Sanctæ apostolicæ sedis responsa circa lucrum ex mutuo ab anno 1822, ad Febr. 1833

31쪽

a risolvore intorno a uelli gia latii, disisrutti gia percepiti

S. So tali contraiti si possano rendere le- citi almon coli assumere it pericolo fortui 'toici sondo assognato in pegno a carico delit Probenda, colle deuute proposiZi0ni, come

Psottoscritti oratori umit mente da . . desiderano edimplorano una chiara ed opportuna decisione di questi loro dubri per regolamento della proprie e delle ultrui coscien-ge generalinente agitate in proposito. Locarno 13. Maggio 1831. L agente aggiungo la generale e grandissima scarsezgadi numeratio o de fondi, o questi ordiu tamento in possesso di pochi. Tolla la prestaneta di danari, i possidenti per la mamior parte inabili es commercio o alle isti, consumatici ochi capitali, si ridurrobbero facilinente alia miseria. Gli altri non polrebbero, provisti di danaro proprio o disondi stabili da cambiar in conlauti, non polrebbero avvan-iaggiare colPindustria. Muncando Monti di Pieth, inrebbero obbligati foventea vendero ri piccola eredita pateritabis fovontem vilissimo preago, nelle loro necessita. Lyagitagione elle coselenete e olue modo grande Onde diversi ordinad, uti considerato, si sono pronunciati in favore Altrimenti nascerebbe uti disceti generale,

o totalo irnpedimento degli assari e delphidustria.

Propositis superioribus Capituli Collegia- :Locarni precibus, quae jam per manus una 2-i

32쪽

2B cum DD. Consultorum suffragiis distributae fuerant, Em et Rev. D. dixerunt Ad l. 2. 3. 4. non esse inquietandos, et aequioscant, dummodo parati sint stare man. datis . Sedis. Adi , 6. 7. S. consulant Encyclicam Bonodicti XIV. Viae pervenit, et probatos Auc

FERIA IV. . SEPTEΜBRI 183 I. Approba Sancti SSimus D. N. Gregorius XVI. ini sesho h Solita R. P. D. Assessori S. Ossici importi- ,' ta, Eminentissimorum Resolutiones approba-

Sept. Vit. La RisOlngione de Casi portata da iam come sopra Indii. '' 'Audientia S e plenamente conserme a questa ricemia dat Capitolo dii arno, Como 19. Septembre 1832. Luom i de Sigillo, Gius peioverelli Vic Gen. Cap. Ita in Rogistris hujus Curis Archiepiscopalis. In fidem est. Taurini die 16. Februarii 1833.

33쪽

Denuni Professor Theolagio in Seminario Saneli benα Iteraia ex- Lugdunensis.

Ex Responso Sacrae Ρoenitentiaris ad Oratorem infra- scriptum directo die 16. Septembris 1830. absolvendi sunt Presbyteri, qui contendunt Legum Ρrincipis esse titulum sussicientem o logitimum aliquid percipiendi ultra sortent in mutuo absque alio titulo a heologis communiter admisso, donec . Sedes definitivam decisionem miserit, cui parati sint se subjicereri et huic responso humiliter et libenter acquieSCO. Attamen, salvo Sacrae Ρoenitentiaris Responso praefato, consultis Auctoribus probatis, et attenta doctrina omnium sere Seminariorum Galliae, ac praesertim eorum quae a PreS-byteris Congregationis Sancti Sulpiti diriguntur, sententia quae rejicit titulum Logis civilis tamquam insuffcientem videtur longe probabilior, securior, et sola in praxi tenenda, donec S. Sedes definierit. Quapropter Fidelibus, qui a me consilium petunt utrum possint auctarium percipere ex mutuo, et qui nullum habent titulum a Theologis communiter admissum praeter titulum Legis civilis, respondeo, eos non poSSe praestatum auctarium exigere, et denego Absolutionem Sacramentalem si exigant Pariter denego Absolutionem iis, qui perceptis hujuscemodi usuris, idest vi solius tituli Legis, nolunt restituere.

Quaeritur 1. Utrum durius et severius me habeam erga hujuscemodi Fideles.

34쪽

2. Quae agendi ratio in praxi tenenda orga Fideles, donec . Sedes definitivam sententiam omiserit.

Lugduni 24. Septembris 1831.

