Metallotheca Vaticana Michaelis Mercati

발행: 1719년

분량: 535페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

481쪽

PRAEFATIO

IOANNIS MARI E LANCISU

ARCHIATRI PONTIFICII

AD LECTOREM.

Ix SANCTissiMUs PATER CLEMENs XI. ad incrementa bonarum Artium mirifice intentus , superioribus mensibus rescivit, inventos fuisse Florentiae non nullos Typos aere incisos, quos in Vaticana Metallotheca, Pontificiis impensis Romae edita , tanquam deperditos dolebamus, & quorum desiderium, quemadmodum a nobis in protegOmenis dictum fuit, nova ex superstitibus iconibus comparata incisione majorem partem lenivimus ; cum nobilissimo, ut solet, incensus ardore de universa Literaria Republica bene merendi , statim mihi mandavit, ut scriberem ad Reverendillimum Patren3Magistrum Petrum Antonium de Rubeis ex familia Servorum B. V. M. in Pisana Academia Sacrae Historiae praestantissimum Interpretem : ne mo enim hujus rei vel tam sciens, vel tam boni exitus amans occurrere poterat, quippe qui non levem opem ad Mercati Metallothecam exornandam contulit. Ubi autem imperata fecissem, Vir ille

solers, ac dit ens non prius mihi respondit respondit autem nondum elapsis quindecim diebus quam certiorem reddere me posset, Typos non solum inventos, sed etiam apud se, brevi ad Sanctissimum Pontificem deserendos, habere . Et quoniam harum Tabularum inventionis historia Lectoribus fortasse non erit injucunda , illam, ut nobis praedictus Coenobita oscripto retulit, hic , conversa in Latinum sermonem ejus epistola, subfiiciemus. ILLUSTRISSIMI, AC REVERENDISSIMO VIRO

D. IOANNI MARIAE LANCISIO

ARCHIA TRO PONTIFICIO

FR. PETRus ANTONIUS DE RUBUS . Ord. Servorum B. M. V. . S. P. D.

4a ratione XV. Tabula aerea ad Metallothecam Michaelis Meriacati pertinentes, quas diu frustra vestigaetimus, tandem re--pertae sint, paucis accipe , Vis Illustrissime. Eum , qui M. S. ejusdem Metallothecae primum a celeberrimi Caroli Dati beredibus naari a ctus

Sanctissmus Pontἰ- sex iubet nuper in.

ventos aeneos Me

tallotheeae Typos comparari.

CL CoenobItae do Rubeis diligentia in praedietis Typis adupiscendis laudatur

482쪽

n Appendu

ctus fuit, utique praedictas Tabulas nunquam habuisse certum esse nulla squidem adbibita tunc quantummis maxima diligentia inveniri apud illum potuerunt: quo factum es , ut omnem spem de hujusmodi jactura sarcienda abjecerimus, omnino periise arbitrati. Cum autem nuper hereUcum quoddam ejusdem Caroli opus, quod inscribitur: Le veglie di Cario Dati. A Viris doctis vebementer expetitum sudiosissime quaereretur, inter aliquot illius scriptos

commentarios accidit, ut, cum quaquaversum remolverentur sebedae Narratae εγνotum Vm qi 3 casto osservabantur, in fundo forte fortuna occurrerent inventio. iidem aenei typi charta inmolati, quales ab ipso Mercato ita conditos fuisse, a mero non abludit. βuapropter contendi ero , atque Mylagita-mi . Nobili bujus Civitatis Viro, literisque magnopere expolito GO-ma Tonaventura, ut ad Tnos acquirendos auxilium ferret. Convenit bis Nobilissimum Virum, ac Senatorem Tornaquincium , maximo Nobi V r ml' Ulaitatis vinculo cum D. Camillo Dato Caroli filio conjunctum . . apud se repertas ta- Hic mero flatim ac certior factus est de Sanctissmi Pontificii d side- .ni ..β' k'R 'βῆ rio , aeneas Tabulas perliberaliter ad me attulit, petiitque, ut Sanctissmi Patris Pedibus suo nomine Aserentur , quo demise erga Sacratissmum Principem literarum , bonarumque Artium gloriosissimum P

