장음표시 사용
591쪽
est, Necesse igitii rest plurimis ita an inici institutis halijs quicunq;
yncera mente veritatem colunt, non inquam externorum gratia, sed ob eam ipsam ita euenire, ut cum primum experti fuerint pra- Ultatem, quae nostra aetate vitam inuasit, norintque apertissime sese
nullo usui hominibus eis posse, multitudine secedat veluti si pro procella valida,&ventoruin turbinibus sc salaiare itideant, erunt profecto is multitudini quidem ignoti caeterum noti in axime camici, primum quidem maxime Diis, postmodum viris optimis, tui et in vitain agent, sinentque callidos homines vulgo glorio-
os esse. Quanquam haud scio, an vos potius arte in medicam dehonestetis, Quorum operae de ducta est, uti ab omnibus fer nullius praecii iti metiar. Ita enim in Praecognitioniblis exercitati estis, ut mulierculis nihilo meliores sitis: atque utinam vos o ne non excederent: quod saepe visu in et . Quoties enim aegro tundigeret ani-inam pharmacu in propinaturi accessistis, in eo spem saltilis polliciti Quanquam eo ebibito, saepe mors irreperet aut saltem dum aeger assurgit oborta syncope perierit. Quanto igitur melius, liranto i decentiu erat, Vt vos, quibus curae est artem medicam ad dia te icas disputationes traducere, quique satis grande ingeni vel monuinentum edidisse putatis, si Iacob iticas, gonias tabulas si insectemini studere ademiti tuod in hac arte diuinissimum exi sy''stit tandem e tenebris euocaretis Id autem prognosticatio est Sic enim inquit Hippocrates, Optimum esse me dictim praecognitione uti: tum quia pluris apud aegros astantes erit, promptiusque sese medico committent tu in quia praecognosse ad curationem est utilissimum ut latius de in libro de Crisi.&de Iudicatoriis diebus est demonstratum adeo ut sine praecognitione neque diaeteticen rect instituas, neque auxiliorum ullum. In hoc profectoriam nos, tum amici nostri elaborauimus Sed quid in tam grandi arte effice si potuimus neque enim priceptorem inuenimus libris exceptis,
592쪽
io LEO NARDI IACCHINI a quibus,mnia petere dificile est, de longum tempus exposcit.Profecimus tamen nonnihil, adeo ut saepius iudicationes earumque horas, de modos praedixerimus. Neque hic mihi vitio vertat qui piam quasi artem ostentare velim,vel exercitationem iactare Caeterum ut nemo eam artis partem, velut vanam aut quam comprehendere nequeamus, neeligat sciatque&me diocria quoque ingenia eam(haud tamen sine uia
bored diligentia consequi posse: pauca haec scripsimus.
593쪽
Lucensem.VM 'i ones has, quae a naturam per ut id imbi primum deber udica tm, Ludovice charissime, moria excidissesceto,qui, diri in eo rure conuenerint Ouot silinet ne grata rabiesse de unt, quod bipertractat ni Aeddi dum patria tabes c lota memoria dulchrecur et, accoru non cus hac motae es, cum mucentio Nobile, Sebas no Peduo, Francisio Roberte , Francicco Catthano, qui tunc is aderant, deceptares voluptatem non modicam ex eiusmo recordationes cupio.Tu interim cura, ta nos nus
NOOM mihi vitio veri mice Lector, siquas quaestiones offende atqu&n qn mi aucae sirit, alia ratione a veterum quopiam explicatas N enim me nonnunquam in respondendo ab Aristotelis praeseranto desci en ta n lignunt homine philosopho existimo, v de se ib. so idem dicat quod olim Horatius a Nullius addicitis iurare in verba magistri. no mei imqtie p t tempestas deiero hos es. Quare unicuique permittimui, dc nostra reprehendere.&noua pro arbitito
594쪽
I, IVR INSTRUCTAaci Cubi cogreditem
pus adest, clamorem primum attolli, citatio, re gradu moueri inox ubi propre instat miles, cursu hostem impetere iubent An quod motus calorem, hic vero audaciam excitat escotrario si frigescat sanguis,timidos fgne S, ac veluti rigentes reddit Porro nihil aequo frangit hostiles animos, atque alacri congressus.Indicio est, quod aduersus iam inclinantes hostes, vel aliqua, tione perterritosognauissimi quique audaces evadunt. Scite igitur Caesar de Thessalico conflictu loquens, Pompeium reprehendit, quod lente silenter in hostem copias mouerit.
