장음표시 사용
351쪽
DA PLANTIS EXOTICIS. Sium minimum
352쪽
De Sio Minimo. Cat . LI V. X seminibus ex aliquibus Italiae locis delatis primo,nata mihi est herbula fruticosa, modis, qcia in postea in Marosti cense agro in locis umbrosis, humidis, sponte natam offendimus, nondum Ebalijs, quod si iam alias descriptam. Herbula pedalis , dc aliquando amplior si uicat recto caules olijs erucae syliaue stris proximis minoribus tamen ex una parte crenatis, colore nigrescentibus. EX caule Vero plures ramuli exeunt, in qu bus, ut in sylvestri eruca utrimque ex opposito multae siliqvq. Parua itenues, longa ,erticae sylvestris proximgaut erysimi se- cudi cernuntur, v semina habent minuta alba, quae continuo nata maturitate persecta,' planta tota ea semina e siliquis eiaculatur, de eode semina eiaculata in orbem ut in caltha, ve
tuntur. Mirabile dictu est, si aliquis manu ipsa semina persecte matura comprehendere tenta uerit, continuo instar animalis indignati, semina omnia magno impetu continuo in manum, plantam comprehendentem, & in faciem eiaculantur non modo sane dissimili ut in ciciamino fructus maturi semina itidem eiaculantur,&inea etiam planta, quam idci co nonnulli , nolli me tangere, nominarunt. At certe longe admirabilius videtur quod nos saepe conspeximus , scilicet istanc herbulam habetem in techis semina matura, si manus alicuius, qui fingendo ipsam velle attingere propius accedat, etsi vere quidem non attingat, omnium scilicet, quarum semina matura, magno impetu eiaculari in hominem, at q. ita, ut multis ea repentina cain siliquarum apertione, tum seminum eiaculatione,non leuem inducat timorem. Quibus prosecto dubitari posset, an haec planta ad Aeschinomenem v catam tantopere olim ab Apollodoro Magno cocelebratam, quadan tenus accedat, at constat illam ab aliquo animali tactam folia in se contrahere: De qua ant quitas an animal esset merito dubitauit: Hanc Veio veluti indignabundam semina in illos qui ipsam attingere vel etiam confingunt ut animal
indignatum magno impetu eiaculari haec ex iubacri sapore
353쪽
non iniucundoque folia praetatim cruda in acetariis sunt acceptissima. Calida em sicca supra secundum ordinem, humores crastOS incidit,extenuatque,aperit, digerit. Vrinam semina mouent, & foliorum usus venerem auget, & deperdi tam restituit . Annua est sed tamen suis seminibus suam prolem, ubique locorum foeliciter propagando perpetuitatem nanciscitur, praesertim in loco humido, & opaco in quo u-bentius luxuriat.Visitur in horto Patauino.
354쪽
PROSPERI ALPINI Arum Montanum o
355쪽
Roximis diebus in quibus egimus de Colocasiis
a Dominico Tanetio nostro familiari rigotomo Ati cui alto radices aliquot quas in proximarum Alpium vigum, umbrosis convallibus esse sit figura , radiculis fibrosis, & in alijs prorsus paruis colocasiijs strogylorietis per similes, & etiam in magnitudine tanta numquam ab aliis hactenuS scriptoribus bolanicis delineatis. Qil te Ari radices hae omnes (vt postea vi dimus) sexseptemve ad plus folia producebant ampla, longis pediculis praedita ad personalia, quam Ari vulgaris magis accedentia , elegantioris q. viriditatis, interquae caulis exibat rectus dodrantalis, crassitie fere digiti minoris cum inuolucro Ari vaginae simili,sed longiori,& latiori cum flore Ari & fru- qibus, sed longe minoribus, sed ut ad radicem redeam uti diximus rottinda est, re in germen ad acutum declinans ex temrius tenui acte tegitur ad obscurum sui uescente intus candida cximiae acrimoniae, exterius etiam quosdam globulo pabuoi inaequaliter per totam superficiem sparsos habet qui suo tempore germinant non secus quam in colocasijsat q. etiam radiculae paruat,iongae,fibros, albae q. ciensius circum in su periori parte inaequaliter ortae inserius delabenteS cernuntur. Quibus omnibus paruis colocasiis rotundis maxime similes apparent. Forte haec planta ad magnam Arum Dioscoridis,&I heophrasti accedere nobis visa est, siquidem ex Dioscoride Aru m habet radicem bulbosam rotundam radici dracunculi similem liquido constat Theophrastus .expressit Ari radice .'
