장음표시 사용
501쪽
Ad Metallothecam Glicanam . 23.
Vide Armarium Nonum Cap. LXXV. pag. 362. LAPIS AURICULARIS
I Apides hi perbelle aurem humanam exprimunt; reserendi autem videntur ad testas Iapiis deas, nimirum ad valvas inferiores concharum , quae apud scriptores patellae auritae au. . Cur autem hujus tabulae vice alia fuerit hic impresta jam dictum eii in praesatioue pag. I.
502쪽
Uide Armarium Decimum Cap.III. pag. 336.
XVI. TN praedicto eapite Armarἰi X. uberes notae appositae sunt, cum ex marmoreo Archetypo Ieo 1 nem in Metallothecae MSS. desideratam , a nostio Artifice inscurpi curaverimus
503쪽
Ad Metallothecam Vaticanam. 2S
Vide Armarium Decimum Cap.III. pag 3σ2.
XVII. , Pollinis simulaetum Sanct Issimi Pontifieis munifieentia , omnino defielante Mercati exem. ια piar , exculptum dedimus ex ipso Archetypo marmoreo.
504쪽
Vide Armarium Decimum Cap.III. pag.3sq.
505쪽
Ad Metallothecam Vaticanam. 27
Vide Armarium Decimum Cap.III. pag. 3 66.
XIX. T TAEe Mereati Ieon aliam nostri ArtisieIs Iongὸ superat: Uerlim id non eiusdem ImperItiae rL 1 aut neglisentiae, sed potius temporis injuriae, ut in Praelatione dictum est, tribuendum , illa enim antiquior eum sit ferme dueentis annis , statuam exprimit, qualis ea aetate spectabatur , Non adeo videlicet attrita, ut nunc visitur : siquidem hactenus aeri, ac vulgi Iudibriis suit exposita , quibus in dies magis obliterata est : unde eximius ille Poeta Augustinus Favoritus, qui sum Tiori ieculo florule, ae propterea non multum a nostro aevo remotus, eleganter hisce carmi nibus conquestus est.
506쪽
PbHistus labor Alcides ς Sed enim pcra'tino Heroa immeritum Durgrandiue pudat , ct imbri , Non tantum orbavit clava, exuvIssique honis, Vertim G poplitibus vervos, humeriJque torosis Brachia δῖοevir, fecitq- ex Heretile Monstνum Informe , ignaraeque nifusi Iudibria turbae. Quamobrem hance mutili Herculis effigiem , magnae illis utilitati lare speramus , qui, ut idem Poeta cecinit , mum Informem Itiat , Ο Ο comIne truncum Miratam buc Ararim veniunt Rhenumque bibentes . Cisi in ipsa inusculorum robur, quod in marmoreo simulacro variis in Ioeis est pene ab OIitum, mirifice' vigeat.
507쪽
Ad Metallothecam Vaticanam. 2st
Pertinet ad Protegomena Metallothecae Cap. nempe IV. pag. s. ARGUMENTUM.
Disertationi Doctissimi Viri super Notis in Metallothecam Vaticanam respondet, eumque , gratias agendo , laudat. Amice refellit Π dem opinionem, qua statuit Metalla plantarum insiain ex semine nasci, atque adolescere. Irridet cir op eorum ineptias. Disserit de mi magnetica.
CLARISSIMO ERUDITISSIMO QN EVIRO
In Bonon. Lyceo Analyseos. Professori Pub. Io: MARIA LANcisius S. P. D.
ORatorem nὸ magis, an Philosophum eximium Te, Vir doctissime admirer, ac praedicem, prorsus ignoro : utrumque enim in ea, quam ad me dissertatione misisti, egregie praestas , ut Te in oratoriis acutissimum, & in philosophicis eloquentissimum ostendas . Utinam vero particula oratoriae facultatis tuae mihi obtigisset; quo gratias pro laudibus, quas in Vaticanam Metallothecam , meosque, & Clarissimi Assalti in eam labores confers , reddere nunc tibi non omnino impares possem. Quod autem ad Philosophiam spectat, si minus idoneum me laudatorem subtilitatis tuae praebere valeo, esse saltem contendam in veritate inquirenda laudabilis curiositatis tuae sedulus aemulator . Descendo itaque ad quaestionem de Metallorum Generatione , ad quam accuratius vestigandam in luculentissimo scripto tuo amicὸ me provocare videris . Atque ab initio quidem aliqua de consilio nostro in concinnandis brevibus ad eandem Metallothecam commentariis dicere operae pretium arbitror. Scilicet non fuimus soliciti de Chymicorum arcanis adamussi persequendis, atque enucleandis: id enim noltra non referre, nec Operis brevitatem , ac rationem pati posse credidimus: contenti proptere Scriptorum opiniones summatim attingere, ac lectoribus veluti degustandas propinare; praesertim cum in ea simus sententia , Chymicorum quidem inventa ab experimentis petita , eaque ad Mechanicae leges , Clinicamque expensa, de revocata, plurimum ad naturalem historiam , acrem Medicam illustrandam, locupletandamque conducere: Quae autem
beati illi Chrysopoei de auri confectione, lapide philosophico, aliisque similibus comminiscuntur, hujusmodi esse censemus, ut in illis tempus
508쪽
pus terere hominis sit otio, opibus, studiisque abutentis. Nam olim
pius animo reputaVimus, ac reputandum hodie amicis nostris inculcamus prudentissimum illud sa) Cartesii monitum, ne nos mel Alcbimia fla, mel Aprologi praedictiones, vel Magi imposturae, mel cujuslbet alterius ex iis, qui mideri volunt ea se scire, quα ignorant, inanis unquam jactantia fallat. Quid enim ab hisce magnificis pollicitatoribus affertur ,
