장음표시 사용
441쪽
NARRArro , ERTI A. II tulerant omnium ingressitum ad dictam
ivitate, quae abest a celebri civitate Te mixtan,tribus,aut quatuor leucis & in ea erami renui multi, qui, aut civitatem tueri, audi tem subire constituerant Quum eo permissem, milites suo ordine collocassem, tuo descendi, peditibus quibusdam colitantibus, deveni ad aggerem quendana, rem extruxerant, post quem latebat maxi-ia hostium copia et cum coepimus oppoaare agrem, quia pixidibus4 balistis uten sillis damnum maxim uim inferebant, eum seruere, M Hispani ingressi sunt aquas, delterius progessi terram invenere,& dimidiae prae intervallo, quo cum eis pugnavimus, cupavimus potiorem portionem civitatis, hostes retrocedentes ascenderunt suas ca-oas, nobiscuti certarunt, oinec nox su-er venit, & reliqui quae rebant pacem, Mali iropterea a pugna non dessistebant, toties
anuerunt paci,nunquam tamen eam eXecu-
oni, demandarunt, donec fuerimus ab ipsi, ideo id faciebant. Prinno, ut interea: mporis exportaret, bona&deinde moramiterponerent, qua in subsidium illis advenirentIncolae a Mesico, emixtitan Eoie interfecerunt duos Hispanos, qui preda ratia ab alijs sejuncti proficiscebantur,maerunt in tanta angustia, ut nusquaria au-ilium afferri potuerit. Et sub vesperam 'gitarunt hostes, quomodo essicere pos- nt, quod utiqnam a sua civitate vivi xire possemus, .congregana magna eo am multitudine constituerim nos aggredi
442쪽
ea parte, qua ingressi eramus, cum e vrvientes vidimus, admodum admirati fui eorum strenuitatem,& velocitatem,quas pse ferebant,& sex equites &ego,qui paratis res reliquis eramus, in eos irruimus, illi Maequorum strepitu perculsi, terga verterun
sic eos fuimus insecuti extra civitat plures interficiendo, quamvis fuerimur imaximo periculo quia cum tam acriter ngnarent, multi ex illis ausi sunt equites Cpectare suis ensibus, parmis, cum inimus mixti illis, diu fueramus eos insecutequus quo ego insidebam fessus cecidit,
cum me peditem hostes conspexissent,ali pcontra se moverunt. EM autem lancea istueri coepi, Indus e ascaltecas quem optime cognoscebam cum me periculo inclusum,& in eo discrimine videret,ut opem serret advolavit,in ipse cum familiari meo, quadvenit, ereximus equum, eo instanti advenere Hispani, aufugerunt, & ego unici equitibus,cum essemus tesst,reversi fruimus it civitate,& quamvis nox appropinquaret, Aquieti nos dare deberemus, sussi quod omne potes elati,quibus transibat aqua obstruerentur Iapidibus, caespitibus qui aderant, ut equites possent civitate ingrediri egredi sine labore aut periculo, &inde non discessid nec illa mala itinera optime fuissent refecta,&maximo ordine excubiarum eam noctem
sequenti die cum omnes incolaeso exic Τe mixtitan cognoscerent me esse incivi' late Sichimilco decrevere nos terra Glacu modo
443쪽
NARRATIO ERY A. rymodo aliquo circundare, cogitabant enim
nos non poste evadere. Et ipse ascendi tui rim idolis eorum dicatam, ut conspicerem, quo ordine progrederentur inde nos aggredi possent,u emedium quantum deceret apponerem, & cum ortinia praeparassem , adventavit maxima canoarurn copia, quae asce debant ad bis mille,quibus vehebantur ultradu 'decim millia honainum, terra vero procidebat tanta multitudo hominum, ut plani- clam omnem operirent, duces eorum qiii praeibant habebant in imanibus enses ex nostiis,' elamando eorum provincias, videlicit exico exico, et e mixtita Te mixtitan, proferentes in nos urgia multa, minaban- ω velle nos interficere eisdem ensibus,quos nobis abstuletant in civitate emixtitan, de euri jam deesaratiam, iter locum quilibet presectus obtinere deberet, muta continentem versus erant maxit nae hosti una o