tronum obseretantiae, ac venerationis suae argumentum qualecumque

constaret. Nihil aliud interim Nobilis Vir optat, quam tit Teatsiamus Pater Pontificia Tenedictione, ac Patrocinio se . suamque famialiam impertiat, ac protegat. Ego quoque hanc mibi felicitatem gratulatus , quod jussa Sapientissimi Pontificis implere potuerim, cum eosdem 6pos ad Te mitto, hoc unum enixe rogo, ut meis verbis Sanctifflmi Patris Pedes demissis o amplexu o culeris. Vale , Vir optime ,

ac me eximiae virtutis tuae cultorem fovere perge. Florentiae XII. Kal. Octobris mccxvIII. Hac igitur via Summo Pontifici per me oblati sunt XU. aenei Carolus D tu , de Tupi, nomine Eximii Viri Camilli Dati, Caroli Filii, qui, ut om-

Camillus filius com. . V - . - . . a in

mendantur. mgenam ac 1ingularem Parentis 1ui literarum cognitionem, amorcm

que egregie imitatur, ita in illius celebritatis , gloriaeque consortium feliciter venire contendit. Cum autem Sapientissimus Princeps ipse primum, eximio, ac sublimi, quo pollet ingenio, menteque perspicacissima lustrasset, einque animadversionibus nonnullis pro exquisitissima sua eruditione dignatus esset, mihi utcunque illultrandos perhumaniter tradidit. Ego is , uiua ,2 vero statim e re putavi doctissim una Virum Petrum Assaltum arcessere,

das Lancisio tradit. utpote quem caeteris in Metallothecam Notis concinnandis socium nonsne publicae eruditionis fructu adhibueram. Ambo igitur aeneos Typos versantes, attenteque inspicientes. Tres tantum ex I. Deprehendimus ex XU. Tabulis tres tantum edito in opere .d; 'T u. h.., omnino desiderari: Siquidem XI. expressae, ac rursus Beneficentia saepe , desidor/bantur. ae nunquam satis laudata Sanctissimi Pontificis incisae fuerant, ad exemplum videlicet iconum, quae in Autographo jam glutino affixae suis locis reperiebantur. II. In

483쪽

Ad Metallothecam Vetticanam. F

IL Inter aeneas Tabulas nuper detectas comperimus illam , quae Statuam Truncam repraesentat, quam ex ipsomet Herculis Archetypo, quemadmodum quatuor alias, nimirum Laocoontis, Apollinis, Antinoi ,& Cleopatrae, ut in Prolegomenis praefati sumus , exculpendas Artifici

nostro mandavimus. Ad Statuam vero hanc Herculeam quod attinet Statuae truneae Donsiee ob majorem antiqui delineatoris solertiam, sive quod Mercati tem- ζT, M.ti. l.

pore , nimirum circa annum I 5 . non tantas hominum , elementorumque injurias palla suerit, ipsi etiam fatemur priscam hanc iconem re

centi nostrae non parum antecellere. B hae tabulae Thoar

III. Animadvertimus binas alias Icones , nimirum Trochites , ehitem & Enastion&Enastros in Metallotheca pag. 2 2 p., dc 23 o. exhibitas, suis meis Ty 't.. P.,

pis inter hasce nuper inventas non occurriste. Has tamen nOS ex iis, lineatae, nondum re

