Gratiosi Vberti I.C. Caesenatis, ... Tractatus de citationibus cuilibet vtilis, & nemini non necessarius. Tomus primus tertius. Cum indice locupletissimo

발행: 1645년

분량: 966페이지

출처: archive.org

분류:

341쪽

ne appropriatsi deponentes . ad not. per Innoc. in cap. cauae sam, qua inteν Arebi Acopu, de tenib. Felyn in eap. 2.vers. 7. limita, col. s. de fide instrum. Ag LI. deris I 8 I. n. 8. Alem

cons. I 8 I. n. g. lib. I. facit rex.

in Ss quis igitur, in auo. de ins . caui. O M. ibi , etenim tales teri eationes suscipimus, quas praesentes tenes dicant, quia bιι praesentibus subfire sit, qui documentu erit, di bunc

nouerunt.

3I 8 Secundo modo recognoscere possimi illi, qui notam habent manum, eandemque persona viderunt saepius scribere , sed non interfuerunt

scripturae, de cuius recognitione agitur . verumtamen haec ratio non est certa, neque concludens pernecesserpossunt enim decipi propter similitudinem litterarum, &potest quis litteras alterius

tantractus, αε. in M. C.de si in Irum. quo fit, ut non sit plena probatio, sed semi

benὸ possem decipi, lib. a. 319 Tertio modo possunt petiti recognoscere manum alicuius ostendendo illis unam scripturam, quae indubitate sit scripta manu eiusdem, de cuius scripturae, seu subscriptionis recognitione agitur, reddendo rationem ἱ quia i

sunt periti, & practici. Caeterum isti etiam possunt de ficili decipi; cum quotidie

scribendi forma mutetur, CXmultis accidentibus, ut in auib. dem cauti in Irtim. circa princ. ibi videmus tame

naturam eius crebro egentem

rei examinatione, quando litterarum dissimulationem s. epe quidem tempus facit, non ita

enim quis scribit iuuenis, errabusus, ae senex, ct fortὸ tr mens. saepe autem, O languoriae facit, ct quidem hec dic

mus , quando Calami, O atramenIi ιmmutatio similitudinis per omnia osseνι puritam rem, quo fit, ut huiusmodi etiam probatio per comparationem dicatur fallaκ. Paris cons. I s. n. 32. hb. 3. di facit solam semiplenam probationem . at si coniungatur cum recognitione per testes, habentes notam manum, fit probatio plena. M .in LauIb. .aν si contractus, n. 6. Alex. d. cons. I 8 I. n. q. in An. u. a . ideoque si facta esset recognitio per testes, qui inter

342쪽

fuerunt, & viderunt scribere , licet postea in contrarium fieret probatio per CΟ- parationem , crederetur potius testibus de veritate rei deponentibus, quam alijs deperitia attestantibus. Alex. d. cons. I 8I Jub n. 3. vers. O 'oepimaro Ad comparationem deuenitur, tunc quando mortui sunt testes, aut absunt, vel alias de facili neque ut haberi, - nee etiam tabellio adest,alius ue qui scripsit. -- moriamari in prisc. in auis. de M. O caul. tus rum. sat ut autem fieri possit recognitio per comparatione, duplex requiritur scriptura, una ex qua fit comparatio, de qua loquitur rex.in Leomin a anones, & in auis. actae, C. de Ade instrum. altera ad quam comparatio fieri debet, de qua inquitiar. rex. inlauιΚas contra G.eodem,d de inmum. ita Bari in acti com parmiones , in utraqueilectu.

3ax Scriptura ex qua debet fieri comparatio , si est priuata, debet esse subscripta per

tres testes, & ab eis, vel saltem duobus,debet esse recognita . d. comparatisne .

si a Si est publica debet esse

extracta per notarium Nel ex

Archiuio publico, vel debet esse producta per parrem, d. - . actae. Asiae. deris i 81. n. 3. in με. alias si scriptura

non esset certa & indubitata, ex ea non posset fieri compa

n. Ia

ar Qui petit comparatione fieri, in primis debli iurare,

quod non malignitatis causa, nec aIiqua arte ductus, comparatione petit. sveram risumν, in auo. de rufisum.