quod vel experientia, vel saltem sanis rationibus comprobetur φ omnia siquidem migmatice , ac veluti ex tripode , ut imperito vulgo illudant, verborum ambagibus involvunt: idcirco adduci non possumus, ut credamus , Te Virum alioqui sapientissimum eorum nugis capi posse, quarum auctores severioribus etiam legibus plectendi essent, nisi egregium hunc fructum attulissent, atque inidies afferrent, ut propriis fraudati votis inveniendi , cui tantopere inhiant, philosophicum lapidem, tot tantasque ad Physicam , ad Medicinam, atque ad civilis quoque vitae commoda , utilitates in salebroso illo, per ignem , per aquas regias, perque innumeros labores opificio, ad imaginarias divitias assequendas, detexerint. Magnum proinde ingenii, atque eloquentiae specimen dedisti in Metallica arbore exponenda , extollendaque . Nam haec , si fuerit illa , quam vocant Dianae ; certe, modo verum fateri Velimus , specie solum planta dici potest, re tamen ipsa merus est oculorum lusus, quem nobis chymici faciunt . Hi enim , tametsi sciant in fictilia illa arbore metallicas partes per juxta positionem cohaerere, id tamen fieri per organicam intus assumptionem credulis student imponere. Si vero de Majeri, aliorumque arbore loquamur ; quis est, qui, cum omnem in judicando anticipationem, quam praecipitantiam dicunt, vitaverit, illam per imaginariam chymicorum hypothesim confictam non dicat, & fateatur Age porro;Vir Praeclarissiine,
Metalla asserunt ex chalcantho, nitro &c. tanquam ex seminibus primum ortum ducere. Id autem, ut constet, an veritati sit consentaneum , statuendum est ante omnia quid veri seminis nomine veniat, quod sane ita
ab immortali b) Malpighio vestro, immo de nostro definitum accipimus, ut sit compendium minimi surculi in folia laxandi, quod a toto deciduum, ac separatum , suoque alimento circumdatum, quasi filius emancipatus propriis praes muneribus, diciturque seminalis plantula, in qua praeter
fluida multas organicas partes Bolanici omnes inesse fatentur. Et quanquam idem Malpighius paulo superius asseruerit in Metal-Iorum saliumque concretionibus quid non absimile accidere, ac in etegetabilium seminum generatione observare contingit; hoc tamen per analogiam duntaxat fieri intellexit: ait enim quid iis miramur in metal rum ,-salium concretione . Tria igitur ex allata seminum definitione ad ipsorum naturam constituendam necessario requiri Tute vides , Amicorum dulcissime. Primum quidem explicandam mox plantam cum foliis in eodem semine contineri. Alterum, ut semen ex planta, cujus semen est , gignatur. Postremum, ut in se per organorum fluidorumque peculiarem statum , de conditionem n vas , sibique similes stirpes in iacula possit emittere . Quis, amabo, chymicorum vel unam ex iis conditionibus non
509쪽
Ad Metallothecam Vaticanam. II
metaphorice, sed revera in Metallorum, quae dicunt, seminibus , atque adeo in ipsis metallis inesse demonstravit φ Quod enim attinet ad seminalem plantulam, ubi quaeso observatum est unquam, nobiliora metalla in memoratis salibus, aut in tantopere decantato mercurio contineri; nisi per illusionem nos a nebulonibus decipi patiamur, qui frequenter, ut scis, Handellina ipsius auri, vel argenti permiκtione incautis , temereque credentibus turpiter imponunt. Quid vero dicam de pericarpio, tubulis, tracheis , caeterisque organicis partibus , quae in quolibet vero semine reperiri apud omnes est in confesse t Haec siquidem tantum abest, ut in metallicis concrctionibus animadvertantur, ut contrarium potius experimentis cuincatur ; cum salus sive integri, atque in massulas coacti, sive per analysim resoluti, semper ope microscopii spectantibus plus minusve se exhibeant compactos utique ex corpusculis, nunc rhomboidalem, nunc pri alicam, nunc cubicam , aliam ve figuram praeseserentes quarum dinctrinam celeberrimus Culiciminus civis tuus ac totius Philosophiae experimentalis lumen prae caeteris illustravit nunquam tamen eosdem sales pericarpio, canalibus , utriculis, tubulisque praeditos ullus ostendit, ac patefecit . Quod sane luculentius confirmatur ex repetitis selium ferventi in aqua solutionibus, vicis Iimque concretionibus, per quas in easdem semper cryitallorum figuras redeunt; secus ac contingit in veris plantarum seminibus , quae per ebullitionem , multoque magis per veram combustionem ita divelluntur, & corrumpuntur, ut cum organis naturam quoque, Vi vcndique, ac vegetandi facultatem prorsus amittant.. - Hoc quidem argumentum longe validius urget in metallis, quae pr priorum seminum trunci, rami, fructusque perhibentur. Etenim certo nobis constat metalla, tametsi divulsa , de ad minima per violent illimum ignem, donec fundantur, agitata sint, in eandem perenniter, imo puriO- rem indolem, naturamque redire. Quod prosecto , si eadem ullis organis donarentur, evenire non posset, quemadmodum passim in vegetabilium
