Rei rusticae libri quatuor, vniuersam rusticam disciplinam complectentes, vnà cum appendice oraculorum rusticorum Coronidis vice adiecta. Item, De venatione, aucupio atque piscatione compendium, ... Auctore D.D. Conrado Heresbachio ..

721쪽

tur sera eiecta P cubili transitura. V t autem in maiorum serarum venationibus ij qui canes emissarios tenet latebras habeant, scenae construuntur quae e surculis ramisque arborum frondosis concinnantur topiario opere,in quibus & ii qui canes emissarios loris retinent serarum aduentum obseruantes latitant eas in retia impulsiiri. Fiunt hae scens tam in syl-uisquam in campis latis ante retia ijsque locis quibus serae sunt transiturae.Nimirum ut si ni etiam sis,quorum gratia saepe venatus instituitur, umbracula, veluti gynaecio heroinarum& quibus molestuper dumeta vagari utque in viridatibus scenis liberum cursus prospectum habere possint. In his construendis cautio

habenda ne frondes ramorum conuer

fae collocentur. Ex his enim sera sicile latebras insidiarum sentit atq; resilit. Ma gno hic silentio opus mam serae arrectis auribus acerrimi lunt auditus & staperui mero fallentes adstat scenis.Canes emisis arios demittere non oportet,neque cla morem ciere antequam fera scenam traLierit ad retia tendens. Nonnunquam se ra ad retia Pueniens retrocedit in occur-

722쪽

onNP ADn An, ns Asum pertequentium , quare armatos esse oportet. HALI. Quaenam tempora venationi & indagandis seris accommodatiora existimantur' PHIL.Quando tu betis,non recusabo que experieti a docet, Tempora referre. Nam anni,diei,ac denique tem venationis. poris imprimis ratio habenda. Primum non couenit venatio, si tempes fas suerit aut pluuia. Haec enim impediunt quominus vestigia canes sentire possi rit, & pluvio tempore aures canum per dumeta et

stirpes cursantium aqua implentur. - inde anni tempus considerandum. Aestate quidem matutina maxime couenitve natio neq; Vltra meridiem producenea

quod sol vestigia discutit. Australis tempestas deterior, quae humiditate cliisun

dit odores,sicut & imbres & rores Contra septentrionalis si serena,contrahites conseruat. I Una quoq; halitum extenuat praesertim plena. Et lepores ad Itinam lusitantes, vestigia confundunt & ince ta reddunt, maxime si vulpes trasierint.

Vespera alioqui verni tem poris & leporibus retibus interci piendis & ceruis libidinantibus figendis cum primis conue Dics.Circa meridiem hyeme institui potest,& quoniam sole surgente resoluitur

frigus

723쪽

HERE UTICE. 3 sfrigus quod δ vestigia reddit minus o- V stigioradorata,Xenophon negat hyernem absq; ni niuib. vestigabilem,& Borea sate si ninga vestigia diutius remanere,cotra Notho spirante citius resolui in nive. Nix quoque si continua decidens terram operiat, ventusque vehementior nivem conuoluens vestigia operit.Quare matutina

vestigia certiora prςbet,si a media nocte niuis pluuia intermittatur. Hybernς noctes quia prolixiores vestigia praebent i5giora. Aestate contra fit .Ros quoque superincumbens de pruina odoratum impediunt. Ver propter anni temperiem certiorem praebet vestigatum, nisi quod terra ubi sores emittit odores confundit. Aestatis seruor halitus terrae abolet Ut canes tum minus odorent quod tempora resolutiora sint. Autumno vestigia sunt pura, tum enim fruges terrae sublatae & fyluestria situ flavescunt. Hverne igit&aestate vestigia pleruq; recta sunt. Vere aut costis a praesertim leporti, quod . 'animal cum alioqui sit sociale,tu hoc tepore maxi me lastiuit, societate exultans huc illucque sertur,& vestigia turbat. Vestigia serarum varia sunt. Nam alia sunt soleata, alia oderata,alia cubiliaria,

