit, compositam ex innumeris planiS, varie positis, nitidisque, quae, si oblique inspicerentur, coloris subflaui essent; ita tamen, ut inter singula plana spatiolum interiectum esset co

ruleum, asperum, splendore carenS: adeoque, Vehaec superficies appareret instar crystallorum metallicarum, minerae subcoeruleae immersaruiΠ.

152쪽

Praeterea metallum hoc acido nullo solo, nec concentrato, nec diluto, attingebatur; si vero acida diuersa, inaequali proportione mixta, v. C. acidum nitri et vitrioli, adhiberentur, metallum ab iis solui effervescentia, quae mox oritur, docebat. Solutiones hae aqua non turbantur: lixivio probatorio praecipitatur sedimentum viride; lixivio arsenicali pallidum, subrubrum; quae tamen utraque paullo sunt diuersa, pro menstrui diuersitate. Negat igitur Cl. Auctor inesse huic magnesiae ferrum; quin potius assirmat, mereri eam noui semimetalli nomen, donec vel dictae proprietates ab ea separentur, vel aliis metallis easdem tribui posse efficiatur. Coniicit etiam, plures esse huius metalli species, inde tantum incognitas, quod facilius vitrificentur, quam astumant formam regulinam. Monet itaque, ut cogitent chemici de adminiculo, quod vitrificationem impediat, fluxum metallicum iuuet et phlogiston copiose offerat: quo metallum hoc la giter ad usus oeconomicos obtineatur. Spumam lupi et ferri huic subiungit Cl. Auctor, easque, etsi a plurimis ad ferrum referantur, non ad illud pertinere docet, sed eorum regulum ad magnesiae regulum proxime ageed re. Ultimo plumba go consideratur, quae, propter

singularem specificam leuitatem, definitu sit dissicillima. Fundi quidem eam dicit Cl. Auctor, sed, obleuitatem non descendere, quo reguluS gignatur. Quamuis enim Noster illud coniungeret cum aequalibus partibus cupri et fluxus nigri; non tamen quidquam obtinuit, praeter Cuprum, superficie externa aurea obdullum. Nihilominus tamen plumbaginem metallum iudicas, cum metalli natura ingrμuitato sola non sit ponenda. Quatuor etiam

eius species constituit: plumbaginem Muperbis

153쪽

tis; et micam auream tzengotio, viridibus nigricantibus praeditas: cuius posterioris squamae p0smquam calore secesserint, auricolores subsequantur lamellae. Harum specierum cognita et a P O T-T ID I, ONNAEO ' , et ivsaei '' indicata

attributa subiungit. XVI.

i. e.

Sermo de peste, et de ratione eandem a regione arcendi, habitu S Coram academia reg. scient. quum praesidis munere decederet, ab

Ansam sine dubio scriptioni huic dedit periculum, in quo anno i 77 I, et initio sequentis Suecia versata est, ne commercio cum Russia a peste inficeretur. Recepta eiusdem argumenti turridata a collegio medico et a professore Abstensi, Cl. K HAARTAE I vid. Mikeli. Berol. Tom. IV. D vid. EIus syst. naturae, T. III. P. I 2I. vid. Eius obmiscbe Scisi seu, T. Ι. P. 38 a.

154쪽

HAARYMAN. Accessit dein praesidis Ill. A no

SENS TE IN commentatio.

P. 4. Multa in eadem continentur, quae tam ad hibs oriam pestis, olim in uecia grassatae, quam eiuS, quae alias regiones subinde assiixit, pertinent. Et ex hisce continuam funesti huius morbi descriptionem Cl. Auctor concinnavit. Regularum autem substratarum, quibus praemuniatur contra pestem regio, ea natura est, ut ubiuis in usum verti queant. p. S. Dum a. ITIO Holmiae vim suam exsereret, perierunt homines ψOOoo, Carolicoronae autem i6OOo. PlureS Contra Vulgarem opinionem Turi, quam in urbibus ea moriuntur. Dicta Hob mensis pestis cum transfugis ex Livonia in urbem translata fuit, ex qua per nundinas ulterius

dispersa. p Signa, ex quibus praeuideri potest, an regno

cuidam pestis immineat, incerta pronunciantur. Suspicionem magnam excitat iam irrepsisse si multi inter easdem aedes subito morbo correpti fuerint:

plures inde perierint, et quidem plerique ante Enem diei quarti, alii quoque, qui aegros adierint, infec t. Sed haec et in febre pelechiali grauiori

adhuc esse, commereium cum vicinis non impeditum, merces cuiusmodi intra fines translatas, quibus contagium adhaerere solet, vel multos classicorum in naue per iter perii sse, eandemque a loco infecto venisse. Si simus autem aegrotantes de lanci nante sensu, in inguinibus, stib axillis vel auribus Percepto, queruntur vel in hisce locis durities quaedam vel intumescentia nascitur: tum morbias pro peste omnino habendus est. Bubones et carbunculi locum habere possi int. Augetur vero suspicio, si percipitur,pestem propiorem finibus nostris fuisse vel

155쪽

euli non tanquam signa diagnostica considerari possunt, quum plurimi aegri vita decedant, antequam haec se manifestent. Recidiuam pestis non quidem in eadem epid*- p. 9.mia, nec apud senes locum habere; reliquos autem contra eandem non satis tutos Ill. Auctor arbitratur.

