De scriptoribus Frisiae, decades XVI & semis in quibus non modo peculiares Frisiae, sed et totivs Germaniae commnunes antiquitates plurimae indicantur ...

11쪽

dimus esse vera nos merito paradoxa scribere videbimur, qui Frisii is nostris tantam asserimus antiquitatem Et libera relinquemus extraneis quibusda in Germanos sua scommata qui eos hinc vixisse cauillantur pecudum instar sine ingenio, sine ratione ii ne omni disciplina. Nec mirum cum eo Ddem fungorum instar ex terra ortos ijde

ιbidem. credant, quod ide Tacitus scripserit Germanos non aliunde aduenisse, sed in ipsa Germania natosese. Et inualuit apud quosdam adeo haec peruersia ex Taciti verbis concepta opinio,ut disputare etiam publice non vereantur,cadat ne in Germanos tata vis ingenii,qnanta in alias quasdam nationes ' serioque mirentur, si quid egregium praestetur a Germanis, quod ab his nihil huiusmodi expectarunt Et haud scio ridendum potius an flendusit,extitisse Germanos quosdam tam ineptos,Vt non alia ratione maiores suos ab hoc cmntem pluvin dicarint', quam quod scripserint, Germanos veteres fortiter agere , quam adicia conscribere maluisse Videntur enim hi Taci-uid . etiam suffragari, quo scripsit, Germanos quoties bella non ineunt, non mulis tum venatibus, plus per otium transigere deditos sum nocibo qne. Vt qui amarint inertiana&Oderint quietem: Alioqui enim

Taciti verbis in hoc proposito,vel simplex

12쪽

, PRAEFATIO.

eontradictio, vel commoda distinctio adhi

benda erat Nam quod Germanos indige nas esse asserit, in eo per sacras literas eius

iam dudum est explosa sententia: Et alii aliunde nationes alias, nos ex India Frisios in Germaniam adduximus. Quod autem deliterarum cultu hic controuertitur,distinguendum est: Nos enim hic de rebus communibus,&in usu populari vertantibus loquimur,quas scriptis et te ante Cornel. a-citum compraehensas dicimus. Tacitus,ero,sicuti sentit,ita loquitur,de literarum secretis, hoc est,de arcana illa doctrina, quae

penes Sacerdotes sistos in plerisque gentibus ea tempestate fuit. Apud Gallos penes Dryidas literarum secreta erant, qui soli

doctrinam arcanam in abdito tractabant. Uterae interim ipsis aut horibus populo non deerant, quibus acta patriae, contra ctus, epistolae familiares, similia notan tur Eadem ratione ipse Tacitus apud Sacerdotes Germanorum Religionis cultum&leges, quae in distributione poenarum&praemiorum consistebant, fuitie dicit, quae

communia erant, populo concedebantur: Ab his vero diuersa erant, quae secretaliterarum Vocat, populo non committe bantur Ita Plutarinus author est penes s

cerdotes AEgyptios solos arcanam religionis auitae disciplinam fuisse, quae literis arcanis, hoc est, Hieroglyphicis contineba-

13쪽

eur: Ita apud Indos Gymnosophistis se

cretaliterarum committebantur, commu

nia literarum populo non denegabantur, quibus in liberalium artium explicatione tebantur Qu arcum ita sint, nos a Tacito ulgum in Germania, a secretis literarum non literis ipsis alienum declarari .intelligimus quatenus Macta consignari, ab

sentium voluntates indicare absenti

sus & res gestae posteritati tradi potuerint: Nam quod Trithemius supra dicit, se nullum antiquius scriptum germanicum

vidisse, quam ab anno 8ao id ad characte restantum pertinet, quibus in lingua Germanica exprimenda tunc utebantur Germani enim prim iam suis antiquis, deinde Graecis, postea Latinis, ad extremum suis iterum, sed noui charaeterib ns vii sunt: Interim vero multis saeculis ante natu Christum Germani veteres habuerunt Rem p. leges&iudicia celebrarunt contractus &mercimonia, habuerunt curam posteritatis: satis id ex Iulio Caesia. satis ex Tacito&alijs apparet, qui, quam Rempub Sueui, quam Canchi, qnam ali nonniani habuerint satis pii spicue declarant, dii illis actus

suespertinentes attribu sit: ita ut necessario consequatur, ea tempestate apud Germanos fuisse rerum patriarum Scriptores: Citharum rerum memoria diuturna esse non possit nisii scriptis conceptas maiores po-rieris suis eas per manus tra8itas transmi-

