장음표시 사용
51쪽
sη 'RYe I rvrvANyrociam, smaragdo Exarcho ; sed paullo post acrius erupturam. Quia & a Cnitde- Derto Francorum Rege vis imminebat, non jam pro rUno , sed pro salute Longobardi turrexere, Itaque quod utilissimum rebus visum,abrogato Ducibus imperio , unius rursus potestatem amplexi, creare Regem maluerunt, quam accipere; sito, quam alieno, pacis militiaeque sacramentum jurare λ. QVI. A V Τ Η Α R I s , Clephonis si- .lius, insignia accepit, & dissicillimo tempore efregiE tutatus est, majestaterni quoque regiam FLAvii cognominis adoptione commendans. Ut Regnum firmarer, Justitiam coluit: cum armis hostilibus urgeretur, primum tamen vitiis bellum intulit. Finta, rapinae, eaedes severissime vindicatae : nulla violentia, nullae insidiae, nisi in hostem. Sic domi victor, ne cladem quidem foris timuit. . Felices jam sub tali jugo Insubres, nismajori velut morbo religio vacillasset. Sed frustra humana constant, ubi divina turbantur ι & pessimus ille morbus est, qui a capite promanat Christiana sacra, sed cum errore,Rex amplexus, Arrii opsenionem imbibit, imo propagavit ; sum mum numen coluit,ut tamen impius iet: sic vero dc strenue rem gessit, ut imsidiis peteretur. Childebertum in se emptiuo, di jam effusunt, semel muneribus,
52쪽
iterumque, quia amplius Imperator dederat, armis repulit: nec fortunam dimittens , citeriorem mox Italiam paene omnem Insubribus adjecit. Quiescere tamen Franci non potuere a taliquam proxima clade irritati, in Italiam red-elint, copiisque divisis, agros passim populantur. In varia trepidatione tertium novum victoriae genus Autharis commentus est, non pugnare. suos ubique
moenibus clausit, imρetum hostium sustinuit, levique mora enervavit. Sparso per campos Francorum exercitui gravis
Autumnus fuit ; & qui arma Longobardorum adhuc non senserant , morbis vexati : stragem dysenteria, &in stigatri simul reliquias copiarum dedit. Aut ha-rim igitur prospero successu rerum , recentibusque Theodelindae, Regiae e Boico sanguine puellae, nuetiis Lustra lae-tlim, repente veneni insicliae sustulerunt V II. R E s N I habenas uxor THHo-
DELINDA, virili prudentia semina, meruit. Illa quod comitiis fieri non potuerat, novis nuptiis effecit: sibi maritusti , Regem genti , AGILVLFVM, Taurinatium Ducem, elegit. prorsus ut virtutem , non virum quaesiisse videretur. Alcitie tam fortunatum conjugium non creuenti Agilium ante, aligur praedixerat , cum in manum Atitharis primum
53쪽
30 η R Y C I P V Υ a A N ibernaculi, sive thalami, fulmine Theodelinda non minus pia quam prudens, quo consilio fortem elegit Regem, eodem conatu ad veram Religionem perduxit. Itaque Arrianorum error passim e losus est, purusque Dei cultus apud Insubres resplenduit. Templa aemonasteria magnati liberalitate restituta ac dotata ue viri Religiosi in pretio habiti; Ecclesiarum Antistites, qui ubique jacuerant, ad pristinum auctoritatis fam-Fium evecti: atque ea Insubrum felicitas a U. Gregorio meruit celebrari. Quis ne get maiora jam Authari Agilulsum focisse Θ Pietate fundata,& pace cum Francis inita, ad arma adjecit animum ; sua quidem domi forisque felicia. Namouerebelles domuit, Romanum , & postea Callinicum Exarchos acri bello compressit.Interea Theodelinda iisdem velut virtutibus domi Reginam agens,iam generose pacis fructum subditis ostendit, quam gloriose in hostes sisna Agilulfus circumtulit: digna profecto , quae maritum semper victorem haberet. Μogum tiaci Regiam , templiunque erexit, D. Ioanni Baptistae sacrum , quem deincepi Tutelarem sitiun Longobardi habuerunt. Partim vero, tam splendidis structuris ornare Regium nomen, nisi plus esset quod dedit. Inter alia munera, ferrea quoque corona , scd omni amo potior,
54쪽
qua. si Annalibus fides) novos Reses Alchiepiscopiis Μediolanensium insigniret. Atque hoc jus a D Gregorio tribu-tiun Adeo dato mistiti diaeris partim ut Ecclesiae cresceret dignitas, partim in Theodelindae gratiam,quae ad hoc solum
regnare visa est, .ut pietatem promoveret. Hinc a smaragdo, rursus Exarcho novus apparitus bedi, sed mox confractus. Vinci Agilutius non potuit. Externis quoque auxiliis instructus, itae Cacanus Rex Hunnorum E Pannonia stibiniserat, Cremonam, Mantuam, Brixillum subegit: cum debellare Italiam totam posset, pacem pepigit ; & ad regnum jam promoto filio Adalualdo, fatis concessit.