724쪽

rilia curricularia.In locis glabris odor fugax & exi lis est,& canum sagacitati se pei inponit, sicut& in puluere squalore que obsitis. Cum alioqui solis ardor in uniuersum omnem statim humorem in quo vestigii odor haeret absum Cresolet. Contra in locis herbidis & vepretibus doratiora sunt vestigia,quod no tantum pedum, sed crurum & corporis afflicta vestigiaria semita odorata remanet. In locis vero opacis odor minus fugere s

let. Subolendis cubilibus diutius ini noratur canis quam Vestigi js. Et sy luosa loca,ut diximus, magis redolent quam pla, na. Vertim quia varia est& non eadem serarum Venandarum ratio, partiendaee

runt operae & singuli veluti symbolum

venatorium adserant. Tu autem Lage, quoniam lepus es, pulpamentum quaer

re opus non est,de tui nominis seris gentilitioque nomine disseras, alii de aliis. LAG. Recipio quidem ea conditione, ut vos de caeteris nobis symbolum adsera reporis v tis. Lepus adeo gratiosum est animal, ut natus. siue vestigetur, siue inueniatur, seu cu rat,aut capiatur, sena per delectet,idq; sivi

725쪽

ni me nocere potest. Pernicitate super om nes seras adeo praestat, ut ad velocitatem natura factus sit & copositus, si qui dem nullo persequentes alit atque exul- tat,gradientem nullum videre contigit, 'sed progrediendo quasi volitare putatur propter excellentem illius agilitatem. Quapropter natura etiam priores 'edes posterioribus breuiores, caudam q; breuem atque impeditam concessit. Nam sicuti leoni cauda ad excita das vires adminiculo esse creditur, ita lepori aures quasi vexilla virium & ad cursum incitamenta praebere. Fugiens eas deorsit in retorquet alterutram interdum flectes,

eaque velut claua Utitur, cursum non v-

num nec rectum tenet, sed huc illucque se versat& canes fallit ,meque vero vires suas prorsus semel effundit, sed impetum

sequentis obseruat, canesque anteuertens

viribus moderatur. Quod si canes velo citate pollere sentit, reuocatis virib. qua maxime potest cursum intendit, dum e conspectu seratur. Cum autem longius praecesserit, saepe in aliquem tumulum ascendit inque posteriores pedes erigens insectatium certamen prospicit. Loca amat ubi natus & educatus. Palustres po-

726쪽

' strem sint velocitatis. Montarii non taVeloces quam campestres,& qui in planicie degunt lepores,& sicut facile sursum feruntur, quod posteriores longiores habeant pedes, ita deorsum difficilius de currunt. Ante,quam subeat,vestigiatur. χ bare solet, vel si nix vestigia AEde repos It Πυμ . saltu confundit t. Animal hoc ita sta' re pri*ti- eundum vi super elare putetur , diali O s μέ um quidem foetum parere,alium partu muclio. rire,alium in utero pilis vestitum,alium implumem,alium inchoato ser re partu.

Foetus suos pluribus locis dispergit,

rapinis tutiores sint tam venatorum quai vulpium . Traditur & sexum commutare. Procumbere solet si frigus fuerit, in apricis,sqstus in Vmbrosis, si ver & autumnus in temperatis locis. Circa Martium & Aprilem iam tepescente terra tu maxime generandi causa sociantur. L pores in terra proscissa & sulcorum late bris plerunque decumbere solent,& vno reperto certum est non procul alium abesse. Procumbit foemen ilibus subiiciens,cruribus prioribus ut plurimum iunctis atque porrectis, mento anterio xibus subn i xo,auribus super utroque humero demissis. Villos habet impenetra biles,

727쪽

sis vigilat, apertis & inconniventibus dormit, oculis immotis,nares dormitas crebro motitat,vigilans minus. Pupillas habet exporrectas,palpebras precisas, quae pupillis tegumenta non praebent.

Quapropter hebes visus est praesertim si

a fronte occurratur, altrinsecus acutior.