3 as Periti veto, qui eliguntur ad comparationem, iura.

re debent, quod neque lucri

causa, neque inimicitiis comis parationem facient, d. l. com

parationey, vers. stmnes aurem

comparaιιones, de fide instrum. 326 : Iudex antem coram quo, seu cuius authoritate debet fieri comparatio, debet arbitrari, an scriptura ex qua facienda est comparat io, sit Gdelis,& an comparatio facta per peritos sit talis, ut vel f miplenam tantum, vel plena faciat probationem. s.flveis

V a tale

343쪽

iale aliquid, in auib. de in b. seriptura, quam quis saceretraui. Osae ibi verum tamen At hoe iudieantis prudentia ILUM, O religionis, veracibus potius pro talibus credat. O nos quidem secundum modum exi. Imavimus oportere probaris

tiss. d. decisD 9. N. 7. par. a. 327 An vero Iudex possit cogere partem ad scit bendum

ad hoc, ut ex ea scriptura possit fieri: comparatio, Barctenet quod non, in d. auth. at Acontractus,n. 3. C. de Me in-mum & est tem in d. l. eominparationes, ibi ideoque sannmur non aliter Erere comparationet

fieri, quam scilicet ex quinqur scripturis, quarum quinque Ib

dem enumerantur. Primo, exscriptura priuata, tunc teste munita. Secundo, ex serensi id est facta apud acta. Tertio, ex publieaddest ex manu ta- . bellionis facta Quarto , ex escriptura, quam produxit aduersarius; quia producendo

confitetur eam veram.Quinto,ex scriptura Archiuij,quae

enumerantur in Saul, adia

c. de fide inItium. & sic excluditur,ut non possit fieri ex alijs. & successive nec ex alia iussis Iudici S.

Contrarium tenet Bal. in eadem i. costarationes, secutu vGutti de cvn. qui allegat rex.

expressim, in s. si quis igitur,

ibi quia enim non professus enis, qui scripsi e dicebatur, suam

scripturam imagnum res habuiι tumultum ', ct scribere alia eoactus est, qua visa sunt velut milia quidem non tamen per omnia similia, & notat errorem magnum Bari quia, ut. inquit, non est verum, quod

ista scriptura non sit de illis

quinquer nam cum fiat apud acta, est scriptura forensis, denotat Nic. de Mataret. addidisse sextam scripturam, ex qua pol sit fieri coparatio, scilicet scripturam consessatam; quia non indiget ad miniculo, ratione eonfessionis. sed hanc dicit includi sub quarta scriptura ; quia quando scriptura quis producit,censetur tacite illam confiteri veram, taciti autem, & expressit par est vir tus .addit idem Bal. septima scripturam, illam scilicet cui ex forma statuti , seu consu tudinis datur plena fides. deponit nonnulla exempla. Puto utrumque bcue dixisse a

344쪽

xisse. Bal. scilicet hac ratione; quia si quis negat scripturam sua manu fuisse scriptam, vel subscriptam , utique Iudex poterit illum cogere, ut i crubat. Iuxta sex. in d. g. st quirigitur. Ba . autem puto benedixisse hae ratione; quia licerquis coactus a Iudice scribat, tamen ex ea scriptura non potest fieri comparatio sufficiens; cum iuxta praedicta scribendi forma quotidie mutetur. Ag A. aedecf. I 8 I. π.T. 328 In Curia usu receptum est, ut admittantur testes habentes notam manum, licet non fuerint praesentes; alias recognitio iurium , quae ut plurimisi de longinquis partibus ad Curiam transmittutu vel impossibilis redderetur, vel saltem dissicilis. VeHν. in praxi, lib.f. cap. I.Jub n. 8.S lus. Tib. in praxi, AC. lib. I.

cap. 33. 1. Io.

Quem recognoscendi m dum Rota admittit, etiam in recognitione iurium coram compullore facta, ct tam descripturis publicis, quam de priuatis. Eot. inues deos. 76. n. 3 . O 32. panσ. Aduerte tamen, quia etiain Curia, quando agitur de precognitione apocae priuatae, tunc Rota praesistam recognitionem per testes habenis

tes notam manum non Con

sueuit admittere, nisi cum adminiculis, quae suspicione scripturae rem crent. Greg. deos. 389. n. a. O ibi addemn. 6. ubi plures decisiones reviseruntur. Rot. in recenti . d cf. I9. n. F. O 6. par. 2. Quando vero agitur de reia' cognitione epistolae , Rota absque aliis adminiculis admittit pro suffcienti eam de recognitionem; cum epistolae non scribantur aliquo pr te te. Seraphin. decf. oo. in M. Rota in Peros duris, II. Mar- ιθ I63 o. coram R. P. D. Dua

