장음표시 사용
81쪽
IsraRENTI A vle erum , apud sp agyricos Vltorum Medieos desumuntur, aut ex causa e ' detranti rum materiali & essicienti , quae sal est , vel ex loeis 3c partibus , quas ulcera oc- eupant Ae infestant. Galenici vero desumunt differentias ex causis 3e symptomatibus omnibus quae in ulceribus superueniunt, quas
quidem differentias probant ut ac spa gyrici primas
quidem tamquam suas . seeundas veris tamquam externas & accidentales: quantum autem ad causas Chymicas attInet, audacter affero , esse adeo cognitu necessarias omni Chirurgo, ut fi eas ignoret, non possit mereri nomen & titulu perfecti,& peritissimi Chirurgi: Non enim ulcera umpia curare poterix, si causas eorum ignoret, quod, remedia conuenientia de apta non possint excogitari ad curationem ulcerum , ignoratis eorum causis. Si sal verbi gratia alicuius particularis vle eris ignoretur qua ratione poteris Chirurgus inuenire aliud sal,quod si contrarium alteri tali ulcus causanti, ut ignem illius extinguat, de virtutε eorro suam tem perer, in quibus totas curandi cardo versaturna sicut in magno mundo sal tartari, salem aquae sortis extinguit.& ita tεperat ut fine noxa ulla potari queat aqua fortis. modo sal tartari in eam prolycratur; ita in p ruo mundo,in homine put . sal tartari extinguet omnia vlcera, quae fient a sale vitrioli, aut nitri & se de reliquis fiet. modo eorum antipathiam sciamus. Id non solum in v leeribus eo gnoscere prodest : at etia in calculo & arthriti de , de alijs eiusmodi, quae a sale balsami nostri fiunt: si e gnostas, stupendos prodes effectus , nacalculum Ze arthritidem certissime curabis , si coagulationes & solutiones salis habeas notas, nam sal co gulatum a soluto disperditur . Sc solutum , a coagu Iato curatur: hoc sal reperiri in corpore nostro nullo
82쪽
pacto ambigendum, cum urinae & lachrymae per se satis ipsum testentur. Itaque nullo pacto etia ambigendum est differentias omnes ulcerum ab eodem sale dependere : cum autem salis species in maero cosmo sit multiplex . multiplex etiam erit in micro cosmo salis species, dc proinde etiam erunt multiplices ulcerum differentiae. Quod autem attinet ad differentias quas Chymi ei desumunt ex locis affectis. non eurant valde, qui essentiales non sunt differentiae, nomenque tantum' ulceribus dant. & eatenus Chirurgo consilio sunt ut ea vleera curet & tractet secundum temperamentum partis, quam occupat ulcus, nam ulcera capitis debent mitius tractari, ulceribus cruris & tibiae, & se de rellinquis, in quibus semper consideranda est pars affecta.in
eaque adhibere medieamenta competentia, dc correia pondentia tempera meto partis..ut eius robur. facultas,
de balsamum ipsius partis in suo vigore quantum fieri,
De Diagnosticis ct prunasticis Agnis
la quae in subterraneis locis generatur, suae generationis signa diagnostica insuperficie terrae ostendunt; dc ut arbores, lapides. f. plantae, imo & animalia ipsa,signa apparentia praemonstrant suae generationis. In quocumque loco stant. Sic & viceraici micro cosmo dum fiunt , de producuntur , eis praeter naturam sint . praemonstrant signa certissima suae productionis , sue interna. aut externa fiat eorum ge
neratio : nam ulcera Renum notantur urinis turbuleti
tis, erasiis , cum hypostasi multa , aliquando alba vitae, & obscuro seu obtuso dolore in ipsa Renum
regione ; vesicae veIo ulcera indicantur urinis acribus . mordacibus. cIuentis .luIulentis , furfuraceis atomis alligod by Corale
83쪽
seatentibus,& foetentibus, dolore, S partis pondere.