quae in Mercati M. S. extabant imaginibus, recens insculptis tabulis, P 'suppleri curavimuS. IV. Demum candide fatemur nos in errorem ab ipso vel Mercato, vel ejus Amanuensi inductos fuisse , ubi pag. 3qχ. pro figura lapidis Auricularis, cujus nunc una Tabula sex Romam nuper allatae icones Tibi sistuntur, posuimus alteram penὸ informem. Cur autem error hic fuerit apposita. nobis obrepserit, cumque in Mercati Amanuensem rejiciamus, id fuit in causa. Cum mei omnes Metallothecae typi ellent charta involuti, in qua inscriptus inveniebatur paginae numerus, ubi collocandi erant in Tabula informis illius iconis notabatur pag. 3 qa. Cumque ibidem justum spatium in Codice M. S. ad eam excipiendam animadverteremus , non dubitavimus eandem illic apponere: Sc quamvis humanae auris similitudinem nullo pacto praeseserre cognosceremus ; nihilominus, quia plerunque lithographi quadam veluti licentia circa lapidum figuratorum nomina abuti solent, rudes etiam quandoque peculiaribus co poribus aisimilantes, veluti de Carneade ait Cicero a Κngebat μ UAM

Carneades in Ctiorum lapidicinis faxo Hin se caput extitisse Panisci.

Credo aliquam non dismilem figuram, sed certe non talem , ut eam factam a Scopa diceres ; idcirco figuram ei loco aptari poste credidimus, Ad quem Ioena prasertim cum ob acuminatam formam in illam quadrare viderentur, tu leuia hib; , .Pquae de Midae auribus in ipso eodem Cap. LXXV. pag. 3. a Merca- dς3xu rςstocnd . to describuntur. At enim vero informem eam iconem perperam pro auriculari positam, cum diu nobiscum reputaremus, cui nam loco revera esset restituenda non enim Typus hic meus nullius apud Mercatum usus erat) censuimus spectare ad pag. 268. Armar. videlicet nono Cap.XIX.,

in quo Auctor agit de lapidibus demissis e nubibus, scriptumque nobis reliquit: In Trutiis aliquot bomines oppidi Castro:ilarii in amoena planitie caelo sereno in aere conspicatos fuisse atriam, atque involutum turbinem magno impetu irruentem, qui in terram non longe decidens horribilem fragorem edidit. aeuo cum homines confestim multi concurrilfnt, saxum ingens conspicati sunt turbine illo jacium , ac circumforamen unum minutatim dissipatum, ac musam ferro similem ex&buit ea figura , qua in fronte praesigitur. Habebat itaque Mercatus

484쪽

Qnatuor aliae aereae tabulae apud Premiis

telum noninum inisve u T , ae Per eun.

demCoenobitam SS. Pontifici oblatae . Cur omnes nuper reperti typt edaa

tur .

Caetera praesertIm nonnullae epistolae in notis reiiciuntur.

6 Appendix

noster Tabulam Saxi, quod a nubibus demissum serebatur. Hanc autem , cum nusquam in codice exhibitam reperiamus, illam esse suspicamur, de qua est sermo. Dum haec parabantur ad praelum, ecce altera per Tabellarium n

bis reddita fuit epistola ejusdem praeclarissimi Coenobitae de Rubeis, qua quidem Vir singulari solertia, & incredibili erga ingenuas artes

