De tuberculosi : dissertatio inauguralis

31쪽

tionem secum ducentes, sors instituendae curae radicati quam maxime lavent.

Cum indicationis in summa curandae tuberculoseos in eo consistat, ut organismus penitus depravatus binferiori vitae gradu ad altiorem evehatur, omni quuvegetatio alteretur, patet, quam arduum sit caeli exine huic medelam adferre, hocque opus vires humanas ut plurimum excedere. Faustiorem uitamen nil mitti in prognosin tuberculosis in tantum, Opiamvis et haec sanationi nonnunquam impedimenta haud superanda opponat , depositio materiae album inosae in membranis mucosis sub formahlenorrhoene aut in cute externa sompetigines , Cn-ehexin minus prosunde radicata, productum morbosum organis minus nobilibus inhaerens, conditiones aegri faustae. Ubi vero sormati tuberculi vastum occupat enmpum, ubi organa iniusta nobilissi in a se, ulmones, cere-hrum , ubi stadium emollitionis intraverat, sanationis spes imminuitur. Pessimam Solia in prognosti nil inittunt dispositio haereditaria, habitus exquisite tuberculosus , nota juvenilis, decu rSus acutus.

v. Therapia.

ouoniam tuberculosis et scrosulosis essentia unu in idemque sunt, hinc etiam indicationes eaedem et non nisi respectu individuorum ac sorma morbi modificatae statuendae Sunt.

Morbum indolis tam malignae, decursus tam fastidiosi et exitus tam tristis prophylacticam curam ante

32쪽

omnia agitare quem fugies ei quis negabit, en tandem institui directam in subsidium esse vocanda,

Cura prophylactica.

Cura sobolis sanae ingenitoribus jam incipere debet, hinc praecaveantur matrimonia individuorum tuberculos dyscrasin adseciorum, quo Pr et ervis curandum ut vitae genere Adaptato renitatur in prolibus evolutioni morbi tuberculosi. Longe absit a matre cachectica laetare infans, potius tradat sancte nutrici Summa sit cura munditiei, temperaturae nil aequatae, balneorum, verbo: nptae physicae edi sentionis, Semper correSpondentis variae aetati, in qua versatur proles Ubi vero in individuo conspicuus emergit Ahilus iuberculosus, omnis attentio eo dirigatur necesse est, ut morbi eruptio PraccnVEntur, cui Scopo saepe satissit vires balneis sit gidis praecipue marinis , itineribus, morando in regio-atibus montosi roborando. Haud parvam pro phylaxeos partem eonstituit se-et excretionum justa pri motio, quartam suppressio haud raro essicit, ut produci morbos in liquo organo deponantur' sum mni erga se deposcit attentionem alvi regularis depositio, transpiratio euianen, luxus men-StruuS, inccipue dum prinin viceradparet Iochi a. ouuin vitu insiten in ei Olulionis periodo Deile exhauriatur, et inde prorum liendae tuberculosi prophasis sat larga concedatur, viribus quam fieri potest maxime parcendum et evolutionis decursus rapidus arcendus erit; quin oblivi Scamur pubertntem ingruentem tempus persaepe SSe apti SSimum curae 3 Serasiarum inducend ne.

bimen ire dapientur aetni illae ianti lac insantibus lac et juscula carni limo puero justa inter vegetabiles et animales et bos proportio et constitutioni.Totius organismi vegetatio austo saepe modo al-

33쪽

teratur per ricli m a consueto penitus alienum et per longius Sempus protracium. Huc reserendus est usus con-eonii nuntias:

Litella asinini, caprini vel meri vel aqua diluti, recenter emulsi vel corti vel aqua elierana mixti, Seri laclia puri vel qua Selierana, gerannmixti, in regionibus montosis: reuili, Wiesbaden, Sal Ebrian adhibitis Gelotincterunt,utilia vel repeltibilia: lielienis Isian d. Caragheen,

restris iussit aginis, horaginis, turnxnei, marrubii, gramini S.