seminibus, atque adeo in surculis , plantisque fieri videmus , quae per ignem distracta, divulsa, inque minimas partes divisa omnino vitiantur,
Deinde ad alteram seminum conditionem accedentes, non multis Opus est, ut laboremus, demonstraturi sales non produci ex metallis , sil-t m servata vegetationis lege; quemadmodum semina provenire ex fruticibus, arboribusque spectamus. Nam , etiam, nonnulli siles, vitriolum praesertim a ferro, & cupro abundὸ eliciantur', quia scilicet ut sales
fixi, volatilesque compositionem megetabilium corporum ingrediuntur inter illorum Elementares particulas adnumerantur ; non proinde tamen ab ejusmodi metallis per organicam structuram secernuntur, 3c coeunt; quinimo magnam partem ab ipsa atmosphaera, quae omnigenas selium particulas congerit, de huc illuc volitantes continet, ob simplicem congruentiam copiose derivantur ; ut in corporibus , quae mortuantium capita vocant, ubique evenire comperimus.
Demum quomodo semina ex metallis per organicam structuram decidunt , foetusque sibi similes in secula pariunt Nam, quanquam de
510쪽
mus matricem Vitriolica da, vel alterius generis verum esse metallorum se
inen; qua peto ratione adeo dissimiles sibi filios edit quod in legetabilium
seminibus nequaquam Observatur, cum eadem per Divinam Omnipotentiam ea lege fuerint creata, ut ca unumquodque juxta genus suum virentem herbam , arboremque produceret, vicissimque produceretur. Sed istinc vocem tuam audio, Vir ornatissime, semina, inquis, non ita stricte sunt accipienda, prout , a Bolanicis definiuntur sed veluti quaedam elementa, eorumque primordia. At, praeter quam quod isto in sensu nihil ex seminibus non gignitor; cum corpora omnia sint inorganica , de non viventia, sint etiam artesecta ex certa mixtione, atque . adhaesione particularum, hoc est ex aptis principiis oriantur ; unde nam evincitur metallorum generationem vitriolo, nitro, aliisque tanquam
At achillaea,instabis, vincenda est vis argumenti , quod chymiatri magnopere jactant, dc extollunt, videlicet Metalla non ubique locorum innasci, sed in suis tantummodo fodinis, quae nunquam exhauriri observantur; hinc enim colligunt in ejusmodi matricibus metallorum semina conia tineri, in perpetuum duratura . Verum, Suavissime Corragi, quanto iidem in errore versentur , facile demonstrari potest, si animum advertamus ad tot tantasque obvias salium, lapidum , gemmarumque concretiones, quae certis in locis idco nascuntur, quia in haec, de non in illa ex terrae visceribus confluunt, elevanturque particularia fiuida, halitusque, quibus singularia quaequae corpora coalescunt. Neque vero iis recensendis singillatim immoramur , cum nulla sit mundi plaga, in qua peculiare aliquod harum concretionum genus sine ullis Omanis, ac vitae indiciis non
Illud utique inficiari nec possumus, nee debemus dari nimirum in
subterraneis metallorum fodinis, peculiares salino - terreas concretiones, quas matrices nominant. Hae autem diversae inter se mixturae, Zc compositionis secundum diversas Metallorum species occurrunt, ad hoc scilicet ut varias metallicarum particularum figuras, moles, crasesque per congruentes suos meatus, porosque partim trajicere, partim modificare, partim etiam, praecipitatis incongruis moleculis, de care valeant, donec in liquorem metallicum sui generis abeant, tandemque coeant, ω concrescant. Cum vero metallica ejusmodi corpuscula, inter multiplices terrae canaliculos pbterlabentia, varias secum quisquilias necessario abripiant, exinde fit, Qt eadem nusquam pura suis E fodinis eruantur; sed opus sit, ut vel ignis, vel aquarum stygiarum ope ab heterogeneis sordibus vindicentur, expurgenturque. inod si autem Metallorum hasce matrices quis eorundem semina, ac serὸ glandulas, metaphoricὸ dumtaxat, velit appellare, cum eo quidem non pugnabimus ue hac enim ratione cuncta organa secretionum cum naturalium, tum artificialium. nomenclatura seminis, ac radicis possent insignisi .
E contrario autem, cum certo nobis constet, plantas, earumque
minutissima semina partibus instructa esse, quae ecrtam figuram tam tubulorum , quam sinuum, Sc solliculorum organicam structuram vocamus