장음표시 사용
21쪽
MdEthatura, ne adversus fiatres nostros, quales Chris lati inter se sunt, certὸ esse debent, excitemus communem fratruri tinnium ci juratum hostem , ut maxime armata manu ab illisti iastemiir a
V Pergit Grotius ad jus divinum, atque ex eo ma mὶ ventilari hanc quaestionem dicit, tum a TheologICtis. Id vero uti n0n facit sine exemplo, ita hoc maxime oporam dat,ut n qn sinς ingenio id fecisse videatur. sed hoc tamen ferendum plane n6K est, quod legem veterem Moss , novam Evangelii fingas, strenu E in hoc socinianirans de suave Evange lii nomen in triste dc rigidum legis jussum convectens. In citatis Scripturae dictis explicandis qualem se gesserit Grotius, animus nunc non est, prolixE examinare, nec ipsa etiam dicta, quaei solent, ventilare hie necessari hinc inde afferri solent, ventilare hie necessarium est. Obvii enim sunt, quae ex Theologis nostris Gerhardus . . de Magistrarinum.υ . . ex ICtis Matth. Curio depact. lib. t. c., b nom. .seqq. ad interpretationem eorum contulerunt. Id generaliter obser vandum est , non omnia gentis Iudaicae praecepta aut instituta unicuique Reipublicae injungi debere, nec praecepta ejus sennia populos alios ita adstringere , ut, ii non observentur,
protinus peccatum in consciqntia involvant. Gesserunt Israelitae bella ipsius DEI adversus populos maledictos & rejectos, ciis, quae pro ingenio sentis ludaicae constitutae sunt leges, ne.
ἡvidem ex intentione DEI alios populos obligare ciebuerun . . . q. si qua ergo pri
uti ista pluribus exposui exercδ. num. . q. si qua ergo prohibitio facta est Iudaeis circa foedera ineunda, probe dispiciendum est, ne quae mere forensia sunt, cum moralibus ζciis, quae universaliter & perpetuo obligant,confundamus. XX Vi. Oppido placent ea,quae ad decisonem hujus controversiae distinguenda monet Gerhardus d . num. 1. Summa eorum haec est, licere necessitatis tempore dc desensioni sca usaeum instilibus adversus infideles alios foedera faedis,' di m
22쪽
ne verae religioni inde aliquid decedat,' nee eis lentia erga I m
um animos occupet, adversus fideles autem infideles in foediuvocare non licere. Ego adhuc plus largiar, nempe non defensionis tantum causa eum infidelibus adversus aIios infideles fa.cere licere, sed etiam ubi oppugnandi de infestandi illi fuerint is vela fidelibus vel ab infidelibus, atque sic in genere statuo, ad versus infideles si bellum geri oporteat, sive offensivum id me rit, sive defensivum, posse in exilium vocari infideles alios, aut illis auxilium praestari. Utrobioe enim adversus infideles pugnatur, quos justo bello persequi 'multa religio est ; in contentione tamen si dicendum quod aequius melius videatur, Chrisstiano nomini magis conveniens videtur, praestare infidelibus auxilium, quam ab illis petere. Sicut enim in privatis negociis satius est Christiano, quocunque modo litem componere,quani magistratus infidelis judicium implorare: ita in negociis publicis praestat bellum inserendum intermittere, quam auxilio prin- ipis infidelis intentare. XXVII. Neque hinc ergo sacere possum cum Limnaeo, qui putat, infidelium arma opponi posse non infidelibus tantum, sed etiam fidelibus injusto nos bello invadentibus , in ad.