quoque digna, quae cum filio regnaret. Et ut scires a femina tempora tendere, totum sine armis decennium a m est :nec virum defuisse,nemo bellum timuit. Populus, tanquam Religione mitesceret, exuere barbariem coepit ; di quia memplo praeibant Reges, cultum in mores arsia Pietas derivavit. Sed tam blande ridentem felicitatem amentia Adalvaldi interrupit ac foedavit: eo gravior, quia crudelis Partim morbo, partim pravis
Rex consilii raeceps, quod in pace ins Iens , fudit sanguinem, dc in ip s vrimores caede frasatus est. Duodecim Emedio sublatis, reliqui a metu odium D a sonis
55쪽
concipiunt, & conspirant. Q d enim Tumultu concitato , tam acriter tyran- riana tabe infecto, alieni. Quin tamen lest 3 Caussa , quia auxilio caruit, deserta lest. Ariovaldus , vindicato sibi Regno, pacem coluiti sed quod omni bello gravius,verae Pietatis hostis fuit. Igitur apud Insilibres iterum Arrianismus pullulavit, di per quietem temporum vires recepit. 6 Ariovaldiis, postquam sola paucorum annorum impietate strenuus fuisset,conjuge relicta Gun laberga, decessit. X. H v I C , ut antea Theodelladae, sRepis legendi optio data; & mulieris ju- ldicio, an potius assectu 3 sceptrum R O- f
56쪽
eiosior etiam, quia errori arma junxit. sic quantum vicit, impietati adjectum est. Cottiae Alpes, & Opitergium , aliaque nonnulla oppida militia & imperio Exarchi tenebantur et haec omnia infesto mercitu perdomuit. Inde transata in. miliam tempestate belli, non procul Mutina octo Romanorum millia cecidit: qua victoria tanquam debellatum esset, aliquamdiu ab armis Exarchi cessave-Iunt. Tum vero, ut aliquid in otio Rex ageret , Longobardorum leges tabulis mandavit, quae eo usque ibio usu viguerant. Quippe consilietudine firmata erat Justitiae religio, & stiperfluam scripti ram mores ocerant. Hi tamen ut durarent boni cribere leges,& obiter augere Iibuit: totumque illud litteris consignatum jus, Edicti nomen accepit.
D v s filius insectitus est , di pacem , quam invenit, stabilivit ; ut Regni se
erroris paterni heres. Sed nemo sola haeresi malus fuit 2 impietas sceleribus stypata incedit, non suae tantiim poenae ob- novia. Unde & Regem ipsiim peccantem
'indicta excepit, qui libidini indulsit, ut
injurius esset.Crimen & exitium confer: stuprum matronae Longobardae intulit. Sic cum prius suam ipuus majestatem, quam alienam mulierem libidine violasset , dc Rea jam moechus contemni
57쪽
posset, a marito , adulterii vindice , interfectus est. XII. Η 1 N c Regnum A R I P A R-Υ o, qui amitam TheodeEndam habuit, obvenit. Nihil tum etiam de tranquillitate publica delibatum. Sed ille paucis phst annis fatali morbo decumbens, duos filios Regni heredes instituit,Ρ E
struxit potentiam, quia divisit. XIII. PATRE extincto , pari jure& gradu sceptra filii arripiunt: & ut jam tum dissidere scires, urbe & domicilio.
separantur. Sed quomodo Regnum ambos caperet, quos una Regia non capiebat Θ Gundeberto Ticini, Periliarito Mediolani sedem figente, unum sub gemino
capite esse corpus non potuit. Populi velut imperio divisi, dum coguntur in diversum conferre obsequia, acrem deinceps malorum flammam sustinuerunt. Nimis verum est, ipsa naturae vincula dominandi perversa cupidine dissolvi. Hostes inter se facti, qui fratres erant : nihilque profuit, eodem sanguine concrctos esse, in iisdem visceribus priusquam nascerentur, velut domo habitasse, in iisdem deinde laribus educatos. Sed pDrentis culpa hoc filiorum scelus coaluit, qui esse utrumque voluit, quod ipse ex- iterat.