14쪽

certe hoc opere trecentis ac tredecem anni Sante natum Christum, qui haei enus apud nos Scriptores fuerunt, proponimus, 5 horum testimonio declara Inus,apud nos toto huius temporis curriculo Rempub. Meius nomine literas vjguisse Milo quidem si in reliqua germania sangulis nationibus pristare forte difficile sit, non inde tamen praestimendum est,mmus multos fuisse Sunt enim causae& multae&iustae, cur vel interceptos, vel suppressos, vel deniq; ppressos existimare debeamus risisse ear

potius. qu2prorsus non esse scriptos, quo apud Gem desideramus: Si tum autem cariem , t nranos mseneas, blattas, bella, item tumultus incen πη ni μ/Πdia inundationes,l co similes calamitates,

quae Vbique terrarum rebus humanis per i ianiciem adserunt, quis credat in Germania Mi. tot saeculorum interuallo Scriptoribus an . liquis non nocuisse Atqui tamen in Germania praeter communes istas calamitates etiam aliae longe magis rem litera manaimpedierunt, quae tanto grauiores Germaniae fuissa censeri debent,quanto magis illi

peculiares extiterunt. Hae potis Simum nurnero quinque sunt. Gentium migrationes crebrae, linguae popularis declinatio characterum frequens mutatio edictum de non scribendo inguae ipsius constans difficultas. De quibus singulis maerti Germanicarum opere commodius ac plenius, hic tantum dicturi sumus, quantum pra

15쪽

PRAEFATIO. νGem umer . sens institutum hoc nostrum postulat: Cre,uae nigram briores autem in Germaniam quam usqua H siςr alibi gentium fuisse migrationes, dubitare

nequaquam poteli, qui geographos xhistoricos veteres euoluit, Strabonem,Flinium, Tacitum, ptolemaeum &consimiles,&recentiores LaZium, Altha merum, Bili-baldum S alios. Sed cum a Septentrione

moriente mari alluatur Germania qui primi eam ingressi sunt cum nauigio appellerent, insulas potissimum eas occupa rvt,quae ad Septentrionem vergunt, quod

eas sibi ad possessionem magis in tuto fore arbitrarentur,ob id quod aquarum praesidio, moenium instar,aduersus ingruentem

vim defenderentur Apparet id in Thegorma, quem Germanorum patrem Moyses constituit Cuius posteritas Aquilonis latera occupauit, Vt in Germania nostra clarius docebimus. Qui proinde cum sedes suas pertinacius S efficacius tutati sint, antiquitates etia suas literis melius conservarunt. Postea vero qui accesserunt, cum in medirerraneis cossedissent,superucientibus idet idem ab Oriente nouis Colonijs,frequeno

ter sedibus suis expuli sunt,&ipsi vicissim

expulerunt alios Qtio quidem cum saepius accederit,& posteriores cotinue priores non aliter , quam unda undam pelle rent, factum est, ut Ucripta Vna cum caeteris quae chara habuerunt,amitterent. Que- admodum

16쪽

admodum enim victoribus nihil prius est,

quam V omnem antiquitatis memoriam victis auferant, ita victis in tanta trepidatione,qua sedibus ex pederentur,parua eorum cura fuit. que postea forte in aliis usui futura non erant Cum igitur Violent nς in.:ii Ebui

gentium migratio scriptoribus pernici cinattulerit, tum etiam quae huic consequens fulta inguae declinatio Ad consimiliter esse-cit. Nam cum subinde aliae atque aliae nationes in Germaniam ingruerent, quoru in-gEa insolens erat fieri non potuit, quin excommixtione diuersiarum gentium , lingua, quae implex antea fuerat, a pristina sua puritate deflecteret. Quo facto cum libri antea scripti, paulatim ob si, leti non in-

te digerentur, mirum non est, eo sit inutiles porro fuisse neglectos contemptos.

Qigod quidem ab initio gentis ad CaroluVsque magnum quantum in mutanda hac lingua valuerit inde quiuis aestimet, quod

nos ea vix nunc intelligamus, quae vivente

Carolo scripta sunt: Nec mirum id quide, cum cicero Decemuiralibus Rom. Tabulis id accidisse testetur, in quibus tamen nongentium diuersarum commixtio, sed sola nouitatis affectatio orationem obscuram reddiderat Consectis enim vocabulis nouis in usum popularem receptis, lingua prisca illa, quae vetustis con stabat, fastidita fuit Itaque cum ob causam supradictam

17쪽

manorum Septentrionalium fuerit,consequitur minus etiam per iculi his c fuisse eorum Scriptoribus, quam Scriptoribus me

Mutet eues diterraneorum Porro autem pari necessirr-M 'in late qua gelium migratio mutationem linq guae,ita vicit sim ripia quoque linguae mu ratio, mutationem characterum, Scriptoribusqque perniciosam secum traxit Reserit perspicua ii , sontibus suis arcessatur: Trasenim linguae sunt sacrae, quarum singulae dum in populari usu versarentur vicit sim I iis imae patu erunt Hebraica enim ad Babylonicam usque confusionem uniuerso e

sex minis et i humano per totum terrarum orbem communis fuit,uti testatur Moyses, Mutem bantur provide omnes homines ex aequo

in X primenda lingua sua characteribus Hebraicis post costasionem Babylonicam disparilis in diuersas regiones gentibus culingi ia non eadem mansiisset omnibus, aliqHebraicis porro usae sunt, aliae sibi adscribendum proprios commenti sunt, aliae mutuatitias, surpartit: ludii tametsi toto orbe, disperti bicunque terrarum habritant literis Hebraicis veluti propriis, ac suis no modo communem ludaeis linguam Hebraical sed & popularem suam in qua quisquis nata tus est quam familiariter usurpat, descri bunt id coque nos iam cpis olas Germanios, Gallicas, Italicas literis Hebraicis