diram. ad capitul. Carol. V. art. I. verb. o er 8ulis Enimvero, ut taceam, erroneam esse posse opinionem putantis, injusto se
peti bello, illud inprimis huc facit, quod sepra dixi, adversus
fratrem injuriam mihi inferentem, non esse concitandustri, stem communem & quasi nativum, praesertim cujus intentio est& unicum votum, utri usque fratris extremam perniciem quaerere, quique nullo foedere obstante foederato non magis fave i, ouam alitari. Et hoc est scit. quod Francisci Galliarum Regis famam tam foede maculavit, uti notat ipse Limnaeus adeanae capita adprotegom.ν bauro die Et fumum vendunt, qui ex istiusmodi tali scedere insignes Christiano orbi utilitates provenire praedicρnt, quos inter est Gabr. Barci Gramondus histor. GaDU3. Non ea est infidelium indoles Se mansuetudo, ut Christianae Religioni incrementa accedere pa-t ntur ; & quam tenuis sit Ecclcsiarum Christianarum in Tur-
23쪽
elao imperio eonditio, pleni sunt historicorum e mentarii. Quam parum autem per suum: istud findus profecerit Franciscus, ipse fatetur Blasius Monlucius foederis illius acerrimus defensor apud Lan orat. contri si pag. F. Et hinc enim factum, Vod status Imperii Romano Germanici Franciscum non m nus atove ipsum Turcam pro communi Christianorum hoste
habendum decreverint. a. bu Eptytr armo iis . f. Eo oo
univiro. XXIIX. Antequam hine abeamus, illud adhue disquirere erit operae precium, num faedera etiam successores in imp rio obligent. Non obligare, putat Franciscus Cardinalis Manitica cubrat.Vatican.M. Iairirinum II. finiri enim foedus pei mortem alterius ex foederatis, perinde ut societatem aliam L fAS 'Fprosoc. I. s.Insiit. deseciet. Sed enim notat ipse Pomponius Ictus in l. 1. ossi aliquam subesse differentiam inter privatas publicas societates. Facit enim publica utilitas , ut
etiam ultra mortem continuetur Redus , nisi aliud quid dictum si erit. Interest scilicet, num personale sit initum foedus, alia vero reale, prout pactum scit. vel in rem vel in personam inter venit. Etsi autem multa saepi controversia est de interpretat qne verborum, in dubio tamen in rem potius pactum interces hsse dicendum est, Goedd de contris ul. cap. q.num. ιε , Thom Naul. de hom .rit./.num. i. Jacob. Menoch. . raesumti Animadvertendum tamen pacis cauti constitui foedera, aeterna, belli gratia inita temporaria esse deberet . Quod si enim foederii perpetui causa bellum in infinitum producendum esset non societas ea aut foedus, sed conjuratio pessima appellanda seret, non pacem, sed latrocinandi licentiam ct inexplebilem liena invadendi de depraedandi cupiditatem propositam h
hens. Petr. Heig. pari. i. gr. rL num s. K inare ut eo melius de perpetuitate foederis ex verbis obscuris de ambiguis constet iiptianterdum m teria conjecturam suppedit i non improbab m. Quod si pares fuerint conjecturae, supererit , ut sevora hilia credantur esse realia odiosa vel personali . Huso Gro
24쪽
XXIX. Pervenimus ad materiam de induciis,de qua etsi diei queant haud pauca,in his duobus tamen praecipue occupati
nunc erimus i. quae sit earum ratio, i. eui potestas circa eas ine
undas competat. Quod primum attinet, ita ess deseribit pati. Ius ICtus ιυΤde captis.σpossim. Induciae sunt elisi in bis ve&in praesens temp*s convenit , ne invicem se lacessant, quo tempore non est postlim inium. Hanc descriptionem exagitat oro t. dejur. bessis paci e Datin um. t. ductus exemplo Age, iii. qui similem Varronis destriptionem redarguit Da,M. A iis. c. s. ex eo stil. quod non in breve semper tempus induciae fieri soleant, sed quandoque in annos viginti, triginta, quadraginta, etiam centum. Sed enim pro Varrone or Paulo dici potestae plices statui posse inducias, alteras quae fiunt in tempus brevo, retento interim sub signis milite, longiores alteras, propter quas dimittitur exercitus, de eastra solvuntur. Prioribus est
nomen magis convenire videtur, quam posterioribus.
