Reineri Solenandri ... De caloris fontium medicatorum causa, eorumque temperatione, libri duo, ..

21쪽

18 REI NEU soLENANDR1, tinuo fluxu,aliti certo,dc determinatis teporibus:cum tamen ut plurimum illis in locis,neque ignis: nec aliud quicquam calfaciens sensibus percipiatur. Quid vero laudabilius,aut pciaestantiust quid magis optatum in morborum curationibus excogitari potest, vel in sanitatis usii inueniri queat Fontei πιιto Etenim in medicatis sentibus non sistum morborum sine ullo dolore medicina in talem uenta est, verum etiam laborum lassitudinumque in sanitate, leuamentu praestant.

Nam iidem, S delectationem tribuunt &salute. In illis dum animi corpori laboribus defatigati concedimus,vel seluti natamus , tepentis aquae dolectatione resecti incredibili voluptate recreamur, lassaq; membra, atque arida resolutis spiritibus viseera, quasi dulci, & desiderato cibo per-

g. vila pulchre reficimus. Legimus Augustinummi πι λωrςm balnea ingressum sitisse, ut leniret hac ra- dolorem, quom humanitus de matris obitu conceperat: ut optimo iure balneum Graecis dictum videri possit βαλαιών,

nalis eoru facultas longe ma s, ta liciusq;vsibus humanis inseruit,hac fit blanda me dicina, quam nemo unquam resermidare debet:

22쪽

debet: quae neque igne horrorem incutit aegro,neque ferro molesta est, nec ut ama- ra pharmaca fastidium parit: hac sit sine ullo fere tormento curatio: hoc remediu cit iam in sanitate expetitum. Quapropter inin Iresisti hoc temporc adcb medicatorum fontium sus apud Italos potillimia, perspicacis in- ital in uis. genh, & lingularis industriae homines, increbuit ut nullum co sit frequentius rcmedium : quemadmodum nullum cst co suauius S iucundius Profectὁ nultu prope est omis prat, morborum genus,quod no in his fontibus suum remedium,suamq; medicinam inuC- me. ni niat: nulla covalescentia quam no reducat ad firmum corporis statum: nulla sanitas, quae non iis confirmetur,& constabiliatur. Verum quidtreperiturne aliquod remediu pbistes eae a Quod ita omnibus modis applicitum vim

morbi intringat aut depulset ξ aetcra remedia uno modo adhibita iuuati hoc quocunq; modo admouetur salutarc est: quae- Quislib.: Hir cunque ipsius pars in usum venit,tuuamcntum adfert: cano salutarcs simi:aqua ipsi, ' Cu..c balu ο-rum duplici ratione,& balneo iuuat,ta PQ-tione interiora uci: Vapor etiam e puti Vπον. tur.Omni inebro adhiberi potest: viscerib. internis potus salubris cst: CXterna mem- eis, n

23쪽

16 RE INERI soLENANDRI bra, aut irrigatione ex alto cadentis aqua .

aut coeni illitione curat, uniuersi corporis dispositionibus utilis est,aut ipsa in aquis natatio aut expiras inde vapor: quod sane in Nam omni rς nullo alio renicilio videre licet. Taceo hic

tam iuisti quod inugniora alia auXilia no cuivis Couenitit: sanguinis e vena missione, etiam si ex 'usii sit, in pueris no admittunt medici, aut iis . . st salte reseri dant,senibus denegat. At hos fontes omni sexui, omni aetati, cuiuslibet temperaturae hominibus concedunt.Calidorum fontium usiis longa sterilitate pra cluses quodammodo uteros,recludit,& ad conceptum si penumero relaxa itaque ad humani generis propagationem facit, Ne-Balnea adpra que hoc solo ad id coducit: sed etiam subcoceptum foeminis retinet, & custodit , quibus uterus humidior parum tenax est, vel ad retinendu stetum minus aptus. His curant articulorum dolores, podagras etiam, quas seluere alioqui nescit medici.

na: non addo hic attonitos,resblutos,conuulses,aqua inter cute laborantes,Calculo-ses,scabie infectos, vel elephantias contaminatos: & id genus initumeros, qui grauisi simis afflicti morbis prope nullo alio quam hoc genere remedij,Mantur. Quare hoC temP

bos curanti

24쪽

tempore non est alia eorum magis insignis

mediorum genus stustra tentatum, ad nos qua ad supremam, & sacram anchora,co fugiunt: nam magnos,diuturnos,& iam desperatos a medicis morbos percurat,atque eos saepe,quos ars,dc medicorii dilige- tiamo satis ante perceperat.Siquide ita ple resuestique fontes natura cotemperari profluui, ' . Vt si iuuare no possint , etia ne nocere qui' cera minime. adem & obesse multu queant: quod tamen fraeteris remediis no est comune.Hic cum

ita se habeant, optimo sine iure antiquitus , acri, & dicti, & habiti sunt sontes hi. Ete-s '.

nim quas ex his innumeras utilitates percipimus: quas cognoscimus corti ad rabilem efficientia, deorum immortaliu beneficio rite ab omnibus tributitur.Quado quide quos edunt effectus,nequeut rerum naturaliu causis ubique accomodari: ut hic etia nihil dicam de multis aliis eorum qRV V-dari. litatibus,& natura:quae omnia humano ingenio c0nsequi nequimus: ut cogitatio Vix acerrima atque attentissima percipere.

