장음표시 사용
21쪽
Tapinosis, , Cacem phaton, Cuius species botiores Cacoetelon, censentur, i Asilaematiston,
-ωσις rapinosis, Vitium quo rei dignitas verbi humilitate deprimitur, ut quod Cato authore Gellio Verrucam motis, pro Cacumine dixit. σύμφατον Cacemphaton, siue ἀσχρολοθ, MAEschrologiam vocitare velis: vel quum cor rupta cunsuetudine in obscoenum intellectum detorquetur sermo: ut AEneidos sexto, At ramum nunc, aperit ramum qui veste latebat. Τ rentius, Arrige aures Pamphile: quum arrectio genitali membro propria sit.Vel quum iunctura deformiter sonat: ut, Numerum cum navibus sequat. Quod posterius obseruare, auris est plane desiicatae. κακοἰκλον Cacozelon, Mala assectatio, quum . ingenium scilicet iudicio caret,&specie boni fallitur, inlaeliciterque aemulatur, vitium, Vt mnium pessimu ita hodie omnibus sermer co
ratum, quum oratio prorsus simplex suis figuris quibus velut stellulis relucere caret. Cacosyntheton, Male colIoc
xum , ubi quippiam non suum habuerit locum
22쪽
sen EMAT A E et aesto P T. et 3n quo quadret:vh -versaque iuuencum Terga fatigamus hasta.AEneidos nono.
Σ eo sic μος Soraismos, Miscella quaedam de
aceruatio ex variis idiomatis apud Graecos, apud
nos ex verbis barbaris & Latinis, propriis & impropriis , obsoletis 3c nouis Ac ut sis sciens, in his vitiis plane nihil tibi condonarim.Nam qua-tiis Virgilius semel atque iterum in ipsis audax fuerit, tibi tamen non itidem haec imitari fuerit
consultum. BARBARVM EIvs E SPE ct Es.
B A R I A R V Μ, vitiu quod ad quandam velut barbariem tendit.
Barbarismus .i Partes sunt hae: κ Barbaralexis,cSoloecismus. Barbarismus, Contra Romani sermonis legem aut scripta, aut pronuntiata viatiosa dictio. Fit aute additione, detractione, immutatione, transpositione: & id quidem aut lite rae, aut syllabar, temporis, toni, aspirationis .Quorum exempla partim ubi figurae dici meruerunt, exhibuimus: partim barbaroru tum locutio, tum
seriptio ne dubita)suppeditabit. In Graecis poetis ubique sunt obuia . His enim nihil negatum ridet Martialis: adeo, ut apud illos is ferme optimus habeatur poeta, qui in eiusmodi quamma xime audax fuerit. Adhaec indecoras literarum quarundam pronuntiationes ibarbarismi n b.ii.
23쪽
, to P. MOS ELON Tta inurunt: ἰρπακιηιλ scilicet, λαcoxi um μετακι ηῶς, απιαηαπς. sic enim Graxi fingendis nominibus cait Fabius a sceliciores vocant, ut& κοιλο μων, quum vox quasi in oris rece auditur.
Bb co , λέ9ς, Id est Barbara dictio, quoties
Romano sermoni peregrinae Linguae dictio in seri tur, ut gaeta apud Maronem quod est Persi clun: & mastruca apud Ciceronem, Sardum v
Σολοι σμιος Soloecismus, Est inquit Asinius Capito apud Gellium impar & in conueniens
compositura partium orationis, quae per omnia partium orationis accidentia notatur,quum alia orationis pars pro alia ponitur, quum genus pro enere, casus pro casu, tempus pro tempore, moinus pro modo, numerus pro numero, adverbium pro adverbio, praepositio pro praepositione. Ηorum omnia exempla, non ut imitareris, sed vi
notata minori negotio deuitares, oppido quam Iibens ascripsissem, si per chartae angustiam licuisset. Quare vel ipse observes, vel ex Donato petas licebit.