Idem est etiam, quando agitur de recognitione liti rarum cambii, cum sine i stibus fieri soleant , ut dixit Rot. in Auenionen pecuniaria coram Rubeo, die 19. Aprilis 1399. vi resert Salan. Tib. d. cap. 3 3. n. I I. in M. 3 9 Quando agitur de rec gestione scripturarum publicarum, si non adsit sulpicio, Rota consueuit eamdem recognitionem admittere, etiasine adminiculis. Pur. decf. I. - de . ium. A chil. deos. a. eontis. Greg. decis 38. n. 3. Rot. in V recenis Z

345쪽

DE CITATIONIBUS

reeextiss. d. deos. I 9. n. s. p. . Pariter quando agitur de recognitione seripturae testamenti scripti propria manu testatoris,& subscripti,si nihil aliud deest,de stylo suificiunt

testes dicentes se habere n tam manu scribentis. Seraphi

33o Et quado filius reeogn steret scripturam patris, satis esset,si die eret tibi videri scri- 'ptam manu sui patris, cum verbu videtur aliquando veritatem importet. Bari in I. de ventri in pie.& cum agatur

de re, quae iudicio visus perincipitur, verisimile est filium non decipi, & habere notam manum sui patri si ideo testisi de credulitate admittitur . Baν. in L unium, n. I . col. 2.

in M. C. de te lib. Seraph. δε- eissa a. per tor. 33 1 In Curia si deficiant i stes, admittitur recognitio pcomparationem, pro qua facienda eliguntur periti pro utraque parte nominati, qui arbitrantur, & iud leant se per recognitione litterarum per Comparationem.& in casu distordiae, per Iudicem deputatur tertius ex officio, cuius arbitrio statur. Periti autem nominati cum iuramento I serre debent, ct declarare .

Lbae edi tili, g.bis illud adium gimus, C. de secundis nupιθι , ibi astimatione habita peν eos,

sub a. II. lib. I. ubi subiungit chirographa, modo praemio recognita, suisse executioni

demandata.

332 Ad euitandas disseulta

tes recognitionis consueuerum Curiales curare, ut iura at Curiam transmittantur in litteris legalitatis,&cum a

testatione, & sigillo ordin xij, vel alterius personae publicae , seu coli egii, ad quos

hoc munus pertinet. Vestri, in praxi, lib. 6. cap. I. n. s. Sciaperius dictum est de litteris lagalitatis, quas sufficit rcco gnoscere. & quando iurium recognitio est notoria Iudici , ea sufficit, ut puta Bullae plu-beae, Annulli piscatoris, sigilli Camerae Apostolicae, Poeni tentiariae, Rege stri Bullarum,& Supplicationum, quo casu protestatio nihil fieri nisi recognitis iuribus, tanquam calumnio no attenderetur. Salu LNb .cap. 3 3.n. I 3 Iib. I. 333 Quando recognitio est frucienda per testes seu etiam. Peritos. Diqitigod by Coral

346쪽

peritos in Curia, ubi adsit si1-

spicio, admittuntur interr gatoria , ac etiam adhibetur modus rigorosus iecognosco di per fenestrellas , seu cancellos, & quando hoc modo testes recognouerunt, solet Rota eos recipere sine adminiculis, etiam in casu quo adminicula requirerentur. Rot. in recentis)fiscis I92. n.3. p. Ia

siderantur plura adminicula sulficientia pro comprobatim ne recognitionis testium,deponentium se habere notam manum, in casu scilicet, quo adminicula requirantur.

333 Signum, seu sigillu eius, qui scripsit, debet per testes

recognosci. & quantum ad signum notarii. illud non est necessuium in prothocollo; nisi adsit eonsuetudo. BM. In prima confiit. digestorum, col. 2. vers aduerte, gis .in genera-lDer, C. de talea bb.ro. & est comunis opinio, ut post alios

de in eius extensione, vel idenotarius, si uiuit,potest suum signum apponere, vel alius, qui seculiat ε habet illud extrahendi,potest suum propriu

368. n. .

336 Neque etiam signum no- . taris est de substantia instrumenti extensi, nisi in contrarium adsit cosuetudo. & ideo non corruit instrumentum, si habeat alia necessaria , licet notarii signum deficiat. cbi- sanen. deris. 7 I. Rot. diuersis. cf. 36. p. . Servb.derig9o a. n. 3. Caual. decis Iaa. n. a. &in prothocollo sumit clausula actum, manu eiusdem notarij apposim. RoLinrecem. paria. dec f. 628. u. I.

