장음표시 사용
221쪽
At fides,&ingeni Benigna uen'est,paupere diues petit,nihilsupra Deoslaceta,necpotenteamicum
, Satis be a tus uni cis Sa bi nix
Tu secanda marmora, cassub ipsu stinus &sepulchri
Immemor struis domos, Maris. Baiis obstrepentis urges.
Sumo uere ii to ra, Parulocuples continente ii pa. HAelanus deduorum Modorum commixtione, Caeterum in diapenate Ionici,cui mox subneelaturdiatessiaron,sestiuissimum addemus exemplu,in quo saneeiusmγλαφυρόν, utestapud Lucianum, perspici potest. Ode estlib. 3. duodecima, saltationi simillima, in qua& Poetarisum moauet,&uehementi Ironia Puellaeamores laudat, utvideas nihilaequaeuit
222쪽
Isciar estnm'amori dare ludu Ne dulci mala uino lauer autex Ani nia ri me tu enteis patru ae uerbera linguae. SEd satis saltationum nunc est, Concludat hanc commentationem Sapaphici Carminis Harmonia in eorundem Modorum comuni dia summe tono,inseme semitonio minore adiectis ad hanc se am
i, Ilibya nos nioderas habenis, Leniterseenas,se ei li . septos coerces. Hathabsoluto nunc hoe libro decantu, uiuulgo appellant, plano, eukdiarbonis auibus ad huius aetatis inuetum, nempead cantu mensurale, utvocat, sed Migioseadmodum, Nam quid iaceres in renoua, ubiauthos tum duehi destitutus solum usum spectare cogisset
223쪽
Henrichi Lotiti Glareani, Patricii Claronensis apud Helue
tios, Dodecachordi, Lilber III.
moribus duobus uoluminibus satis super., utputomopioset Liuimus decantu plano, qui, quod ad notulas
attinet,simplex ac uniformis est. quitur ut nunc suo ordiriede uario etiam cantu, qui multarum specierum est, disse, ACMEramus. Scio autem dubitari uehementer etiamnum hae late inter eximie doctos uiros, sueritne apaueteres huiusmodi,quam nue tradituri sumus, musice, cum apud nullum, quod equidem sciam authoarem ueterem quicquam huius cantus inueniatur. Multo minus etiam uia detur quibusdam quatuorpluriumve vocum concentus olim in usu sui sise. Nam hoc constat,si ad lyram canebat Citharaedus,unam quidemuoacem unus cantabat,Sin muli et illi unam cantabant, nisi esseti At contra uisum es aris, plurium vocum uti*aliquem fuisseapud ueteres uasum: Quorsum enim alioquiattinebat tanta de cosonantiis praecepta seriapus proderer Athenaeus item libro i . ubi de Pythagorae Zacynthii Tri, pode disserit, modulatum illum ita visin ait alteram uocem ac acutam, ut si quis non uisu sed auditu tantu iudicasset, omnino trium Cithara Ganentium uocem optime discretam existimasset.Vtcun*res habe certe negocium est hae saltem rationenouum, quod nullos ueterum, quos imiteamur hic habeamusauthores,sed citraunius,utputo,saxultannos non admodum cclebres uiros, quorum tamen pauci monimenta alicuius mometi nobis r liquerunt, Ut prope unus Franchinus, uir perpetua memoria dirissimus hic meti Etquanquam ipsequosdam,quibus multum triabuit ali si in nostram tamen noticiam illinon peruenerunt. Certe nostra tempestate Cantores &uocum moderatores, quos quidam Symophonitas,Nos Symphonctas,Quintilianus Phonascos, quanu nd prorsus huius generis ut superiorelibro diximus,uulgus compositores uocat ut quis pin hac araedoetissimus est, ita pliman. in aliis disciplinis insanistissimus,Id quod contumelia causa nequaqua a me diei mintelligi uolo. Necpuero omnia possumus omnes puto enim non nihil esse si quisquaatuor uoces docti coniungere ualeat, Sed eo haecpertinent,ut manifestius
224쪽
fiat, quam prorsus nemo sit hoc in negocio, cuius opera uti potuerimus, praeter unum Franchinu. Adiuuitnos dc in hac re insignis nostra tepes aute Theologus,Ioannes Coclarus,olim in Musicis prsceptor noster,uir oamni laude dignissimus.Ita ea duntaxat,quae huius sunt cantus in maxumo usu traditanda desumpsimus, breuissime. uelut compendio recenisida. Nam si pergam,quas Franchin resert multoriim musicorum opiniones,enarrare,res nusquam finem sortietur. Quare magis elaborandu existimaui ut rem diffuse traditam,in certos quosdam canonas constringere, tantum abest ut dilatare nullo Lectoris usu in amplum uelim. quanquam hoc illo longe facilius factu erat. Danda etiam nouis uerbis uenia, quam nulli negatam credimus, quotquot una res nouas tractareaggressi sunt. Sed nunc prooemii satis est,Rem ipsam bonis auibus ordiamur.