Ilia, eos aggressus sum equitibus viginti,&ndis quingentis e Talcalte cat,is divistinus nos in partes tes, eis iniunxi quod postquam congresti essent,pedem referrent ad ra- Ices unius montis,qti per rnedi leticae spa-cium aberat, quia pari formiter ibi constite tant iniit ex hostibus. Et ita divisae, quae libet tutina per se aggrella est hostes, chiliis profligatisi vulneratis, & mula is interfectis
retr cessimi is a radicerimoniis,& mandaviqii bus dan familiaribus meis peditibus qui
inihi serviverant,&qui erant agiles, ut expe strentur scandere nontem ab ea parte, ubi
asperior videretur,&ipse curia equitibus cir odis eumm
444쪽
cumdarem montem ubi locus erat planior eos ita interciperemus,4 sic evenit, quoniam cum conspexere Hispanos montenascendere, rati se tuto posse fugere, tergiverterunt Mobviarunt nobis, qui eramur
uindecim equites,in eos aggressi fuimus,4 similiter illi e Tascaltecal, ut brevis pacis ultra quingentos ex illis fuerint desiderati&reliqui omnes evasere,, aufugeruntannaontes. Reliqui sex equites, forte ortu iamgressi sunt latumri planum iter hostes vulnerando, per leucam4 dimidiam e Sichi milco offenderunt agmen hominum bellis gerorum,qui veniebant hostibus opem, lai ri, eosque profligarant, quosdam vulnera
runt, jam cum in unum convenissemus omisne circa decimam diei reversi sumus in civitatem Sichimilco, Mingressus inveni Hispanos multos desiderantes nostrum adventam,
ut scirent quid nobis successerat,is mihi exposuerunt se fuisse in maximo per culo constitutos. ipsos ultra etiam vires suas enixos ut hostes ejicerent, ex quibus maximam Interfecerant multitudinem, mihi elargiti sunt duos enses, quos nostri Indis abstulerant, dixere milites balistis utentes amplius nullas obtinere sagittasci nec pixidibus
utentes pulverem. Et dum sic essemus antequam equis descenderemus, advenit maximum hostium agmen, per amplam stratam 'iam maxima vociferatione, illico in eos irruimus, cum ab utroque viae stratae latere esset lacus, se in eum projecere, eo
pacto eos fudimus,& sic militibus conjunctis
445쪽
idmodum lassicivitatem fuimus ingressi, iniversam incendi jussi praeter hospitium
ibi moram trahebamus. Et sic fuimus tri-γus diebus in hac civitates nullo die fui-nus sine pugna. Postremo relicta civitategne consumpta, laestructa discessimus, erte erat spetiosa, in ea enim erant multae fomus aurres suis idolis dicatae ex lapidi us quadratis .Et ne sim prolixus, praetermito multa miranda,quae erant in ista civitate. Ea die qua discessi, exiv extra civitatem id quandam plateam, quae est in continenti, se est prope civitatem, qui locus est ubi incolae habent nundinas suas, ordinem poneram, ut decem equites primum obtinerent 1gmen decem medium. agmen peditum, &:go una cum alijs decem extremum agmen btinerem. Incolae vero h Sichimilco ubi nos progredi conspexere cogitante no eo- tum timore discedere, a tergo aggressi sunt magno clamore, decem equites una me tum aggressi fuimus eos, donec in aquas prosilire coegimus, adeo ut nos ultra non sint insecuti, Et eo pacto incoeptum iter prose-ruti fuimus, mora decima diei pervenimus ad civitatem Cujoacan, quae abest a Si alii milco duabus leucis, a civitatibus e- mixtitan, Culvacati, chilubuetco Iettapalata, uitagnaca, Mietqueque quae omnes uni sita in aquis, is istis nulla majori caecum dimidia intervallo abalia distat 'am habitatoribus vacuam comperimus, denea fuimus hospitati in domo Domini ip-ius, ibi fuimus eo die, quo eam ingressi Dd fuimus
446쪽