337 In instrumento autem ex tenso absque signo, suffieiunisubscriptio, & rogitus not

338 Notat Bal. in Montractus, C. de fide in . n. 6. quod stris plura notarii debet habere tres persectiones, prima est persectio scripturae , quoad locum, tempus, & testes. Secunda est perfectio contra. ctus, siue actus de quo conficitur scriptura. Tertia est

347쪽

periectio eum subscriptione ,

& signo a Sed istam tertiam per ctione intelligunt Doct. quod non respiciat substantiam instrumenti, & actus; sed faci- , Iiorem eius probationem. Ro

de arbitr. iud. easu II s. in M. Recognoscere itaque debent testes, quod signum a positum,sit solitu apponi percumdem notarru; quia vid runt plura eiusdem notarii imstrumenta eodem signo munita, vel viderunt eumdem signare alia instrumenta cum eodem signo.

339 Quantum ad sigillum duplex reperitur, unum publicum, quale est sigillum Principis, Episcopi,Capituli,Magistratus,seu alicuius Uniue sitatis. glossi in cap. a .in verbo,

Atilium, de Ide in .

. Alterum quod dicitur priuatum, qualia sunt sigilla pri

uatarum personarum.

3 o Sigillum publicu dat vim,

S robur scriptura , cui app nitur. d.cap. a. de fide instrum. quod solet publica authoritate tradi, & committi viro probo, ac fide digno, ut ab eo diligentissime custodiatur,

& nomine committentis Imprimatur, Se in loco publico diligenter seruetur, ut ibi ii terat initIentur publica fide.

sub n. s. ap ponitur enim sigillum alicui scripturae, ut appareat publica, eique credain . tur. d. cap. a. de Ade instri ubi glosi in verbo sigidum, exem plificat authenticum, & p

blicum dici sigillum Episcopi, & Capituli, & ei credi,

quandiu non ostendatur comtrarium . item sigillu alicuius Principis, cui creditur de cinsuetudine , di ibi Abbas stibn. I 6. notat quod ex multis causis apponuntur in litteris subscriptiones, vel sigillata, quandoque.enim in signum consensus, quandoque in si gnum testimoni, quandoque in signum auctoritatem pra stantis , quandoque:in signucofirmationis, ex iuribus per eum allegatis; qui ex hoc imsert secundu Innoe.quod seminper debet exprimi, cuius sit sigillum, & a quo apponatur,& propter quod apponatur.3qI In recognitione itaque

sigilli publici debent testes dicere,& attestari illud esse publicum sigillum Principis, seu alterius Magistratus,& iulud apponi solitum pro scripturis

348쪽

pluris authenticandis: nam

siue Episcopus, siue Capitulum , siue Princeps, siue Magistratus, solent habere diueri. 1 a sigilla, ad diuersa negocia. cop.signi cauit, de appestat. ibi in quarum Hula continebatur sigillam Capituli , ad citationes

tantum e cum aliud signium Capitulam illud noscatur habere,& ita Principes utuntur

pluribus sigillis, in diuersis

expeditionibus , per manus diuersorum secretariorum, ut recensuit Rot.iu recent. par. I. decis 2 1. n. Iaa et Debent etiam testes reo

serre, an sigillum sit integru, vel laesum, vel aliquo modo suspectu in; quia tunc sigillum non probareti vi enim sigillum faciat fidem , debit esse alicuius persenae iuriselim nem habentis. Inme.ct alij inae p. a. de Ade infD. Craueri. M.q6. n. s. ant qua priuilegia non faciunt fidem, quando sigilla sunt corrupta , vel

3 3 Sigillum priuatum qui Lque habere, & eligere sibi potest ad libitum. videamus, . quo vinum, s. locati, Gqui Fmum, F0Ms eium,=de υ- 'um,de non magis operatur, quam subscriptio priuata. Is procuratorem, O ati Bart. OMV,f.de procu . t dei ον imis perraint, L pMer Sei P. pignori O bipothec ibi, cum neque consensum suum aerom modaueris patri, aut signo suo, aut alia scriptura, & indiget

3ψε Et quando debitor iniastrumentum, seu apoca, sorte

non subscribens , sigillauit, tunc recognito sigillo plena fidem facit; nisi is neget sigiulum fuisse appositum de eius

voluntate. l. a. C. de reb. alien.

non alie n. ibi diurabente mariato rem tui iuris, si ei eanfensum non accommodasti, Ecet Agillo tuo venditionis in Irumentiam, fraude conquaesita signaueris,

eiusmodi tamen eomentum em

ptori usucapione no subsecuta, vel longi temporis praescriptione minimὸ munito, nullam prasisti se securitat8 pote II, ubi gloss'. arguit a contrari insi sciuir, apponendo sigillum, videtur

habere ratum,quando autem

quis subscripsit, & sigillauit,

tunc priuatum sigillum, licet idem operetur, quod prii ata scriptura, non tamen est lu-

