De origine et progressu celebritatis anni iubilei Franc. Maria Phoebeus ... imminente anno iubilei 1675

151쪽

Ita enim scribit Sanctus Antoninus: In anno MCCCCL. , ii. i. a. celabratus fuit tabileus solemniter cum indulgentia plenaria vistantibus Eccessas Vrbis quatuor , certis diebus determinatis,poenitentibus, er confessis ceno modo, se forma: ad quam consequendam convenerunt ex omni Natione, quoub C Howst, sirili plurimo mares ,ofam nae: multi ex eis propter laborem longi itinerisi sit montani, ct ob incommoda c rporis , vel etiam propter pestem

aliqui in via defecerunt. eontigit autem Roma in i o Iu- ., bileo casus iacvmalitis; nam cum una dierum mane, Vile peregrimis plens , plurima multiiudo recedens ab Eciles ἱ.υ S.Petri , et io Sodaris Domini Aviarei turbis innumeris

euntibus ad ipsum Ecclesiam S.Peirι pro videndo Sudurio is Pome S.Angeli,su juxta Ca rum S. Angeli, ita se invicem compre erunt, o oppresserunt, ut quatuor-centum, or mulio plures si carentur in dicto Pente , ch aliqui etiam in Tyberim is necarentur , quorum corpora coli or visu ab omnibus, simia si ulta sunt iaClarius autem cadem lcgitur historia in Chroni . co MSS. asservato in Bibliotheca Barberina, ab Em- ntissimo D. Cardinati Francisco Bubcrino , non tam dignitate, quam virtutum omnium genere cel herrimo, scientiarum & liberalium artium cultore . mimio, ac Patrono beneficentissimo , sumino studio, inagnoque sumptu comparata; ibi: Dis I9. mensis D 34'. D. cembris Venia Uerentia , solemnique per Pontificem benedictione elargita , cum populus a Platea LPetripontein Adriani repeteret , nec inferior multitudo homunm Vati canum Templum Hiret, mula quaedam Petri Cardinalis Earhi, media inter euntes, ct redeuntes, adeoque pressa , o nec regredi, nec progressi posset, calcitrando muis Uprc sit, alios Dberis undis se miserando casu codicedere egit; Usque mula cum iribus equis si cara remansi :Pare ad ducemos homines prense seruara parem in Ese

152쪽

HUA S. Cel ut Subὶuitas numerat ad centum triginta Sa tui .an caeteros verὸ in Campo Sancto serpuli fuisse essidem die . Et de hoc numero conveniunt FH Iacobus Philippus Bergomas, Platina, Pius II. Cardinalis aegidius Viaterbiensis,Tarcagnota, Ciaconius, Gonzalus, & alij Prosequitur vero imittitudinis populi, ad Nicolai Iubildum profecti , narrationem Iannorius Manetius, ejus concursus causam subijciens his veibis: Non δε Ιἰm ob hanc tantam divina et Iimitatem , sed etiam ob admirabiles pontificalispersona conditiones , qua jam per

totum pene terraxum Orbem fuma undique intoname pera-pazeriat, tola populorum omnium Chri ianorum muli iudu concurrisse, o confluxisse perhibetur ut caeteris Iu-hileis hactenus celebratis numero,et copia hominum utrius

e sexus nan immerito praeferri posse existimetur. Tanta enim Pannonum, Germanorum , Cimbrorum , Britamnorum, Galgorum, Hispanorum, Celtiberorum, Portu lensium, Graecorum, Dalmatarum, Italorum, catero umque Christianorum populorum, ut omnes uno verbo seu mariis comprehendamus, caterVa quotidie consitiebant, uν concurrentium congregatio cujuslibet mensis dimidio pera, bitrium des aio is stuporem, admirationemque procederet; tania namque, cst tam magna adventantium gentium catervae quotidie concurrebam, ut quasi immorum

apumve, cir formicarum agmina, mirabile , cst incre ibile dictu i viderentar. Ideoque non mirum , quod fune stus ille casus ex populi multitudine in AElio Ponte compressa acciderit:ut comprobat Mejerus inquiens:

Initiam habuit annus Itibileus maxima hominum multitudine Romam con uente: adeo ut mutuo se opprimerent, exanimarent, atque usque in oberimprotruderent.