fairnus: sequenti: quia persectis ergantinis constitueram obsidere civitatem emixtitan,voltu prius videre situm hujus coitatis,4 ingressum egressumque 'uo in loco Hispani possent offendere,aut ostendi. Esequenti die qua pervenera assumptis quinqequitious duce tuis Peduabus, sic proyressus sum ad lacus littora, qui erat prope pelviam stratam, quae greditur civitatem Te mixti tam mvidimus tot canoas militiburefertas, ut pene infinitus earum esset numerus, devenimus ad aggerem, quem consti tuerant in ipsa strata via, pedites eum op pugnare coepere, 'uamvis fuerit acris oppugnatio, multum obstiterint, di vulner ruat decem Hispanos, eum tamen aggerem tandem Occuparunt, multos ex hostibus nec dederunt, quamvis balistis & pixidibus utentes remansissent sine pulvere sagittis. Et ex eo vidimus dictam viam stratam recto tramite aqua procedere ad civitatem Te mixtitan par leticam cum dimidia, eam cum Hla qua tendit ad civitatem Izta palapa refertas viris sine numero. Et considerato eo quod videre desiderabam, quoniam in hac civitate esse debebat prassidium exeouitibus&peditibus,collegi nostros, sic reversi sumus Comburendo domos, turres suorum id Iorum, sequeti die discessimus ab hac civitate ad civitatem acuba, quae abest duarum eucarum spatio,, pervenimus illuc decim die hora praeliando undequaque.
Hostes enim ex aqua prodibant appressuri Dclos, qui sarcinas nostras affereban --
447쪽
diniebant se deluses,m sic nos pacifice pro
ire permittebant. Et quia, ut di i mea tentia erat circumire omnem lacum, uterlustiarem melius cognoscerem situm iovinciη, ωetiar ut opem ferrem Indis inicis nostris, nolui moram trahere in civi-ites cuba. Et quum incolae eaemixtitatiuae est illi propinqua, extenditur enim tanam civitas, ut fere in continentem usque rotendatu civitatis acuba conspexereios ulterius pittared, animis re vere dc ma- ima alacritate repere aggredi sarcinas no-tras, di quum nos equites essemus optimo ,rdine constituti, & in planacie hostibus lamna multa absque nostro incommodo In-etebamus, dum modo huc, modo niuelutteremus, 'uum aliquando juvenes quilam familiares domestici mei me sequerentur, una vice ex illis duo non sunt sequuti, levenerunt eum in locum ubi ab hostibus rapti fuerunt. Quapropter rati fuimus,lio bim eos maxime animadversuros ut facere talent, qua ex re Deus est vestis doloris quem sustinui , tam quoniam erant Christicolae, quam,quoniam erant viri strenui, de hoc bello optime Majestati Vestrie inserviverant. Etesium exivissemus ab hac civitate, coepimus iter noctrum prosequi per alias colonias cir cum vicinas, mappropinquavimus multitudini in tunc ibi cognovi Indos captivos habuiss eos juvenes , Et ut mortem eorum vindicarem, quia hostes nos insequeb in-tur majori vociferatione Quam dici potest
rio viginti equitibus in insidiis me collocavi
448쪽
post domos quasdam.Et quum Indi videret reliquos decem equites cum sarcinis, istquam multitudinem praeire, sempereto squebantur per ter quod erat latum itan conspicerem,invocavi nomen Sancti Iacob .acriter in eo ui uimus, di antequam mdeducurent in fossas quae erant 'illis interfeceramus ultra centum, Me minacibus&strenui noluerunt ui r us persectui Et ea die ivimus dormitum ad civtate Coatilichan asstri madefacti, quonicumultum pluerat, jam hora erat tarda
eam habitatoribus vacuam comperimus, sequenti die incoepimus iter nostrum prose Npς ςςxt i do cum aliquo ex Indis qui nos vociferando aggrediebantur,is vimus dormitum ad coloniam quanda nomini
uotopeq;, eam inhabitatam invenimus Et alio die hora duodecima diei, devenimus ad civitatem culinan, quae subest Dominc Telaico, ubi ea nocte quievimus,4 fuimus optime ab Hispanis recepti, Haetati sunt maxime advetu nostro, quoniam post meum ab eis discessum, nil a nobis usque ad eum
diem,qupilluc devenimus,acceperant,quum
multas suspitiones habuissent in civitate, &habitatores eiusdem quotidie eis significabant incolas' exico, mixtitan contra eos arma moturos, dum ego loca illa perlu- Rraxem,s sic eo die constitutum fuit, Quod fit mirum,in quo Maiestas Vestra maximum adepta est commodum multis rationibus, quas postea leseremus.
