장음표시 사용
611쪽
xi Jsq villaticum quaestum homini rustiςO no aspernandum facere. Romani pro-ςς res piscinas in villis magnis impensis, nonnunqvoluptatem in agno faculta-
xxi di spendio in sti tue r u n t, v t de Horten Hircii ac Luculli piscinis sumptuosis scribit Varro. M. Cato cum Luculli tute: la suscepisset e piscinis quadraginta mil-
libus sestert ijs vendidit pisceS. Comme' a. . - morat idem Varro piscinarum duo gene xa, dulcium & selsarum , alterum apud g ης μ' plebem & sine fructu, ubi lymphae pisci nis villaticis aquas ministrant: alterum maritimarum, ubi Neptunus simul &a- qua & pisces suppeditat. Exempla decla rant Hortensis piscinas magno sumptu instructas ad Baulos oculos magis quam marsupium aluisse. Optimum autem Pi- .scinarum vivariorumq; situm censent,q Vel e mari, Ut Lucullus et maritima aquas- ηδ μ reciproce fluente immitteret in pis .inas,' 'molem perfodit,eaq; opera Neptuno in piscatu no cedere se existimabat: Vel si e fluuio riuulo ue aliquo subinde & aquam& pisces recipere possit, tuiq; vel inundatione vel cataractis emiss4 vetere undano sinat intra coseptum semper c Oputrescere aut incalescere sed identide &aquas
612쪽
renovet& piscium noua seminaria adducat. Proximae bonitatis sunt quae venis latentibus implentur atque es fluunt,ves
deductis elicibus ac syphonibus lapideis
aut ligneis alueis aquam exonerant. In hoc enim & tubi aquarij aggeribus inclusi parantur ut aqua quoties licet retinere atque transmittere, ac per incilia prata quoque irrigare liceat,quales apud Vsi petes,4 enchiros, Bructeros,&aliis pluribus locis magno fructu fieri videmus. Idcirco vivaria, Vt vocant, ad aquam riuaria μ retinenda dispensandamque aggeribus,stium. molibus,ac chomatis includutur,ut ob
lectu crepedinum aquarum exundantium atrocitas inuales eris reprimatur.
. Postremus piscinarum Vim est paludum . vel stagnorum, S ς rum quae ex plusa colteistitiaque stagnat aqua. Hae piscin etsi deteriores proptςr perpetuam turbi dam atque putridam plerunque aquam: . tamen ubi no datur aliarum usius, hie minime negligendus. Nam etsit harpiscintulendis piscibus non sunt ita idoneae, possunt tamen ad hanc rem quoque alicubi utilitatem aliquam praebere. Imprimis autem necessariae ad villae commoditates,nimirum iumentis pecoribusque a- , quan-
613쪽
quandis,an seribus,anatibusque & aqua tilibus alendis,ad lauandum, aliosq; necessarios usus. Quod si occasio detur, iuxta mare aut sumen semper influente sinu, sic fiant,ut claudi vel cataractis vel aliis obicibus aqua, si opus sit,emitti, & pisces inclusi retineri possint, ut de aliis piscinis diximus,&si quando cataractae aut tubi emittendis aquis aperiuntur, ut ad os tubi cancelli sint supra aquam eminentes, qui fugam piscium impediant. Aditum si loci natura patitur,omni lateri piscinae dari conuenit : facilius enim vetus submouetur unda,ctim quacunq; parte urget fluctus per aduersam pateat exitus. Hos autem meatus fieri oportet perimam consepti partem,si loci situs patiatur, ut in solo pistinae posita libella septepedibus sublimius esse maris aequor aut flumen ostendat . Nam piscibus si gni haec in altitudinem gurgitis mensiura abunnde satis esse existimat Columella,attamen dubium non est quin quanto magis imo mari venit unda, tanto sit
frigidior qd est aptissimu pistibus. Sin
autem locus,vbi vivarium costituere volumus, pari libra cu maris equore aut flu
614쪽
na,&infra duos lumma parte cunicii lis i tui deducantur , curandumque ut quam largissime veniant. Quoniam modus ille aquae iacentis infra libram maris non aliter exprimitur quam si maior recentis factivis incesserit. Piscina aut in ea parte littoris quae pro quo recessu nunquam destituitur, satis est si in duos pedes deprimatur. Piscinarum vi uariorumque crepedines, si sic serat locus,consitas