Cum que alias induciarum tempus bello magis quam paci annu, merari soleat, quod bellum per inducias nequaquam finitum dici queat, qua ratione Petrus de Anchorano consi I. u. vectigalium conductoribus per induciarum tempora non minus,quam belli tempore siccurrendum putat posterior tamen speetesim
duciarum, paci propior est, imo est ipsi pax, sed temporari , , in bellam resolubilis. Paulus igitur ICtus dum in breve tempus induetarum conventionem determinat, priorem speclam
annuisse videtur, quando scilicet miles adhuc in armis est, pa ratus ad conflictum, quam prim :t terlapsum fuerit i XXX. Quod attinet definitionem si rotii , quae talis est i, Muci uni conventio, per seam bella mamente ad temptu bellico acti uis abstinendum es, ad eam duo haec moneri possunt. Priamo, quod per conventionem definiverit, eum tamen inducia rotios Σαάλισμα sint ex conventione resultans. Omnino enim distinguenda sunt a se invicem, quae per modum causae de hsnctu,se habent. Dum igitor induciae considerari debent, ut
sunt in esse deductae, non pollupi definiri per modum. deduce
25쪽
ssi, quemadmodum male, desnhur transactio per eonventio,. n, eum aliud sit modus transigendi, aliud ipsa transactio:
Iiud modus deeidendi aliud ipsa decisio. Halin in insem cti G t sact.numa. Alterum est, quod non videatur convenire inducias ad annos centum factis, quas tamen dum Varronis
O Pauli definitionem impugnat Grotius, pro veris induciis nutesse est ut habeat. Quis enim bellum manere credet, milit omni dimitat ubi novo opus est exercitu, si bellum redinte-ῆrandum fuerit, quis interea bellum durare existimabit e Re ctius igitur tales induciae pro ipsa habentur pace. It qyod genus attinet, dum bellum Grotius per statum de finivit,potuisset eodem modo inducias per statum definire,quo st.sint status belligerantium, quo manente bello bellicis actibus ex conventione ad tempus adistinent. Brevius: Induciae sunt cests tio ab actibus bellicis utrinq; ad tempus conventa, ,
XXTI. Dixi exeonventione eas oriri, dc quidem conventio ea expressa esse debetacdm non omne otium in bello indue as faciat. Ethine consentire nequeo Liberio Leonino,quand Lb.a.mendat cap. num. induci ait inducias non solum e pressa, sed etiam tacita conventione, dc utrobique effectu hunc esse, quod liber si utriusque pariis conventus, quodque ultro euroque ire redi Sc verba jungere si e periςulo licea Ego enim tacitam talem conventionem cum essectu chli angi in hae materia agnoscere vix possum. & fatetur ipse Leoni 'ti induetas, quae tacite inducuntur, nullam obligationem coqti
nuationis aut observantias bere , nec procedere ad ulteriora .
spacia , quam quae spontanei voluntate partium quieti tribuuntur. Ex quo seqv itur, non tam ex taςiis conventione potestatem hane ultro citroque eundi&secure colloquendi nasei qua 'ex eonnixentia denuda permissione partis adverse. Et qua ovam fieri possit, ut quae expressa 'conventione olim initae hie runt induciae .mtrinque de facto prorogentur, dum neutra p ni ad actus bellicos redit, nego tamen, ex hac prorogatione obi stationem nasti, quae repetitionem actuum bellicorum probustat, quo minus ea, quandocunque libuerit, seri possiti . Tac
26쪽
tae igitur induciae, quas saepe ita nominant Historiarum script res, non proprie dictas denotant inducias vim obligandi contunentes, sed mutuam belligerantium quietem ex facto ita contingentem, dum neutra pars alteram lacessit, sed utraque magis
opportunam occasionem expectat. Quod si vero conventum fuerit, etiam post tempus induciis praefinitum, non licere bellum repetere, nisi facta indictione, qualem casum proponere videtur Fr. Cardinat. Mantica L cubr. Vatican. l. V. tit. a. num. V. tacite quidem tum prorogari possunt induciae, istae tam ea propterea in pacem no commutantur, uti vult Mantica, sed utrique parti adhuc relicta est, quandocunque bellum repetendi libera facultas. Et haec quidem de primo quaesito. XXXII. Secundum erat, cui potestas iaciendi inducias competat. Ad cujus decisonem Doctores nostri imprimis considerant L conventionum 1 .depact.cujus haec sunt verba finalia: Publica conventio est,quae fit per pacem, quoties inter se duces ML IF qnaedam paciscuntur. Ita legitur in Pandectis Florentinis,
. quos secutus Hugo Grotius dejur. best. σsac.l. a. cap. V. num.I. publicam conventionem per exempla expositam esse contendit, eorumque primum de pace facienda conventionem, alterum
de re alia si quid inter Duces belli pactum fuerit, hic observat.
Add. Colleg. Argentorat. depactnum. p. Alii vero, quod verba . illa, per pacem, idoneum sensum non habeant, ita legere malunt. Publica conventis es, quaesit per Principem, aut quoties intrest me Francisc. Duaren. ad d. l. Arnold. Vinnius de apa I.cap.a.num.ι. Illis multum favet versio Graecorum,qui conventiones publicas exponunt si Q. ἐξουσut ν η γε ναπἐs M, et ς εἰ νίω τυχον ῆ αλλο n quae sunt per principes aut duces exercitus, veluti ad pacem aut aliud quid tale . sed Elbertus Leoninus d. a. endat.ca furem. I. praefert lecti- . onem Florentinam, quod non tam ex quali late personarum cum non omnis, quae per principem fit, conventio publica sit ruam ex genere dc natura negociorum de quibu agitur, petena sit conventionis publica descriptio.