Exemplum recenset mi astatis, per Plures an' p. I aenos latentis, casu autem iterum sese dispergentis. Aere non propagatur pestis, nisi atmosph er p. 1 r. aegri alium alluat; quod tamen non semper fieri, ostendit narratione viri cuiusdam, qui, licet a. 172O. Marsiliae peste laboraret, non tamen Cl. CHIGO NEAt , qui aliqu0ties lecto eius insedit, infecit. Successit Cl. ROBER G11, professoris olim Vps liensis consilium saliae a. IIIo. ad compescendam pestis propagationem datum, ut in rus sese transferrent, Vel aedibus suis sese includerent. Paucis iam complectemur praeCepta, a Cl. Au- p. I 3.ctore subministrata. Quae ad excubias attinent secundum lineas cordon instituendas, ob praestam tissimum earum usum monet, ne expensarum caussa ab hisce Princeps abstineat. Dein aedes pro aegriSet mercibus per aliquod tempus seruandis requirit, determinatque commodissima loca, quibus ex

struantur.

Probe praeterea explorandae suus merces in p. I 6. hominibus capite damnatis, canibus in subsidium captis. Tempus, quo secludantur homines suu in istine,) pos et ad Is vel ro dies restringi; nam experientia constitit, venenum non vltra 7 dies delituisse. Initio quoque morbus acidis et sudoriseris facile vinci potest. Quin tantum sibi tribuit medicus quidem Suecus, experientiae haud vulgaris, A BL oc K, Norcopiae sub peste a. 17 Io degens, ut no comis ibidem exstructo, pro cuiusuiS aegri,

156쪽

opem suam inter primas 6 horas exploranti S, mn te decem imperiales polliceretur, si modo cives vobis pro quolibet homine perfelle a se sanato quinque imperiales soluere haud detrei farent. Probat quoque Cl. CHE Noae consilia, ab iis usurpanda, de quibus metus infectionis est. Quodsi vero iam irrepserit pes is infra regionem vel urbem, semper initium capit intra pagum vel domum; et sisti tum potest ulterior propagatio,

modo tollatur omne Commercium, mortui Cum

Vestibus rel. humentur noctu, domus ipsa sulphure fumigetur et aere perfletur, et omnia aceto lauentur. Optimum tum est, si in urbe iam appareat, in rus sese conserre, et ibidem tamdiu remanere, VSque dum pestis omnino perierit. Sed id initio modo locum habet. lis Vero, quorum praesentia in urbe carere non

possumus, ut magistratibus, diuini verbi ministris, medicis, pistoribus rel. in iunctum esto restitare in

urbe. Ne hi vero temere vitam suam morbo exponant, Oportet eos et conclauiS, et proprii corporis munditiei indulgere, curare, ut aer semper purus sit et in continuo motu, inspergere pauimen to et vestibus tantillum aceti, vitare, quantum ii Cet, commercium cum aegris, et si inire id debent, non ante ientaculum sumtum, nec sub iactura virium.

Commendat Cl. Auctor eo fine medicis pauxillum panis, cui bu rum illitum, et ruta imposita, vel panem bis coctum, aceto vini intinctum. Inter haecingerentur rosae conditae, aurantia condita et tantillum macis. Sponte patet, abstinendum cibo po- tuque in aegri conclaui; nec domi aliquid ingeri debet, antequam os pauxillo aceti collutum fuerit, cui fini inprimis acetum, vina re der g utre νυ-

leury) inseruit. Nec deglutiri debet saliua, et si

aeger

157쪽

aeger Cqnueniendus est, non nimis prope sanus ad eum accedat, nec faciem illi admoueat. Retinendus vero spiritus, si cominus eum inuestigare opus est, et mox postea acetum olfaciendum est. Cauendum est a conuentibus cuiuScunque generi S. De reliquo diaetae praecepta negligi n0n de p. bent et praecipue ab excessu cibi potuSque cauendum. Omnibus vero lardum, caro suilla, anguilbiae caro salita et fumo indurata, uti et spiritus vini vitanda; conuenientisiima sunt iuscula ex frumento pinsato Grsi ze) acidulata. Omnis exercitatio nimia corporis fugienda, omnesque animi commotiOtiones sextiores harumque caussae.

XVII. Noua physico - medica. Mortuo bono nostro Lvo wia , Facultas Medi ea Lipsisnyis ita est mutata.

dinis medici Decanus perpetuus, therapiae Professor publicus ordinarius, Academiae Degemuir, collegii maiorum Principum Collega, nationis Saxonicae Senior, Academiae imperialis naturae Curiosorum Sodalis.

D. IOANNES CHRISTOPHORVS POH-

LIus, Facultatis medicae Senior, pathologiae Profestar publicus ordinarius, Academiae Decemuir, Collegii beatae Mariae Virginis Senior, et collegii maioris Principum collega, Physicus prouincialis, et Academiae imperialis naturae curiosorum SodaliS.

vid. paullo insta.