amore, opportune significavit, quatuor alias aereas Tabulas ad Mercati quoque Metallothecam pertinentes apud Doctissimum Presbyterum Antonium Boninum olim Bibliothecarium Nosocomii Sanctae Mariae Novae de Horcntia, ibidemque Horto Medico Praesectum; nunc vero Priorem S. Mariae de Peretula Dioeces Florent. , se ille deprehensas ; quem sane plurimum animo discruciatum addidit, quod de . Metallothecae editione per Equitem Paulum Maiseum, a quo cjus rei nuncium expectabat, certior minime factus fuerit. Hic igitur egregius Presbyter, cum accepillet, Appendicem a nobis eidem Metallothecae properari, memoratas Tabulas Beatissimo Principi offerendas praedicto Coenobitae liberaliter tradidit. Harum autem tres sunt icones statuarum, quae in Impluvio Vaticano cultodiuntur, nimirum Laocoontis, Apollinis, & Antinoi , quas, ut supra indicatum est, suppleri curavimus: alia vero, quae reliqua eli, speciem exhibet Pori , quem alii Madreporam vocant, eamque ad illarum clallem rejiciemus. Habes itaque, Lector humanissime, tum XV. Tabulas ab haere dibus Caroli Dati, tum IV. has alias a Presbytero Bonino liberaliter Summo Pontifici oblatas, quae simul XIX. recens inventas constituunt. Gratum autem Tibi futurum rati sumus, si has omnes im- prellas tuis oculis subjiceremus; non tantum, nὰ qua diligentiae laus Mercato decederct, verum etiam, ut Graphicae Artis studiosi peritiam , de antiquorum, quibus Auctor usus fuit, dc nostrorum ScuI-ptorum inter se comparare valeant: quanquam is, qui lapide Phrygium nostro arvo exprelIit, non satis diligenter figuram repraesentavit: quae enim dextera erant, sinistra ἱ & quae contra sinithrata,

dextera exculpsit. Caeterum non omnes Tabularum lacunar in Metallotheca expleri potuerunt: cum nonnullae aliquot in locis adhuc desint, quarum aenei Typi fortasse alicubi in scriniis latent. Nos interim, qui haec in genere admonuisse opportunum duximus , aliqua etiam de plerisque subjiciemus in Notis , adjiciemusque Mantissae initar nonnullas Clarissimorum Virorum epiliolas, nostrasique responsiones, quibus obscura quaedam Metallothecae loca facile , ni fallor, poterunt illustrari.

485쪽

Ad Metallothecam Vaticanam. 7

QUARTUM DIOSCORIDIS ALCYONIUM.

I. 'Abulam hule simIlem ex ehartaeeo exemplari Metallotheeae iam deprompsimus. Quod A autem attinet ad hujus Neyoaii naturam nihil adjiciendum habemus Notis, quas suo Ioeo edidimus.

486쪽

Appendix

CORALLIUM ALBUM SQUAMLDIUSCULUM.

Vide Armarium Sextum Cap. XIV. pag. II 8.

II. FCon haec pertInet ad pag. I ia. prope finem . Huius autem laeuna Impleri hactenus non po I tute, quod nec aeneum typum , nee chartaeeum habuerimus. Est autem genus Madraeporae sde cujus natura consule Notas Capitis XV. firmarit Sexti pag. I 23. In qua pagina paulo su perius altera desideratur tabula.

487쪽

Ad Metallothecam Vaticanam. GM ADREPORAE GENUS.

Ee tabula reperta nuper Hie inter alias Mereati sinε t Itulo r sortasse exprImit Madrepore. genus, de qua Armario Sexto Capite xv. pag. Iaa. ubi vide notas de ipsius natura.

488쪽

AppendixiSIDIS PLOCAMOS SECUNDUS.

Vide Armarium Sextum Cap.XVIII. pag. I 28. Ubi nostra impressa est icon ex chartacea MSS. delineata.

IV. TTOe genus stirpIs LIthophyton apud Turne sortIum appellatur a λίθος lapis, & φυτου planta, I 1 quod fisura, partium structura , ae generationis modo stirpes, duritie autem lapides aemuletur : quamobrem vocabulum hoc corallio quoque poris , seu Madreporis , aliisque id genus aptari potest.

489쪽

Ad Metallothecam Vaticanam. I IISIDIS PLOCAMOS TERTIUS.

490쪽

lpendix

LAPIS PHRIGIUS.

Vide Armarium Sextum Cap.IV. pag. In

LAPIS PHRYGIUS FUNGOs FERENsvI. Abulam hane noster Seulptor ex ehartaeea Mereati dellaeavIe sed per errorem situm Ia- A vertit , ut quae dextra erant, sinistra exhibeat.

SEARCH

MENU NAVIGATION