esse carnosiam ut feta, & solia cucumeracea, & cu in latitudi- Piix iv ne habere cauitatem inquitque rusticos ipsa S coctas edere. Certe mirari satis non posita in ex mu is qui hactenus de pla- iis scripserunt , nobis huismodi arum quod legitimum antiquorum nullis reclamantibus notis visitur, neminem proposuisse, cognouisseque ac praesertim ipsius radicem magnam atq- crassam. Nascitur, (ri Eotomo assirmante in alpium pro
Atinarum iugum in opoacis convallibus his profecto radicia
356쪽
bus decoctis Montani vescuntur: ex coctura eae radices, etsi crudae immoderatius linguam mordicent, tota acrimonia exuuntur adeoque in decoctis ijs radicibus acrimonia remittitur ut Montani merito edere queant. Quibus ad cibum v-tuntur eo duntaxat tempore in quo cibrum inopia vexantur. Non tamen omnes,quod eae plurimum sinat medicamenisiosae, Vnde pastores ea Montana habitantes ad multas aegritudines eas radices edere solent pi cecipueque ad antiquas vi sic rum obstructiones ex aceto decoctas, & ex melle ad tussim
antiquam , orthopneam, &ad respirationem quouismodo impeditam,atque ad mouendam uri nam. Radix itidem cocta in uterum pessi modo indita ipsum purgat, & ipsius morbis frigidis remedio est, atque etiam ex vino decocta datur ad venerem augendam in refrigeratis, ct proli inhabilibus, Exte. rius vero adhibita cum cruda, tum ex aceto decocta utilis est ad cutis infectiones, ad vicera sordida, ct cancerosa. Mulieres utuntur aqua stillatina ex radice ad facilem maculis detergendam. Oleum a migdalinum, & dulce amarum in quo praedicta radix ebullierit est utilissimum ad neruorum contusiones,&ad Fartes articulares confractas experitur.
357쪽
AE PLANTIS EXOTICIS. Clauxo Libir Secundus. V u In locis
358쪽
De Glauce . Cap. LVI. N locis maritimis palustribus iuxta Clodium Vene-
3 xorum urbem, nascitur planta elegans fruticosa ab
Ostis una radice Ionga, tenui ignosse,in aliquot alias diui- isse plures ramulos caulesue ferret S scilicet ternos, aut quinos longos dodrantales, & ampliores, graciles sursu ni in aere oblique actos, foliis aequalibus fere interuallis rarissimul ab eodem exortu quinis, vestitos, stellarum modo cytisos naisibus sed longioribus, & tenuioribus superne virentibu S, inferne candidis non absque leui quadam lanugine candida . Ramuli vero hinc inde raro interuallo plures tenues & breues surculos promunt iisdem soliis sed desius vestitos in quorum cacuminibus flores simul ab eodem exortu quaterni aut
quini, aut terni quasi umbellae modo simul congesti ad colu reae scorpioides Creticae, & magnitudine, & figura, & colore
albicante in carneum inclinante, a quibui techae breues rO- tundae paruae succedunt tria,quatuor, aut quinque, contissentes semina minuta , rotunda, dura, insipida, ad subdulce inclinantia, dubitari vero posset a nobis de caulium altitudine quando Dioscorides dixerit esse dodrantales, dc nostrae glau-cesssint longe altiores adeo ut aliquando altitudine & cubitali,& amplius attollantur. Verum putamus id poste ex soli ubrietate prouenire ut in nostro glauce in horto olim a me inserto, vidimus primis annis ex terra dura macra, paruistimam habuisse magnitudinem sed posterius istanc plantam adoleuisse fuit obseruatum. Folia & flores non sunt experteS alicuius caliditatis, & odoris . A tq. haec est istius plantae historia ex qua multis in plantarum studio ex ei citatis haud absurdum
videbitur, si e im glaucem vel ad ipsam glaucem maxime accedere dixerimus. Melchior Guilandinus, praeceptor meu Snumque suis laudatus etiam hanc I lai tam hoc nomine vincabat Dioscorid c, etiam hanc plantam pro glauce lisce veribis delecti sist auxime visus x st,inquit enim Glaux cytiso aut leo colae si iij, similis, qua superne virent an er laque candi-dhora 1 pectantur. Ramula uxiliunt quini, seniue, tenues ab ia-di S
359쪽
dice dodrantem alti, flores violae albae purpurei exeunt, minores tamen . Nascitur iuxta mare,coquitur cum hordeacea farina sale,& oleo in sorbitione ad reuocandam extincti laciis ubertatem, Galenus propterea hanc plantam esse calidam, &humidam statu it. An vero nostra glaux hanc facultatem lamctis augendi habeat,nondum experti sumus.