His rationibus moti ni fallor cum antiqui, poni 1 tum patres nostri,Diis sere huius odi fonsos consecrarunt, illisq; Diuorum nomina

25쪽

22 RE INERI soLENANDRIrmium Am' imposuerunt. Hinc Iouis Ammonis sens iii. I Troglodytas.

calidae Herculi sent sacratai r i se quoque calidos quos nostro seculo vulgus Diuis inscripsit, secitq; sacros, nem Volo,neque opus habeo recensero: ctenim Pothis in locu cum alibi,tum in Helvetia,in Rheticis Alpibus, in tradi u Patauino multi passim vi-Din. dentur: plures in Hetruria: nonnulli item in Baiano sinu obseruantur , quos igno rantis secreta Naturae vulgi superstitio coelestibus consecrauit, Soli, S. Lunae: Diuis Georgio, Nicolao, & ncstio quibus aliis. n. lis si ilia Praeterea est in Sicilia sens calidus, cui non που' - nomen ex superstitione est impostum,sed ex rerum naturalium ignoratione ridicula quaedam obseruantia accessit: vir stilicet unicuique morbo curando sua propria sedes attribuatur, quasi mutatis sedibus impostibile sit, cadem tamen in pisti-

Remm ηδν m aegrum conualestcre. Sed mirum non

i oratu ad vi est in lain stupendis naturae secretis, in ru-μ νψ seculo, ignoratis rerum causis,ad c*lestia confugisse homines, ac diis immortalibus ea attributa cile & inter sacra habita,quae humani ingenij vis pervestigarie nopotuit: cu haud dissimilis in ea re superstitio

26쪽

DE CALORIS FONT. CAVs A. 23tio rudes animos adhuc multis in locis coeperit. Na inter Neapolim S Puteolos in Bezro Vulcani vidimusThermas horredo murmure strepitu ii magno rendus.

imeris craAbus silc Christian vocamus stasturas trasuersis lignis perfecta decutiatio' bis iis L se vestictas a vulgo accedete cinctas: qtiri solent tantummodo,aut in locis saccis,aut ano expiatis,a superstitione costitui,& cole crari. Adeo ut hactenus sacerrimi, & admirabiles ab oninibus omnes iudicetur,& palsim habeatur huiusmodi sontes. Quaobrem gentes ut plurimu his in locis hominu conuentibus actis,urbes aedificarur: qu plu- ore lintri rimasq; ab aquis denominarsit.Na Graecis, uui hos calidarii aquarum sontes θρῖ *ς apr . 9

Pellant, ab aquis calidis boxii xux ost

referente Apollodoro Macedoniae rati si ubis miti Oh in sumpto nomine Therinydra portus cst in Rhodo.Inde quoq; sunt Siciliae dus ciuitates Thermae dictae: quarum qu ς Olim Hy mcrς dicebatur,auti lusi adhuc nomen re tinent: alterae ut accipio)Xacca nuncupa' i. tur hodie,nomine nisi faltar ab aqua cor- Σμca, rupto, non longe ab ostio Garbo dicti fig- minis.Hinc etia Tliermopylae omnibus habentur celebratissimae.Non addo quae sunt

27쪽

rim, prope nulliu in illis doctu, ' exercitum me dicuriquem mn praefensi fientem cor ram, ' de mmmunibus studiis conju uerim. Lustrari in eademisia Italia Hennini maxima partem, multa alia celeberrima loca, te iubente,materiae messicae cognoscendae causa, peramin: Quapropter etiam ν cinus, ' proximas Irabae ne omnes infulas accessi, Mi Pae in iis seunt cogno cerem: quorum non ex

