De scriptoribus Frisiae, decades XVI & semis in quibus non modo peculiares Frisiae, sed et totivs Germaniae commnunes antiquitates plurimae indicantur ...

21쪽

ita commode scribitur modo Vocales ad

Diphthongos vero, hoc est, eo sono . proferas, quo Erastans, hiecus,& Meherchus docuerunt. ut nihil concinnius Reri que-at: cur autem Grecis potissimum characteribus uti instituerita rinceps noster Frisio, causam esse puto , primum quod patrios suos, hoc est , indicos,Vt prorsus peregrinos neque utile neque facile fuerit introducere, deinde quod si caeteris ea tempestate Germanis, ita& Sueuis Graeci placuissent quibus emigrantibus in prouine iam ipsissi: ccedebat Deinde quod eos ad commercia non modo cum Germanas a Gallisae caeteris nationibus aganda terra marique,

sedit iam cum cognatis Siculis& Aegyptiis comm iis imos esse iudicaret Accedebat huc, quod ipse Grae is literis liberaliter encultus erudiendae iuuentuti gymnasiae rexisset, in quibus literarum I armorum exercitia instituis et accitis ad hoc ex Graecia magistris Deinde quod etiam disciplinae publicae Dryides praefeci se quibus ut Roligionis&Legum Philosophis cura commissa est, ita Graeca lingua familiaris erat Scripserunt igitur Frisii acta patriae lingua Frisi ea, sed characteribus Graecis usque ad

Carolum vi agnum tametsi nox ab expeditione Cimbrica literas etiam latinas rece

perint, non quidem coacti, ut nonnulli ali i

22쪽

UAE FATIO. sed volentes xvltro, propter necessitu disnem cum Romanis contractam. Cum miro semper affectu Imperium Romanuni prosecuti Romanis Imperatoribus libenter militarent, ex quo tempore Macha, blica& priuata,& libri, etiam lingua latina a Frisiij conscribi coeperunt Inualescentibus tandem tota Germani aliteris latinix etiam apud nos Graecae cesserunt, quarumtamen reliquiae ad nos peruenerunt: Nam Vtalla omittamus illud saltem hic commemorandum eli, quod Vir clariss. Stephanus Vmandus Pighius Scholasticus Sanctensis, mihi quondam Bruxellae apud Caid in lem Granuellanum Contubernalis, roga tus a me per literas, Ut communicaret, si qua haberet antiquitates quae illustrandae patriae nostrς essent, in haec verba rescripsit literis Traiana Sancitorum Coloniam datis Prid. ld. ivlaij. anno 188. In veteri inquit' historia,vel antiquitatibus Frisiae, vicina rubii e regionu adferre tibi parum aut nihil atrxiiij potero Nam eius generisve argumen

ii codectanea mea quaecunque Do Io chimus Hop. ante multos annos a meia

huit, mutuo nec viaque reddidit Minter alia vetustissimae linguae germanice qua ille Frisiicam appellabat, Orationem Domini eam cx eius linguae Novi Testamenti libro, quodam descriptam, characteribus antliarquissimis Graecis Graecis igitur charact ia

23쪽

PI AE IM. Misus in Germania latini proxime suffectυ sunt, quod tum factum est, cum Romani Gallis linguam suam obtruseruiit Linguarum enim mutationem necessario comitatur mutatio characterum: Nec vero quis quam ignorat, quo strata gemate Romani Gallisl mguam suam ingesserint: Forum enim .iudicia Gallorum ad consuetudines legesque suas consormarunt, tum in his actiones, processus iudiciales, ex quibus haec oriuntur, contractus, acta priuata&publica lingua sua concipi mandarunt, nec liter ius dixerunt, nisi ex hoc praescripto

proposita essent: Sic igitur victi dum victorum linetuam discunt tuam dediscut Hinc in obliuionem venerunt reiectaea ob id neglectae consuetudines patriae oblitera testandem sunt non intellecta scripta maiorum, interciderunt monumenta vetusta tis periit omnis memoria antiquitatis: Sic

autem a Romanis in Hispania D Gallia, in alijs locis aevum esse, quibus plene imperarunt, magis notum est, quam ut dubitare

Suisquam possit Expediebat enim victoribus,victos plane in Ius arbitriumque su um redigi, ne ex statutis, aut monumentis uultis Vllum haberent praetextum tergiversandi.Quamquam autem in Germania linguam suam populo sic obstrudere non potuerint, ut in Gallia, eo tamen rem deduxerunt , ut in scholis di in foro Germana ea

24쪽

vsurparent Quo facto etiam apud Germanos Graeci characteribus aboliti latinisu sedi sunt:Tum Hunibaldus sub Clodoti aeo primo, cum deinceps secuti alij publice res Francorum memoriae mandarui.