Cur sonos, turbarum, tympani, vel si quos grauiores ars excogitauit, pugnace facere opinantur Num quia illis animos componi putant,surijs agnatos Mira atque una torpore omni discusso corporis molem agiliore reddi et Nemid minerito: Sonus enim quod prae caeteris animae sedem attingat, iro sui ratione mollire demulcere,perterrefacere sola in tam concitare,turbare animos, ira in ciere facito potest. Qitibus san in odis&corpus una afficitur, languet, inflainmatur, horret, contremiscit. videmus enim serrae stridorem, tametsi nihil terribile secum ferat, horrorem quendam, atque inaequalitatena, cum primum auditur,
II Clariarentes, aut vehementior ira vel morbosa quapiam vi, aut ebrietate, alioqui ignaui, formidabiles fieri solent An quod qui insanit, timore vacat quia ero nil timet, fortis prae . ter modum euaditet auget nanque vire audacia, qua fragit metus. Si itaque hic absit, merit, audacia in animo ingens, vires t corporis ter insuperabiles sient. Quare cum vultu, gestisque ininax quiddam, atque impavidum prae se ierant insani: pricellentes vires.
595쪽
praecipitemque eorum audaciam, qui coin nos inentis fuerit,iure IIII. Uelica tormenta, qua sibi iuniores effinxerunt adimirationi unicuiq iunt, cir in horrifico illo strepitu, tum impetu eo cui vel fidem longe excedat: siquando, quo pacto extrudat, dissipetque, de omniata melli dura sima comminuat, animo peruolas.
Haec igitur x niuersa ex natura ignis praecipui euenire videntur: uippe quem minaximam agi molem, atque amplissima loco ruinipatia occupare, dum gignitur, sit necas arsum utpote corporum omnium maxim tenuem. Pone ergo materiam aliquam, quae faci- ignem concipiat, in arctum quempiam locum vias ulta cox i, dehinc ignem admoueri igitur in omet, ignis fiet. 8 vasta loco ruins Dacia occupabit. Simul enim fieri ignem se debita inibi magnitudinem asciuili e portuit. At si temporis momento in grandia pacia diffundi debet siqua patet exitus, ea vi multa erumpet. Non ignarus horum eius machini autor, omnibus rite excogitatis, in reain, ferreamve inachinam materiam, quae facile igne in conciperet, vi coegit, ora exitu S, totius comparatione angusta commentu ove locissimae ignis eruptioni non suppetant Attamen necesse erat
velocissim erumpere: si quidem (vt positum est spati vastitatem
velocissime occcupasti oportuit Sphaeram obiecit, tum ut cauti in conuexo apto quadrans, omneque obstruens meatum, ignem cohibeat, atque inde impetum , qui explicari neqtieat, nanciscaturitum uti extrusus lapis, ob eiusmodi figurani celerrinae rotetur hac enim ratione validis sinulto feriet. Iam igitur tumeas, quae propositae sunt, tum alias, itoque quaestiones, liqui occurrant, diluere facile fuerit. Quod ni in vi multa erumpens ignis una lapidem ac circuin sum omnem aerem impellit, horrificus ille fragor, Se obuiectorum corporuin comminutio oboritur ille quidem vel, eineti agitatione, haec vero motus velocitate, litae nimirum lata est, vi vix antino concipi queat nain stio vis impultrix, velocitate auctior semper euadit, passim docet usus.
