Fragmenta legis serviliae repetundarum et tabulis aereis primum coniunxit restituit illustravit Clemens Augustus Carolus Klenze ..

101쪽

-- 82 -

UIQVIS. IUDICIO. IMPEDIMENTUM. FACIAT

Q In tabula porperam scribitur IUDICI , ut iam Bim. et Primiss. testantur et nos quoque uidi M. Vrs. et Amad. exliibent lectionem emendatam. λι In littera n fracta est tabula; anto OPORTEBIT iam Boisti legit RI. H Duplex E iam Vrs. quam Puti fligit.

o. I TIT Nequis iudicio impedim ntum faciat. 7) , Quod ill ex hae lege iudicrum fierili li oportebit, .cum ex hac lege fieri oportetit,

nequis magistratus Proue magistratu proue it quo imperio potest

teulis eirat δὶ facito, quo i minus setiusve sat, iudiceturue, δὶ neus

1 Noumn hic Inceptiso eaput, quae sequuntur nobis. Persuadent; uld-ua entin q dcunquo impedimentum iudicio ex potestato aliqua publica iactum hoc loco uetari; inde Inseriptio evitis laedo restitui poterat. Deinde do eorum officio nonnihil disseritur, qui a praecedenti magistratu - rem nondum ludicatam Peractamque acceperint, id quod cum nulla inseratur inscriptio huic capiti annoxiun scisso uidetur. M Do eis hie agitur quorum potestatis suae abusus iudicium quodammodo impedire poterat, de magistratu imitam Prouemagistratu. Dct utroque Muros ini enimus soranulas: uelut in Iego Thoria '

vers. 30. Vrs. M l PROVE. MAG. QVO. DE. M. M. IN. IOUS. ADITUM ERIT : Item in L. Gall. Cisalp. Col. L vers. 15. ATUM./MAG. PROVE. MAG. U. VIR. M. VIR. PRAEFECVR QUOQUOMQUE. D. E. R. m. IVS. ADITUM. ERIT.' Ad uerbum autem nostro loco opem ferro

Possumus ex eadem L. Gau. Cisalp. Gl. I. Ners. 5l., ita ut uix uerear, necui nostra ex hoc loco

Laeta restitusio dubia sit: ANEIVS QVIS. ΜΑG. PROVE. MAC. NEIVE. QVIS. PRO. QVO. ΓMPEIUO. POTES TEUS ERIT. mTERCEDIT . NENT QVID. ALIVD. FACITO. QVO. MINUS D. R R. ITA. IUDICIUM DETVR ' PROMAGISTRATV proprie ad Proeonsulis Propraetor Fopertinoro uidetur: PRO .QVO. IMPERIO. POTESTATEVR ERIT. ad Iugaios eosque, quibus ab his

Potissimum Potestas delegata orat. 33 Ut hie dieitur sat iudie ἐ- ρ' iis supra Nuries legimus in formula . udivi miuinea a Ct GP. I. Iint. 7.

103쪽

Q M. OMNES. QVIRITES. AD. CONVENTIONEM. IV CG MITTAE CENT LATA. IVRE.QVOCABUNTUR. EXTRA.QVAM. SEIOVID. IN SATURAM. FERETUR. AVTVM L.

' - Litteram X Vrs. uidit ante TRA.

H Spatium annotat. Vra.

H QVEL Bolas. O QUAERI. Bolis. n Apud Bolas. hie versus desinit in SE.

silium ire, iudicare liceat; ' neus iussimum dimittetro iubeto in nia

cum senatulis iure conuerimu , aut nisi cum calata erunt comitia, aut nisi cum omnes Quirites ad conuentionem in comicia centuriata iura uocabumur, Extra qu*n siquid in Saturam ferreum aiu

ra M. nisi cum it tribus intro uocabuntur, elixiltra quam siquid in saturam seretur. 'ὶ Si is Praetor qui hac lege quaeret M ue