v si lingua latina characteribusque lat. Durauit ea res ad Carolumisque Magnum, qui latinis characteribus linguam Germanicam primus scribere incepit: quo elapsis annis sernie quadringentis formae Germanicorii characterum inuentae sunt, quibus lingua Germanica scriberetur, quibus hodie utimur Legum tamen Frisi carum

liber qui Frisi a lingua publicatus est,iatianis literis perscriptus est, quanquam satis

inepte: Diximus iam de migratione gentia de mutatione linguae,de mutatione cheracterum in Germania, quarum singulae quatum rei literariae nocuerint, cx supradictis aestimetur. Vltima tamen haec cum prima

ex Hebraeis, deinde ex propriis, postea ex Graecis tandem ex Latinis, iterum in proprios facta sit, longe perniciosior caeteris suisse credenda est. Infesta vero omnia ac singula haec antiquitatibus, non minus autem infestum illud fuit, quod Romanos sum ma diligentia cauisse nonnulli tradunt ne quid a Germanis scriberetur, quod metuerent ne sorte Romam perlata rerum veritas, populum ad impensas in bellum Germanicum faciendas, .lardiorem redde

25쪽

ret: Quod idem in suis ipsorum scripto ribus prouidisse, Crispi Sallustii Cornelii

Taciti, Maliorum exemplo confarmat Paut Hev o. Orosius: ed hoc interdictum Frisii perpetuo contempserunt, Min cotrarium propositis praemi)ssa os ad scribendum exu scitarunt: Franci primi in reliqua Germania violarunt Itaque sub Clodo ureo primo demum palam ac libere Germanis scribe re sine metu poenae licuit, quod expedire videbatur Quam rem tamen Clodouae o Rex Frisiorum I ichol dus Usso, qui aequalis illi fuit, vitio vertit, ut ex Si vardo sapiente reser Cappidu, tauriensis Nam cum Hunibaldus inter caetera salsa scripsisset, Frisios ex Fracis originem duc cre Richol dus illi contrarium probauit, honestius Clodo uaeo fuisse scriptit obtemperare decretis Romanorum, quam his violatis Hunibal dum & consimiles mendaciorum scriptores fouere, quos non puderet. gentiumr; .lia, rigi Hς in praesenti liquidas, in futurum

his au GEN Ontrouersas facere:Reliat quintum impe municae dimentu antiquitatibus Germanicis ex difficultate linguae quod caeteris istis no paulo grauius fui se credendum est: nam cum

vocabulis ac diphthongis quibusdam in- uersis horrida,& consonantibus aspere concurrentibus dura extiterit contempta semper fuit ab exteris gentibus, quod ad percipiendum ac dilacndum difficilis esset: Qua

etiam

26쪽

etiam querelam hodie vulgarem hic esse, negare non possumus: Nec enim sufficiunt spiritus delicati,&linguae molles ad pronuciationem vocum tam horridarum: Haec igitur difficulta, semper deterruit scriptores exteros, ne Vel Germanos scriptores euoluerent,Vel saltem quae ab his assent mutuati,suis author ibi is accepta ferrent: Nec enim dignos iudicabant quos nominarent quorum nominibus auditis fides lectori fieri non possiet,limatum aliquid ab his expectari posse, quorum nominatam impolita essent: Conlistebat aut difficultas illa par

tim in appellativis altim in propriis nominibus:Sed appellativa quidem quanquadistic ilia,sent, intellecta tamen interpretationem scribentis admittebant propria nollem: itaq; cum Virorum, Mulierum, Deorum, Dearu, Vrbium Montium, Fluminu,

conti milium propria nomina de praehenderent, illi etiam, qui ex professo geographiam aut historiam scripturi erant, haec aut prorsus omiserunt, aut ad Analogiam suae linguae sic deformarunt, ut nobis iam difficile sit, his laruam iniectam detrahere: Quantopere Ouidius hac asperitate sito D sunt iis, ipse testatur inquien S. omvra sun ipso pone tri, da sono: Pomponius Melahomo Hispanus, sed Libo es Romani Zatus, in descriptione Germaniae Ixiontium inquit altis binai Taurus, S Rhe

27쪽

Io 3 sq, ore Romano. De lingua Cantabrorun id si coqueritur in descriptione extimorum is . paniae littorum. Cantabrorum inquitbaliquot pepuli amnes'; sunt sed quorum Domina nostro ore concipi nequeant itaque sicuti Melamontes aliquot in Germania,S populos aliquot amnesq; in Cantabriapi termisit, quod exprimere eoru nomina nopotuerit, ita alij coli militer ob eande difficultatem, rerum Germanicarum radiationem auersati sunt,&proinde, criptores earum contempserunt: Caesar autem,Tacitus, Plinius, item Strabo, Ptolemifus,4 consimiles, quo modo suae linguae analogia nomina Germanorum Obscurarint, quisquis perspexit, haud quaquam negauerit,asperitatem linguae Germanicis antiquitatibus etia hac in parte permultum obst itisse: C5sideratis igitur hisce quinque impedimentis,mirum videri nulli debet, quod in Germania minus multi Scriptores antiqui reperiantur, quam alibi :& immerito rudita

tis&imperitiae Germani vetere arguuntur, quasi qui fungorum instar nati, pecu dum instar vixerint, sine literis, sine me moria antiquitatis, sine cura posteritatis.

