Synopsis methodica animalium quadrupedum et serpentini generis vulgarium notas characteristicas, rariorum descriptiones integras exhibens cum historiis et observationibus anatomicis perquam curiosis prmittuntur nonnulla de animalium in genere, sensu,

발행: 1693년

분량: 367페이지

출처: archive.org

분류: 철학

21쪽

Elenchus Capitum.

Animalia QMdrupedia ride ungulato nomala

De euadrupedibus imiparis unguiculatis Pi a r Quadrupeda Vivipara imgurculata Pedibus histri, Numnantia eu Camelinum genus oer . . Anim Alia peritvrVicuiato naultifido dcc i

incisores habent in utraque maxilla siunt e Carni Uora edque sea ora capite-- ro ro-νr breri, seu Genus Felinum s 3 rupeda vi ripara unguiculata, multis a. carin nivora majora capite longiore se Caninu. V a rupeda vi inpara pede unguiculato multifido, rei ro productiore carnivora, minora , seu Genus Asstelinum, ver neumve. DI9rsuadrupeda viuipara pede multifido herbi Oxeae cui praelongis dentibus anterioribus in utrasu maxiLla, seu Leporinum Genus p. ao Gadrupeda pede multifido vivipara, rostro productiore anomali se primo dentata p. sas madrupeda eri multifido rosis nodolor edentula. p. a 1 -drupeda multifida rostro breviore anomala, z; 'imo Volatica seu Vespertitiones. P. a 3 Seeundo graciis tardipes P. 2 y Ani Fatis Sanguine piamone respitantia cor unico tauthm ventriculo instructum tabentia vipara.

22쪽

AN MALIBUS

A in est corpus animatum sensum

motu lamntaneo praeditum, vel potius sentiendi, se movendi facultate, licet

D uti vi νον. i. e. Animal per sensum, prosinter sensum primario est Animal. Etenim quae non moventur neque mutant locum, habent autem sensim, Animalia ea dicimus. Omnibus eis, imalibus unus saltem inest finitus, v. g. laetus, quod Aristoteles sepius incul

23쪽

m Animalibus in genere.

ctus: sicut facultas vegetativa seu nutritiva separari potest a tactu ab omni alio sensu, ut in plantis videnaus ita laetus separari potestin seorsim existere ab omni alio sensu. Animalia autem omnia videntur tangendi sensum habere. Et in cap. iussiem libri, cxi p. Πα αν Philosophis recentioribus non pauci, Cartes praecipue asseclis, sensum proprie dictum Brutis nullum ineste contendunt cumque Brutis tribuitur sensus, nihil aliud significare vocem illam quam passionem seu motum in Senibrio

ab impellente sive externo, sive interno excit, tum P erm Z Icologiae lib. cap. q. concludit, Bruta tanquam automia artificios a crebus internis pariter ac externis, impressionem in Sensiori eientibus, naturae ordine mille modis concinniter moveri, absque ratione vel lentia. Et ejusdem operis lib. I. cap. q. uamvis enim Bruta caream Anima cog-m cente, tamen ab objectis externis perinde assciuntur in cerebro ut homines. Iterum lib. I. cap. q. autem Plutarchus

Atis hujus Ardeae solertiae tribuit, ae si ipsi sin

gulari calliditate praedita, combasique calore recludignara, Masilio rem suo prudenter aggredeo et is , duego magis pie Divinae Providentiae Ioli acceptum refero, flectenti Brutorum machinas milli modis per organa cenUenientia secundam Naturae ordinem. Et Cartesim in Epistola ad D. Morum, Se non morari ait astutias Canum Vulpium, nec quaecunque alia ruae propter cibum, Venerem, aut metum a Brutumni Profitetur enim se o se perfacile ita onmia, ut a sola membrorum conformatione profecta, explicare quod utinam praestitisset, si pr. stare Potuit.

Praecipua hujus sententiae sundamenta sint. L Quda Deus possit ossicere machinas,quae eo

24쪽

De Ammabbus in genere.