Iteruia Re Sacra Poenitentiaria, perpensis Dubiis

Sponsio S. A

Poenitenti quae ab Uratore proponuntur, respondet

zi N. Ad primum, assirmativeri quandoquidem h dato a Sacra Poenitentiaria Responso liquet, Fideles hujusmodi, qui bona fide ita se

gerunt, non SSe inquietandos. Ad secundum : Provisum in phimo unde Orator priori Sacrae Poenitentiariae Responso sub dio 16. optembris 1830 sese in praxi

consormare Studeat.

Datum Romae in Sacra Poenitentiaria die 11. Nov. 1831. A. F. do Ret S. Poenitentiaris Regens. F. Fricca . Poenitentiaris Secretarius. Praesuin Responsa, alias per Sacrae Poenitentiaris ossicium' ' '' data, vera esse, o omni fide digna, testamur. Datum Romae in S. Poenitentiaria die 1 l. Januarii 1833. Loco , i Sigilli S. Poenitentiariae. Ε. Card. DE GREGORIO M. P. Jam edita Vesontione iisdem typis ussienin-Chalandre, et

ab Episcopo Belicense de Bellay in suo Rituali. Ita in Registris hujus Curis Archiepiscopalis. In fidem etc. Taurini die 16. Februarii 1833. Loco se Sigilli. Th. JΑconus GENT Not Ap. et Canc.

35쪽

Rogia Loxiedemontana univerSim et Sine ulla re Stric' ,hohsi btione permittit, ut quisquis alteri cuicumque pecuniam mu Prosessoris tuat, Stipulare et exigere possit annuum auctarium . pro' 'VRI' 100. supra sortem. Hinc inlinaroliensi aliisque finitimis Dioecesibus giavissima inter Theologos servet controversia, an in casibus, in quibus ex una parte nullus adest titulus lucri cessantis vel damni emergentis vel periculi extraordinarii sortis amittendae, ex altera vero praeceptum charitatis erga proximum non obligat ad mutuandum simplici ac nudo mutuo, liceat mutuanti illud auctarium recipere et rotinor lolii enim auctarium illud omnino usurarium et illicitum, alii vero ab omni usurae labe immune prorSus licitumque S Se propugnant et quod controversiam valde implicatiorem reddit, omnes gloriantur se Diti auctoritate Benedicti XIV. aut saltem cum sibi nullatenus adverSari. Nimirum Theologi, qui primam sententium tuentur, dicunt auctarium do quo agitur, a Benedicto XIV. reproba tum fuisse, implicite quidem in Encyclica diei 1. Novembris 1745. Viae pervenit, ut patetis attenta Hu lectione, explicite vero in oporo De Synodo Dioecesana lib. X. cap. IV. 11. 1 et 2 his verbi. Graecis ex parte consenSit Calvinus, qui ad cap. XVIII. Egechielis licero docuit ali- quod moderatum lucrum, non quidem a paupere, Sed ais divite, praecise ratione mutui, exigere. Errorem a Cal- vino obiter insinuatum, ex professo propugnavit Carolus molinaeus in suo tractatu De Usuris, ubi n. 10. audac- ter affirmat usuram non osse prohibitam, nisi in quantum est contra charitatem. Eamdem pravam opinionem mpleXatus, alia ratione defendit Claudius Salmasius in duplici tractatu, altero inscripto de usuris, altero de trape-

36쪽

s litico scenore, quibus in locis usuram, nisi charitatem lae- dat, ab omni culpa absolvit, eo quod sit merces locatae pecuniae. Ium Calvini et Molinaei opinioni non veriti sunt subscribere pauci quidam Doctores Catholici, illi seisi- cet, qui quum agitur de mutuo quo pecunia aliave res datur ad negotiationem' a scenoris labe excusant lucrum quod ex mutuo percipitur, dummodo sit moderatum, mO- dumque servet a patris Legibus definitum. V orro etsi Benedictus XIV. in Synodo Dioecesana solum loquatur ut privatus Doctor, ipse tamen sine dubio omnium optime sciebat quid in sua Encyclica reprobare voluisset, adeoque quidquid circa usuram postea scripsit in Synodo, et signanter cit cap. 4 ubii. X. doctrinam in Encyclica desinitam Summatim resert habendum est tamquam ejusdem Encyclicae explicatio, a qua recedere piaculum sit. Theologi vero, qui tuentur secundam sententiam, dicunt auctarium illud non percipi ex mutuo ipsius rutione mutui, vel solius causa mutui, vel vi mutui, ipsius, vel proecise ratione mutui hoc es tueri cessantis, damni emergentis, aliove extrinseco titulo remoto, quod veluti usurarium atque omni jure illicitum meritissime reprobavit Benedictus XIV. tum in Encyclica . 3. n. 1 et 2 tum citato loco de Synodon. 11. sed ratione causa, vi ac titulo extrinseco Legis etfilis dominium auctari e mutuatario in mutuantem transserentis, eo modo quo rerum dominium ex uno in alium transfertur per legitimam praescriptionem ; vel ratione publiei boni, quod mutatis circumstantiis, in praesenti rerum statu, absque illo auctario, vix aut ne vix quidem obtineri posset vel ratione ultrone taciti ac mutui consensus in auctarium a Lege permissum ex parte totius generatim societatis, cui inest jus disponendi de rebus suis prout ei libuerit, et speciatim ex parte eorum, qui modo pecunia abundant et modo indigent, ac modo pecuniam mutuo dant, modo vero accipiunt vel ratione consuetudi-