An quod ignita materia arcto vase amplius cohiberi nequit: ne,
que iterum velocissimae eruptioni meatus respondet Ide in siet, si uado aut maiore copia, qua inpar sit, aut maiore Vi materia intru atur. Nam si iusto ain lius os pateat, tui nullus aut ceri multo
596쪽
segnior impetus apparebit. I. Cur tametsi tam breui tepore inachinam ignis attingat, attamen statim tota liuenditur An quod ignis sicli licet, erumpere tentat quare vel in angustissimos quoque meatus penetrare enitit Ur.
Qui fit ut non ullos, qui non modo nullis nos beneficijs assecere, sed neque antea quidem de facie nobis coeniti sunt amemuS Angerit nusquisque in vultu, velut in tabella deplestim animiam, colligitque etiaturum rudis homo indolis seminaria quaedam, quibus animi quoque mores conbciat in in camicitiae, hinc odij primordia existunt. Surrepit autem innata haec notitia hinscijsquoq; nobis: quamobrem nec si rogeris, satis rationem afferre possis, cur hunc stud ijs prosequaris, huc vero abhorreas Indicio est, quod si forina insignes fuerint his quoque iucundi sint, quibus nulla de voltip-tate sollicitudo est, iucundos namqxae animi sui mores vultu pri se ferunt, tametsi non raro iudicium decipi contingat. Ira Igitur saepe accidit, ut quos primo statim congressu oderimus, iiii terre et in dies animo charissimi demusnt nobis. Contra quosdam qui initio chari fuerant, procedente tempore oderimus. Prior enim ille ubi secum familiarius vixeris, poterit morigeris suis diis elisiaci isque placere, atque amorem tempore conciliare Euenit quoque non raro, ut qui minus elegati sunt forma, eos dote aliqua ingerat natura compenset, qua sane gratiosi sint. Haec itaque initio latitabat, ut quae non perinde ac forma statim conspici possint, sed longa potius cosuetudine elucescunt. Sic igitur, quos nobis forma comendabat, quod scilicet animi morum idem faceret, detegit consuetudo: pli irimum enim ab innatis moribus educatio animos
seducit. VIIII. Cur nonnulli amore inuiti detineantur, nec iri ulla validos ut
ille inquit Veneris valeant effringere nodos Amor habitus quidam est videtur, qui animi tantopere deuintaxit, ut iugi moturae vehementi in id quod amat feratur. Eiusmodi habitum assidua eiusdem formae contemplatio peperit postmodum admiratio 3 cupido eo deduxere, ut vel inuito detineat. Si cut enim in habitibus reliquis, luce menti obruta, omnino vi hahirus, atque ex ipsius impulsu scrutur animi: ita Scamori dierno ob
597쪽
luctari valet. Necessitate hanc luculenter expressit Lucricem ait:
Nam hic abe, se odaxnas, raso simul cra tamensunt
nomen dulce liseriatur adaures. Hinc fit, perinde atque habitus caeteri magnis duntaxat animi motionibus, temporisque longitudine aboleri queat. Cur aliquae, tametsi vel ex aetate, vel morboso quopiam affecta
turpe e truserint, adhuc tamen amentur
Anio itur falsum est quod physici dixere, Venerem cupidinem parere An peperit proculdubio Venus amorem huc et Verum quae
corpus dehonestant qua via qui caecus ellara noscet aut quorsu in agnoscat, qui improbare nequit. Vel cur improbet, quae mox amplexari cogetur Recte igitur Haccus, Amatorem(inquit amicae, turpia decipiunt, caecum vitia alit etiam haec delectant. Fit tamen