P an motus alit actiones exserant trales ab Animantibus proficiscuntur Nam si ea est hominum industria ierba sunt ' Coibertio it tela. Omnis generis machinas vel ad usum vitae, vel physaci obieci ationem excogitent, dubitare non licet,

quin a summo rerum artifice machina ex intini' iis pene partibus compingi possit, quae eodem modo ex objectorum impressione moveatur, Cli ensu terceptione donetur Nos de omnipotentia Divina, an scit tales machinas fibricare possit, nollemus disputare. Quaestio est, non utrum potueri essicere, sed utrum secerit, quod nobis ob rationes mox dicendas non videtur ve risimile. Deinde, ut scite Coiberim , Licet nobis ab iis qui contra sentiunt vicissim requirere, non potuerit Deus, ut sensuum organa, ita vim sintiendi, obiecta corporea percipiendi Brutis tribueres Si potuit, quin ita secerit cur dubitamus 'Haec argumentatio apud Cartesium

usque valuit, ut concederet, non posse d moniti ari nullam esse in Brutis cogitationem aut Animam, quoniam, inquit, Mens humana illorum corda non pervadit.

a Cumisi ipsi tam vastos' dissimiles motus nEcogkantes quidem exeramus Cum enim loquimur aut scribimus, aut testudinis fides pul

samus, simul, eodem momento complures musculos, nervos talia organa citra ullam pemceptionem, ierite, & celerrime movemuSecur non iruta pariter ab obieci is impulsa --nes suos motus Mactiones ob: Pe pollini P Quid Onquiunto an Canis latrare non pote rit, cum homo sepe loqui , aut nervos tentii nis stringere Eleat citra ullam attentionem ex L suetudine antlim, Mechanica partium di positioneq

25쪽

De Ammalibus in genere.

Cartesiis certum esse ait in Corporibus nimalium, ut etiam in nostris esse ossa nervos, musculos, sanguinem spiritus animalest reliqua organa, ita disposita, ut se solis absque ulla

cogitatione onmes motus, quos in Brutis observamus, ciere pollini: Quod in convulsionibus cernitur, cum mente invita machinamentum corporis vehementius saepe ac magis diversis modis bium se movet, quam ope voluntati.

Ieat moveri.

Flos equidem concedimus animalium corpora organa eis miro artificio composita multat': n is fieri ad quae non attendimus. Alia , si, tum a nobis, tum etiam a Brutis fiunt, quae attentionem dc perceptionem arginini,de quibus poliea. 13. Rationum omnium quae bestias cogitatione

distitutas esse pei suadent, Cartesii judicio, Praecipua est, quod quamvis inter illas una aliis ejusdem speciei sint persectiores, non secus quam inter limiaines, ut videre licet iniquis . nibus, quorum aliqui caeteris multo felicius quod

docentur addistunt: quamvis omnes periaci- e nobis impetus suos naturalis, ut has metuS,

mςm Mimilia, 'oce vel aliis corporis moliabus significent, nunquam hactenus erit obser- Fatular ulluna Brutum animal eo persectioiais evenisse, ut vera loquela uteretur, hoc est, ut aliquid via voce, vel nutibus indicaret, quod adlatam cogitationem pollet reserri. Maec enim loquela unicula est cogitationis incorpore latentis signum certums atque ipsa utuntur Omnes homines, etiam quam maxime stupidi A mente

apti, d lingua vocisque org.inis de tituti. Vellai, quamiis ibi Pi loquvla iroprie dicta

Bruti l Ion Concedatus' ait tameniunt, qua sensima perceptionem iis indultam probant.

26쪽

De Animalibus in oenere.

. Si Bruta sentiunt, percipiunt, hoc est Cogitent, non secus ac homines, habebunt pariter sibi adnexas Animas in corpore distinctas adeoque immortales quod nullo modo verili

mile est, cum eorum nonnulla v. g. vermas, ostre

u Jon .r, exilia illa antimalia Microstorio

nuper electa, adeo impersecta sint, ut nemo iis perceptionem memoriam nedum immortali tatem libenter concesserit. Res . Quid de Brutorum antinabus fiat postquam a corporibus separantur, an maneant, an pereant in nihilum abeant, nobis non constat. Quidni vero durent de in nova corpora stiinsinuent PCOncedemus tamen operationes illas quas in Brutis miramur omnes ab ipsi non proficisti: aguntur enim potius quam agunt; nec ipsa Dorimini sunt intelligentia illius quam in actionibus suis ostendunt; sed a Divina sapientia diriguntur ad fines quos ipsa sibi non proponunt, quo