fructuum horrcteorum fragia rictrum, V rum. Aerem tintim Summi esse momenti inde videmus

quod in habitaculis pauperum, in Iocis dormitoriis hominibus repletis, in plataeis angustis et humorem redolentibus sero sulosis endemie grassetur. Hic etiam disserendi locus, utile clim tuberculosis maxime conveniat Si conditiones aegri externae non renituntur id efficere StudeamuS ut organis multa inssuxibus exponamus, qui vitalitatem ejus languentem extollere valent. Absint regiones frigidue, profunde Sitne humidae, vegetationi nimiene, cinnitii terra altae, meridiorantes siccae, calidae, ubera pinniarum VC-getatione luxuriantes. Secundum varia anni tempora ejusdem regionis elimn d modum Variat, quare ii conformem sibi eligat locum aeger, uii immemor perem

grinationem ipsam, eorporis motum et omnium externorum inssuxuum permutationem saluberrimam exSerere

vim Inter peregrinationes suscipiendi modos a Plinio Jain et Celso laudantur itineret mctrilimst, dummodo aeger adhuc inter dispositionis cache eticae limites versatur, et destructiones organorum nobilium desunt, anni tempus rite electum est, et pro variis aegri vitae adpetentiis jusia cura habetur.

34쪽

Moli mi Retitari in omnetu vegetationem sit niua ulnin fluxum exserente, insaniis scrotalosi Vires exerreni tur, Sciliando, nivndo, clara voce Iegendo, equitan

do, in quo omni rei eni do vertitur Sydentiam quemque motum incipienti tuberculos tam specisse renitentem Abet, uti mercuri uim syphilidi chinam, se-bri intermitienti. Vealiment caloris animalis dispendium, temperi-

eique subitaneae mutationis arceant in fluxum, cui scopo secundum Brous Suis respondet gestatio panni lanei tenuioris. Caveant parentes, ne inclinato incedant eorpore liberi, nec concedant prolium pectus coerceri thoraculis aliisque vinculis moris. Systematis uiane curae Servandae prae aliis respondent hctinere. In individuis tenerioribus initium sint cum tepidis et sensim adsuefiniat frigidis aestate sub Dio hieme in cubili coles icto sumendis Essectum sn-

Iutarem testatur renetio Subbequens sese manifeR tanqeolore et rubore ad nucio, euphoriae et adpellius inerescentis sensu, quae reactio frictione durante balneo in stituta, et motu insequo vel activo vel passivo intenditur. In dividuorum Summa debilitate Iaborantium bal non impraegnentur romate, aut remediis tonicis. Praecaveatur Excedens mentis viriumque intentio, irritatio et instammatio organorum Singulo ium.

Originem repetens tuberculoSi nix serasia vel dys-ehymosi herpete, eabie arthritide, dysane norrhoea, morbi tandamentalis expoScit curam. Indiectito direct S. Pecthc luberculoseoaeonsistit in vita plasti ea iteranda et extollenda, et quoque valet, ubi depoSitio materialis jamjam conii-cuit; nam cachexi a Solum evantia Salutaris producio rum metamorphoSi e Spe ei iri Potest. Omne impedimenium altiori vis vitalis evolutioni contrarium sublevandit in omnis complientio tollenda, digestio promovenda,

35쪽

sordes eliminandae, se- et excretiones ad normam reducendae prius, quani remediis alterantibus utimur. Cura direct dyserasiae tuberculosae consistit: I. In alteratione qualitatis humorum plasticorum tuberculosne

II in vita plastica extollenda.Priori indicationi respondent: I. . Odiit m ejusque praeparnia Agit stimulando et