Eptem sunt, quibus frequenter hoc in cantu utimur,notarum figua Srae. Maxima,quae quadrato quidem, sed altera parte longiore corpore pingitur, a dextris uel ascendentem habens caudam uel descendetem.LOnga,quae uere quadrato corpore, ac item I dextris ues ascenis dente ues descendente cauda describitur. Breuis, notaitem quadrata sed abs* cauda. Semibreuis,qus Brina Rhombi uulgo pinginar,olim triangula se sto per diametrum quadrato. Minima, quaesemibreui cauda uel ascendentem uel descendentem apponit. His quinipsunt usi ante dimidiatum saeculum: Quidam eas essentiales uocat, quod duplicem sertitae sint diuisionem,nunc per duo, nunc per tria,ut postea declarabimus. His additae sunt a posteris duae. Semiminima, uae ut minima pingitur,sed uel oppleto medio spacio,vel apposito superiae unco. Fusa, quaepleno pingitur corpore, ut Semiminima, sed colori uncum etiam addit,non colorata bis nos adhest uncos. In his igitur tremis duabus ex aequo colorat puncus dimidium tollunt. Organam uero, ali j. plurimiqui instrumentis uistuntur musicis, etiam issam diuiserunt, ut facerent octauam notarum fiaguram,quam semilasam uocant quidam, Varie. pingunt,maxime tamealtero adicisto unco susici Sed omnia ea persequi non in huius negotii.Exempla hac descriptioneperspiciuntur. Maximae P. Brevis.Semibreuis.Wima.Semiminima. sa.Semimia
225쪽
tur inuentaesuntnotarum collimtiones,quas nuc ligaturas u
canti Sed hoc loco nimis longus m ma nifica diuisionum ambaam Franchinus. Nos praeceptorem non m Ioannem Coclinam secuti totum negotium in octo Canonas coniecimus de omnibus ut uo catur liuaturis,quaeusu suntreceptae,quaeenim his canonibus non coprie henduntur notulae, breuibus haud dubie adscribentur. Primus Canon. Nota siueuno corpore logiuscule obliquato, ac propemodu quadro,sioue binis, uere quadratis, ac gradatim cohaerentibus corpusculis ea suerit quae a latere sinistro habet caudam ascendetem ipsa cum secluente semibrevis est,quod ideo fustu est, ne unica at sola esset semibreuis inter breueis, eum suapte Arma Semibreuis non ligetur. Secundus,Nota quaea latere sinistro habet caudam descendentem, breuis est. Tertius. Omnis media breuis est Ideo.longa in medio,ut Franchinus praecipit, non habetiocri quanquam hoc quidam negligunti Quartus. Prima carens cauda breuis est scandente secunda. Quintus. Prima carens cauda, filion cadente icunda. Sextus. Huma quadrata dependens sit ibi longa. simus.Oamnis nota a latere dextrocauda habens,longa estoctauus.Maximanuula quantitatis diuersitateligatur. Sed haecexemplis subiectis clariora fient.
simplicibus quidem illis, At non ita longe post ubi de in uocum Musica
lium ut uocant deductionibus disseremus, multo copiosius exemplum eius rei ex Litavico Senflio Tigurino adducemus, ciuenostro, qui nostrao aetate intersymphonetas eximium nomen, &Henrico Isaaco ipsius Praeisceptore haud indignum,nactus eae Ex inprimi onis. cudi.Tertii. Quarti.
226쪽
PAus est amariosa uocis omissio. Ea autem inuenta est cum ad
cantantium quiet respirationem. tum ad cantus suauitate, scialicet ne perpetuus unius uocis Tenor obtunderctauditorem, sed ut reficeretur auditus, Masus alioqui petulatissimus. Quarenon meis diocrem iucunditatem adsericantui, si suo inseraturloco. Sed nehoc quisdem capite Franchinum prorsus sequamur, non multum tamen abestu dirio eius a Coclari praeceptis. Proprie sex stini pausae, quas trasuersis hoe est a superioribus deorsum duetis lineis per iacenteis in plano lineas pingunt,sed inaequalibus tamen sipacias Eas nunc prosequemur. Pausa modi quatuorattingens lineas, tria. occupans spatia, longam persectam uaslet, ubi obiter notandum omnem persectionem in musicis ternario adstria hi, imperseetionem binario quod in sequentibus clarius indicabitur. Hie itur longam perse Lim vocamus quae tribus ualet breuibus,im persecta, quae duabus. Pausa longa treis attingens lineas, duo occupans lpacialdagam imperseetam ualet. Pausa proprie de linea ad proximam ducta linea, breuisquiparatur.Semipausam uocant a linea demissam siue descendente ad medium duntaxat spa , ualet autem semibreui.Suspirium contra apa pellant assurgentem siueascendentem ad mediu spacii pausam, quae aequis ualet minims. Semi suspirium uncum suspirio adiicit, ualet psemiminima, sed haec rara est Caeterum contingit, ut ab initio cantilenae semipausa: saepius etiam in medio, quaeproprie pausa dicitur, in omnibus cantilenae uocishus ponatur, id hac decausa, quod saepe tempora non implentuulgata . themata. Ideo nearguaturSymphonetes ignorantiae taetiis huiuscemos di pausas ponit in omnibus cantilenae partibus non abs magna cantanatium confusione, quare ego quidem uel tollerem prorsus,uel in aliqua salie uoce mutarem,uel alio signo pernotarem. eas musici nostri generaleis uos cant: Nonnunquam semipausa cum suspirio sed ab iniuod eodem modo generaliter in Omnibus uocibus ponitur, ut in uernaculis cantilenis uideamus saepiuscule. Deni*ad finem uocu duaelineae, peromnia inerualla duae adinciuntur, exquo I generalis pausae nomen habent.Eius rei haec sit descriptio.
