장음표시 사용
471쪽
ngredi, quum incolae civitatis conspexis-
ὸnt decretum executioni demandatum, fiderent maximam Indorum nobis amico um multitudinem quanavis eos sine nostri
raesentia nihil penderent dederunt terga ugae. Et Hispani Indique nobis amici eosnsecuti sunt, donec eos ingredi coegerint uorum ambitum Idolorum qui est circun- latus calces lapidibus, est alia relatione iisum est, habet tam amplum ambitum, ut eo collocari possit Civitas quadringenta- um domuum, iste ambitus illico fuit ab
diis derelictus, Mispani ac Indi nobis amicidium occuparunt, aliquantulum constite-
unt in illis turribus Quum incolae civi- tis vidissent equites non adesse irruerunt Hispanos, ii ejecerunt eos e turribus ambitu,qua de re videre se in maximo pe-uculo, discrimine, quum retrocederent, re ristitere inferius in ipsius ambitus portici-γus,4 quum hostes eos jam acriter vexaret, euocessere ad plateam, inde eos expula- unt, donec eos coegerint ingredi vi curru ita attormentum quod ibi erat,abstulerint. Et
Hispani quum impetum hostium sustinere
non possent maximo discrimine retrocege
re,&re ipsa fuissent maximo in discrimine, ni deo placuisset, ut eo instanti advenissent tres equites, & plateam ingressi sunt. Hostes illis visis cogi Ante majorem esse numerum, terga fugae dare coeperunt & nostri occii pare impluvium Sc ambitum de quo supra memi-at,4 in turri eminentior illius,quae habebat ultra centum gradus usque ad senaxnum,de
472쪽
aut duodecim ex primatibus civitatis serinierunt, quatuor aut quinq; Hispani a cenderunt, quamvis illi acriter se desederent, occuparunt tamen eam Hispani. eos omnes nec dedere, deinde advenequinque aut sex alij equites, iovissimi uicum primis insidias pararimi hostibus, i
1llis ultra triginta interfecerunt. Et quus advesperasset iussi receptui cani,&dum mille retrocederent, tanta hostium multitudingruebat,quod equitibus opem noua ferent bus Hispan1s, impossibile fuisset non subii maximum incommodum. Quum tameangustias vias stratas omnes,ubi versabatucli1crimen tempore, quo retrocedebant, optime aptassem, isquites pereas ingredi degredi poterant, 'uum hostes irruerent ilnostrum postremum agmen, nostri equitemvehebantur in eos, semper aliquos utilnerabant interficiebant, inuum vicuesset longus, potuere ter aut quater eo mod in hostes invehi. Et quamvis hostes cerne rent sib1 damnum maximum inferri, rabidi tamen cane tam acriter in nos irruebant, uinullo pacto eos sustinere possemus, nec obsistere,quin nos insequerentur, omnem eum
diem in hoc consumpsissemus,si ipsi jam non occupassent plura subdialia pavimenta, quae
eminet vico, ea propter equi es smaximunia
subibant discrimen, eo mo 1 devenimus eadem via strata ad nostra castra, absque alicuius Hispani quamvis mulii fuerint vulnerati amissione. Et injectum ignem reliquimus majoribus, elegantioribus domibus illius
473쪽
illius vici, ut alias, quum vicum ingredere mur, ex sit bdialibus pavimentis nobis obesse
non possent. Eodem die major executor, bc Petrus de Alvarado cum hostibus civitatis acriter certarunt, quilibete suis stationibus, lodum certabamus,aberamus unus ab altero per leucam cum dimidia , per leucam. Tantum enim extendebantur loca habitata civitatis, quamvis minimum antervallum intercederet, amici nostri,qui apud cos erant