saepius longo temporis ineruallo, ut vitia illa corporis antiquae Veneris memoriam deleant, atque inde marcescat amor.XICur amantes exemptum bi cor restitui precibus es agitant An quia cor&agnitionis, appetentiae sedes vulgo esse censeriar At cuncta haec in unum id, quod amatur, concesserunt: Nam uidviderint egerint ite, aut cogitarint siquid demum animo moliatur, dulcia illic simulachra occurrunt, quae ad sese cor totum hoc est, omnes cordis praecipuas vires arripiunt. Hinc itaque quasi furto sublatum sit, saevaque oppressu in seruitute sibi restitui postulant. XII Cur qui perdite amant, leui alioqui tomento succensere solent An quia in trias, tametsi leues graue iudicat durum enim est, at que admoduin angere solet, siquid ille in te cominittat, cui maxim8 placere studeas. Caeterum sicuti qui aduersus habitus propensionem quippiam facere enitebatur, dolet luim ita amantem mox rixarum in odi poenitet rursus i stipplex iugum, subacta ceruice reposcit. XIII. Cur usu venit nonnunquam,ut illam ament, cuius potiudae ut la nobis spes est, cti in nusquam aditus pateat Attamen Cupido aut praeteritae voluptati me in oria, aut futurae expectatione, tum exocitari, itim foueri solet. An si roris primordia, propterea quod tenuia admodum sunt, exigua, nos latent Quare non secus ac ferae montibus errantes, in io oo ,
598쪽
lagas imprudentes ferimur. Et si initur spes nulla fruedi est: at ip-
, tamen aspectit pri intina species oblectat, mox absentis memoria recursat.Voluptatem itaque(ut ait ille)pris agit muta cupido.Hineque die glis furor,atque aerumuagrauescit. Hanc muti scite dixit, quod tacite irrepat, paulatim indies incrementa suscipiat.Dum igitii radhuc perstabat ratio, nec duam ore fuerat labefaetata, nunquam ea sperasset, aut immodice concupisset: Ast ubi sic afficitur, nil inexorabile, nil inexpugnabile sese offert, abundeque spes suppetit cuiusuis rei, quanquam arduae,potiundae. XIII L. Cur si amantem voti compotem facias, amorein breui langues.cere senties:
An quia parua fit ardoris violenti pausa, pam per ut inquitLuc)qua interim sese recipere animus queat, exactiusq; admissa luce scrutari, siqua sunt quae animii eius, corpus ue dehonestent Neq; enim diu celari potest, qua famuli log fugi ut, furtimq; cachinnat.
stitutos, ingenuos viros, non raro pessim afficiat An quia quod morbum sanare potest, idem si etiaindum fiat, longe potest uertere Animii igitur ad plurima variaq distrahere, quam longe amore fuget, cum usus doceat doctissim tamen admonuit Lucr.ubi ait:
Sed fugitare decet simul chra, s abuti morb.
Baccho frigere Venerem ( Et rursus, ii uir ia si,seMi; Auctae Vtrunque profecto hominum genus minus vim amoris admittit, quibus scilicet victus inops hventri dediti inopia naque tu in corpus semiae gria reddit, tuin ex necessitate alio auertit animUm. Rursus qui vino madent, curaruin obliuiscuntur Dissipat nanqtie Euius cuti Flaccus inquit curas edaces: nimirum igitur, si amorem
obliterare, nedum arcere queat.x v I f. Cur amoremiam imae, ignisque vocabulo significari mos est: eue absumi incendi auiantes queruntur:
599쪽
'ps , uel que a te q, animo defixa curas, apti.