Vleera vero intest morum praemonstrant dolor acutus.& magnus , pus δέ sanies in excrementis tertiae coctionis. Pulmonum vero ulcera ostendunt tussis , excreati
sanguinolenta vel purulenta, de foetida , dolor obtusus in pectore, febricula. Capitis aurem ulcera mani ' fel tant dolor continuus , & magnus , capitis pondus, vigiliae , puris ac saniel egressio per aures , aut nares continua , & frequens, eum frequenti sternutatione. Vlcera vero externa quae in partium superficie adna Geuntur satis manifesta sunt, adeo ut signa diagnos a non expostulent ut indicentur I sufficit enim oculus, ut Percipiantur. At ut in principio eorum ortus notentur qualia sint. difficile admodum est: non secus. ae in ortu alicuius arboris, aut plantae arduum est, Ec difficile eo-gnoscere quales arbores , de plantae sint. Itaque ut co- .gnoscantur ulcera quaecumque in sipsorum ortu, 'imitandi sunt Medici Botannici, qui frequentissima arborum dc plantarum prius inspectione, tandem 4um tantum pullulant plantae , earum notitiam habent: se &Chirurgi, pauperum hospitia frequentare debent, eo
Iumque morbifica corpora tractare. Vt ulcerum ortum
individuum,& particulare notum & apsrtum habeant. Prognosti ea veto signa ulcerum internorum, difficilia admodum sunt; nihilominus si Chirurgus spectereorum symptomata an magna sint, si pus copiosum M sanies per emunctoria egrediantur, si ulceratus debilis sit. Ec in dies debilitetur. de macrescat. si discoloratus, S facie Hippocrati ea, si eaeochvmus sit, si febre laboret acuta . & magna , conelamatum erit certissime. de salute ipsius aegrotantis : si vero contra, ulcere affectus febre non laboret, & in dies eius vires valeant, dc calore uiuifico . seu rotae eo eius facies tingatur , dc leuissima scit reliqua symptomata , sperandam ecit de
salute ipsius ulcerati. Externorum autem ulcerum prognostica signa dedi sumuntur ex pro lauditate viceris. ex colore liuido, ex figura rotunda , ex colore plumbeo ipsius aegrotanti si ex febre . ex maei e corporis vorarer ii. ex fausticante. α corrodente humore qui ex ulcere emuit: haec omniasgna simul sumpta, testatur ulcera maligna cacozῖhea.
84쪽
x curatu disse ilia; imo & aliquando impossibilia in
nonnullis , ni si magna illa & numquam satis laudat Chymi eorum unica & sola Medicina, quam tincturam fixam dicunt, & Elixir. V lcera vero quae sunt cum pure albo digesto & e octo. sine foetore magno.& sine magnis symptomatis . quaeque ulceratum nullo liuido colore de edant , ea omnia ulcera curatu facilia sunt, te speratae salutis r de quibas adhuc in Capitulis subsequentibus in particulati dicemus.
De Vlceribus internis Capitis. '
in se omnes vapores , qui sursum feruntur, ex partibus infernis : hi autem vapores sunt tenuissimae Mercurii vitae par tes aquosae,& humidae quae dum spiritu salis denudantur omni, numquam cerebrum caputque offendunt: at sine noxa per emunctoria communia foras pelluntur a saeuitate expultriee: si vero detineatur, porique mai res &minores impleantur illo aquoso humore, a poplexi a tentatur caput,& similibus morbis frigidis & aquo- sis: si vero humores illi, qui sursum feruntur ad ea pax, salis spiritu eo pioso turgeant , adhaerent aliquando membranis seu me ningibus ipsius cerebri , de partibus alijs interioribus ipsius capitis , in hisque eoagulatur ipse salis spiritus, δc desie eatur, & sua innata facultate
eorro die partes, 3c inflammat,& sic ulcera interna pro- 'ducit. Itaque eum aliquem inuenimus , qui conqueritur de dolore fixo, & permanenti alleuius partis capitis, cum ponte re & eum purulento muco , aut cum excremento auris purulento & scelido. & copioso , α sanioso . tunc temporis suspieandum est, de ulcere interno capitis , quod hac methodo curare poteris. Imprimis obseruata aegrotantis aetate, viribus,& tempe
85쪽
ramento , regione . & tempore , mittes sanguinem excephallea lateris dolentis ad sufficientem quantitate, & deinde purgandus est aegrotus, puluere Catholico antimonii superius descripto , & ter aut quater repetenda eis purgatio, interpositis duobus aut tribus die bus, ab una purgatione ad alteram: purgato corpore, per quindecim dies sumenda est haec potio vulnerea, summo macie leti no ventrieulo . super dormiendo si fieri possit. V. sueei limo num aut malorum auranti . Tum recentis 5. l. Aquae cinnamomi S. V balsami san-gainis humani, aut carnis humanae , aut Antimoni,
S. j olei laechati 5. 6. misca fiat potio . detur mane