Schematis pars tertia. V I R T v s, qua oratio honestatur, attolliturque supra vulgi sermonem. Cuius genera duo
24쪽
PROPRIETAs, ET E IVs PARTES. PROPRIETA s, quae Vel scripto, vel pronum
tiatione, vel verbis nihil improprium habet. c Analogia, Eius partes sunt: Tasis,c Syntomia. Aναλογέα Analogia, est proportio quaedam,' finitore Diomede nam nobis non perinde probatur) qua recte scribendi ratio conseruatur. Hacquum proprietatis parte secerit Diomedes, quid tamen sibi voluerit,non video. τασις Tasis, qua verborum dulcis ac iucunda seruatur modulatio: quod alia acuto tenore, alia graui, alia flexo moderamur. Quae virtus ad vocis flexibilitatem praecipuer pertinet.' Σαυτοψα Syntomia, quum breui & compendioso verborum ambitu, res quantunuis ingens pro dignitate redditur.Virgil. AEneid.r, Nascetur pulchra Troianus origine Caesar, Imperium Oceano,&c. Est & orationis velut lux quaedam, quae verba ipsa rei propriae adeo accommodat, ut non tam narrari quam geri videatur. Hanc virtutem Graeci qui 3ucem, quam rebus addit,spectant, iaciorio . qui vero mouendi es-ficaciam, ab opere e appellare consueuerunt. ORNAT vs, ET EIUS OPECIES.ORNA Tvs orationis suo se nomine prodit. ut finitione minime fit opus.
25쪽
Generatio eius haec: - Cyriologia cTropus. Σω m synthesis, Apta & concinna modulis suis structura, qua alius pes alio iucundiorem clausulam efficere dignoscitur.Qua de re Cicero libro de Oratore tertio,& Fabius in nono abu de satis disseruere. κυριολογψα Cyriologia, Propria & sana oratio,quam ipsa veritas & simplicitas exornant:v Romanos rerum dominos, gentemque togatam Hanc virtutem Quintilianus non uno tantum loco laudibus vehit. Τρο πος Tropus,Quem clarismi Latἱnorum Motum appellarunt, est verbi vel sermonis a propria significatione in aliam cu virtute mutatio Metaphora, Catachresis,
i Epitheton, Cuius priores partes J Synecdoche, colliguntur hae, Onomatopoeia, IAllegoria, Periphrasis,
Hyperbaton, NHyperbole, Emphasis, THomoeosis
26쪽
se ΗΕMATA ET T R OP N et Μετ ο, Metaphora, id est Transsatio, tropus longe pulcherrimus, quando vel nomen vel
Verbum, ex eo loco in quo proprium est, in eum in quo aut proprium deest, aut translatum proprio melius est,trassertur: ut v ID Eoa corporeo sensu cui proprium est,ad animi intelligentiam transfertur. Haec multis sit modis. Deflexioue, quum vox et propinquo ad rem, proximam detorquetur et ut video pro intelligo: concoquere pro ferre: deuorare pro vincere
ac perserre. Siquidem in iis id quod est corporis , ad animum transfertur, quo genere nihil estvsitatius.
Ab irrationali ad rationale:ut Terentius, Quid ille gannit3 Quod vulpium proprium est. Aut contra: ut si poetam cygnum, musicum lusciniam dicamus, ceu facit Virgilius Georg. q. dum de apum repub. dicit, Magnanimosque duces, totiusque ordine gentis Nores & studia,& populos,& pra lia dicam. Ab animali ad animat: ut Virgilius AEne
dos ri, - si tantum pectore robur Concipis. Illi a ligno' d hominem transtationem fecit. αAut contra: At procul excelso miratu s vertice montis. Hic hominis verticem ad montem tra duxit. Ab animali ad animal ut Pascentes apes. Ab inanimato ad inanimatum : ut siquis synuam scatere dicat,quod est sontium.
27쪽
Nos ΕLL ANAdhaec,' quaedam transtationes sunt rec procae siue communes, quas Graeci Vocant. Nam ut pro Gubernatore recte dixeris Auriga, ita & pro Auriga Gubernatorem. Quaeda unius duntaxat partis, quas illi appellat. Siquidem ut rei te pro motis Cacumine Vertice dixeris: ita no recte pro Vertice Cacumen ad hominem traduxeris. Atque hoc loco admonitu te velim lectoramice, translationem unam esse, quae in loco adhibita, ingens decus addat orationi. Quare consultum suerit, insignem metaphorarii vim ex optimis authoribus annotata comparare. Sunt aute
inauit Roterod.) apud M. Tullium optimae, apud Quintilianum plurimar. Sed & nos si deus aspirario in volumen iustum diligenter congeremus ex Vtriusque Linguar authoribus insignestrastationes, modo alius quispia no anteuertat. ταχθησις Catachresis, Verborum abusio, quae non habentibus nomen suum , accommodat quod in proximo est: ut si Parricidam appelles,non qui patrem occiderit, sed alias hominem
Metalepsis, Transumptio. Ea est inquit Roterod.) ubi gradatim itur ad id quod ostenditur. Virgil. in primo, Speluncis abdidit
atris. Nigrae enim intelliguntur, ex nigris tenebrosae, ac per hoc in praeceps profundar. Verum
28쪽
se HEMATA E T TRO P r. HMετ rem, Metonymi id est Transnominatio, quum inuentorem pro re inuenta ponimus: vi, Sine Cerere & Baccho friget Venus: dixit Comicus. Quod si vertas, erit durius, ut Vinum precemur pro Baccho. Vel quum continens pro eo quod continetur usurpamus: Nunc pateras libate Ioui. Vel e conuerso, Vina coronant: pro Poeulis dixit Maro. Vel quum dominus rei pro re ipsa ponitur: v De sene gustarit: pro de Pecunia senis. Vel quum ex effectu efficiens accipimus : ut, Pallida mors aequo pulsat pede pauperum tabernas, Regumque turres. Vel quum ducem pro his qui subsunt; ut, Cadus Annibal. Vel quum authore pro opere:v Terentius semper in manibus habendus. Αντονομασια Antonomasia, Ea est nominis permutatio. ut siquis pro Achille Pelidg cscat, pro Iunone Saturniam, quemadmodum virgilius & Floratius.