Quare motua Pontifex, quippe qui exco funesto ea ii dolorem hauserat acerbissimum, demolitis aedi-' i. .iziabus, dirivisque tabernis , Pontis viam anῖustiorem res

153쪽

reddentibus, plateolam, quae eidem Ponti adiacet, ampliorem, viamque expeditiorem fecit. Nec modicum Iubilei celebritati praebuit decus,&incrementuni, B. Bemardini Senensis inter Sanctos adscriptionis selemnitas. Hic vir sanctus h Francia scana disciplina, pietate pariter, ac doctrina cIarus Euangelii praeco,per Civitates totius Tusci de Longobardiae non popularem auram, plausumque capi re satagens, sed spiritualem tantum stuctum, anim rumque salutem quaerens, verbum Dei maximo audiatorum concursit ubique seminando, tandem in Civitate Aquilana quieverat. Itaque celebrato in Urbe , eodem Iubilei anno, Capitulo generali Fratrum Minorum ejusdem Ordinis S.Francisci; Nicolaus prae- habita acri distussione sanctitatis vitae, virtutum, Mmiraculorum ejusdem B.Bernardini,illum de consen- Cardinalium, & Praelatorum, ad preces plurim rum Principum, die Pentecostes in Sanctorum catal gum retulit. Canonietationis selemnijs intermEre Oratores Regis AEthiopiae, ut tradit Iacobiis Phili pus Bergomas, ne non termille & octingenti Fratres' ordinis minora observantium, inter quos S. Didacus qui obtinendae amplissimae indulgentiae causa in Vrbem venerat, & Beatus Ioannes a Capistrano,qui Via caria Praefectura eidem ordini praeerat, strenuamque impenderat operam, ut Sanctorum honores B. Besenardino decernerentur.

Eo pariter anno Fridericum III. electum Romano- Regem,futurum Imperatoremataliam ingressium fuisse innuit S. Antoninus pro corona Imperiali E m

nibus Nicolai suscipienda, ubique eo, quo par erat dec6re, & magniticentia exceptum. Illi Florentia transeunti, cum toto Clero Archiepiscopus tunc ipse, Diuus Antoninus ad Portam Civitatis una-cum

154쪽

Magistratu Florentino obviam processit. In Conuen- tu autem S.Mariae Novellae hospitio acceptus Imperator, in ea Civitate per quatuor dies degens,cum OL ficio Purificationis Beatissimae Virginis interfuisset, e manibus celebrantis cereum benedictum devote sumpsit : ac quasdam Sanctorum reliquias, sibi in v se argenteo ab Universitate oblatas, magno pietatis, ac religionis sensit accepit. Quare post nobiles quoς dam Florentinos militari dignitate donatos, duobus Cardinalibus,quos Nicolaus Florentiam miserat, comitatus, Senas perrexit: ac demum Romae Imperiali

diademate coronatus est. Verius tamen alij a Buchol-cero relati, nec-non Infessura, Nauclerus, & Mane

tus cis Florentini Populi Orator aderat) ejusdem C

ronationis selemnia, & ritum fuse narrantes, eam--dem reijciunt in annum MCCCCLII. quo datae visuntur literae Nicolai super eisdem Imperialibus insignibus Friderico traditis. Refert etiam Io nes Trithemius eo Iubilei anno Romam advenisse Iacobum Archiepiscopum Trevi- rensem,Sacri Romani Imperi; Electorem: alterum I cobum Episcopum Metensem Cliviae Ducem r ac Principem Albertum Friderici Germanum fratrem; quem Nocte Nativitatis Domini gladio & galero,s crae militiae insignibus, a Nic orith procuratis, in Sacello Pontificio decoratum filisse commemorat. Tantae vero pietatis Nicolaus fuit,ut Gongatus de Illescas, Platina, Manetius,&Philippus Bergomas de eo tradiderint, totum fere Iubilei annum in celebritatibus consumpsisse, & stationes quotidie cum Cardinalium coetu invisisse.

Contulit demum Nicolaus Iubilei gratiam iis, qui

diversas ob causas praepediti,se Romam conferre non potuerant: extant namque ea de re pleraeque literae

155쪽

νου. . ad Ioannem Ca stellae, & Legionis: ad Alphonsillata Aragoniae,& Siciliae Reges, eorumque Reginas ad quoque Principes: nec-non Regnorum, & Provinciarum Praesules & populos. His, ut Platina com- 'μι δρ' memorat, Pontifex certas leges praescripsit, nempe religiose perlustrandi,vice Basilicarum Vrbis, Eccle- . sias locorum ab Ordinari; s designandas. Quin etiam Martinus Chromerus, & Miechovien- Marii. γνω- sis testantur , Nicolaum ejusmodi Iubilei thesau ri . . rum ad preces Cardinalis Sbignei Olesnicii Poloni E et i piscopi Cracoviensis, in Regno Poloniae, & Ducatur.ν. Pu..is. Lithuaniae contulisse iis,qui a mense Decembri ad fi- . nona mensis Augusti MCCCCLI. CracOv1ae, Gnciae, Leopoli, & Wilnae praestitutas ab Ordinarijs Eccle