Pausi modi.riuulonga.Pausaproprie. Semipausi. Suspirisi.Semi suspirisi. Generales.
227쪽
Liber illDe punctis Cap. Ill l .
Pun Mim triplex est,quo frequentius quidem utimur. Diuisionis.
quod nonatam nec auget, nec minuit feci eam uel praecedenti uel soquenti applicandam connumerandam. indicar, pro perficienda ternaria in cantu diuisione. Et hoc in cantu duntaxat persecto uuis musitantum.pingitur,non etiam canitur. Perse Bonis est alterum punis istum, quod notulae pers est postpositum eam persectam constabat, quae alioqui imperfici poterat, & hoc quo vin persediis tantum utimur, & uolui canitur. Additionis tertium, quod notulae postponitur, dimidiu. adisdit hoc est,ex unica sesquialteram facit,quo in omni cantu utimur. Frachianus augmentationis punctium uocat, quidam pestimonis puuctu sub eo cdpraehedu quippeqd nihil aliud qua hoc efficiat. Sed haec sint exempla.
Exemp. puncti diuisionis. Persei bonis. Additionis. HIc in priorediuisionis puncti reeplo uides semibreues pucto diuisas altera breui praecedenti iuncta altera sequeri. At in posteriore, utra p nibreuem ab utriis separatam breuibus. Ex hoc autem sequitur tanta uis est huius pudii ,quod in sequentibus capitibus magis patebit utin priore exemplo duo sint ratum perseehi tempora, eum in posteriore sint tria. In pundii autem perseelionis exemplo ipsa breuis, cum imperficienda esset ab secluenti semibreui, per pudii praesentiam persecta manet. Deni in adaditionis puncti exemplo uides, uinotulasequens praecedentis dimidiu est. 'ita prorsus depunetis intelligendum esse. Sunt autem&apud Franchinuexemplacopioserem dcclarantia, quae adscribere non piguit.
228쪽
IN hoc tenore at*adeo in prima notularum demde duae sunt breueis, quarum priorimperfecta fit propter sequentem semibreuem, quod pu: etiim semibreui postpositum facit, quens autem imperficitura praecedere semibreui,aup id quo pob punctu quod praecedit, ut ternariaperseetio
obseruetur. At punctum quod eam praecedit semibreuem, quae proxime recis anteit breueis, innuit eam semibreuem ad tertiam breuium persereda, non ad primam, quia similis an te simile non imperficitur, utposteadicet. Et quoties id fit, semper ad primam qua sequentem, cui applicari potest resertur,nunquam ad praecedentem. Porro drinde interduas seni breuesspunetintineos separat,ut alteram priori, alteram sequenti breui annumearandas significet. Quod autem hic de tempore exemplo docemus, hocide in modo, ac prolationeob etiandum censenus. Persessionis item puneti apud evia dem exemplum est,inquo&additionis,quodipse augmenti uocat species est
IN hoc Tenore inquit Franchinus punebim adpositum primaebreui
ipsam in sua sint persedi ne remanere, quaenisi perficeretura puneio, posseta tertia sui parte scilicet I minima punc lata cum subsequente semia minima imperfici.Idem*ficit punctium appositum tertiaehreui. In signo autem temporis imperfecti C: punetii,dimidium earum notularum significant,quas sequuntur, utantea dixinus. Diuisionis iracpac perscistionis puncta impers estis tantum pernotantur, additiones autem ubi p. Sed de puni triplusquam satis. De modo,
229쪽
latione, Cap. V. st modus in rebus, senicem deni fines, inquit Flaccus. Ita plia ne cantui suus quidam est modus. Hinc duplicem iaciunt nostri
musici maiorem & minorem. Modus maior,inquiunt,est menasura longarum in maximis, Modus minorest mensura breuium in longis. At tempus est mensura Semibreuium in breuibus. Deni Prolatio in mensura minimarum in se breuibus. Haespecies si ternario dea ducantur, perstalae: si binario, imperscillae dicuntur. Ita modus m torperfectus uris longas in maxima continet: Imperis hi duas. Minor autem modus perseditas tms breucis in longa: imperseetiis,duas: Ita tempus per istum treis semibreuess in breui: Impci solitam, duas. Deni prolatio perseelaretis minimas in semibreui: impersecta, duas continet. Hac autem per duo ac tria uariatio non est in posteriorum notularum guris. quippequaebinario duntaxatducuntur, Sed in quinque tantum, quas supra essentiales a musicis uocatas diximus. Sed huius res, cum stagnis adeo,hax est deiptio.