seruato regimine praescripto. Interim donec curetur affectus, cibandus aegrotus alimentis euchymis, & facilis digestionis . M vinum aqua temperatum & dilutum potandum est , δέ parcε admodum cibandum est, ne vapores copiosi ad eaput sursum ascendant. somnunxe omni aridi conciliandus, & quies summa. Aqua illa titia radicis recentis Aristolochiae rotundae plurimum confert, ea ipsa aqua potest vinum dilai: tinctura etiam Aristoloclitae rotundae natibus & auribus inspirata. & instillata, aut per vapores assumpta confert ad eamdem curam : pars etiam quae dolet maxime , pilis
denudanda est, Ec balsamis praedictis perungenda , veper poros eranti vaporatim aliquid eius medicamenti subtilissimi ad vicus penetrare quςat. Quod si post quindecim dies nota cesset affectus, .
permanentibus in vigore suo symptomatis omnibus. deueniendum est ad aperturam ipsius crani j , beneficio trapani: aperiendum autem est erantum in parte ipsius doloris. suturas evitando : aperto cranio, balsamo antimoni j . aut balsamo carnis humanae , aut sanguinis,
aut alijs similibus compositis balsamis. superioribus in Capitulis descriptis, perungenda sunt linteamina delicata & tenuia . dc vulneri seu crani j aperturae superponenda , & bis quotidie mutanda, obseruato eodem regimine & custodia . . antea praescriptis . donec curatum sit ulcus omni .
ex parte. t. Diuisitos by Corale
86쪽
Ee Tvs, dc eius palles internae, eum nutriantur balsamo naturali quod sale conditur, quod quidem cum aliquando,& in nonnullis hominibus siepissime turgeat, dc calcinetur, suomet calore naturali tune temporis ulcera , ut in reliqui eorporis humani partibus excitat,& producit, quocum differentiae dependent ex specie salis ulcus efficientis, aut ex eiusdem diuersa calcinatione se a desie eatione id ignoscuntur autem ulcera pectoris, tussi continua de frequenti qare aegrotos discruciat, eum pure M sanie senui permixtis . ab 'lcere pro manantibus, cum dolore paruo . 3e pondere totius pectoris , & febre lenta , Reontinua , quae dependet ex communicatione inflammationis partium viserata tum cum proximo corde, quod dum inflammatur, caeteris corporis uniuersi partibus, sebrem suam illico eo municat. Rubedo maxima in genis apparet . quod ramus venae arigos . qui toto pectore extenditur , inflammetur per communicationem partis ulceratae. Methodus eurandi hae e vleera, est victus regi mea humectans p refrigerans radicaliter , ut vitae Mercurius multiplicetur , qui salis acrimoniam temperabit. de eum dissoluet. & a sua sceitate Ac calet natione privabir, unde Iac humanum, a sininum,& sint ilia Iacticinia conserunt valde hisce vleeribus eurandis, quddhumido polleant & turgeant radie ali. quo reficitur Acrestauratur Mercurius vitae, seu humidum radicate deperditum , tum a calore praeter naturam sebris ab Vlcere pro manantis , tum a sale ipso desiccato , dc eal-cinato. vle eris causa & materia. Balnea etiam aquae dulcis tepidae . valde prosunt . quia sua abundanti humiditate pet poros eorporis penetrant, & sal ipsum ditatuunt, do eius actimoniam temperant. Arcanum
87쪽
Antem x secretam tuta ilianum. & eertum curandi hoc ulcus , constitu in potione frequenti , & continua alicuius humuli radicalis alicuius mi ueralis, aut metalli, modo purum putum illud humidum radicate habeas. omni actimonia denudatum oleum commune vitrioli modo dulcoretur tectificando ipsum super lima tutaui chalybis , arcanum est ararum in curatione huius via ceris. & totius morbi , permiscendo ipsum oleum , ad ruanti potem 5. V cum S humani, per menem continuando potionem : balsamu etiani sulphuris. seu tincturam eius extractam beneficio spiritus vini, ex spiritu thet ebentanae, qui se cxim habet flores sulphitris dissolutos, eius inquam tincturam . in oleum distillatione conuersam , valde etiam conserte afferimus et oleum etiam margaritarum : at omnibus praestant medie amentis olea, seu balsama metallorum dulcia, quae non solum ulcera haec ad laudatam cicatricem conduis eunt . sed etiam humidum radicate totius corporis deperditum restaurant , & reponunt. & salem balsaminaturalis calcinatum & desiccatum ditsolarunt. & temperant. 8c ad suum naturalem statum, temperameneum deducunt, in quibus vera consistit cura horum . v Ieetum . & Lecti eae febris, quam ariduram humani
eor potis dicunt Mediei Spagyrici. Haec medicamenta omnia, in Myrothecio deseripta sunt, suis peculiaribus Capitulis.