27쪽
XXXIII. Utraque lectio Ducibus belli potestatem largitur conventionem publicam de rebus ad publicam rem pertinentibus ineundi, ted nimis generaliter. De induciis ergo duri' quaeritur , non omnium eadem est responsio, uti videre licet apud Fr. Duaren. add. cf. Ω- .Helis. Vir. Hunnium depaLI
cap.a.qν a. Arn. Vin n. depast. cap. a. num. 1. Hug. Grol. de jur. hesi. σμc.lib. g. cap.aa.num. I. Elbert Leon in. d. l. in hoc tamen omnes conveniunt, eas inducias, quae necessitatem aliqvam habent, quaeve breviori tempore includuntur etiam a Duce belli concedi posse, longiores non posse concedi ab alio, quam ipso illo , cujus auspiciis bellum geritur. Et rem. Supra enim dixi, longiores inducias, quae ad annos decem, v ginti, triginta&c. ineuntur paci proximas esse, de nihil omnino dis rre, nisi quod non sint perpetuae. At in sequentibus dicemus, pace taconfici non posse nisi ab eo, qui rerum summam tenet. Bre- viores autem, quae tempori inserviunt, de repentinae sunt, ad pacem referri nequeunt, atque idcirco earum concedendarum potestas Duci exercitus deneganda non est. Matth. Cuno aeta
jusmodi inducias, ut a ducibus concedi possint, requiratur, d finiri exacte neqvit, de ipsorum fere ducum arbitrio relinquitur, qui de voluntate suorum constituentium praesumere possunt prae caeteris omnibus facillimE. Communiter autem si sepelia cndorum cadaverum gratia induciae petantur, denegari illae ab exercitus Duce neque unita. sic etiam dari quandoque tales
s olent obsessis, ut de deditione facienda tempus deliberandi habeant, quanquam saepὸ etiam denegari illae soleant pro rationestatus bellici,& quatenus longius vel propius absint hostium copiae auxiliares liberandae urbi destinatae. Alias ubi de sum tria rei omnino pugnandum est, de jam aequis viribus ad confiitium parati sunt exercitus, inducias ad quatuor menses pacisci notia est Diestatis imperatoriae ; id enim tempus hoc casu nimis to gum est, neqre id impune fuit Argivorum de Lacedaemoniorum ducibus apud Diodor.sicut. Maa,
Σ v. Rostat tandem ut quomodo bellum finiatu
28쪽
breuiter & pro ratione instituti nostri videamus. Non alia a tem ejus finiendi ratio suppedit, quam quae fit per compositionem pacis. Rus rei po testas quin ad principem & summum
Reip. gubernatorem pertineat, nemo est, qui dubitat. Penes
quem enim belli decernendi & gerendi est potestas, penes illum tiam finiendi ejus potestas esse debet, non tantum quod publica ad hunc rem opus sit autoritate, sed etiam ideo ne Resp. alia quid detrimenti patiatur, & ut sciar, qui ad clavum Reip. sedet,
quantum communi bono accedat vel decedati, cum nec publiea quidem transactio fieri possit, nisi dato aliquo, aut retento , aut promisso, non minus quam privata l. II. C. de transact. Hinc enim tanta cum cura &circumspectione hodie conficium tur pacis tabulae, & ad singula verba haerent animi concipien- tum, ne fraudulenta ex illis aliquando exsculpi possit interpre-t tio,neve plus scriptum quam conventum inveniatur. H cum omnium summa a principe petenda est, illique referenda vicissim partis adversae postulata, ut controversiis omnibus ultro citroque sop itis & transactis plena tandem obtineri queat pax & concordia.
XXXV. posito jam, ad principem spectare pacis conficiendae rationem, facile hinc patet, omnes alios Rei' proceres dc
ministros ea potestate destitui, & ipsos etiam belli Imperatores. Hic vero contradicunt nobis, qui in LX . depactis lectionem
primam supra tiam. 32. a nobis memoratam retinent. Sed quia
alii hanc lectionem non admittunt, dc hinc dubia fit textiis i terpretatio, neque ex jure Romano fontes juris publici unive salis petendi semper sunt, potius est, ut ad rationes animum in-rientum habeamus , quibus utuntur. sed & illae maximam partem ex jure Romanorum privato petitae sunt. Distinguunt
nempe, utrum Duci belli administratio belli libera summaque rei commissa sit a Republ. an vero liberum de bello gerendo mandatum non habeat, ut priori ςasu pacem facere cum hoste duci belli liceat, posteriori non licea . Priori enim casu aequiparari ducem belli procuratori, qui mandatum :ha-
p et cum libera posteriori casu illi, qui nundatu habe
29쪽
quidem dc generale etiam habet, sed sine libera. Vid. Hunn.
