De activa medicinae scientia commentarii duo. Quorum primus de salubritate non modo tuendae sanitatis, verumetiam producendae ad multos annos vitae rationem modumque docet. Alter vero universales, qui ad morborum curationes pertinent, canones explana

21쪽

- 2 6, δυο. Hebraeorumq; sapien- i tissimus, Non est, inquit,cesus supra censum sali Idem se

etiam modo citatus Menander, κες υγέα κρῖτ, m clo, id est, Non est valetudine praestantius aliquod invita. Huic sententiae etiam

suffragari videtur Pythagoras philosophus incomparabilis,quem Socrati praesert Plinius diuinum suspicit, admiratur Plato .Hic etenim non alia in suis epistolis est

usus consalutatione, quam ut iuberet για νειν, hoc est, bene valere. Id quoq; institutum Pythagorici mox seruarunt, veluti animae corporiq; nihil amplius congrueret hoc quevno hominis bona uniuersa com- praehenderentur. Quin, syna bolum,quo inter compares terentur, dicebatur υγία, id est,finitas. Huc ci etiam

22쪽

etiam accedere videtur Pyrrhi Epirotarii Regis prudentissimi votum. Is enim ubi immolaturus templa inuiseret, non rogni ampliorem modum, non de hoste victoriam, neque item gloriam illustriorem, aut diuitias, de id genus alia,quibus mortalium plerique attoniti inhiant, ut Chlius loquitur, sed sanitatem modo a Dij deprecari solitum : ceu . parte hac bene constituta, prosperius cessura viderentur omnia. Nam si toto sinu, idem ait Caelius, sese affundant fortunae alatus, absit autem incolumitas, nullum illinc prosuit emolumetum quod iuuet. Re

cte igitur post Moralem philosophum consuluit Planiades, τω Gὶ

μωόω ν ήωτη φροντις βιας Haud enim est vivere, nisi valere vita. Ad

de quod nimia corporis debilitas

vires

23쪽

vires animae frangit, mentis quoque ingenium marcescere facit, ut D.refert Hieronymus. Idcirco consequendae sapientiae gratia corporis sanitas magnopere qu enda est. Haciant sublata, sublimes Musarii fores aut non tanguntur a nobis Vnquam, aut certe frustra pulsentur, veluti late illustris prodit Ficinus. Quippe sicuti aegritudo naturales actiones sunctiones m oblaedit,lem pediati sita ex salubritate quae iso nomia continetur incolumes illae proueniunt. In similaribus quidem partibus ex contemperatia calidii

frigidi, sicci, humidi. In membris

vero ossicialibus siue instrumentarijs, ex custodia consormationis quantitatis decentis, numeri atque structionis. Itaque admonendi sunt incolumes,ut hanc corporis salutem

24쪽

exerceant ad silutem mentis, quod est multo saluberrimum D Gregorij

consilium.

Verum quia sanitas ex varijs causis laedi solet, eius tutelae prouisum est rationibus multis, hisq; salubribus a venerabili Medicinae scientia petitis. Ex quibus potest non modo vita sana hominibus liberis, sed etiavita longissima qua dignissimus es)contingere. Quamobrem visum est hunc de salubribus commentarium, quem iam dudum ad umbilicum perduxi,magnificentiς tuae dicare,ut tali munusculo meum in te amΟ-orem testatissimum facerem, quem ob egregias animi tui virtutes maxi

mum conceperam,tu sane bene me

ritus omnibus videris de tota Gallia, cuius fides publica apud te unum conseruatur. Itaque ea est nominis tui

25쪽

tui fama, ut praestantia morum, eximioq; doctrinae cultu, praecellere te Omnes praedicent. Nec id absq; ratione, qui eas onmes artes in tete lucere videant, quae ad aequitatem dc ad iustitiam perficienda sunt necessariae, humanitatem singularem, morum integritatent, eximiam doctrinam,in prescellente facundiam.

Est quod esse debes, ipsum videli

cet animatum ius iuxta illam celebratam Aristotelis philosophi mulato doctissimi sententiam. 'πιχα ον Et quamuis omni laudis q-nere cumulatissimus sis, attamen de tuis sanctis actis, qua vel stachane aequiora sunt, te elogia non assectare probe scies, sed Dei Opt. Max. gloriam tibi solam expeti. Qia' dhominis plane Christiani testimo

nium

26쪽

nium est certissimum Vale. Augustissime Card. tem nobis Soter diutissime seruet. Ex castro nostro Mi-

29쪽

DE ACTIVA MEDICINAE SCIENTIA

co MMENTARIVS

Autore D. Hier Montuo Mart.&Medicinae Doctore. De assiua Medicinae scientia, cutis geminae species Deq; conservatricis differenti' 'etialitate. ' causis conseruanto P. CT iv IE Medicinaestientia , qua parte magna vitia

corrigere docet Curatrix nominatur: Qua Vero exiguas noxas tollit, ideo prae exiguitate num etiam CONrigat, sensum si ibterfugiens est, Conserti tri dicitur.Distribuiturq ex Galeni sent tia lib.ad Trasi b. in Eucliicen, Salubrem, Analepticen, Irophylacticen Euectice, id est, boni h bitus servatrix,exacte persectet valentem in hoc ipsiun gradu conse

30쪽

uat Analeptic hoc est resectrix anstaur uixq;, eos qui iam morbos euaserunt, reficit, ac instaurat Salubris vero inter trant collocatur. Vnde magis parua castigat Euectice minus vero Salubris, hac adhuc munus Analeptice. Salubris itaque quum non sit de corporibus secundum habitudinem valentibus, ut Analepticum, neq de bono habitu praeditis, sicut Euecticum, sed de his, tu. in habitu firma sunt,non integram sumniarnq; sanitatem, sed eam quae ab hac deficit,ac discedit tueri monstrat. Atq; sub hac P dotrophice crocomice l continetur. Prophylactice morbum praecauet, δίneutris caducis conducit, sicq Analepticae opposita est. Istis consociant Cosineticen, quae naturalem pulchritudinem custodit: aes Commoticem, quae acquisititiam indu cit. Sesarum prior ars proba, Verumq; bonum: posterior vero improba ars,& apparens bonum comparat.

Porro Conservatrix scientia neces arta est, quoniam corpus humanu quod ex cle mentorum mixtura, seu miscella, compositum sit, alteraturi corrumpitur, a causis cum internis , tum externis. Ab illis Mors

natur