Tempus Signa te. Tepus Signa te, Prolatio Signa pla Prolatio Ima Persectit. poris Imperaporis ima Perse 'aetionis pera pse iusini sectu. psem sedi
Porro ut in cantu iam dieis modi temporis ac prolationis noscereε
species, signa a musicis inuenta suntad commonstrandas perseetioones impersectiones, Frachinus Signa modi maioris ac persedit, binas lineas, per terna spacia duetas, pigru* initio cantilenam ante circulum positas,minoris uero et perseeti,unica per tria spatia ducta eodeante circulum positu nobis exhibuit. Eundem autem modum maiorem, imperseetiun, seu notulae maximae: minorem uero longae figura, nullis initio
230쪽
initio eantilenarum duetis pausis hoc est ut simplicius dicamus signo.
rum absentia,ut de prolatione patebit,significari. Caeterum tempus persedium circuli in ri: imperfectum semicirculi descriptione pernotari. Deani p prolationem peΗbstam punisto,circulo inscripto:imperseelam abscintia purieti manifestari. Ita ut semibreuis notae rationem, punctium obtineaat, ulminimi hoc in nriodio elemeti: breuis, circulus: Longae maximae 'linea rei hi finita: scilicet ut etiam in cantu, sua modus finitione constet. Nec minus apte tempus:circulo notatur, ut quod ex circulari motu nascatur. Et haec quidem opinio placet. Quanquam, ut ingenue, quod res est, fatear, hoc n cium propemodum arbitrarium est uulgo cantoribus, acueterum authoritate prors)s destiturum. Ideo. aliorum opiniones mula
sis percurrere, non uidetur operae precium. Suntenim qui, quoties num
rus circulo additur: non tempus, sed modum per circulum: ac porro per numerum tempus significari uelin L Hi iracpperseditam circulum cum ter. nario Os modi persis ac item temporis posceti signa exhibet. At persoctum circulum cum binario G persei quidem modi, at impc temoporis esse notas. Postremo semicirculo ac binario Ca,&modu & lcmpus imperfecta uideri. Uerum, utriusnam modi, hoc ipsum non discriminat, cum ueteres asseant, dein Franchinoauthore, modos alterum ab altero nunquam uel perfici uel imperfici. Quod haud stio an ita perpetuo obsera tum sit. Mihi quidem uidetur modus ille maiorpersectus in raro esse uas quemadmodum&ipsa maxima non admodum frequenti. Ideo misnus de eo curasse musicos. Sunt qui binos ad circulum apponant numeros, circulo denotante modum maiorem, priore uero numero minorem,
posteriore deni tepus: Ea pomnia persem imperfecta. utcirculus uel
psinus est,uel implietus,acite numerus,Vel ternarius ues binaris. Ut si ad circulu psectu adiicias bis ternarium hoc pacto O33,modos utruippe eactos,ac item tepus persectu aiunt designari.Semicirculo autem cum duoabus adiunctis bina somnia imper a ad hunc modum Caa. At haec ite mixte. Osa:Oa3:Oaa: 3:C3a:G3. us opinio,si recepta esset, sumame placereti Verum prolationem necessum erat,tum circulo modi inscribi, quae nunc temporis circulo inscribitur. At Franchini opinio, de qua paulo ante,magis nunc recepta est:Vt maior modus perseetiis nobis indicetiar binis lineis initio catilenarum ante circulum sentcirculumve deseriaptis, quae temaoccupent spadia: Imperseetiis uero earundem abs titia: Minor item modus perscetiis unica eodem pacto ducta linea, abserua uororiusdem lineae, imperseetus manifestetur, Ita tempus perfectum, perseucto circulo:imperfectum Semicirculo,hoc est, idempta est tertia pars,siagnificetur. Postremo prolatio persecta puncti praesentia:imperfectae, iusdem punisti absentia declaretur. Ubi uides et in imperfecto modo et in imperfecta