Reuerendi Do. Francisci Maurolyci abbatis messanensis, atque mathematici celeberrimi. De sphaera. : Liber vnus

21쪽

quo mouetur. Et en eius circuli; per curuuenm perpendiculariter transit. VPosi sunt axis singula aqualiter remouentur a sui usiperistria. rcul paralleli inphara habenae axe, est solam polos, ct e contrario orculasser i phara incedens per polos circulorumidistantes: diuidit eos singulos per aqualia. tem prater polos, per inaequaliac excepto maqui astantur, arcus autem coalterni duos circulorum utrinque aequaliter a medio reorum , sunt aqualo. Et 'mosm; maiorem, iturinaqualitatem idem , fiscit maior obliquisierantis. Circulus maior duritias per polos cirmum in sphaerasinuicem se cantium,dividuasqueporcioneseorum per aequalias vero coin Fntium, transitper punritum contras tus. Si circuli maiores eant per polos circuloruisidispantium. vel tanσant eorum minimum.

horum arcus inter semicirculos maiorum

pti sunt similes: Et maioram arcus aquid, lais duobus. inclusisnt aequales. - I S praemissi, veniemus ad Sphaerae magx iis danae introdustionem. Midquid autem I sper icto negocio tradendum eA,aut pertinet ad principia, aut ad circulos, aut motus secundarios. Hac singulasummatim 'aucis, erilicabimur.

22쪽

' LIBER VN V S.

Sphaerae principia quae sunt sPtolem ei conclusion es. iguram esse sphaericam

: motum eius circularem. R.

coelo uniuersa comprehensuro grvafuit forma capacissima motum circularem facilis, qu semper intra eosdem se lites contineret: ests h erica. Item j secesset, eli propter plures motus circulares stan

rent ur, aut Pacuum in eis repe= iretur. Id Hi sensibili conprobatur experimento. Quod aut astrorum corpora sntstharica, constate quoλquaqua versum Peddita rotunda videtur. Itea necessitate motus ab exemplo coelestia oe elemtartysforma. A cremento cydecremento luna.d Erram esse rotundam. Nam ra tundi, ab ortu ad occasum arguit anticipatio cab ortu ad occasum arguit anticipatio tuum occasuum Hellarum per indicio Iunaris ecli s. rotunditatem ab austro ad bor indicant cre nenia meridianaraim altitudinties polorum mundi si uod autem talis rotudit sit circularis ,patet, quoniam anticipationes ccta atqu' crementa sunt jactys locorum propo

23쪽

argumentis. Item ab apparitione succris v aulorum, artium insularum. rodglobus t it rotundus mιliter offenditor, item ab umterrae in deliquio Luna. aquali nisu iurum, est ab aequali di tantia a centro. Uuods mundus sit rotundus, comprobatur a similine mundi archetypi. Terra tamen ob duritie Potuit perfect am r otunditatem adipisci e sed

tium eminentiae, aut valles ad tantam collatae non sentiuntur.. Erram in medio mundi sitam e se. Id enim sequitur, cum de toto caelo hemisphaerium, de Orcntis magnis semicirculos videamus, te aliter confitaren t crementa dierum, ac neque lunares eclipses, neque umbraru mnoctialium termini in reolam lineam desinestem cum demonstratum sit eam in duabus , diametris esse, sequitur ut sit incentro, pust lex natura grauia in medium compel

R R A M respectu firmamenti quasi pun

tum esse ostenditur haecsimiliter. Secus euim videremus dimidiucoeli, ct dimidia magno circulorum, Et dι tantia centrorum instru- 'i et' terrae inferret sensibilem in obseruatio - ρ diuersitatem: It stella in motu primo uS eret eius esemper magnitudinis, Ad huc

24쪽

O D terra localem motum nou habet, hdere. AIam per motum refctum restqueret Irrum, o minus grauia re Iarent in medio. ut motum vero cir cidarem super alium axem aiae mundi, variaretur altitudo poli, per ax vero mundi, linqueret, quaecunque sunt in a

versus Occidentem adisicia corruerent, Et lasorsum iactus non dem recideret. Eset2 commaturam bilitatis terra. T V S coelenes in optici disserentia periri. Nam motus primus, perquem, Sol Astra omnia orsuntur occidunt,ire reuolati, stario diei naturalis persiciunt,super e pi Mundi, omnibus e LE cognitus. decundari uor. huic contrarim ab occasu ad ortum Solis, Li cplanetaru veraxe diaci, patet ex q-rina obseruationsior ex varia ipserum velocita tande notescit ex numero motuum o velocis

numerus, ct ordo Sphaerarum coelestium ,scili primi mobilis, coelistellati Saturni, Iouis, Miris, Solis, neris,Mercur',atque Luna cui stea, do inctius explicabimus. Hae uni princi Lironomis, qne praedictis alijs argu e/Eemo stratur. Nota enim sunt pers nota, si

25쪽

thmetica, craesim tria, ct eu ematismatica

idamenta.

De Mundo I

o, i VN T VS est Sphaera,euiuscentrum VI en ipsum uniuersae terraei, centrums perscies vero ipsaprimi mobilis,sive ca timi convexa, sem autem Sphaera sit solidumidum autem superscie,vessuperscubus cl-'ur,superficies vero linea vel lineis termineturta denique punctis inter iaceat, idcirco Ap uia capessentibus isti haec fundamina sunt pratenda, imo non solu Geometria,sed Arithme, a etiἀpraecepta prasibanda.