numero infinuo acriter certarunt, retro
cessere in castra eo die a que aliquo sibi illa
Interea temporis Don Fernando Dominus civitatis es aico .provincia Acul va-han,de quo superius Majestati Veitrae memini, studebat allicere omnes incolas civitatis
pro vi cia sibi subjectos,in praesertim primates in nostri amicitiam, quia eo usque non erant confirmati, ut postremo se confirmarunt,& quotidie confluebant ad dictum DonFernando vati Domini, fratres sui, ea intentione ut nobis faverent, pugnam iniret cum Incolis e Teiarii xtitan, Mexico Et
tuum Don Fernando esset adolescens M1spanis maxime alffectus, cognosceret beneficia Majestatis Vestrae sibi collata, aqua tam latum Dominium sibi condonatum 1-deret, praesertim quum videret alios jure sibi praeponi debere, invigilabat quantum eidem sieri poterat, ut omnes erus subditi venirent pugnatum cum incolis civitatis, subirent discriminc labores quos nos patiebamur, allocutus est fratres suos qui erant
474쪽
sex aut septem numero juvenes bello ap&anjunxit, ut cum omnibus incolis sibi dicis venirent nobis opem laturi,Munuineis nomine strusuchil qui est annorum ginti quatuor juvenem strenuum dilectu ab omnibus inducem destinavit, perverad castra viae strata comitantibus brietiginta millibus hominum, bello aptorum sumore bene dispositorum, ad alia duo casti pervenere ultra viginti millia honunum, ego benigne eos excepi, & gratias egi de su Ono in nos animo, operibus, Poterit oi time nosse Vestra Sacra a Maiestas,si bonfuerit amicitia nostri Doniernandi,&cuiuiententiae essent illi e Temixtitan, urinprospicerent illos in eos invehi, quos prisubditis habebant, pro amicis, amnibus dA Qxiam pro patribus & fili f. Post duos dies dicta oppugnationis superius memoratae, quum dicta subsidia adve nissent, incolae e Sichimilco, qui sunt constituto aquis, quaedam coloniae ex tu-miensibus, vi sunt montani, malori numero illis e Sichimilco, Merant ascripti servituti ominis Temixtitan, venere oblatum se in vasallos Vestra Maiestatis. Ropantes,ut Indulgerem eorum diuturnitati,4 eos optime excepi, eorum adventu maxime laetatus Quoniam si incommodum aliquod ancola e Cimoacan perpeti poterant, ab eis
Quum e latere castrorum in via strata constitutorum ducibus bergatinorum igne consumpsissemus plura subdialia pavimenta in suburbis
475쪽
t burbijs civitatis, nulla excanois compa ere auderet, militi visum est ad castro Luna ostrorum tutelam sufficere septem bergannos. Ideo constitui destinare in castra taloris executoris tres bergantinos, Tetri Alvarado tres alios: commili seriose taefectis illorum,quum ab amborum castro am lateribus, hostes sibi maxime provideriit ex continenti suis canois, introduce-:nt aquam, fructus varios, Maiia & varios mmeatus, tagarentur modo huc modo luc,in ulterius prodessent ad auxilium fe-rndum militibus in castris existetibus quo-
es vellent aggredi oppugnare civitatem. te profecti sunt dicti sex ergantini ad icta castra, quae res fuit proficua necessaia, quum die noctuque praelia mirabilia in
reos intercederent, capiebat innumeras ostium canoas,&etiam ex illis plures.