349쪽

perfluum t quia operatur, ut facilius scriptura recognosci possit, & ut sigillo verificato plenius constet de actus e plemento,& solemni consensu approbationeque sigillantis: nam quo plura signa,& lemnia adhibentur, eo fac, Iius redditur scriptura ce tior. Menoeb. d. casu II 3.sub

eognoscere locum, & referre ubi iura compulsanda sint reperta , ut ex inde dignosci possit, an sint suspecta, & fide

mereantur, hoc est an reperta sint apud eumdem notariu ,

vel eius successorem, vel in Archiuio publico, vel priuato. & pariter an sint reperta in libro prothocolli,vel infasciculo, vel filata; quia si instrumentum ex sui facie sit

persectum, & non careat solemnitatibus requisiuis, parum resert ubi fuerit repem tum e cum uti persectum , &solemne, necesse non sit, ut robur assumat a IocO.Menoch. de arti. iud. casu I 87. n.6. Rotodiaef. deris aso. n. I. Oseqq.

par. I.

dicitur habere faciem publici instrinnenti, si continet die,

mensem, annum, testes, Gausulam actum ,& notariti subisscriptionem, & signurn. Rot. in recentiis deris 3 9 O. n. a. p. 2.& quo ordine conficienda sint instrumenta, ponit glossin ι generali, C. de rata lib. I o.& explicat Guarre LIquaesi

3 7 Si vero ex sui facie non sit perfectum,quia aliquid de ficiat ex requisitis , si reperiatur inter alias scripturas autheticas,& rogationes elucdem,non censetur suspectum,

sed si reperiatur in filZia, seu

sacculo extra alias rogationes se authenticas, tunc suspectum est. Caniri in Leontractus, in .

3 8 Similiter si in Archiuio

sit reperta aliqua scriptura priuata, debent testes reco gnoscere inter quas script ras, & inter euius notarii misgitus inuenta sit; ut possit c siderari per quem fuerit in Archiuium immissa ,&de quo tempore, an antiquo,vel pde recenti. ad dicta per Com.

cons. I 42. n. 6. lib. I. adde in hac materia, Rotam in recent. par. I. derisIM .m8.

350쪽

3 Et quando instrumenta, ct rogitus notarii sui in posse

aduersarii, non carent suspicione, propter interesse, quod

habet. ROI. in recent. par. .

deeis 4I8. nu. s. e, deris. 82. n. II. par. S. diuess. aso In praemissa citatione , quae fit coram compulsore ad dicendum contra iura , subiunguntur haec verba, & postquam recognita fuerint, ad videndum mandari extrahi iura, per infrascriptu instantem specificanda, ad p. d. &ratio haec est: quia Iudex c pulsor non deputatur, ut iudicet super iuribus, an illa

sint exemplanda , vel ne IaMantic. deris. I99. n. a. sed, ut mandet notario, ut ex iuribus exhibitis sumptum extrahat, &tanqua merus exein

cutor inspiciat diligenter iura extrahenda,ad c seetiam, ut exemplentur cu designati nibus signorum, & vitiorum, quae sunt in originalibus. Neque necesse est, ut constet de hac diligentia compulsoris in inspiciendis iuribus, cur . praeiu matur pro Iudice,quod diligens fuerit in suo officio. ita declarat Rot. decis. 7 6.RT. seqq. pan6. diuers

a s x Adueniente die sub qua

cadit d. eitatio, eadem pars inducit testes, qui recognoscant iura producta, de specia ficare debet, quae ex eis extrahi intendat. & Iudex post factam recognitionem,& specificationem,mandat extrahi exemplum. ut per Uesb. lib. 6.

cap. I. n. I qa

Post completam per notarium transumptationem, c, ratur pars ad videndum mandari exempla,seu transumpta

ex ipsis originalibus extracta, collationari,&auscultari cum eisdem originalibus. & int ressendum collationi fiendae, si velit interesse,& super etiadem omnibus Iudicis decretum , ac authoritatem intemponi, madarique includi omnia in Rotulo,& clausa sigillo Iudicis copulsoris obsignari,ae obsignata ad Romanam

Curiam destinari. ad primam diem, quae citationis formula ponitur per Uen . d. lib. s.

Et quod in executione eompulsorialium, post recognitionem iurium,debeat pars citari, ad videndum extrahi,& collationari alias processus non censeatur in sorma robanti; sed nullus, saepius ota respondit, ut per Greg.

SEARCH

MENU NAVIGATION