dumetis, stirpibusq; e ge couenit,aut spetcus latebraeque fabricandae,aut ripis ex- cauari ut sint reptacula refugientium solis ardorem. Praebent etiam excavatarum arbor u trunci, &racdices terrς exes aegratissima piscib. latibula. Si laxitasPmittate litore scopulos,qui herbis&alga vestiantur,no esset alienum per stagni spatia disponere,& quasi faciem quandam maris repsentare , Ut pisces clausi u minime custodiam sentiant. In Morinis sicut&alijs pluribus locis e stagnanti b. aquis &pluuia col testis,in solitudinibus & myricarum campis vivaria piscium reperiuntur amplissima. Plurimis locis in Germania inferiore vivaria piscium,quae insu-entes rivo, habent,quorum aquas excluderg
615쪽
dere possunt, sic constituunt,ut vel cincta vel interfecta sint fossis profundioribus,quib. pisces aestiuo tepore contineant& tum reliquum q, est inter fossas obturato riui aditu&aqua influente cataractis aut tubis exclusa, frumentis aestiuis conseratur,quod solum a messe rursum cataractis apertis aqua repleatur. Hac ratione solum inundationis limo laetificatum fertile redditur hordeo aestiuisque frumcntis serendis. Porro uti in terreno
praecipit Poeta, sic&in aquatili negotio Non omnis seri omnia tellus, sed consi- Noabium derandum accuratri quid quaeq; serat ro gio quidque recuset. Romani in vivariis cmurenas,ostrea, lupos, mugilς , aurata a pisi, issuta S,&saxatiles atq; id genus piscium 'quq dulcibus aquis gaudent,alere consue V βψ fi Queruntmam qui salsis marinisque assue- η μει uerunt non ita piscinarum claustris constringi se patiuntur, possunt tamen ea genera Vivariis stagnisque arenosi littoris Ostream contineri. Ostrearum vivaria Sergium νιπή Oratam inuenisse in Baiano , uetate L. Sergius in Crassi oratoris ante Marsicum bellum rata. nec tam gulae causa si quaestus magna vc-dtigalia tali ex ingenio suo perciperet, cochleas vivarijs aluisse Fulvius Hirpinxis
616쪽
nus proditur. Porro alii aliis locis pisces gaudent. Lupi pisces in Tiberi amne in
ter duos pontes meliores, rombos Rauennae, murenas in Sicilia,Elopcn Rho di: ira fluuij,paludes, stagna& maria di uersis locis alios melius alunt pisces. Quare, ut ad vivaria, unde digressi,reuer tamur,& his non omnibus locis omnes pisces con uen i re rerum experientia do- a rises centur. Si quidem sunt saxatiles,qui saxo P cei sis arenosisque locis delectantur, quales sunt apud nos funduli, capitones, variis quos in Italia Carpiones appellant, gObij,perce, mustellae, cancri,barbati,mugiles: Alis melius proueniunt coenosis paluminosis tu dinosisque, limo lutescere gaudetes, quacis gauden tes sunt anguillae,t incae, meruli,βαὶ ροι respisti. quos nostri carpos Vocant, prasini, prima da&da squillus, coeno se abdunt sicut an guillae. Alii virisque ut sunt luctus, tu pus perca,carpi, pressus vel prasim is, & ble chus,item mona vel mullus, thymalus. Putantur saxatiles, maxime funduli procreari fimo ouillo cratibus tecto inque riuum profluentem misso, maxime loco petricoso aut salebroso. Lupum quem bro schetum vocant, Graeci labracem,cito ardolescere sicut &carpus intra triennium
617쪽
xi E. aio. DE RE RUSTICA. 3οῖ in iustam magnitudinem excrescit. Quare in vivariis,qua 'neque mari neque fluuio repIentur,triennio aut quadriennio, veteribus captis piscibus, seminaria sufficere consuetum.Seminaria maxime hisse regionibus carporum usurpamus.Ha- Seminariabere conuenit loculatas piscinas, hoc est riuarinu. paruas vel etiam arculatas, quibus pisces quotidiano usui accommodatos serua