449쪽
NARRATIO TERTIA. 423'Eo die potentissime Dinvictissime Domi-e,moxam trahebam in civitate Temixtitan,
binitio quando illuc perveni, ut in prima satione Majestati Vestrae significavi, quater in duobus aut tribus provinci; ad hoconstitutus, pro Majestate Vestra donauauaedam conficiebantur ad culturam, ii qui- ius essent laboratoresin alia conformia pariae, & ad unam illarum quae dicitur Chl-hanta misi duos Hispanos, disti provinciato subjacet incolis e Culva. in in alijs quae ubjiciebantur tempore, quo me oppugna ant in civitate emi Ititan, interfecerant:os Hispanos, qui morabantur in illis lo-:is,&depraedati sunt omnia quamn eis con- inebantur, quae erant magni momenti data loci comparatione, ab illis Hispanis, qui remansere in Chinant transactus fuit annus, antequam aliquid audiverim, quia quum omnes illae provinciae defecissent, ipsi aliquid intelligere a nobis non poterant, nec nos ex illis isti incolae e Chinanta significarunt quum essent M. V vasalli,&hostes incolis e Culva dictis Christicolis,
quae nullo pacto ab eorum provincia proficiscerentur, quia incolae e Culva nos plurimum oppugnarant, Marbitrabantur paucos aut nullos superesse, sic moram traxere dicti Hispani in ea provincia, alterum ex illis qui erat juvenis martialis eorum ducem constituerunt, interea temporis cum eisdem hostes eorum aggrediebatur,' pro majori parte ipseri incolae echinanta,victo
ria potiebantur. 4 Et quum divino auxilio Ddis aliquan-
450쪽
aliquantulum nos refecissemus, &victori aliqua potiri incepissemus contra hostesqinos pro tugaverant, ejecerant a civitas mixtitan incohe Chinanta significariit Hispanis illis eos audivisse Hispanos esset provincia epeaca si desiderarent ver cognoscere. ipsi destinarent duos Indo quam os iter essent facturi per multas hostileSprovincias, curarent tamen noctu proficisci, extra consueta itinera, donec pervenirent ad provinciam Tepeaca, unus er Hispanis, qui erat prudentior ad nos literaclestinavit tenoris subsequentis. Nobiles Domini,duas aut tres literas e 1tris Nobilitatibus exaravi, ignarus surran vobis redditae fuerint, nullum illarum re sponsum habui. Pari formiter dubito hanc ad manus vestra pervenire posse. Significo Nobilitatibus vestris, quod omnes Incolae Culva defecerunt,4 bella gerunt,4 pluries nos aggressi sunt, ad laudem tamen omnipotentis Dei victoria fuimus potiti, cum incolis e voebeque, foedere junctis illis e Culva assidue bella gerimus, Illi qui subjacent Casa. maiestati,in ejus sunt vasalli,
lunt septem civitates e provincia Tener, esto, Nicolaus semper morati fuimus in Chinania, qua primaria est Maxime desi- cierarent scire, ubi locorum comperiatur capitaneus, ut ad illum literas dare possemus de: Ilum certiorem facere de omnibus hi gestis. Et si forte mihi significaveritis ut, se contineat wdestinaveritis viginti aut tri