Status particularis regiminis s.c. majestatis Ferdinandi 2

371쪽

ITER GEL MAN Magno Duce compellatum, ulla leratione ad mutationem propositi sui flecti passus esset.Misit tamen literas mane ; quibus Serenissimi

nomen inscriptum erat. Caeterum nullo nos, ut reliqui, honore i aut munere, dignatus est.

Pridie nonarum Octobrium Aschassen burgum ad Iohannem Schvveickhardum , ArchiepiscopuMoguntinum , Electorem , venimus. Is statim domo nos excepit,&mensa uti communi voluit. Ut

ad illum exhibitum literas venimus, Illustriis mi titulum conspi-ctens, dubitare coepit, an reciperennegabat literas eas sibi scribi. Praesciebat offensionis causam Colore- tus, & praemeditata oratione argu - te divertit. ajebat, id ex antiqua consuetudine, &' vitio scribarum, propria titulorum ignorantium . evenisse . nec nomina in tali ossicio,

sed animos, spectari. se in hoc mi

372쪽

sentia suppleret. scire illum, quanta semper Magni Ducis in Religionem, Rpligionis Antistites,& seorsim in Eleliores , ossicia constiterint. vocari in dubium non debere voluntatem ejus. nec ex sola literarum inspectione judicandum .iQuibus vexbis tempestive prolatis adeo mitigatus animus Electoris, ut, exceptis literis, & perlectis, nos ultra ampleaeus osculo exceperit. nam ego quoque Germanice subinde illis auetustissimo titulo compellabam, erroremque tabularum. iterata honorum appellatione eradebam. Ibatur dein in alia sermonum, Varioque colloquio hora prandii trahebatur. Ille , hilarior' vultu, nos manu jam prehensos iatriclinium ducebat ; & supra se Fabricium, me infra se ad dextra collocavit. Imperitia sermonis Getimanici, qua laborabat Coloretus, omnis Electoris oratio ad me pertinebat. Ibi multa explorata habere licuit

373쪽

I τί R GERMAN. 3 Ilicuit de animo illius versus Imperatorem, Domu Austriacam, odio adversus haereticos & Galliae Regem. Quem ajebat nulla ratione.& praeter aequi, atque adeo humani juris leges, rebus se Germaniae implicare , quae ad illum nihil prorsus pertinerent. illum requietis publicae perturbatorem, & plus apud il- tu odium Austriacae Domus, quam Religionis defensionem valere. arbitrariumne illi , Cliviae & Iuliae successionem suis armis decernereὸ quis illum ad ejus rei judicium vocarit ξ aut qua fronte in alieno seudo alienissimus arbitrium agat nimirum Catholicae fidei & Authoria tali Ecclesiae satis non adhuc decesissse nisi ope ejus in Germania qu que, auctis Neoburgensis & Bran-denburgensis finibus, partes iuvalescant. Haec ille libere satis & con fidenter mihi; cui linguae similitudo sidueiam cociliaverat Respondixamen ad omnia, qua potui mode- Y 4 ratio-

374쪽

342 D A N. EREMITAE ratione, ne S incitatum ejus animum e X ulcerarem, &, inter initia coeuntis gratiae i recentia ejus vulnera convellerem: nihil enim illis

gravius, quam subsidia fidei hosti. bus praeberi , quorum augmenta omnia ipsis detrimento sunt. Neq; fere ejusmodi sermones silentio&tacita dissimulatione inhibui. Ajebat praeterea, inter Electores Catholicos conventum , Legatos ad summum Pontificem & Magnum Hetruriae Ducem mittere , subfidium adversus haereticos imploratur': inter eos secreto nuper comventiculo peractum , conatus hOstium quacunq; ratione restinguere; quibus, collatis operis, hoc unum sudio, ut Catholicorum qiloque memoriam cum viribus delerent. Nosque instantius precabatur,persuadere Duci nostro conaremur, ut, quae ille arma pro Sacrorum defensiose tam gloriose gessisset, evdem suae quoque tutelia & praesidio. ' prae staret. non miadris sere lauiis nicos defendere , sam beles oppugnate. poste illem Turcarum it a & impetes seu faibas tepes. ite; 'stanto procliyias tam felici. has ataeis domesticam pestem co-LMiete 3 illi, si - q

tuerentur

375쪽

ITER GERMAN. 3 3 praestaret. non minoris fore laudis, Amicos defendere , quam hostes oppugnare. Posse illum Turcarum arma & impetus suis finibus depellere ; quanto proclivius tam felicibus armis domesticam pestem co- scindere 3 illis famam tantum expeditionibus & nominis gloriam quaesitam; hic famae surtu h& saluti

sociorum consultum iri. Respondi ego, nunquam Magnos Duces periclitantibus amicis defuisse, quin dignitatem eorum salutemque suis quoque armis tuerentur: scire hoc Gallias ; scire Transylvaniam; scire Caesarem quoque , qui eorum armorum subsidia multis ancipitibus periculoru objectis casibus accersierit. in hoc laborare, quo Magni nome Religionis defensione tuea- 'tur. proinde , de animo Principis securi, modum ipsi ae opportunum subsidii tempus per Legatos aperiant. His sermonibus magna pars quoq; noctis trahebatur. Tandent, V utrum-