58쪽
stiterat. Si recte calculum ponas, satius fuerat, duo ex uno Regna institui,quam duos in uno Reges esse. Gundebertus, quia in totam patris sertunam non venit, odisse Periliaritum coepit ,& germanum suum,dc cohercdem. Q si adhuc ambitio erubesceret, tacito scelere insidias molitus est. Quia irrito eventu,& jam timendae doli vices essent, morae
impatiens furor, ad vim prosiliit, fierique bello hostis debuit, qui ut Regno pelleretur , frater erat. Res tanta alienis viribus tentata est, cum dubiae aut invalidae domesticae viderentur, adversus parem,& infensum. XIV. ΙΥA auxilia a G RIM O A L D o Duce Beneventanorum petita , dc in foederis pignus Regis soror
matrimonii pactione promittitur. Nuptiarum interpres Garibaldus ivit, Taurinatii im Dux ; sed rerum novarum amans, legationis munus nefario consilio in exitium mittentis convertit. Namque
discordiam fratrum bello oeportunam ratus, Grimoaldtim spe maioris Fortuitae implet: pature Regnum, si auderet inu dere ; δc quia opem ferret, vim iecuram fore. Facile homini dominandi cupido persuasim est, ut sceptri catissa fraud
lentus esset. Perdere 1klem, quam oceasionem maluit, illam velut manu olla
tam , dc ingenti simulatione designata
59쪽
42 'RY cI PvΥ p ANItegens vota, copias adduxit. Garibaldus praemissus, ut adventum auxiliatoris reminciaret, qua fraude legationem obierat , sceleris compendium ordinavita. Namque Gundeberto suasit, ut in ipsam Regiam Grimoaldum exciperet. Hunc honorem amico deberi, & cui serorem desponderat. De fide si forte dubitaret hospitis, lorica muniret corpus,hanc veste contegeret. Placuit cautela. Sed doli architectus ad Grimoaldum rediens, Verborum scena mutata, circumspectum armatum qile esse j iissit: taui a Rege insilias, adeoqtie caedis patrandae caussa loricatum incedere. Sic ambo suspensis animis, in ampIexum conveniunt. Gri- moaldus postquam contactu armaturam explorasset, veras ratus insidias, stri- cto ferro Regem stiavit, & tanquam vitaret caedem, intulit. id timeret, satellitio,& exercitu munitus 3 Sed ut facilius quoque Regnum invaderet, insidiatorem necessitate peremptum publicavit ; non fecisse se vim, 1ed praeoccupasse M.
X V. T A M tragico nuncio obstripe- factus Periliaritus , amplius e tyrannum, quata fratrem timens, fugam ad Cacanum Hunnorum Regem arripuit,
Rodelitida uxore, & filio Citniperto Alediolani relieris. Sed jam masna sui parte Miser,& in carissimis Pignoribus captus,
60쪽
eum a Rege hospite rejiceretur, ad hostem redire statuit, & cujus saevitiam tbmllerat,clementiam experiri. Quid votis obesset ξ non Regnum, sed incolumitas quaerebatur. Etenim Periliaritus, quasi pati jam fortianae contumeliam posset,
fratre occis , supplex esse iustinuit: lco uia amplius putavit Grimoaldus, red-oere vitam, quam Regnum eripere,facilis fuit. Longe tamen aliud fata ordieban- . tur et ut nec securus esset, qui parcere voluit ; nec liber a discrimine, qui salutem duntaxat pactus erat. Atque interea Rea novus destinatis nuptiis potentiam firmaturus , desponsam sibi virginem, tori sceptrique sectam assumit. Et sic in familia Ariperti Regium permanere nomen videbatur : quippe post filios gener diadema sumpserat. Venit igitur Ticinum Periliaritus, & suae oblitus appella- ltionis, Sororem Reginam salutavit. Ple- lnus mutuae benevolentiae hic congressus fuit, ac plane redire ad felicitatem profugus videbatur, nisi quod non impera ret. Domus & familia quasi proximam nupero splendori vitam acturo datur. id fit 3 visendi & salutandi caussa cum frequentes confluerent, partiri Longobardi, partim Insubres humanita tis Regem poenituit. Sic ossicia nocuere': di quia in exemplum benignitas mis rantis valuit, tincta est. A populo coli,