37쪽

nis in orbo catholico sere ubique receptae, etiam apud homines timoratae conscientiae, auctarium moderatum et a

patris Legibus desinitum exigendi vo ob alius hujusmodi

causas, quas Benedictus XIV. nulli bi expendit aut memoravit. Ad argumentum autem, quod ex Encyclica et ex opere de Synodo Dioece sana deducunt primae Sententiae patroni, quadrupliciter respondent. Respondent I. Benedictum XIV in Encyclica Viae pervenit hoc unum statuisse, tune scilicet ex mutuo nullum auctarium, etiam moderatum, ultra Sortem recipi posse, cum quis vel tenetur simplici ac nudo mutuo absque ullo auctario, alteri succurrere quod e praec opto charitatis,e eoque Solo, locum habet in multis casibus, idque ex eo quod tunc nullus cum mutuo concurrere poteS legitimus titubis aliquid supra sortem Xigendici vel mutuum dat in iis casibus, in quibus nullum alium justum contractum, praeter unum mutuum, Celebrare potest quod etiam accidit in multis circumstantiis v. gr. quum alteri credit Vinum, Oleum, etc. ut patet e q. 3. n. . ubi poStquam definivit suis ot temere affirmari reperiri Semper ac praeSi ubique esse vel una cum mutuo titulos alios legitimos,

vel, secluso etiam mutuo, Contractu aliOS u StOS, quorum vel titulorum vel contractuum praesidio, quotieSCumque pecunia, rumentum, aliudve id generis, alteri Cuicumque creditur, toties semper liceat auctarium moderatum ultra sortem integram salvamque recipere eumque qui ita amrmaret' non modo divinis documentis et catholicae Ecclesiae de usura judicio, sed ipsi etiam humano communi sensu ac naturali rationi procul dubio advorsari hujus definitionis rationem reddit, o conclaidit his notabilibus verbis Neminem enim id salieni latere potest, quod multis in casibus tonetur homo simplici ac nudo mutuo alteri Suc- currere, ipso praesertim Christo Domino edocente 'o uenti mutuari a te ne areptarisci et quod simpliciter mul- tis in circumstantiis, praeter unum mutuum, alteri nulli vero

38쪽

justoque contractu locus esse possit. Voc proinde juxta Bono dictum XIV. quoties mutuo datur pecunia, et praecep tum cliaritatis non obligat ad eam mutuandam simplici ac nudo mutUO, Semper Una cum mutuo reperiri posse, quinimmo praesto ubique esse legitimum aliquem titulum, V. gr. Legem civilem, publicum bonum, etc., cujus praesidio liceat auctarium moderatum ultra sortem recipere, juxta tritam illam regulam : In necessariis expressio unius est exclusio alterius: aut saltem Benedictum XIV. huic sententiae nullatenus adverSuri.

Respondent 2 huic quoque sententis nullatenus adversari Benedictum XIV. in iis quae circa usuram scripsit Cit cap. 4 de Synodo . . t 3. : quia ibi solum docet perpetus Catholicae Ecclesiae de usura doctrinae post Graecos Schismatico contradixesse tum Calvinum, qui errone docebat aliquod moderatum lucrum ex mutuo princiseratione mutui in quo sita est usurae essontia licite a divitibus exigi posse olim Carolum Molinaeum, qui audactor assirmabat hujusmodi usuram a Calvino admissam, et Suapte natura malam, non Sse prohibitam nisi in quantum est contra Charitatem, tum Claudium Salmasium, qui eumdem usuram, nisi charitatem laederet, ab omni culpa prave absolvebat, salso eo praetextu, quod Sit mei ces locatae pecuniae tum demum paucos quosdam Doctores illos Catholicos, qui impiae Calvini et Molinaei opinioni subseribere non verente una cum ipsis audacter assirmabunt terrone docebunt, u8uram non esse prohibitam nisi in quantum est contra charitatem, atque u scenoris labe excusari