376쪽

3 4 DAN. EREMITAE utrumque blandissime complexuncum Aulae suae toto comitatu in cubicula deduxit. Mane venatum exivimus. Pars equis, pars curribus vehebatur. Vno curru Elector, CG, IOretus, & simul ego. Et repetita rursus pro Caesare nonnulla adversum Gallos & gentiles Germanos. Quorum quaedam a nobis pronis auribus excepta ; multa accersitis verborum ambagibus declinata. Dum discessum paramus, aderat . mihi ejus aulae Praefectus,&, nomine Electoris, torquem mihi aureum

cum effigie obtulit. Detrectavi honorem , quod , soli mihi oblatus, carere invidia non posset. Rogavit ille instantius, ne illam injuriam Principi facerem , qui illud apud

me in sui memoriam restare vehet. arrhabonem nunc ejus animi acciperem 3 nec tenuitatem muneris, negligentiae exprobrarem. privatisse & secretis rationibus adductum,

cur seorsim mihi liberalitas illa fie-

. reti

mi illius animi eknt

377쪽

ITER GERMAN. 3 sret. acciperem modo in argumen-rum propensissima oluntatis ejus, donec aliquando testimonia luc lentiora agnoscerem. Ita essigiem a torque deductam sumpturum me

assirmavi, ut sciret, non illiid pergratum de me Electoris testimonium , sed fidei pretium , sperni:, eam me vendere nulli velle ι illi quoque non debere, cum, ipso jure dignitatis, &cum nostro Principe societatis, totus illius essem. Et nos

quidem multo cu honore dimissi. De moribus ejus pauci licuit cognoscere: biduum illud, quod cum illo posuimus, satis non erat ad interna illius animi exploranda. Religionis sane studiosissimus est, &pertinax defensor conditionis suae. Tantum sibi inter suos amoris i nitate quaesivit, ut plurimum votorum pro salute ejus nuncupetur. Vestis illi plane civilis , sine ullo conspicuo Dignitatis ornamento: toga domestica , aut pallium suc-

378쪽

3 6 D AN. ER EM IT AEcinctum; caligar & thorax Hispanicum in morom: gladio quoque accingitur ubi foras exit. Domi suae temperans, hilaris, nec nimio p tui indulgens. an in nostri gratiam dissimularetur gentile ebrietatis vi- tium, incertum. tum facile cum reliquis ejus moribus abstinentia congruit. In summam, virum bonum facile dixeris, S in quo nihil sere reprehenderis, quam nimiam facilitatem. Ipse, nobili & antiqua familia, magnitudinem animi ope-- rum maDificentia declarat. nam& ingentis impensae palatia & domos superbe instiuit. Nihil in te mittit', quod probare Principes possint. Bidui itinere Herbipolim veniamus. Vrbs est in ima ac depressi vallis planitie sita; quam fertilissimi montium colles mjre ac plane assurgentes, velut theatrum muri, ambiunt. In excelsiori parte arx est Ptiealis ; quae integram planiciem,

379쪽

ΙTER GERMAN. 3 7& urbis quoq; tractum, prospectat. Mediam vallem , & oppidum quoque, Moenus amnis dividit. Vrbs vetustatem ipso nomine indicat. Iri qua vix quidquam admirari possis, praeterquam quod a praesente pontifice Iulio extructum est. Nam dc templa aedesque Deum, magnifici operis, & collegium Musis sacrum,& xenodochium paupertati de senio afflictorum subsidium, pulcherrima hujus urbis ornamenta sunt. Rrx quoque ipsa , nuper incendio absumpta , hujus beneficio augustiorem speciosioremque formam cepit. Nam domus ipse miro structurae artificio suspicienda. In qua

camerae & atria complura, picturae, sculpturae, emplasmatum variis in entis o nata ue in quibus omnibus ars cum natura certabat. Stabulum

quoque equorum, instructissimum lectissimis equis , & hoplothecas

bombardis aeneis non paucis. Tum arx ipsa Mariana, natura munita. Scru

380쪽

ι - -

3 8 DAN. EREMITAE Scilicet ejus ingenium ars quoque adjuvat. nam fossa illam valloque munivit; & dispositae circum balime aeneae, defensioni juxta ac os sensioni paratae. Arcem illam antiquitus Dianae sacram filisse, temptu & ara arguit.quam reverentiam antiquitatis, aliquot per annos humanae curiolitatis vitio servatam, fortuitus ignis, profanae superstitionis castigator, extinxit. Restauravit sedem Iulius, &, damnato impio ritu, Divae virgini sacram esse voluit. Eo nos ut venimus, statim praesul omnibus nos humanitatis&benevolentiae ossiciis cumulavit. Amplissima cubicula & domus partem nobiliorem assignavit. Ipse stequenter ad nos veniebat, & alios adducere subinde ac reducere adlecesius nostros solebat.Multa quo que de Germaniae Principum partibus , aemulatione , moribus, quxiterare longum esset, miscebat. Iiς ita qRς

upita caesaries, '