De Ulceribin internis ventris.
ENetos ulcera prodaeuntur ab uni, D. Visari aea Ec eadem causa, a qua reliqua causan internu venis tur ulcera ; nam sal balsami naturalis, im. est causa ulcerum omnium , quae in corpore humano oriet potant; de si diuersa sint de eontraria , illa diuersitas dependet, non ex causa, at ex diuersitate subiecti.& partium in quibus fiunt ulcera, quae partes, cum diu ei ita si ut,
88쪽
& contrariae , operationem cautae variant & mutant, ea uiamque materialem diuersificant & variant, causaeque etiam uni uocae, secundum subiectorum diu et sta- tem, diuersos producunt effectus. Nihi minus cura horum ulcerum, quamuis methodum habeat diuersam habita ratione partium affectatum, unica & eadem est, scopum enim habet unicum & eumdem, pula temperiem salis, & duit edinem. In testina ergo , & omnes aliae partes , quae in ea pa- eitate ventris coercentur . possunt calcinationem αdesiccationem salis balsami naturalis pati , & eatenus Vlcerum omnium multiplices differentias, curatu admodum difficiles, quod venter sit centrum totius cor poris, in quod , veluti in sentinam quamdam . & cloa-Cam , excrementa omnium humerum demandantur, ledeferuntur, & praecipuE salis excrementa , quae vesica continentur, & ni partes omnes illae ventris , humidae admodum essent . viceratae semper fierent a copioso salis ex cramento. quod in his partibus continetur 3 at humiditas harum copiosa partium , salem dissolutum continet , & eius acrimoniam eo ere et & temperat, ne partes quas tangit viceret. Ad curanda ergo haec xlcera . imitanda est natura , quae cism has partes humidas naturaliter habeat, humidas etiam eon seruandas
oportet, tum regimine victus humido , & refrigeranti, tum balneis tepidis aquae dulcis et deinde praescripto regimine, potant adhiberi medicamenta cicatrizantia. ερ desie cantia ipsum ulcus , ut sunt crocus martis, eius tinctura, & oleum: sal dulce & volatile, quod varijs distillationibus & putrefactionibus ex aqua communi elicitur est absolutum & completum remedium horum ulcerum : oleum cerae etiam mirum est in curandis omnibus hisce ulceribus quod ad quantitate drachmae unius . eum iu seu lis potest permisceri . . -- si vero ulcera sint in intestinis , haec medicament omnia potant per clysteres, & enemata e arm i nat i ua.
Ac anodyna in intestina deserri. & deportari veluti hoe en emate quod plurimae est efficaciae , in curandis deseploratis dysente rijs. Musci lagi nisi seminis cydoniorum . aquae rosacem aut plantaginis extractae m. i butyri recentis 5. vj. olei cerae 5. 3. croci Martis 5.
89쪽
mummiae vitae S. i misce fiat clyster, ini j ciatur tepidebis in die , sero Zc mane. In Myrothecio habes haec omnia meἐicamenta clarissimis descripta verbis.