Cum illi remotis hisce impedimentis alioqui vel cum politissimis nationibus paria hae in parte facturi fuerint, Vt qui ea no ne glexerint, quae sine literarum praesidio co-

28쪽

r MAE F ΑΤΙ .seruari nequeunt. Patet hoc non aliundetnaanifestius,quam ex ipso discrimine Gersnaanorum. Nam cum haec impedimenta minus infestaverint Aquilonares, qua Mediterraneos, Ut supra dictum est,&proinde plures antiquitates leti pud Aquilonares reliquae sint,quam apud Mediterraneos, etiainter ipsos Aquilonarcs quo quaeque gens proprius ad Aquilonem accedit, eo minus fuit obnoxia impedimentis istis, Midcircos delius antiquitates suas custodiuit. Si odquidem cum nonnullis paradoxum vide tur, putantibus ad Aquilonem ut ipsi loquuntur in aere Crasso homines generari Crassi, & a musis ac gratiis Prorsus alienos, instituti nostri ratio flagitat, ut id paucis

hic diluamus: Inter omnes autem Germa

nos maxime Aquilonares sunt Frisii,&hi inter omnes Germanos pertinacissime suas antiquitates conservarunt, qtii impedimenta ista minime omnium senserunt, ut mox apparebit. itaque primis istis quatuor impedimentis sine controuersia liberrimi, strennuam operam ab initio nauaruisemper in omni facultatum genere, Ut cedro digna cuderent, quo declararent sibi Decingenium deesse nec industriam in literarum tractatione, quae vel ad liberales asetes, vel ad politiam vel ad Religionem pertinerent: lod tame quo minus in udo ha enusinnotuerit,in causa fuit singularis as

29쪽

peritas linguae, ex qua Frisiilonge plus in

commodi senseruiri quam Germani reli qui: Frisica enim lingua non modo sic discrepat a reliqua Germanica, ut a vicini et ib in Germanis non intelligatur, sed praeter difficultates istas supra dictas, qua, cum TC Ii qua Germanica com munes habet, etian insuper habet alias quas da peculiares suas; Crebras dico . vocalium contractione S, dcconsonantium syncopas,&ecthlipses: γquoniam sunt ad pronunciandum valde difficiles, paucissimi reperti sunt hactenus exteri etiam Germani, qui eam perdiscere potuerunt: Hinc igitur propria noli rati ii nomina etiam a vicinis nostris ob insolen tiam ridentur, non modo in natiua lingua Hiska, sed etiam in Latina, si utcumque ea colorata sint. Abhorrent ab his etiam Γypographi, quod haec operis eorum ultum facessant negotii Abhorreret ab his, at scio, Pomponius Mela non minuue, quam ab istis Cantabricis:Sunt enim Cantabrica istani fallor,plane Frisica Nam cum Sc otius noster qui Frisonis ex filio Scottone nepos fuit, ex Frisia Coloniam ducturus in Scho-tiam, aliquantisper in Cantabria versaretur

multos ex suis inibi reliquit, qui familiasi posteritatem condiderunt,& nomina locis intulerunt, quae ipsis usitata erant, sicuti latinis declarauimus in Colonij, Frisiorum Vtcumque hoc se habet, qualia tandem in

genere

30쪽

R AE Ii, genere nostratium nomina sint, praesens Lic liber copiose dees arabit In quo multacile non negamus, quae minus delicata sunt, nullata mei esse putamus tam horri Penes Fryseda, Vtipio sono tremenda sint Et si maxi. Os solidiores 1 ne imi cum tamen hic tremor mortem no ς m η σincutiat, liquis solidas ac Veras Germani ua .li Mantiquitates cogi ac scere deiiderat, i hoc εὐιe. taedium qualecunque libenter contemnet, quod ex aut laorum nominibus percipiet,

modo a Frisiis eas petendas esse intelligat: Friti enim eas prae caeteris Germani, non modo Mediterraneis sed & Aquilonaribus quoque omnibus,&maxime vetustas, maxime illibatas suppeditare possunt: Cum aquatuor impe dunentis germanicis illis ut antea dicere coeperamus magis Imberi fuerunt, quam Germani reliqui Primum enim gentium migrationibus minime omnium vexati sint: Cum a primo aduentu suo hactenus, hoc est, integris mille nongentis annis sedes easdem quas nunc incolunt, continue possederint linguam etiaeandem ab initio hactenus conservarunt: Nam cum Sueuis partim bello partim pacto subactis, in prouinciam succederent, linguam Sue uicam exoticis quibusda, hoc eit indicis ac Graecis potissimum vocibus mixtam obtinuerunt, quam Frisicam Vocarunt, ab antiqua Sue uica modice deflexarin Deinde cum inter Rhenum decim bricam