bicrum quod a negotiatoribus eX igitur percipiturque e mutuo princise ratione metitui, dummodo sit moderatum, modumque Servet a patris Legibus definitum. Haec omnia prosecto ne latum quidem unguem differunt a doctrina, quae continetur in Encyclica. At vero, aliud est usurarium, et illicitum esse auctarium, etiam moderatum, et ui

39쪽

tris Legibus definitum, quod percipitur ex mutuo proeciseratione mutui aliud est usurarium ac illicitum esse moderatum illud auctarium a patris Legibus definitum, quod percipitur ex mutuo non pro cis ratione mutui sed ratione Legis civilis, vel ob extrinsecas alias causa paulo Supra commemoratas : primum affirmat Benedictus ΙV., de altero ne verbum quidem facit.

Rospondent . in hypothesi quod Benedictus XIV. in

Synodo huic sententiae reipsa adversaretur, nullomodo culpandum fore, qui solidis rationibus innixus, a privata ejus Opinione seu explicatione modeste recederet, quum ille ipso in fin praestationis ad Synodum Dioecesanam aperte profiteatur, omnibus in rebus, quibus nullum eae publica Ecclesio auctoritate pondus accessit, qualis procul dubio est explicati de qua agitur, nihil se in Synodo de finire ac veluti decretorium exhibere velle, allata etiam ad hoc comprobaudum auctoritate Melchioris Cani et exemplo Innocentii IV., qui etsi commentaria sua in libro Decretalium scripserit quum Summum Pontificatum gereret, non tamen hoc sibi umquam arrogavit, ut quidquid in eo opere Scrip- sisset, pro re definita haberetur, sed facile passus est opiniones suas, quas tamquam privatu doctor propoSuerat, ab aliis doctoribus oppugnari, ut patet etc. VRespondent . in hypothesi quoque quod Benedictus XIV. huic sententis adversaretur in Encyclica, jam inde nullum amplius argumentum peti posse ad reprobandum moderatum illud auctarium a Lege permissum, quod percipitur in praesenti rerum statu : quia circumstantiarum mutatio aliquam inducere potuit, immo vero manifestam induxit variationem, non quidem quoad principia quibus nititur catholicae Ecclesiae de usura et mutuo doctrina, quaeqUe eadem Semper ac omnino invariabilia sunt, sed quoad eorum applicationem.

Eg0, diligenter considerata, prout tenues ingenii mei

40쪽

vires serunt, enodicti XIV. doctrina, ut moderatius, sic prohabilius illud xistimori dubitari merito posse, utrum ea doctrina, se sola huic controversis dirimendae sussici ut ne ne Verum eum, eti5m posita hac mea opinione, cui parum fidere debeo, incertum adhuc remaneat, num auctarium illud tuta conscientia recipi possit ut sublata ,mni incortitudine sit mihi parata facultas apte respondendi quibusdam Confossariis qui novissime circa eamdem ControverSiam me consuluerunt, tum et aliis qui ratione munerum quibus persungor, Sive intra Sive extra sacrum Poenitentis tribunal consulturi sunt, Vestram Eminentiam Suppliciter rogo obtestorque in Domino, ut mihi transmittat resolutionem trium quaestionum, quas hic subjicio

1 An auctarium, de quo agitur, licitum sit. Et quatenus haec qia pestio ex doctrina Bono-

dicti XIV. aliis quo Sodis Apostolicae judiciis

directo resolvi nequeat,2. An paenitentes, qui auctarium illud si vo bona si vo dubia aut mala fide receperunt, Sacramenta litor absolvi possint, nulla facta aut promissa hic et nunc restitutione, dummodo serio promittant se esse parato ad eXequen

dum quidquid super hoc negotio Sedos Apos

tolica doterminaverit. Et quatenus affirmative, prout S Serunt nonnulli ad hanc alias

que similes quaestiones jam pluries nomine S. Ossici ci Sodis Apostolicae provisorie re , scriptum fuisse, de quibus tamen Rescriptis

eorumque tenore mihi non constat.

3. An iis pariter, qui neque ullum habent