'us, unde quoties libet ex tempore & Locutitὰ in promptu desumere liceat. Haec ha-Ascit . Mi quae de mea prosessione vobis proferrem . Tu Μelissee de tuo quoque aliquid iri depromas apiario ac melissone. M ELISS. Ne nostra de pastionibus rusticis commentatio mutila sit membro longe utilissimo,&cilius usus om nibus locis etiam incultis & in solitudinibus haberi Potest, apum cura velut coronidem huic nostrae disputationi adijcere operq precium fuerit . Siquidem homini rustico ex huius pastionis studio non cotem nendum vectigal prouenit citraq; sumptum etiam pauperculi qui amplis agris desti tuuntur, ex hoc studio quaestum facere possunt.Merula Varrone narrat quotannis quinis millibus pondo mellis alvearia locasse et et in Hispania e parua villa
618쪽
lia sestertia ex melle recipi solitu. Huius enim in lecti pastio non opere sis lum,quo nobis dulcissimum & saluberrimum succum colligit exhibetque, verum etiam exemplo industriae humano generi utilis,ita ut praeter caetera animalia omnia in usum hominum hoc tam munificum&sapientissimum animalculum 1 crea tore Opt. Max.concessium,e quo simul&fructum operis percipiamus, & ad laborem industriamque excitemur,denique liberalissimi creatoris benignitatem in
hac creatura contemplemur. Laborem illae tolerant,opera conficiunt mira dextetritate, politia Rei p. obseruant humanae optime institute assimilem, Regi parent πολυυρανίαν tanqua inutilem fugi ut, monarchiam amat,functioni ac labori quaeque suo im cumbunt. Vnde sapientissimi quiq; Rerum p. institutores apum exempla&in Regibus crea dis,officiis distribuendis, sontibusq; puniendis imitati sunt. Varro Musarum volucres appellauit a pes. Vergil. admiranda leuiu spectacula rerum verissime elegantissimeque canit,Apum Rempub. reῖias, satellitia,prae toria
619쪽
LIM IIII. DE RE RUSTICA. 3o toria urbes,leges,mores, pugnas,expeditiones sic depingens, ut vel una hac pictura admirandas ingenii dotes declarauerit, prorsus esse apibus partem diuinae Aspim distimentis,& haustus aethereos existimans, hau j x quod tam prope ad humanam mentem
accedant, immo eam etiam superent. Tata earum circa regem obedientia: Praeterea regem non sic deg pius 2 ingens Lydia , nec populi Parthorum , aut Medus
Obseruant. rege incolumi mens omnibus una. Ille operum custos,illum admirantur et omnes
Circumstant fremitu denso , stipantque Ist
Et saepe attollunt humeris' corpora bello,objciunt. Amisio rapere fidem,constructaque mella. Diripaere ipsa ct crates soluere fauorum. Rege prehenso totum agmen tenetur, ainisso dilabitur, migrantq; adalias: Esse utique sine rege non p0ssunt,α ναλ-gientes,sicut et πολυκθ ροιν αν. Defuncto rege moeret plebs ignavo dolore,non amplius cibos convehunt, non procedunt, tantu tristi murmure circa corpus eius glomerant .Magna Psecto in hoc insecto
620쪽
Vrbis habent, magnisque agitaui sub legi
Et patrianisela certosque nouere tenates, Venturaeque bemrs memores Messate tib
Experiuntur,σin medium quaesita reponunt. Regias monarchiae in una parte aluei. extruunt amplas& magnificas,separatas ab alijs,tuberculo eminentes,quod si exprimatur, non gignuntur soboles. Om nes ut in exercitu Vivunt, atque alternis dormiunt,& opus faciunt pariter,& colonias mittunt. Hique duces,inquit Varro,conficiunt quaedam ad vocem ut imitatione tubae,tum id faciunt cum inter se signa pacis & belli habeant: statio in terdiu ad portas more castrorum, noctu quietan matutinum, donec una excitet omnes bombo,ad quem mox prouolant, quod Poeta eleganter expressit: Omnibus Ma quies , operum labor omnibus idem Mane ruunt portis , πη Μήm mora , rus eodem.