les passive se habentes ad motus illos: instinctus naturales, ab Autore naturae sibi impressios Si enim Bruta autores essent sitarum actionum, eaque efficerent innatae stientiae vi, absque ulla deliberatione aut consultatione, quae ab illis effecta videmus sequeretur plane ea non dico ratione praedita esse, sed intellectu ratione humana multo praestantiore dc perfectiore. quitur jam ut rationes eas proseiam, quibus inductus a sententia illa, quae Bruta omni sensit& perceptione multat, alienus sum. Primo, Multa Brutorum actiones, ea sensito perceptione quadam donata esse convincunt.

Quorsum inquit D.Murus in Epist.ad artestin

v a illa

27쪽

De Antisabbus in genere.

illa attentio est de auscultatio in avibus cantatoriis, quam prae se serunt, si nullus in ipsis sensus, nec animadversi, unde illa vulpium canumque sagacitasse Qui fit ut minae verba ferocientes cohibeant bellum Canis famelicus chm thrtim quid abstulit, cur quasi facti conscius clam se surripit, ac meticulose& dissidenter incedens, nemini occursanti gratulatur, sed averse pronoque rostro suam ad distans pergit viaan, ruspiciose cautus ne ob patratum stelus poenas luat Quoiriodo ista feri possunt, sine interna facti conscienti, Et in secunda Epist Annon Canes brevibus latratibus cibum pius ad mensam mendicanes imo vero aliquando Domini cubitum pede , qua possitnt cunareTerentia tangentes, quasi si oblitum, blando

hoc eum signo commonefaciunt.

Nec pigebit, quamvis prolixa satis, quae Doctissimus vir B Faber L nceus in Exposit. Animal.

Novaei. Janiae, C. De tertia Animalium profert, huc transeribere. Caeci ostiatim mendicantes Romae Sc alibi, Cane plerunq; mediocris

magnitudinis catenula ferreae alligato utuntur.

Hic ipsis viarum dux hic diluculo eos ad varia urbis loca educit,&ospites vesperi domum reducit hic fidissimus tota ipsis die socius assidet,& l , co etiam lutus, ubi parumper exspatiatus uerit, lange tamen haud discedit, ad minimana heri sui vocem recurrit, collum absque ullo renisu catenae aptandae subjicit, Chilater medias populos, Urbis turbas, longissime ab aedibus etiam dissitus, redham viam sine ullo diverticu lo absque ullo inis eam aliquam praecipitandi magistri sui metu domum pergit, stac pensum laboris sui Aiurni panem nempe mucidum d

quam gelidam libero accipit c quod mireris

amplius,

28쪽

De Animalibus in genere.

amplius, ad quaecunque etiam longissime distantia, maliquot milliaribus ab urbe remota, ut est S. Pauli Basilica in Via Ostiens, loca eos cieducit. Ubi enim Caecus a sita in qua habitat platea remotior paululum ad bivium vel trivium iliquod devenerit, aurium iudicio, quo maxime caeci pollent sive hoc ex sontium aquae cujusdam lapsu, sive fabrorum et artificum strepitu collegerit, se tali quodam loco constitutum esse: si ad S. Petri aut Pauli aut Joannis Lateranensis Basilicas, qua pluribus pas situm millibus, Win triangulo quodammodo locata a se invicem absunt, properare desideret, absque eo quod ullum mortalium quo loco sit interroget, loro sit canem semel tantiim, vel hac, vel illac & Ecclesias dictas versus dirigit, tum securus ad harum aliquam , quam ipse in animo habet, perducitur, vesperique salvus sine

ullo diverticulo reducitur.