EUHλτον Epitheton, id est Appositum , quoties proprium nomen adiecto aliquo quasi venitur: vi, Pius AEneas, samus Hector, sermosus Alexis: apud Poetam. Συνεκόγχου Synecdoche, Quam Cicero Intellectionem vocat, quoties ex uno plura intelligimus: ut, Romanus praclio victor: pro Romani .Eκ parte totum : ut Mucronem pro gladio. Retroque: vi, Ingens a vertice pontus. Ex specie genus, Iracundior Adria , pro quouis mari dixit Horatius. Ex materia, rem conse-
29쪽
p MostvLLKNxctam Put serrum pro gladio. Ex praecedentibus sequentia: vi, Virgineam soluit zonam, id est deuirginauit. Breuiter quum aliud ex alio inteuligitur: ut vixerunt, pro mortui sunt, exclamauit orator. ονον ποππιία Onomatopoeia,Nominis con
fictio soni imitatione. Clangorque tubarum. Virg. Τinnire, balare,mugire,& reliqua quae significandi gratia pro tempore fingimus. AMκχεια Allegoria, Quam inversionem interpretatur, quum aliud verbis, aliud sensu ostenditur,ac nonnunquam contrarium.. AEnigma, Paroemia, Ironia, , Sarcasmus, Astysmus,
πινιχαα AEnigma,Obscura quaedam allegori magis vitili Quintiliano quam virtus, quudilucide dicere virtutis nomine commendetur. Hinc opinor motus Diomedes & vitiis & virtutibus connumerat. Cuius exemplum uptissimuextulit Hesiodus Georg. 1, π1Mγ κροσυ ηQuod Plato libro de legibus tertio exponit multiS Verbis: quae omnia nuc tendunt, Satius esse quam ἀλκῆν: Hoc est iniuriam pati, quam inferre. Species nominantur ha;
30쪽
Πω μία Paroemia, id est adagium definitore magno illo Erasmo dictum celebre aliqua nouitate insigne: ut Lupus est in fabula, Terentius suu silentium moneat. An autem haec finitio huic loco quadret,qui velit, ex Erasmi Chilia di-bus inquirat.Diomedes certe & Donatus alleooriar speciem faciunt. Eιρῖνοια Ironia, Illusio quae non ex verbis, sed vel pronuntiatione, vel persona, vel rei natura intelligitur: ut, Heus tu bone vir,curasti probe. Terentius in Andria.
Sarcasmus, lacus amarulentus,at
que hostilis derisio: ut, En agros, & quam bello
Troiane petisti Hesperiam metire iacens. AE-neidos duodecimo. Απηλος Astysmus, Urbanitas orationis quasi festiuitas: ut, Qui Bavium non odit, amet tua
ςarmina Meui, Atque idem iungat vulpes, &mulgeat hircos. Virgilius. Μυκτηρισμος Mycterismus, Simulatus risus, sed tamen non latens: quod Perlius naso suspendere vocat. μ' se enim Graecis uiliore Iulio Polluce)nasum significat. Αντ φροισις Antiphrasis, unius verbi ironia, ut bellum dicitur,quod minime bonum:& Hi ronymus, monachum quendam Vigilatium κυ-
Hρωπισμιος Charientismus, Quo duriora re ipsa gratiosis verbis molliuntur. Terent. Bona v ba quaeso: quum pistrinum deprecaretur D V