alterando in vasa resorbentia et orgnian glandulosn, nec non in membriinnq mucosas, solvendo pituitnm SpiSSam, languente in Ocretionem in systemate ne ii mog Strico tu rogeni inli pro inovendo specificam vero actionem dirimgit in nutritionem glanillilarum et ossium Haud uti imuin inde locum oren pnt Ioduin in tractanda iuberculosi imprimis Pintis instantilis oriae ejus sui obsunt corporis conditiones sunt diathesis instaminatoria, habitus plethoricus, congestiones et haemorrhagine abii un-les, et Cilii Sinus vasorum et nervorum, pronitas in diarrhoeam: neniae et Guersent ejus usum quoque di suadent praesentibus tuberculis pulmonalibus, quamvis Morton, Baron, Cooper, num ann Scudamore pene claros ejus viderant essectit in pulmonum tuberculoSi incipiente. Lugo qui Iodum interne sormn solutionis, Oxterno forma unguentorum et fomentorum adhibuit, halneisque admiscuit, de ex Iosse rosulos iv, a se tractatis a sanitatem persectam restituit, a statu emeliorato dimisit, conditionem a negrorum emendavit quidem, spem ero Stinatio uis non fovet, a quorum maxima pars sanationi proximn Erat in cura remanebant Lugo nunquam adhibet tincturam odi, observans sub lineturne cum aqua mixtione, o dum excerni, quod ventriculi parietibus adhaerens, periculosissimo producere potest erectus.

36쪽

i missis vero et Forme hanc tincturam eneo-

Buch Annia coimmendat amylum Jodatum terendo Et granas odii cum pauxillo aquae, et sub continuarii tu ratione nil dendo amyli une unam, hujus massae ex nigro- caerulescentis, leni calore siccatae et bene servatae scrupi unus continet gr. nul Iodii Proprinavit de die ter drachmas quatuor adscendendo ad uncias tres pro die si grana , quin symptomata irritationis

ventriculi aut intestinorum inde observaret. Ad provocandum jodisinum optimum praeparatumestinati hyddodicum, quodsi vero sub ejus usu decresceret adpetitus, et eardi algia oreretur, per 3 velo dies seponatur propinando inci chinae. 2. Bromum odio similem esse etiam exserens a Magendie, our chae, Nops in eombinatione cum Jodio adhibetiir, vel ei Substitii itur. a. Oleum Morrhi cte. ouamvis nonnulli Iodio in lineoleo contento Nacken rode in Isso olei partibus O,32 p. . alia vice I 6 p. C. de invenit primas actionis salutiferno partes concedant, magis tamen liorum oleorum pinguium ratione gero videtur. Quod mirum est, nuSeosum hoc praepnrntum nplerisque individuis optime persertur, digestionem pleruinque roborat, reproductionem ni tollit. l. In tuberculosi pii intonuin eo minondant Sctiem,mmonicteum,diuiliis In moribus doSibiis propinetitu in Ctes s . Contrisin dientur praesentibus Symplomatibus pleuritieis aut neumonici S gnStriti de chronica, febre. Prioribus imprimis teinporibus laudata inu piratio acris in pecorum lubulis exhalati, in monio, quo imprae-giantur, virtutum medicatarum Inaximam partem debere uidetur.5. Simili ratione lectitetngunt, tum purn, quilin t Ci-do earboni eo nupta, album innin nempe si brani quo solvunt sanguinem Salibu imbuti iii acidique in uilliori

37쪽

hus serosuIOSorum praevalentis, tuberculorum depositioni faventis naturam exstinguunt. A. F. ischer in pulmonii in tu herculosi suadet carborantem sodae ad gr. I pro dosi quinquies sexie&ve de die Fare, I. I tu uerentis, o Pp lixivam puram in usum

trahunt.

6. B tryl te muri mime virtus specilica a CraWford detecta ut anus eland exactius disquisita in usu in quo ita erit Ahi potest praesente statu inflammatorio in systemate lymphaticos imprimis indicatur si morbus Purie teneriores ire stulta in , pulmones eorripit. Sintili ratione sitiain cinae miti latic (Beddo es, Remor

i. ouamvis nec desint, qui , me uredi in iubereulosi sananda laudes tribuant Grtives, Marsh,

Clari , medicatam tamen virtutem solum in scrotalosi commendarem iis, quum hic prueter humorum plasticorum alterationem, depositiones tuoque nihil minoSaS, in glandulis rigescentes solvat, inlique ratione medulam adserat optime propinantur Calome et aethiopus cum sulfure aurato antimonii, cicuta, digitali An cep, autem sistit remedium in tuberculos pulmonum etatis provectioris, hic materia tuberculosa per mercurium soluta Saepe Suppurationem et de VaStationem parenchymatis pulmonum provocat, et dyscras in mercuri illi saepissime oriente, processus vegetationis adeo deprimitur, ut caehexia tuberculoSa potiu progrediatur quam

susseratur.