sas visitarent. IInsignem vero Christi-fidelium ad Urbem concuria sum, hoc ipso Iubilei anno reddiderunt, ut apparoteis.,; .s.. CX Chronicis S.Francisci, praefati sanctus Didaeus, &Beatus Ioannes de Capistrano, nec-non Beati Fran-α xi.11. 3 . ciscus de Papia, Philippus de Aquila, Petrus de Re

ga lada, Catharina de Bononia, Gabriel de Ancona ,& Iacobus de Marchia.

156쪽

iii . Ne CCCLX xv. Iubilei thesaris p γ' - Paulatis II.ad xxv. annum res mone decreιά , ct - de eodem Iubileo a Sisto IV.celebrato.

AvLvs II. uti diximus, cognoscens fallaces, & incertos tem oris cumsus, bruves lue humanae Vitae periodos ad extremum diem , & c ducitate propria, & mobilita temporis properantis expendens ;ira-ὲt modiim paucis indulgo

tiarum mictibus , & Iubilei thssauris pro angustiis vivendi & spatijs sevi valerent,

elim ast quinquagesimum;vitae annum vitam protrahere paucorum sit,quolibet vigesimoquinto anno Iu--bileum de Cardinalium assensu celebrandum r - constituit, & Anniim MCCCCrxxv. Iubileum indixit, ac evulgaviriquem mense Iulio anni MCCCCLXXI.Paα- Io II.ad superos'evocato, Sixtus IV. confirmata Prae-- decessoris Decretali i sua mox Constitutione celebravit, ineunte anno MCh Cryxv. Quamobrem Anetores n*n defuere,inter quos Genebrardus , Volaterranus, Stephanus Vinandus Piratus,petrus Crespetius, Bucholcems, Gualterius, &Turse iniis, qui Sixtum IV. reductorem anni Iubilci ad vigesimum quintum . quemque annum crediderint, & asseruerint ij tamen intelligendi sunt quo-ad executionem, non qu&ad ordinationem ejusmodi reduetionis.1 Pauci vero, ob imminentium bellorum suspici nem,ac formidinem , ad Urbem profecti sunt; sed inc ter exiguum peregrinorum numerum, insignis extitits Fer-

157쪽

r38 DE ANNO IUBILE IFerdinandi Regis Siciliae ad limina Apostolorum I

--.nu. Manda Romam adventus , ut annotavit Stephanus --. er vij Infissura, quem secuti sunt GonZalus de Illescas,Ci conius, Tursellinus, &Panvinius. VI. autem Ianuarii die idem Stephanus Infissura in Urbem Ferdinandum angressum fuisse asserit: observatque un secum duxisse plurimos Barones , ac Nobiles cum magna vi accipitrum, a quibus omnes in agro Romi no milvos occubs fuisse aifirmat. lAd Urbem pariter eo anno adventus. eontigit C rotae olim Cypri Regina, de qua Bossus; de Cathar in Reginae iassinae fortunis orbatae, quam uil constat

δει - .ν.M venisse Romam , t ita ambiguum est, utruin ad sacra

apostolorum limura, vel ad patrocinium Apostoli e Sedis, confugerit . Visituri in Ecclepa Armaelitana Vrbis sepulchralis lapis ejusdem Reginae Romae defunctae anno MCCCCLXXviII. Praeterea Christiernum ,

pientissimum Daniae, Sueciae, & Norvegiae, nec onvallachiae, Ac Bossinae Regcs: duos item Duces Sax niae, ac Calabriae in Urbem venistain aedibus Ponti chs, magnificentissimis sumptibus, exceptos, tradunt Volaterranus,Tursbllinus, Gonetalus de Issescas, Tarcagnota, & Antonius Bonfinius. Vertim-tamen ta conius asseruit , rarissimos ad Urbem ex Gallia, Bu gundia, Germania , Hungaria, lonua, & Hispania , vientibus bellis, Romam accessisse. Iulius autem μὰ - M. Roseus Scholiastes testatur de multitudine peregrin rum hoc anno ad Urbem profecta, & Gomalus de u-'. testasi Iubileum Sixti cum magna lemnitate,dc cum λ. . r. i. infinito populorum conciusu celebratum perhibet. Nihilominus verum est,non tam frequentem peregrianorues copiam hoc anno perinde ac praeteritis Iubile -annis ad Urbem confluxisses fidem Diariis , de gravioribus Historicis adhibeamus; ni crem tame o

158쪽

quam Ciaconius asseruit concursum fuisse ex ijsde m

apparet.