4 Quae hule Iom imuli, omnia emussima sunt. De plaribus enim singulatim vetitum viso demus, nequis eos aliquo modo a iudicio perficiendo arceret: primum da Praetore QVI. IVDICIUM. EXERCEBIT CL Cic. pro Arch. e. 3. 324: deinde de iudice quaestionis EVΜ. QVL etc. cet Tisque ludicibus, quod ex illis consequitur uerbis: QVO. MINUS. - IN. CONSILIUM IRE. I L BR LICEAT.' es. Cap. XVII. not. 2: denique do utrisque litigantium partibus, patronis tostibus ψquo speetant haec: VERBA. AVDEIRE. quibus VERBA. DEICERE. praecessisse non est ueri a timus. Ct Lin. XXXuα XI. 320 AVTEL TESTIVM. Vae A. AVDIAT 5 Indictum Mittere, ut qualemcunquo eo Ionem dimittere, comitiatum auorare licebat Omnibus magistaeatibus pari maioreus potestate. Cic. de Ieg. ΠΙ, 3. . Omnes magistratus .auspicium Iudiciumque habento: ni pax maiorue potestas prohibessit. - Vis in Populo abesto. Par maloriis potestas plus ualeto. CL Varro ap. Geu. XIV, 7. et do intercessimo Praetorum In ea laeruilibus Cin. in Verri I, 46. 6ὶ Intercessionem di uendi tussien eausa uetnam videmus -NIM SENATVS. l - l TRIBUS. INTRO. VOCABUNTUR. V omnis Ioel sententia non eat in dubior prohibetur intercessio nisi P Uieum aliquid fiat, quod ipsi iudicio nisi eo illum dimiuatur damno esse possiti omnia igitur in

104쪽

RINT. QVAE. IVDICARI. SOLVIQUE. OPORTET PR QVEsPOST. ILLUM. EX. HACE. LEGE. QVAERET. Q VEIVE.

H IUDICIOVE. Pigiucunque Quaestor, cui actrarium uel urbaria prouenoia obuenerit, ' iudicious inperious abierit, abdicauerit mortuusue erit anite quam ea omnia iudicalia solui us - o lege fustini, qune iudicari sol Riquo Vortet Praetor qui post tuum ex hac lege quaeret,

eo sunt alis, ut netetur, ne Dialea negotia publisis damno sint, quod tam mmmum est ius, metiam Aut quinina tum tantum iudicia fieri iubeant, ια. μή ma da quorum uerborem In legibus Auieti sonsu Mam th. in mia P. 52s. in Timocrati P. 72 δ D tra Interpretes eo uiuL In nostro loco sentina et tributorum inmitiorum videmus uestigia; non igitur dubium est, quin de res quis quoquo comitiis sermo his eum praesertim Per dies comitiales senatus quoquo haberi non potueriti Cis. Q. Q r II, 2. Itaque do centuriatis comitiis eam inservi formulam, qua ex antia

quis commentariis consulum ab accenso conuocationem olim Iactam esse tradit Varro De L. L. V, p. 75 ed. Bip. ,, ca ad conuentionem omnela Quirissis huc ad mo. --Impero ira conuenit ad comitio conturiisto. FormuIam Hextra cruram siquid in laturam Dretur, ' quae mirum hi modum Caeciliassi Didiam legem praeparatio videtur,i quasque, cum da inbutis dicatur in conturiatis e mitiis abesse' non poterat .diadiicero non dubitaui. Reliquo deniquo spatio Inserui tertiam comiti mili η ecrem,' quamquam consteor me in eo non sine dubitationo fuisse, cum Ciceronis corte temp/ibus curiata comitia tam non nisi per Letores auguresquo perfici solita esse constet. Verbum introuocari

de tribubus dicitur Livio X, 24. Praetori Quaestorem addem nos cogit Lin. aeq. m. 21. , qua mox da utriusque esses metur. In formula Quaestori adiungenda paullo a laquendi usu vulgari deflectendum erat, tum Promer uacuum spathun, tum propter eius formulas uestigium quod nobis seminit Lin. LXXVm.

XII, 270; lnda aliam Lin. LXVIR XII, 17. aliter vestitutim Si do P etoris hie agitur et Quaestoris ossicis, nihil praetex iudieatumem desideratur, quam

solatio; liuiua uitur mentis in tenda nobis erat. Quibus modis id tacerim non magni faciam.

105쪽

enim contanderim, antiquos ita coniunSere Potuisse, licet similem coniunctionem supca uidi --α CL Cap. XIX. not. m et 8. . , - . . v .

.' uoraTomvE Pigh. .' . qitiue Quaestor post situm aerarium prouinciam optinebit, DIATH. uti quod recte factum. l esse, uolet tacito, sit ea omnia it quod ex Iiae lege factum non erit sy'ὶ laciant, santqtio quae ex hac legQ seri. oportet. Si ii quod ex hac lege feri oportet factum non erit, de ea re it Praetori Quaestorique omnium rerum, quod ex hac lege sa-s Siquis magistratu abierat. abdicauerat mortuusue erat, nemo propius ad res, quae nondum peractae erant, peragendas accudubat, qu in qui post illum eandem prouinciam obtinuerat, licet xvi non apud eum aeta erat; inde ad eum Praetorem Quaestoremque rem detuli, qui in priorum locum successissent. Formulam uti quod recte fovium. - Dolet ex ipsa hac lege resumere potuL CL Lin. aerit . et Cap. XII. not. 2.1o G. Cap. XVm not. S.