158쪽

mias et chirurgiae Professor publicus ordinarius, Facultatis Medicae Assessor; et apud Lipsicos Po

anatomiae et chirurgiae Professor publicus extrao dinarius. Facultatis Medicae Assessor, eollegii minoris Principum Collega.

D. IOANNES CAROLVS GEHLER, physiologiae Professor publicus ordinarius, collegii maiorum Principum Collega, apud Lipsienses me dicus obstetricius et societatis oeconomicae Lipsiensis Sodalis.

BACH Facultatis Medicae Assessor, et Societatis oeconomicae Lipsiensis Sodalis.

tatis Medicae Assessor. Academia Regia chirurgorum Petri fluet quaestionem de influxu rerum non naturalium in Operationes chirurgicas ') nondum ius e solutam, ad annum i 7 S cum duplici praemio, monetae scilicet aureae quingentarum librarum Gallicarum distulit. Reliquae leges, quas obseruare oportet eo S, quibus hanc in rem inquirere placebit, aliquoties non multum ante '') a nobis sunt traditae. Praemium aemulationis ibidem, quod constat ducentis libris Gallicis Cl. BAIOU deportauit. Quinque minora praemia Cli. AUBRAI, RAH

reae, singula centum librarum Gallicarum, a Cl. H o U S T E ae destinatae quatuor studiosis, C A Z A

159쪽

Boae: item quatuor argenteae monetae, ut raccessit

ab EODEM fundatore, LASSA UTE E, CHOUIN,

M AU RENE et GA IGNARD, digniS, qui coronarentur, sunt tributae. Porro relatum legimus, Eandem thesin de aethiopum cura cum viris eruditis communicasse, eandemque ipsam elaboratam exspectarct anno i 778. Eo autem est respiciendum iis, qui hanc in rem inquirere constituant, ut declarent, primo, quo optimo modo aethiopes in nauibus, quibuS tranSuehantur, ad iustam eorum integritatem et sanitatem ponendi sint: secundo, quae optima sit cura et diaetas ordo ad sanitatem eorum in nauibus conseruandam;

tertio, quae diligentia in eo obseruanda sit, ut nonnisi periti et exercitati chirurgi in iisdem nauibus adhibeantur. Academia scientiarum, elegantiorum literarum et artium Lothomagien in ad annum i 77S praemium ei tribuet, qui quaestionem hanc optime soluturus elaboraturusve st: Quaenam es optima met49sis, acus magneticas fabricandi, easque suspentiendi, ita, ut certi simus, eas in Nero meridie magneticu postar esse, ut

denique variationum earum diurnarum regularium res

domus rationem uesse es la mellisure maniere de fabri queries nigui sies almant res, ae serjur renisest, des' Ufurer, que Aer font dans D vrai meri seu magnet que, ensu de re re rui fou de leur; variations diurnerregulieres Omnes vel etiam socii Academiae extranei hoc praemium ambiant. Elaborationes Gallica vel Latina lingua, vel quacunque Auctor velit, exaratae Communicentur. Reliqua vide supra ' .

I vid. comm. nostr. Vol. XVIII. P. II 6-

160쪽

Quaestionum Regiae Academiae scientiarum aditiumque bonarum Mantuanae, anno i 7 soluendarum, eas ex classe mathematica atque physica, quippe quae ad finem nostrum magis spectare videantur, hic commemorare iuuat. Ac prima quidem ita sese habet: conduceretne aggeres aquarum non-

tuanarum emendare et quomodo' vel nouos iis subli- tuere et quanam forma, ut salubritate aeris inde, si-hertati interiori nauigationis et seruritati urbis prospiceretur γ cet. Seroit -il a propos de retabsir et comment la digue des eaux de Mantove, ou d'en elevertine nouuplis et fus quesie forme, en conservant tu δε- Iubrile de I air, Ia liberte interieure de la navigati0n, usurete de Ia vilis, Cet.)Porro, quinam sunt morbi et urbi, et viciniae tam- se ibi Mantuanae solemniores, quaenam eorum ccclsa et optimo prophylaxis uelles soni Ies maladies Ies plus communes dans la vilis et dans la campagne de Mantove; quelles en Dnt les causses et quesies serotentlas mogens de s'en preserver γ)Ρraemium erit duplex. Ρraeterea hic legibus

huius academiae enarrandis non immorabimur, cum

facile ex superioribus possint repeti '). Regia scientiarum societas monspesiensis, cuius originem, constitutionem et historiam dedimus alio loco ''), tres potissimum proposuit theses, a nobis indicandas. Quarum prima est: determinentur varii modi vel gradus spirituositatis aquae vitae vel spirituum vini per modum simplicem, et qui commercis respondeat. Determiner les disserens titres ou degresde spiritu olae des eaux de vie, ou eseriti de vin Par unmogens is et applicabis au commerce.

D vid. comm. nostr. Vol. XVIII p. Is . I vid. ib. Vol. XV. P. I96. Altera

SEARCH

MENU NAVIGATION