Ut vero Apostolica benevolentia caeteris Christi- fidelibus Sixtus aeque consuleret, Bononiae Iubileum instituit a Kalendis Maii ad pridie Kalendas sequentis anni duraturum . Motus deinde supplicationibus Scotorum,iis injuncta tamen aliqua pecuniae largiti ne , quae in rei Christianae usum adversiis immanes EM.to. ih Turcas impenderetur, Iubileum concessit. Praeterin Regi, & Reginae Castellae,Ducibus,& Baronibus ejusdem prosapiae, eorumque filsis plenam noxarnm veniam impertiit, si a primis Vesperis Kalendis Decem. m. bris proxime tunc futuri ad octavam Paschalix certas quasdam Ecclesias visitarent, ac in subsidium Crit-ciatae, & fidei exaltationem, ter septem Psalmos pq nitentiales cum Litaniis majoribus, ne non sexagies orationem Dominicam,ac Salutationem Angesicam: Rex vero, ac Regina vicies tantum, filij autem quindecies recitarent. ' . Sixtus ad peregrinorum praecipue commoditatem Pontem, suo nomine Sixtum appellatum, olim vero Ianiculum dictum, restituit, ut constat Numismate, quod ex una parte lusitem Pontificis exhibet cis-giem, hisce verbis ambitam: Six Tvs IV.PONT. MAX. SACRI C TOR. ex altera Pontem ostendit, cum literis : CvRA RERvM PvBLICARUM, Paulo ante omnium quidem primus.Romanorum

Pontificum ut frequentior ad Urbem concursus fi ret quascumque in serma Itibilet indulgentias,etiam

ad preces quorumcumque Principum conccHas, praeterquam Basilicas, & Eedlacas Vrbis visitantibus, ad

beneplacitum suspenderat. Plerique magnam frumenti vim, anno Iubilei non si, , cita

modico pretio distrahendam putantes , Romam lucri A S a gra-

159쪽

r o DE ANNO IVBILEi

gratia adduxerunt; secus tamen evEnit. non ea et , quam crediderant, frequentia, peregrini ad limina Apostolorum visenda confluxerunt,bellis,ut sisepra obs Mavimus, fere in universa Europa flagrantiabus , & in plerisque locis peste grassimie impediti. . Tyber mense Novembris quemadmodum Ludovicus Aurelius refert adeo intumuit, ut Basilicam Divi Pauli Iubileum adipiscendi studio adeuntes, tumentem alluvionibus fluvium cymbis trahcere cohcti fuerint. Caeterum quia ad haec usque tempora, paucissima erant Mss.fra enta ex annotatis per Pontactos Criremoniarum Magistros ; propterea hactenus recensita ex sis, quae Historici memoriar commendarunt, excerpere necesse fuit. Horum deinceps testimoniis raro utemur: & nostram Narrationem ex eorumdem

Magisti orum Caeremoniarum scriptis Diaria vocant plerumque desumptam prosequemur.

160쪽

ΡARS II. CAP. VIII. I I

Anno Iubiles Mn. ab Alexandro VI. indicto , celebrato cum flemnise spretionis , clausura Porta Sancta . LEXANDER VI. Iubilei celebrit tem secularis anni, a Bonifacio restauratam , sive institutam , approbavit , & annum MD. Iubileo sacrum Diplomate , praecedenti

anno MCCCCXCIx. edito indixit inludque uia cum altem,quo ple.

narias indulgentias extra Vrbem concessas ad arbitrium suspenderat, immediath anto Bullam in Coeni Domini , ac eodem prorsus ritu , Eprospectu Basilicae Vaticanae , ipso Pontifice , & Cardinalibus adstantibus , per Subdiaconum Apostolicum evulgari praecepit. In ea Constitutione lacri Iubilci celebrationem , ad ejusdem anni Natalitia festa inchoandam , Pontifex auspicatus; alijs literis Po tam Auream Basilicae Vaticanae suis manibus reser turum: similes vero aliarum Basilicarum Portas aperiendi munus per Legatos a se designandos obevi dum fore , declaravit. Vt autem ad sacra Apostolorum limina visendata Christi-fideles magis inflammarentur, ac libentilis, &tutius viarum securitate ad Vrbem properarent,euulgatis in cam rem literis, magnam curam, multamque operam Alexander adhibuit. Praeterea iussit Poenitentiarijs Basilicae Vaticanae,ut facta inter se consultatione, ipsum monerent , tua facultate donati cuperent, ad poenitentes Asblvendos l