18쪽

UR AE UA TIM. extas Vidimus Cad musante Troiam e. ἡ ἰditam Graecis proprios characteres tradi dit, quos ipsi progressu temporis expolitio runt,&in hucusque diem Vsurparunt. Carmentis Euandri mater Latinis proprios characteres inuenit quibusvi ipsi hactenus tutur Reliquae nationes mutuatit ijs,ta sunt, aliae alijs, prout id commodius quibusq; fuitvisum:Na illae lingue quae no longe ab Hae braea declinauerant, ut Chaldai ca,&si quae sunt aliae Characteres Hebraicos retinuerunt: Cum autem Graecorum

lingua successu te inporis longe lateque per totum pene terrarum orbem dispei faesset

eaque omnes pene nationes veluti communi in commerciis. politicis negotiis

Vterentur, Graecorum etiam characteres

ad exprimendam linguam suam mulis mutuatae sunt:Hoc enim illud est, quod notat Plinius, omnes getes in hoc com spirasse tacite, ut Ionum literisVterentur. Iones' enim

Greci appellantur Iavan filio Iapheti, qui conditor eoru fuit. Exemplo sunt Mosco uitae lithuani, qui etiam hodie characteribus Graecis utuntur, quanquam linguam habeant pene Schlauonicam De Germanis id comperio, antiquissimos illos, qui in hanc prouinciam primi Venerunt, depositis Vtcumque Hebraicis, proxime sibi cori didisse nouos& peculiares,quibus ad Re Ip. suae necessitatem uterentvt.Saxo Grammaticus

19쪽

PRAEFATI .

ticus commemorat Thulenses antiquitus, singulari quadam curiositate incubuisse,in conscribendas vicinarum gentium historias, id quod eos peculiaribus quibusdam suis characteribus fecisse, ex ipso colligi 'mus,qui non pauca ab illis in historiam sua traduxisse Videtur . Quibus characteribus vetustissimi Gothi ac Danivsi sint Ioannes Magnus Gothus,& Henricus Ran Zo-uius repraesentant In Mediterraneis Ger manis nullum horum characterum vesti-

rium reliquit m apparet, quod inde iactu puto, quod hic Vt ipsa lingua lic&characteres quoque magis caduci fuerint Itaque ut remotis Hebraici proprios,ita proprijs obsoletis Graecos acceperunt Qiiod factu solidissimis 3sdemque euidentissimis aris gumentis constat: Gallorum Dryid est 'tique antiquisti mos Ilingua Graeca sos esse

testatur Ussar,&de Germanorum sacer-

dotibus idem scripsit et rithemius Nec mirum, cum ijdem hi cum illis fuerint Accedunt huc ipsorum Germanorum creberrima cum Graecis nationibus commercia, quae usum eius linguae necessario flagitabant: Accedebat huc quod non paucae Coloniae ex Graecia in Galliam Germania deductae sint, quae suis vocibus hasce lin-

ruas non parum foecundaruul: Qtiam rena

non modo Graecorum inscriptiones aliam monumenta ab eruditis passim adnotata,

20쪽

PRAEFATIO. Med&voces quoque Graecae ab Altha mero

Laetio,Budaeo, &alijs copiose adnotatqrestantur Itaque quod militares tabulas siue indices Graecis characteribus exarauerint,ex Caesare costat, qui tales in Helvetiorum castris repertas esse scribit.Nam quod Lib. 1 de idem Caesar scribit, se ad Q Ciceronem ιδεο-α

dedisse epistolam Graecam ne intelligi ad k

vulgo posset si forte interciperetur, id sig- 'nificat, Epistolam istam, clingua ipsa characteribus ricam fuisse .Etsi enim vulgus sorte interceptam Epistolam ob notitiam characterum legisset, ob ignorantiam tamen linguae eam non intellexisset. Itaq;& Vastaldum etiam antiquissimum Fran- conicae gentis hiutoricum Hunibaldus resert in laribendo sum esse characteribus

perqua similibus Graecis: Sed ut hic de Germanis Mediterraneis affirmamus, ita&Aquilonares istoc, Gothos, Danos,&reliquos satis constat. quam non paulo serius' antiquis proprijs depositis usurpasse

Graecos:Et nobis .etiam hic coram testatus

est clarissi. VI.CIvlatalius Metellus Sequanus, ad suas manus aliquando peruenis i Nouum Testamentu lingua Gothica cha iracteribus Graecis scriptum Frisii nostri proprios characteres nunquam habuerui. Ideoque semper mutuatij v si sunt, primit Graecis, deinde latinis, ad Germanicos hactenus inhabili eorum lingua, quae Graecis