S. Aulimonium quoque antis ero sulosum summo efficax celebratur, et specifica ejus in cutem actio locum illi in iis casibus designat, ubi in ut externa cachexiv, de qua loquimur, producta deponit. Turi triremelici salubres in pulmonum tuberculo, ichetu Eberte, richo te nubi do Vittis summis enco in iis celebrant, ultimus contendit se nnaSSE

Ii phthisi pulmonum laborantes Solo hoc rumcdio in

38쪽

s. Marcolicis inest facultas nervorum sensili inietudeprimendi, qualitatemque humorum alienandi inde iispi neprimis iuberculoseos casibus conveniunt, qui erethismo nervorum conjuncti incedunt buberculosis orida

Eminent inter ea: v. Oilium inrectile tum conirn Sero sula si em mmmm,

Dis o ni i quum contra pulmonum tuberculosi nimii Sael, L. . Si elix commendatum. h. biicilis in sero fula orida anust, II ad si it l, Mure lanii, in iuberculosi pulmonum cum rei hi mo Dra ke, Iahia, o ut hey, ali nectico juncin sum id in acetati plumbi nupta ab Ela d mmmm commendntur. Simili gendi ratione gaudent Belladonna,

no desunt, qui ccti Ooriis nimialis virtutes medicus uel obrent. II. Remediorum anti tu herculosorum ultimum locu in haud occupant qucte oleri e Aqua enim simplex jam liabet, quod humorum emendet indolem, perint coin-toria, excernat materias peccantes verbo vntidyseru-Sic rigat. Contentis vero subStantiis medientis ci do carbonico et peculiari temperaturne grndui junctis quae vis medicatrix tribuitur, cui et sumine solennin remediit

densis muri neque, qua scrota Iosi renituntur, virtutem Iodio, tironii salibusque, quae Em Sen SES, Se iteranae , achingens e S , Bilinenses nicalibus et stilibus contentis vim nil tuberculosam debent. Agna quoque, uti in iis obvenit chloreti Godne moles in causa est, ut sangui in amori salium quanti in te imbuatur, quo sit, ut substanti Albuminosa, quae secus in organismi telis forma solida deponeretur, in Sero Sanguinis soluta teneatur, vel jam deposita,re Sui hcatur Temperaturae quoquo gradu, individui

39쪽

Si nobis contigit crasin humorum alterniam remediis specificis emendare et a Substantiis uterogeneis liberare, vita plastica delapsa rigenda St, qua ratione 3 Serasinu, no Vitus semper Prorumpere Studenti, tutissune renititur. uuae huic indicationi, praeter Croni puritan, victum Iam nutrientem et balneorum roborantium sit in reSpondent remedia fere sequentia: . mrer mili leulici Lichen is Innit Lich. ea-

humuli liis, illis rheum, ascarilla, caryophy Ilvin i mitri,

quaSSin tibSynthi uin, china sit, multis qua specificum celebratne glandes quercu tostae. c. ferunι, remodiorum tonicorum princeps Ogregium praestat essectum in tuberculos aetatis insaniitis, certe vero etiam in illa provectioris, dummodo nulla San uini concitati adsunt indicin quare rarissi inus ejus usus in pulmonum tuberculosi, et tum solum adhibenduin ubi sanguinis erothisinu compesci potest. Incipimus a serri praeparatis mitioribus i extracto mari pom. storibus Sal. mmoniac martini. nil scendentes ad fortiora, denique ad serrum regia linum. In scrotalos multum dei meretur usus serri Jod uti ab A. Thomson et Pterquin commendati . Praeter has , i cachexiam tuberculosam ingenero directa indieationes, aliae adhuc adimplenda rostant, conditionatae per organi, cui inhaer et proceSSus morbosus, indolem, per essexus er Vosos et vaSculares ab illo provocatos, per mutationes, quas ingreditur litui intuberculosa deposita et per Symptomnia urgent in.

40쪽

Literatur a.

Couser opera Misael e Liri, style, Cruve illiter, Laeli nec, Andrat, obste in , an Stati, o Litans y.