de pact. cap. a. quaest. a. Add. Duare n. d. I. Ego clim videam, distinctionem mandati veneralis cum libera & sine libera parum hodie Doctoribu . . . odari, vid. Johan. Vaud. lib. i. quaest.
a. Insi. de R. D. parum etiam roboris & firmamenti inde accipiet ejus ad duces belli applicatio. Et recte negat Bach ovius d. I. generali mandato cum libera omnia contineri quae ex mandato speciali expediri possunt. Recteque hinc concludimus, procuratorem ad agendum etiam cum libera dc generali adminis ratione non posse transigere vel pacisci,cum Augustino Barbosa ad e. contingit s. x de transact. XXXVI. Quod si ex civili Romanorum jure argumenta colligere velimus, fortius omnino videtur illud, quod petitu . . dixi. transaritionis δ. C. de transact. ubi deciditur, frustra transigere eum, cui cauta actio, non deciso litis mandata est. Qualiter enim se habet in bellis, ut ita dicam, judicialibus mandatum de agendo, taliter se habet in bellis publicis mandatum de bel. ligerando. Atqui istud in se non continet potes atem transigendi. Ergo nec hoc, quippe quod pacificatio nihil aliud sit . Iam belli transactio dc compositio. Ad hoc argumentum ustra regerit Hunnius d. l. procedere id a disparibus, nec se habere bellum ad pacificationem sicut se habet actio ad transactio- .nem, belli finem esse pacem, actionis finem non esse transactio nem, nec enita ad id agi ut transigatur &c: Enim vero nec belli . quidem finis principalis est pax, sed ut id, quod nobis abest, pro- sequamur, sive jam id fiat per pacificationem, sive per detractionem armorum, sive per defatigationem partis adverta, ut arma ipsemet abjiciat. Pax ipsa si finis est belli a belligerante intentus, cur pacem, quam habet, frangit ipse de bellum incipit 8 Non igitur pax ex se principaliter, sed recuperatio rei ablatae, aut defensio rei nostrae intenditur, qui idem scopus est a clionis in judicium deductae. Ex quo liquet, non esse inane argumen
tum a potestate transigendi procuratori denegata, ad putestatem
30쪽
pacificandi denegatam Ducis exercitus. Quod si porro quis
attendere velit , , exiguam saepe cognitionem habere belli duces earum rerum , propter quas geritur bellum, saepe etiam armis tractandis etsi habiles sint, rebus aliis gerendis minime idoneos esse, facile intelliget, non posse utramque potestatem semper in una persona combinari , tantum abest,
ut sub generali de belli administratione mandato etiam liberrimo, potestas transgendi & pacificandi comprehendatur. Ex quibus omnibus id tandem sequitur , obeli i ducem, nisi speciale mandatum acceperit, pacem constituere non posse, sed totam hanc potestatem ad majestatem, cujus nomine geritur bellum, pertinere , uti recte concludit Matth. Cuno de
XXXVII. Quandoquidem igitur inter jura majestatis hoc non est exiguum, & exhinc principi soli attribuendum , non inepte nunc quaeritur de principe foederato, utrum& ille pacem clam parte adversa inire possit, posito, talem fuisse foederis conditionem , ne liceret de pace convenire cum hoste , nisi ex confoederati consensu. Bodinus hic probri insimulat, & multis contumeliis onerat Germaniae principes, quod non attento foedere cum Henrico Galliae Rege initόpace in fecerin t c u in ho sti b iis. tib . de Republ. cap.uo. E i ex pio fesso respondent Petrus Helgius pari.I. quaes. r. Dominic rumaeus de jure bL vol. r. Usan maremund . de Elirenbergmeditam. profoederib. lib. I. cv. a. num. II . alii. Quod rem in psam attinet, ita sentio, male & tantum non proditorie agere eum, qui foederato suo inscio & invito contra pactum comventum cum hoste pacem init . Sed id tamen suas patitur eaeceptiones. Incidere enim justissimae causae possitnt cur be)lo finis imponi debeat, atque eas tum explicare tenetur so deratus suo confoederato. ini si consentire renuit, praefe-