Uii, Urie attici tum ad internitionem quoque exedit Por 5 amo
humoris vi ullici inest, cito ab muri
Cur ardentius amant qui amorem cohibere coeuntiar An quia nulla ex parte poti ut tiret nam extremi quoque lineis in re tu o vix licet albi ratione mitiorem reddi dictum est, si in qua inama, aliauae parte fruatur. An qd multo peius afficitur, qui ne vi iam quid leuamen habet: id nemine cosulere, aut alloqui audeat. xl x. In timore pariter atque ira principio in penitiora retrahi calida
omne cernimus Tametsi in iratis audaciam, promptitudinemque efficiat Coatra in his qui expauescunt, vires tum animi, tUm corpori S funditu Seuertantur. Corpus enim uniuersum contremiscit, alui vesicae excremeta Donte sua dilabuntur,perit me in oria, vox faucibus haeret. Atqta videntur cuncta ea ratione oriri, tuod pereunte spe omni, atque audacia, ni in suorum oblita munerum corporis curam inittat. Quo circa Scio tantilla Drae metu interieret. Itaque lain etsi initio sanguine in mediuin, velut in arcem cogat, sicuti, in ira tantum abel , ut ibi feruorem, stati duin augeat quin potius quod a nulla vi regatur,sponte sua, velut in his qui morti proximi sunt deblabitur. Quare uniuersa antinantis organa, donec res piscat anima, mrsusque ad in inistrationein suscipiat ad motiones penitus inepta vis initur Scite itaque Poeta cecinit:
'a Lit, ygeli si coit in raecordiasanguis,
Quod eni in minime ferueat coactum, neque uti in iratis accidit, in summa corporis rursus efferatur, iure gelidum nominauit.
Ctirigitur in prouerbio dicitur, Timor addidit alas An falsum est timorem vires augerer vertim spem potius, ouae sese offert aliquando, dum timore premimur. Spes nanq. nonni nil ilico audacit producit si rare calor euocatur, gliscitque: Iam enim vires colligit antinus atque impetum facit, quae omnia increscunt, simul spes auctior extiterit sationiam igitur corporeae motiones unios voluntatis imperio parent: quid intrum segnes trementes t prius, mox audaces, pernicistimo, que fieri quando illuc vires anticio oo q
600쪽
omne Scorpori Sque contendunt. Plurimum vero ad celeritatem conducere existimandum est , qtio in comoda, si quibus interim a
ficiantur, minus sentiunt. Non altae rupes, non saXa obuia non e pre S, non lannm a me imatem deterrent, aut remorantur. Nonnulli
enim est eo naitiam, quior ruptis montibus se precipites dedere, aut fluminibus absorpti sunt cursus celeritate, de longitudine, pr focati interiere. I. Cur iratis quibusdam oculis micat acribus ignis: alij vero pallet et In his qui irascuntur omni ex parte corporis in cor ferri confertim sanguinem certum est atque ideo extima omnia sanguine nonihil destitui, uti de timentibus diximus Contingit tamen alios longiori te inpore, alios breuiori pallere, rursusque robore sus undi. In qiuibus nanque bilis abundat, quod minus sanguinis obtineant, diutius pallent qui vero sanguine pleni fiant, breui sane tempore. Prinatim situ in cor velut in arcem coactus, ex ultionis desiderio sanguis este ruescit Inde audacia increscit, atque ad Xtima rursus, praecipia vero sensum organa sanguis spiritu Sq. inpelluntur tum quia viciniora , tum quod his maxime , ut instrumentis utitur antina Verum nonnia quam motione eae tanta celeritate fiunt, uti visum effugiant. XXI Cur eos qui diutius ex ira pallent, implacidiores saeuioresque iudicamus An quod argumento eo, corporis temperaturam con cimus quod eni in pauci sanguini sitit, atque atra vel amara bile abundantes, benignitate succi illius quam minimum participant Sanguis enim tametsi pronos ad iram animos estingat clemente tamen, Scplacabiles reddere solet.x XIII. Cur oeyus ex ira sese colligunt nonnulli, ali contra serius et
Citius profecto is qui leuissimis de causis irasci solet vel sibi id per
naturam, vel ex malo habitu contigerit. Horum nanque animus paruo momento huc vel illuc inpellitur. In causa ait mi est Physici vel capiti paruitatem, vel omnino totius corporis breuitatem. Illud quidem, quod cordis feruorem cerebri tepidi;ate temperari non sinit, unde Scin iram procliue est Alterii in vero, facit uti in angustu coactus sanguis, natura calidior sit, facileq; efferveat. xx I IN I.