Somno plurimum deditus quae res ad videndum prodesse putatur nihil. Et velocitas aciem obtundit, quolibet enim o eulatus intendit facilius, quam quid sibi prouiderit. Et cum his canum quoque terrores prouidentiam adimunt,cum sugientem prosequuntur, quo fit ut irruens improuidus sepe in retia praecipite tur. Loca ubi nutritus amat. De di recto raro vincitur a canibus celeritate sed ex obliquo potius. Cum terra pullulat rura magis quam iuga petit, ubique subsistit, ubi inuestigatus, praeterquam si noctu exterritus, tum enim subtrepidat. Si canes praesenserit, subsistit & residens seipsum erigit, & canum atque hominum clamorem strepitumue captat atque inde deflectit. Interdum etiam nullo strepitu solo vano metu perculsus, ultro citroque pauidus sertur,

et fi

728쪽

ot si apertis locis excussus logissi me pro currit. In opacis non ita longe fugit. Si quid usquam vel in aqua eminet,huc admirabundus properat, vel si cespes extet ad hunc recumbere solet, longi uscule vagatur hybernis noctibus id quod i inpressa vestigia declarant. In insulis & ijslocis ubi vulpes non sunt, frequentiores reperiuntur.Nam eorum insidiis Ze agitatione tam ipsi quam catuli capiuntur. Venator leporis vestigia captat ex agris superne subducendo canes,& qui ad culta non fugiunt, prata, saltus, fluenta, lapidosa, sylvosaq; petunt. Vbi inuenti gitantur nunc Viam flemini, nunc aqua

tranant, nunc latebras petunt. Aliquo ties cauernas subeunt etiam accipitres aues rapaces metuentes, ab his enim quo ties colles aut aperta loca transcurrunt, . rapiuntur, praesertim minores. In cum sum.adacto lepore clamorem non tollit venator,ne canes vestigia amittant. Qui

omnia loca pererrant, hi subterfugiorudiuerticulis plus negocii faec sunt per

compendiosa viarum, per aduersa atque

plana, Nin us per decliuia. Canes signis cant leporem in propinquo esse si cauda sepius molitent & accuratius vestigiis, inlise

729쪽

inhaereant huc illucq; se vertentes subsi- stentesq; eodem si pe reuersi,iterum alio atque alio se sectentes singula rimantur

donec tande quasi syllogi imo colligant, Cane, to aut huc diuertisse aut illuc, si neQue bacri his in re neque illac, necesse igitur quod istac diri aiu viuuuerterit. Acclamationes Vsurpant IO ca' iudines,ευυε canes.belle canes. Tandem ubi re- .

pertus lepus canes vocem edere solet. Ra .r O nt Equὶm aut tecta vestigia aut acu bili expulsa sera,generos canes Vocem edere solent. Inde ex insidiis & per stationes, maxime autem qui, sera procurrere consileuit,canes emissarii obiiciuntur. Si . capiatur, leporarius de sensis r alios canes Leporarim re pellit, captum madseruans tuetur a di defensor. laceratione aliorum canum talisper,donec Venatores excipiant. Nonnulli assue saeti ut ipsi ad venatorem deserant. Desen rem mordacem esse oportet & quei alij canes metuant. Quare cedere hunc aut obiurgare, si quando aliis cibum praeripiat eosque mordicus repellat. Ca- Relibis Mipiuntur lepores & retibus ac laquζi , sed piendi opolioc illiberalius habetur. Retium Vsus talis

necessarius in sylvis & frutetis atque locis cursibus canum parum idoneis.Retia , noctu magis conueniunt ijs locis ubi certa sunt

730쪽

oqNΡ ADD HAP mn Aori ta sunt cubilia, aut ubi fruges nouae e terra primum pullulant, eas enim maxime

appetunt solentq; vesperi sole occidente prodire ad pastu, huc retia col locare so lent,& vento secundo,si fieri potest Retia palis furcatis leniter criguntur ita ut

irrupente sera protinus concidant.Quare necesse aliquem assidere,qui dum fera in retia illabitur, mox accurrenS retin at,alioqui se explicans elabitur. Retibus positis qui venaticos ac vestigatores in nes ducunt,dumeta locaq; cubicularia leporum excutiunt,aut si in segetum herbis pascitur, inde expellitur, & ad ipsa retia adigitur. Laqueis capitur si certas habet semitas,vel per sepes vel per frumen

ta,huc laquei constituunt,quos ubi trasse miserit comprehendetur. Sed cauere oportet ne suboleat. Porro cum testate plurimum in segetib. latitent consueuerunte segetibus ad retia com pelli parato sunt culo ad latitudinem loci oblogo cui plumae ac tintinabula alligata sunt, funiculum ab utraque parte segetum venatores procedentes trahunt, quo tradi o ti ni inabula sonum edunt & pennae vibrantur,

his perterritus lepus E segetibus in retia ad extremitatem segetum disposita impellitur -