Papami sane hactenus scriptum 'mcognita i , t si forte post hiptis, a nostris hominibus fallem rata: qmmadmodum aliis aliquor mes scriptis, quae cum otium est a negotiis milie ,ο lendam. Qua

scrip si se caloris fontium cause, pleraque fere ipse

obseruari,quapropter plurima noua afro Jactenus non scripta:nonnulla aliter doceo ac uerunt ante me explicata. Quandoquidem non mihi discite fuit di- limitus haec paulo perscrutari, quia qua Biennium sere integrum, in celeberrimis toti in Italiae bataeis, Lucensibus nimirum coductus medicinino fecerim.Si igitur,si, tri sim princeps,hos commentarios tibi dedico, optimo hoc iure facio, non solum

quod rure subsidiis pecuniariis nati sint, sed quod etiatui sint, tibique debeantur, cuius prudentia patria

mea ius umis legibus clementer regitari cui paremtes rura mecum parent, in cuius tutela natus sum cuius potentia ab Hiorum iniuriis defensus: in de

mquesesidiis Mea studia huc que perducia sunt, Periim

28쪽

ω haec priuata taceam benefiria, ναμ me contulisti pa in miatos confers innumera , quospiatoris ergo pa Imper Germinam, Italiam milia. tau liberalitate foues, o sustentas, tot quidem pullica , ' tanta obis munera non solu- pro patria, forentibus tu samplisque ditionibus, quarum tibi dij immortales imperium dederunt, sespro uniuersa prope Germania potissimum inferiori, cui communi omnium ordinum consense caput constitutus es: ut non solum te subditi omnes admire- mur m suspiciamim sed in tam turbulentis Reipsi. . Aristianae rebus, in tu bellicis tumultibus c. quibus insignes regiones γicinae, proh dolo'misere laveram tuo a Deo ma mo nobis datum siregulariprouidentia existimamus,quὸ nostras eas regiones at omni iniuria tuereris, ab omni omnium insultu defenderes, studiisque, artibus, irtutibus excultas redd res: Quia sane 'fecisti antea diligenter, ' adhuc continenter facis diligentissime. Nam quod tot forentes literaria schola te Rempub. administrante passim per omnes tuas ditiones institutaesunt, tu causam dedisti cum insignem illam, ' celeb mam DasHorpij institueres, ac γiris e regie litteraruor res: nam ita ferest, Μprincipum mores imia

tentur caereri ciues. Enimurro cum γideres quan

tum Reipub. Christianae hi ludi liter ij, in tuis di

tionibus ornamenti, viilitatis attulerint,tu o Amosam consido. 8adema instimere et adornare

29쪽

e talli, in qua fudisse iuuentus te regus disti

plinis imbuatur, quae ante in caeteris pasi gram his mediocriter adoleuis. Quod ut incivi te qWViue illustrisi e princeps, per salutem non solum iustum dytionum ,sed totius Reipub. Christianae etiam α-que etiam rora, obtector. Quam enim inimarumphilosophia religio nonposis integra, in comm a seruari: quam Respub. nulla commode iam ni bari sine literis artibus quae in scholis docem ruri tu qui in literis, in Rei v. administratione prudenter γersaris, facile cogitatione consequi potes. Quod si t magna cum laude incoepisti,feceris de quo nemo dubitat si e M panim egres multa negotia agendo, m omnia prudenter iam, nitidiando praesentem, omnibus perspicuam rutialisaram tuis praestes: partim non illsue solum, sed totiorbi communes magis, perpetuas, ac iniurias temporis , o fortunae superaturas commoditates Harseris: QMdera Ῥeri principis officium, munus esse reor. . tque ita eum quam proxime ad Deum accedere. Nam Ῥt saepe Deus optimus, non semper per se , in flatim prodest : sed adiorum verae, quasi quibusdam mediis in instrumentis subinde ruritur sic satis es t ,si principes viri, quod ipsi

propter summa, maximaque negoti in Repub. actiones praestare non possunt, id essiciant per alios, quorum negocium in Iummo octo plurimum valet.

- fere procles , et in potestate confisuri Ῥiri

30쪽

non exigrain ingeniorum bonorem rationem , em pie balere flente ea alunt, furet, quasi ad partum aliquem bonorum operum educunt: puit illorum beneficis productu est, ita ipsis omnino genisus esse debet. Quapropter cum hic quali n-pe sit te ambore natus, debet sane, γt tuus in omniu- mariuri sub tuo nomine peruenire: ad quod me etiam multa alia hortantur sollicitant. Nam e m in his libris explicem ma ima naturae miracuti, debis sane ei primum hac scribere, qui=d gnitate, ' doectrina inter γ nros principes moimus

est: qui ea a qui, intes erepotes. Quod si

qui quam alius, tu certe in os, qui in omniphialasiphia et regie es institutus: neque selum illam pretem inelu', exacte calles, quae de more uti de Repub.administranda, de bel gerendo quia ta

men abunde principi esse pote M pertracilat: sed Otiam omnem eam, quae latissime naruralium rerum causue esseClus explicat. Praeterea cum in lus libris multa noua edoceam aliis non scripta, feri vix potere, γt qμorundam malle feriatorum hominum aut inuidiam, aut maledicentiam essumam.

Quamobrem mihi patrovo τω est praeclaro, quie ' potenti authoritate flua hac defendere posseu, ' Hgulari benignitate, clementia velit: quia irrunque omnes in te a noscunt.υ agia etiam quae Ῥel maxima mihi casa esse debet: ut hos lia ιros primum tibi inscriptos in publicum emittam r