106쪽

ctum noln erit, siremps lex esto ) qua si apud 'eo, ea res aeria '

esset. ' ν - - .ii via strinam lex esto satis est nota dudumiis a uiris doctis tractata. Ups. Iret. anum L l. Fretuerit Verisimit. II, 3. t in Grateri saeo tom. H. ed. Frances. 1604. 'R Brisson. sormul. II, 1. Saris narent eam nobis non solum scriptores antiqui, in Charis. Inst. Gramm L p. 116. Pulsis., Vin Probus do Notis Rom. , Plauti Miphi tmon. Hol. uors 73., Seneca ep. 9 l. et Frontinus de aquain. Irae Quinctia .d. leni P. 226., aed' praecipue ipsa Iegum antiquarum monumerua; sie in Ier orta Vrs. IV, 21. , in lego do scribis et uiatoribus Vra. ad. Aug. num. XVI. , in idebIscito ap. Maximum tu o mora. dei stati aruali μ 568. t et in legs GaII. Cisalp. Col. II. vers. 10. et 40., ubi t. num perperam in edulano Toeentissima haee res notissima ad Carlinam explicationem reducta eat. vola legisL deIIa G. Q Test. da Retro do Lama Parma 1820. P. 30. et xl. , ic res s siremps lex Ius causaque o ribus omisio ratum omnium rerum esto. In omnibus lita lovis fortitulas sensus est luemr siremps Iret alae M in eam obliquo dici solebat, ubi, quo Proprio non pertinebat, L men ualeret, quasi proprio de ea ro lata esset

1n Quae post QVAM addidi uerba recepi e Lin. LXXIX. XII, 289 . ,

107쪽

Fragmenta incerta.

M FUERIT. VE. in tabula scribitur; ura. eoniungit FVERITUR δὴ Pro L. ap. Bimata est L . . .

eri uero mihi omnis loci sententia obscura mansit ramen e Ian. LXXX. corrigerct non dubitaui. Scalptor enim, qui ob nimium in tabida spatium sere omnia quae anis: per Eompendium seripserat in inferiore tabulae parte dissoluere Muer it, cuius rei multa adsunt

Lum. t -- l Si iudicium ill sint sueritue ex lege quam L. Calliollumius

L. F. Trib. pleb. rogauit, exue lege quam M. Iunius D. F. Trib. Pleb. rogauit, sy) qui eorum eo li iudicio condemnatus est eriatio,' quo ii magis ) de ea ro eius nomen ex hac lege deferatur quoue

nonnulla restitutinim , eadem redire uidebimus.

108쪽

m Ita eorrexi eum Vraino; in tabula est ACTIONEI. quod etiam Bim. et Amad.

malgis de ea re cum ii eo ex hac leges iudi cis o iudicatio litisques .is

aestimatio sit i e) -lli exit, cum eis hac lege actio ne esto. ) l Lxxiv.

3 Formulam istudietum iudicatio litisqua aestimatio,' e primo capite moti Z desumptam, ad publicum pertinere censeo iudicium, quo, licet ex legibus Calpurnia et Iunia per sacramentum iure ciuili actum suerit, experisI lleuisse supra vidimus. Cap. VIII. not. 15. A quo tamen pependerit duplex illud QUO MAGIS contieero nolim; probabile autem est, hoc loco de eorum praemiis ngi, qui, licet priuato iure iudicium peracium fuerit, secerint ut ex hac lego nomen deserretur; nam de eisdem do quibus liqc loco rebus insen disseri uidebimus, postquam da praemiis accusatorum longior sermosuerit. Lin. LxXX. omnem huius loci orationem sere huiusmodi fuisse suspicor: is Qui fecit, Deeritust, Iiest iudicium ill fuit meritus ex lege quo magis nomen deferatur il est hos uel Ulud ma tum esto. Quaenam uero delatorum praemia hie promissa merint, coniicere non audeo, cum no id quidem contenderim, quomodo haec a simili loco insta disserant. Siquis quadruplatorum hic mentionem factam esse uelit, monendum est, eos quartam tamorum damnati partem time modo praemio consecutos fuisse, cum earum rerum causa nomen detulissent, quarum ex legibus quadrupli erat actio, id quod in crimino repetundarum nunc scimus ex lego. demum Cornelia introductumesis. Cap. XVIII. not. 1. De quadruplatoribus uid. Cic. Divin. Caecu. c. 7. ibiq. Ascon. item in Xerri V, 7. 8. s. Fest. s. h. u. Gronou. de aesti P. 27I. 4 Iudicio privato ex legibus Calptunia et Iunia peracto, ex hac lus eatenus tantum experiri quia Poterat, quatenus reus iam erat condemnatus: qui e m ne priuato quidem iudicio eondemnari Poterat, is publico iudicio recte accusari non potio uidet . Non igitur dubito, quin hoc sero mosi ait restituendiun hoc locor queius ere lege Capurnio exust Ius Iunio a solutus il erit, cum et hac lege actio nei esto. Ad quosnam praeterea Pertineat pIuralis numerus in Mum eis nescio pDm rem Mιldicandam recepi a Lin. LXMU. Π, 30.