Quod si in longissimo quodam vico sex septemve caecus domos haheat quas bis Frve in

septimana eleemosynam postulaturus, ibique precationes dicturus suas adire si s litus ubi ad hujusmodi platearum aliquam, quas optime Canis cognoscit, pervenerit, nisi singula d jam sibi notissimas aedes prius omnes accesserit, Xea minime discedit. Ubi autem precatiunCulam iam Mendicus inceperit, decumbit interea Canis, quietumque sessus capit, quando uutimam precationum voculam prolatam audivit, confestim sine ullo magistri monitu nutuve ir-git, ad alias consuetas aedes gressum diri-Vidi prosecto non sine maxima animi mei jucunditate, simulet stupore, dum caeco antanti stipem petenti nummulus ex superiori domus parte ante pedes projiceretur, industrium

29쪽

De Animabbus in genere.

adeo ipsius Canem stiisse, tu illum quaesive ris , ore e terra sublatum arreptumque in ipsam

heri sui capsulam seu pyxidem reposuerit: uisorte fortuna eundem non protinus et erisset, Baculo ab ero suo monitum, Comminan tibus verbis adactum. ut omni adhibita diligentia nuInmum indagaret. Si vero panis ex sene

stris dejectus suisset, Canis hic, famelicus licet, Tilii eum Domino si prius porrexisset, 4 ab eo portiunculam accepisset, eundem minime

Solebat ardes meas amicus frequentei invisere, qui cam ingentem ex Molos ruin sei genere Canem secum duceret, ipsique ego ad superiores aedium partes aditum praecludi uisissem, Penderet autem prope ostium inserius mearum taedium pes Capreoli suniculo alligatus, quo Campanulam adventantes Sc intrare cupientes pul- iare docebantur, idque a Domino Iu jam - prus factitatum, Canis conspexisset ubi ad misti, hero invitus exclusus suit paulo post in- tinnabulo pulsat puer destendit M praeter Ca- nem neminem sendit, qui pedibu suis capreoli pede arrepto, intromitti gestiens hominis instar funiculum attraxerat; nec id semel tan- tiim, sed iteratis vicibus alia die tentavit nobis omnibus conspicientibus, ridentibus,ru bestiar

ingenium admirantibus.

Hic ipse Canis cum in ollam praegrandem unguine illitam ingendi causa caput immisissset,

nec revocare posset, ubi diu multumque tu status sed frustra, it ne vas illud figulinum rumperetur, leniter tractast et tandem impatientia fractus, maximo cum impetu terrae impegit,

in fruita comminuit, ii se mox molestia liberavit. Cassians

30쪽

De Animalibus in genere

Casiamu Puteus Lynceus S. Stepham Eques mann Florentia non semel se vidisse amrmavit quendam Serentu Mediceae familiae Principem Canem alui1se qui ad nutum heri sui imperium omne reciperet, menia continue inserviret, orbes apportaret, patina reportat et, ire arrepto argenteo disto, in quo Calicem vitreum vino repletum stantem gerebat, ita affabre Domino suo porrigeret, ut ne tantillum vini emanderet, cui equum conscendenti fideliter stapedem infixis dentibus arctissime firmaret. Doceri praeterea Canes possunt, ut arrepta ore pecunia ad macellum properent, Ma noto sibi lanione carnes, vel a caupone etiam vinum emant domumque reportent Remiperditam omni diligentia requirant, invehiant, ad numeros saltent In rota versatili ambulantes, vel trusilem molam agant; vel carnes in veru ad ignem volvant. Hactenus Faber. Praeterea Canis Domini anteambulo in via, ad eum tibinde re e stat , ne sorte e conspectu amittat, quem si vicierit, alacris denu progreditur sin minus; non procedit ulterius, at nec

fibsistit . sed quanta potest festinatione recurrit, Dominum indagat Concipi quidem potest quonaodo motus heri versus aliquam partem diret tus, eodem impellat Canis machinam civerum absentia Domitii, cum sit nihil, nullam potest hahere vini, nullum influxum Verum responderi potest bideam laeri in memoria poLst excitare illum motum. Instabimus ergo in alia actione cujus non ita facile est rationem

reddere.

Cum idem anteambulo ad viae divortium venerit, di incertus sit quam semitam Dominus capiet, stibsistit ibidem, expectans donec vide

rit, quorsum ille gradum dirige ; ne si ipse

diversam

SEARCH

MENU NAVIGATION