De Ulceribis ex influxu astrorum.
mero . lecundum omnes Medicos , nullo ex in ρ xuet ' P. pacto ambigendu quin & ab astris causari Urorμm.ῆ, & produci pollini : bubones, carbunculi Q & dysenteriae saepissime ab astris excitan
in tur , in hae miseriatum valle. Quomodo vero & qua occulta reru efficacia id efficiatur. demonstrandum venit. Certo cemus est omnes 3 quascumque mundi partes, esse ipsi mundo utiles, & nihil in re-xum natura inutile posse reperiri, ita ut partes Omnes huiusce mundi inter se inuisibili eatena vinciantur , & una egoat alterius ope , ad sui conseruationem. Vita quae omnibus rebus inferioribus communicatur . eget vita superiori. hoe est coelesti vita, calore puta coelesti. xvi eonseruetur : hinc e celi habere eamdem miter iam
radicalem , de substantialem eum substantia sublunarium rerum certum est: es Ferentem tamen & diuersam, ab ipsa nostra substantia, ratione ae ei dentium, quae in coelo permanentia sunt, & in eorruptibilia, nobis vero Vita quid. Caduca.& mutationi obnoxia. Haec substantia coelestis permanens , & incorruptibilis, est luminis plenae hoe vero lumen nihil aliud est . quam vita , & haec vita, nil nisi calor. sublunaria quaeque in centro suo se intillulas aliquas huiusce luminis obtinent, quib' vivunt & subinsistunt. Nihilominus tame adeo excremetis,& tenebris multis obruitur .ut nisi indesinenti fluxu & refluxu coelestis luminis , foueatur & conseruetur, illico extinguatur & pereat. Descendit autem in haec inferiora hoc V. a qua lumen, seu visa coelestis . per radios e celestes . qui per ratione eeoe- totum aeris spatium sparguntur . & illi communicant lo descendat. vitam hanc E coelo expirabilem, unde nos & viuentia
90쪽
e uncta aere indigemus. sine quo ne momento quidem sabsistere possumus. Cato. ergo hie coelestis , lumen seu vita , quae uobis aeris medio, e coelo descendens commani eatur, est similis & homogenea radie aliter ac si1bstantialiter nostrae substantiae qua vivimus . alioquin esset in eo in municabilis , & nullo tacto vitae no-urae eompeteret. si ergo similis fit substantia . necesse est ut componatur tribus primis substantiis , sale sulphure. & Mercurio . vii & nostra substantia, seu balsamum nostrum . quo vivimus componitur : at in coe inlesti lumine seu ca Iore vitali. hae primae substantiae, sal, sulphur de Mereurius, adeo subtiles sunt & spitituales , ut nisi inter descensum elementis misceantur.& aeris eorpus induant, nobis permisceri nequeant eideo Deus εc natura, elementa eonstituit, ut hae sub stantia puro elementorum aereo corpori permisceretur , Sc it, nostro iungeretur balsamo, inspirationis retranspirationis ope , qua utuntur viventia cuncta , dereliqua omnia quae subsistunt et aerea enim illa vitalis subitantia, spiritu coelesti seu lumine plena , cum admodum subtilis sit. & penetrans, omniaque corpora sibi unaria porosi sint, quibus transpirant, ideo per poros illos se insinuat illa substantia. & iungitur substantiae radicali mixtorum omnium, ad sui conserua tionem. Addam & ego quod inter has substantias insiemagnetica quaedam virtus, & oecultus amor, quo inuicem vineiuntur . Ac se trahunt ut suis ipsis potiantur amplexibus r hine sympathia Se antipathia rerum omnium dependet, ut in Palladio nostro docuimus. Hae e refocillatio seu foetus exterior & interior opeaeris spiritu e celesti pleni factus , gradus , proportiones , & qualitates balsami nostri, de temperamentum obteruat, fle quamdiu aequatur nostro balsamo . tamdiu sane uiuimus ; eum vera haee substantia coelestis inaequalis est nostro balsamo , ita ut sulphur, Mercutius, aut sal prae dominium habeant, aut aliqua infi-eiantur maligna qualitate , Sc sic harmoniam non obseruet eum nostro balsamo , necesse ut nos male habeamus . aegistet eorpus , quod tali b. samo vivit. Itaqae si sale redundet, planetarum Ac corporum coelestia in aspectu, que radijs suis huic substa aliae vitali,