109쪽

De praeuaricatione. ' Praetor, qui ex hac lege qua ret, qua de re ei praelluario l- i m rem tulldicandam adsuerint, qui ubuent eorum maiori parti satis tacitum erit, nomen, quod ex it - . ill

n Torus mihi do praeuarieatione locos adeo est ob curus, ut non ui Ho animo comprelaendere, sed ne auspicione quidem attingere eum possim.

110쪽

Caput XXVI.

mamis non erit, ex linc lege alteri nomen ii de Pecuniis clua com

i si quas praecedunt recta diiudicauim is, lex in liis de delatorum Praem III et si praeuariearen tur de eorum poenis dissemite quod ad alios Praeter eluea Romanos Pertinere non est ti risimile: eorum uero, qui peregrini uidelices per Patronias GP. XVUL t. s. nomeri detulerim, Praemia nune tractari perspicuum 'est. Vt enim lege Iulia aliisque Pr,oribus eis qui aluiumido nomen allevius do ambitu detulisset, si ipse Postea accusatus sui et Menia erat Praemio accusationis Promissa cc uiae. obs. Via. 200, iis Me logis Seruiliae caput de citiuatis Romanae hiro iis tribuendo, qui peregrini de r petimilia nomen alicuius detulissent . dudum P Cicemne Pro Balbo cap. 24. uiris doctis notuin orat, initiique primam Q omnem hanc tabalarum Coniunctionei Rnsam dedit. Non autem Propti rea, quod res non erat ignota, despicienda sum Uae do tua ex his tabulis ad nostram Peruenere aesentiam. Quae enim tanquam Cicerona auctore uulgo hic traduntur, erroribris sunt contaminata. Primum quod ad n .irao legis lilatoriam attinet, sunt qui dicant, legem Seruilli in do citi itate danda diuersam esse a lege de ropetundis et de iudieiis, quas t nain eandem trie suisse hae tabulae satis superque demonstrant. Em ii Clauu C erim. in latin Ion Alii liane legem de civitatu a lege saltem de iudieiis differio niendum. Baehit histi hir. Q. VII. P. IIV. Ex ipso demdae de civitate clanda capite, omnes quos noui viri docti plures eosquo ali Ies a Clamoris collegerunt mma es. In eo Enim consenthin tu licte eluitatis praemium ad Latinos solos Pertinere dicant, neque id e Ciceronia loeo oolligi poties Aaeerbis Ima au , lege Seruiua principes uiri - - hane Latinis, ita ine Dodoratis, viam ad civi tatem patera passi sunt; ' et mox ,,Seruilia lego aut cuteriti quibus Latinis omnibus imat promatium aliqua ex re praemium civitatu. ' Hactenus Cicero; sin uero nostrum inspicere uesis legis Ioeum uidebis, praemium emItatu nulla lego adiecta unicuique promissiun, QVEI. CIVIS. RU MANUS. a NON. ERIT.: it ne extra dubium pomtur, Ciceronem Propterea. solum de Latinis et foederatis comis

memorauisse, quod ageretur de Cornelio Balbo foederat o civitatis ciue. Deinde uero . Uam conia tondiant, hoe esuitatis praemium esse non Potuisse nisi ex senatoria condemuitione eon astrant ni PasIdem nego taceronem dixisse, neminem eiusmodi praemium assequi Posse, nisi , ae seuotoma --ιο-: Nerum ex his Tullia uerbis non uidetur Prohibitum nequia necusator Praelituitu asse Fere uri evu alium pravisae senatorein accusauisse . , sed Ciceronis salieni temporibus accusari solum solabam, 'qui, nisi ipsi senatores erant lecti, inuisti ius habebant, a Doridi in senaui, Q. Cap. VIL ML L