Cum praedictis ordinem imposuissem, ot copiae in nostri subsidium iacifice ad-enissent, ut superius memini eos sutia allo-utus, velle ab hinc ad duos dies oppugnare ivitatem, Propterea tunc comparerent bene iraeparati, is tunc cognoscerem an fidissent amici. Et ipsi se ita facturos pollicitiant,&sequenti die jussi milites esse in armis, d significavi hominibus existentibus castris bergantinis, quid constituissem, & quidllis agendum esset. Sequenti die post missarum solennia,&latam praefectis informItionem, quid sibisset agendum, castris nostris exivi comitan-jbus equitibus . trecentis Hispanis, &χm-
476쪽
pERDINANDI CORYIs Irnibus Indis nobis amicis, quorum infinerat numerus, quurn via strata progrerer, ad trinos balitiae actus, hostes nos morabantur maximis clamoribus, inquires sam intercessissent dies, quibus iecnon fuerat certatum, demoliti filerat ossit quae opplevera iam expugiis tu dii sciliquam ante iterant, & bergantini ab utrocviae stratae latere pervenere,in cum eis posnitis propius ire tormentis, pix idibus,
balistis multum damni eisdem inferes
Hoc prospicientes in terram prosilivi π&aggerem Occupavimus, una cum ponte,
progredi coepimus,4 hostes insequi. Atimuniebant se in alijs pontibu si aggerib quos extruxerant. Quos majori tamen bore discrimine, quam alias Occupavmus. Et ejecimus e vico a platea, msnis illis domibus civitatis. Et tunc it
Iunx Hispanis, ne ulterius progrederentuquoniam ego una cum amicis meis oppi Dam faxis, lateribus aquarum meatuε, quibus erat maximus labor. Nam quamvitiuae negotio incumberent decem millia Indorum nobis amicorum, advenit tam ei Bora vesperarum antequam finis esset operImpositus, Meo tempore semper Hispani
Indi nobis amici decertarunt cum incoliam vitatis, eisdem insidias instruendo, quibus plurimi periere, at ego equitibus comitantibus civitatem peragravi, in vicisti las, quibus habebatur aqua, vulneravimus multos, cita egimus, ut reuocederent nec ulterius
477쪽
lterius auderent progredi in continentem. Cum cognoscerem incolas civitatis esse melles,, talem prae se ferrent animum, ut ellent aut certe occumbere morti, aut se Irtiter tueri, duae sententiae inde meo in-Herunt animo Vnaqiiod modicas aut nul- se divitiis,quas nobis incolae civitatis ab
ulerant, recuperaturi eramus. Alteratio nobis ansam darent, ut eos Xtremae ternecioni daremus. Et postremam senten- iam veriorem cogitabamus, quae nobis ma--e displicebat vi cogitabam modum, quo timorem incutere possem, ut jam resipis-erent a suo errore, cognosceret damnum,
j iiod illis inferre possem in semper combu-
'ebam, destruebamque turres idolorum tomorum suarum ut propius viderent,
lac die ignem injiciendum curavi illis rn ynis domibus in platea constitutis, ubi alias, uiam nos expulere a civitate ,ego Hispani iospitari solebamus, quae erant adeo amplete, it quilibet princeps sexcentis hominibus in suo servitio existentibus commode hospitari posset, etiam alijs isdem adhaerentibus, auae quamvis non essent tam amplae, aliquantulum minores, erant tamen pulchriores&elegantiores, in quibus Dominus Mu-tee Eum retinebat omnia genera vitan quar
reperiebantur in his provincis s. Et quamvis illud mihi displiceret, tamen quum cognoscerem hostibus m igis displicere, constitui eas igne consumere, quare hostes maxime sunt contristati,issimillier reliqui eis scedere iuncti in lacu constituti, quoniam Ff 3 nun-
478쪽
nunquam rati sunt nostras vires tatum poss nostrum fore tam multos ut eo usqProgredi possemus, & hoc sibi multo
lane injecto dictis domibus receptui cas
ussi, stinetis militibus, ruoniam hora tar erat,ad nostra castra devenimus, quum histes nos retrocedere viderent maxima irruibat multitudo, extremum agmen nostrui
aggediebatur,4 quum vicus an esset con