X IS auteης xnudi diameter ess Huius pharica machinae,super quem phara ipsa vel Mas vertitur ab ortu ad occasum Poli vero sunt aputita extrema. V nde omnia a tra, omnes stel: o omnia, quacunque in mundo sunt, puritatu circulari feruntur, cr circulos describui eoistres, quo ab axe, poli D, remotiores Foli autet scuque laxe sunt puncta stabilia manet est

26쪽

D e Aequatore,

hi V N C autem de Sphera circulis est eoruossici s dicendum Ut autem in dii sinitioni, proabulis dicta est, circulus in Sphaera maior equi commune cum Sphaera centrum habens ipsa per aqualia partitur. Minor vero,qui extra ce trum Sphaerasortitur centrum ct Spharam disdit in portiones in 'HI.

- is ect circulus m ior in sphaera communci cum. mudo polos, ceommunem axem habens:nunquam sitummutfecundum planamsuperficiem. Dicitur 'c' aqunostialis, quonia diei noctem adaequat:cst cingui primi mobilis, quoniam mediim DAter poloI cstam cingit.

diu maior in siphara oblique secans aqu' noctialem,ad angulum, qui q artam pir em habet recti est quasi non agesima. Et ideo ditur circulus obliquus, in cutim superficie Sol co tra motum primum ab occasu ais ortum destri Item 2 Luna est cateriplaneta:quanquam vir

27쪽

aliquantum exorbitanici:media enim semisa et Sol, qua Ecliptica dicitur. Huim autem doratio ab aequatore, secundum diuersab obseruaetes,varia inureta e t Ptolemaus hac'ciet a

Danes eius discipuIm eamposuit ad. ud si varietas ex motu o lauae Sphaerae q/repidatoris vocarat, prouenire putatur. Porro ls ιdine, o latitudines plan arum is astrorum

ocrirculo computantur. Sicut st eoru motus

silari motu co illatia quandam er regulam qua pol Zea dicendu est )seruant. Sicut autelator adprimum motum,ita rodiacma ecatos pertinet Cholium Piuiditurantem rodiacus ni a. arcus aequales,quaesigna dicuntur,sex quidem ab aquatore borealia, π totιbe auhra quorum nomina sunt e ries, Taurus, siemi ancer, Leo, Uirgo, Libra, Scorpius, Sagitus, Capricornus, quartus, Piscis: sub quiro utatur motus Luminarium, ct Planeta Uuorum nomina sumuntur aconLZellatio- is octiva. quae a priscis an ronomis putabaturrum mobile. Postea vero quam a Ptolomaeo ehensus αξ motus eius rarus ab occasu in or

28쪽

ram eontrarius primo motui, compure hunc motum tardum iussperiori coelo, ois intelligi V odiacum, sitssi tale coelum, Primnsobile. Idem sequitur propter motum trepidanis quem comentus es Tibet ius. uuoniam visi honsus ipsi octauo coeti adscripsit utrunmotum,scilicet longitudinis, ac trepidai ionisiuitadiungere sphaeram ἁecimam cum tertio . diaco,i n quo computarentur omnes motus secidari',hoc est, nondem longitudine, octauaeso

dum trepidatione , septemsuccesiue platarum, ut ipsum ἀrcimum sit. Primum mobiquod oportet unico motuferrAcontranitentibuferior ibus.

De duobus tropi cis.

TR pici sunt duo circuli in splura agmris paralleli. Udiacum in duobus p: Zis tangentes: cstperinde inter se aq;iήἀeterminantes maxim um Solis ab 'aequatoressum, in dictispunestis, a quibus Sol conuertiace Equatorem. Et ideo Tropici dicuntur. Hic Cancri, ille per capricorni principium. Hic ni hyemalis, ille assi iuuI.

De punctis aequinoctioriana de solscitiorum.

29쪽

, Zodiacui se vicis per aqualia, Liso, est insemiuirculos dispessunt. Et puncta

sectionum diculur quinoctia, eo quod is Sol . quinstam. Semicirculi vero θi utrinq in puncta tropicorum tactuu in γa res disti untur; qua puncta So titia dicis3noniam Dr dictum est) marimum ab ἡcessum determisant. istucr diaeroquadrarguti continens triή signo qua Solperambio sugulos menses, Driens quatuor anni tem--, silicet Ver, O tatem, intumum re

nens.

arctico,&at aristico parallelis

T UUC E rariopoIZula quantum m diacns declinat ab GEquinomali, tantia illius poli ab huim psis secedunt. Baiirculi, minores per Zodiacipuus deseripti uatori aquidinantes inter se aqualestur et rcticus tarcticus. Ille quidem a septentrionali hic a contrariapositione ι

De quinque Zonis E R. DICTOS V I RI

30쪽

LIBER UNUS

1diset illa, quae t dicatur torrida, propter solis co prGentis adiuna. Dua autem extremae ab . cfanfartico circulis,circum polos inclusae irius pharicae portiones diceri sunt, quam et

eamur frigidae, pr/pter xima dist.

glacie perpetua horrescci in uae demum

has ct torridam relictae, quoniam hinc algo linc calorem participant, temperatae vociti

na temperatae, sta 2 totide ponantur torrid

De coluris duobus.

IV O S quoque circulos maiorci inficie Sphaera intelligimus,per VtruqA di polum ductos. orum alter per Inois Titiorum, reliquusper punm aequinoctu cedit Me nomina Fortitos, Ut ille Somitiatia uisio dialis Coturus dicatur. Ille et per polos transit: quadoquidem ct per puncta ci

EJuum Tropicorum unde tam aqHatoris. quia

diaci semicirculos singulosper aqualia disp/πς in praeambulis patuit. Vm,quoniam sunt, declina tionum, idcirco non plum praedicit