pontus, equites possent ad libitum ire, redue, iners triuebamus, semper aliquos ex eis Vulnerabamus, propterea tame non desistebant a tergo nos vociferationabuin sequi. Eo die demonstrarunt maximundo lore, praesertim,quum nos ingressos eortinc talem, jam igne vastantes, coniti eos pugnantes,' eos insequentes incolas co-oniarum Calao,Tesaico & Sichimilco,smu Iitero Otumienses quum quilibet nomen patria pugnando clamaret conspexere, ab alio vero latere eos e a scalte cal, qui una
Cum reliquis ostendebant eis incolas si Cinitat1 in frusta concisos ebant ipso, cibum cenae illius servaturos &msu rumprandium, quemadmodum re ipsa faciebant Et eo pacto pervenimus in castra, ut nos quieti daremus, ea enim die multum laboris passi fueramus. Septem autε bergantini,quos apud me retinebam eo die ingressi sunt nereonsumpsere. Praefecti vero aliorum arunt eo die. Et circa ea, quae eis evenere, possem
479쪽
NARRATIO ERTIA. 4ssiossem diffusius enarrare,quae evitandae pro ixitatis gratia praetermitto, nisi quida iii Ca-tra sua victoria potiti recessere absq; aliquo brum discrimine. Sequenti d1 summo mane ordine antelicto,post missarum solennia omnibus copij sum in civitatem reversus, ne hostibus tem ras daretur evacuandi pontes, reficiendi iggeres. Et quamvis summo mane surretissem, nihilominus ex tribus portionibus tquarum& Vi Corum, qui intercedunt, duae ortiones a castris nostris usque ad illas magias domo si plateam erant extructar,ut prς edent die, in quibus occupandis fuit maxi-aa a dissicultas, ut certamen prorogatum fue- it ab octava, usque ad horam primam postmeridiem, quo tempore consumptae sunt omnes sagitta', globuli, quos milites bal 1-stis,4 pixidibus utentes attulerant. Et credat Sacra Vestra Majestas,quod maxima subibamus discrimina, quoties illis dictos pontes eripiebamus, quoniam Ut eo occuparemus necesse erat natando trassire, in modo non poterant multum viribus uti, quoniam ictibus ensium, clancearum hostes inclpa obsistebant ne transirent. Tamen quum a lateribus non haberent subdialia pavimenta,
ex quibus nobis obesse possent, ab alio hi tere in eos spicula jaculabamus non aberamus enim alter ab altero per lapidis actum Hispani indies augebantur animis, const1- tuebant transire, Metiam quoniam videbant meo sic animo insidere,& quod aut cadendo, aut surgendo'no erat aliud faciendum.
480쪽
16 Ei vi NANDI CORTE fir Vi bitur fortassis Majestati Vestrae, quut tot pericula lam dictis pontibus, &azubus occupandis biremus magna iis hgligenta ae, postquam eos occupaveramus, de ieiere, nec manu tenere, ne singulis diebutalia subiremus discrimina in istis occupandis, quae discrimina sine dubio erant maxima. Et certe sic videbitur absentibus, ta
men sciat Vestra Majestas, quod nullo pii l
fieri poterat, quoniam ut illud execution mandaretur, cluobus alterum facere cogebamur, quod aut castra ibi locaremus in s alea, ambitu turrium Idolorum, aut io aliqui custodirent nocturno tempore pontes In utroque maxima discrimina, nec vires suppeditabant, quoniam si castra locaremus in civitate, singula quaque nocte&hora, cum illi,ssent sine numero nos a
ci, millies ad arma conclamaretur&certaret nobiscum, labores cssent intolerabiles, undique nos poterant aggredi autem nocte pontes custodirentur, ideo fieri non
adeo lassi, sessi ex pugna diei, ut milite pontium custodiae nullo pacto locare possemus, propterea cogebamur quotidie denuo eos occupare,quo civitatem ingrediebamur. Eo die cum tempus conlumpsisse- sin occupandis illis pontibu si opplen-σl S, non fuit tempus alia gerendi nisi quod in vico alio, qui progreditur ad civitatem Ta-cuba, fuerunt occupati duo alij pontes,&-ppleti, plures magnae egregiae domus il-irus vici agne, sumptae sunt Meo modo ad enit