Monumenta epigraphica Pompeiana ad fidem archetyporum expressa

31쪽

AD FIDEM ARCHETYPORUM EXPRESSA . XXV

sann pag. 2R, Lepsius Imor umor e Oscae pag. 68, iis Xm,n. 3), Mommsenius Urier. Diri pag. 183, ab X n. M), Garruccius ouest MN pag. xxi) reperia es anno 17s die mensis iunii in loco qui dicitur euria istaea ad parietem, et nunc exia in Reg. Mus Bois. n. 776. Verbum eis iuvam, quod antea inierpretabantur aediculam vel porticum, ab vellini vulgatum est pecuniam, non solum quia frequenter in tabula Banlina variorum casuum desinenliis

eademque significalione ocurrit sus. , 13, 18, 19, 27ὶ, sed

etiam ob similitudinem verbi duare, quod est Macrobi euusca lingua significabat diuidere Saturn lib. I, cap. 15ὶ ui de pecunia quae plurimis portiunculis dividitur lex est. Nec alienam ipse censet originem vocis id , quae in vetustissimis inscripti nibus ei a scribitur, nam ille dies mensem dividebai atque eo tempore pecunia solvebatur, ita ui dies pecuniae mensium idus appellatae sunt cicERO, Au. lib. X, p. 5). De fretia disputavi Mommsenius o. c. pag. 2o8ὶ, qui hoc verbum eumem uria, curia desi e Viria, demuria comparatum expliea-

32쪽

vi reipublieae, ii iam suspicatus era Mellinius, quo etiam trito tim intelligebatur aedificium haud Romanorum tribunali diversum, seu locum muliorum hominum capacem, ubi de rebus publicis cognoscebatur ei pronuntiabatur quod de hoc minpeiano aedifici existimo, in quo porticus sunt ei suggestus mconcionibus. Denique cum verbum riibum Romanorum tris quodammodo exhibuissei, atque multae inter scorum ei Graecorum mores Dorumque saltem ammiales interfuissent, unive sum populum pompeianum in tribus divisum, ac singulam tribum in anno de publicis negotiis decernendi iure donatam ei harum tribuum unam esse hanc, quae humben nisi nomine appellaia, pecuniae reipublicae donatae modum finemque consiliuii, Garruccius Opinatus est O. c. pag. 0ὶ

2. 3.

taeterem eam ii. sirorum titulorum invenito perlinei ad annum I 831. Pr, mus Reg. Mus Mis servatus habe n. 2366 constatque duobus fragmentis, quorum alterum die 12 aprilis effossum publici iuris fecerunt vellinius R. uus Borb. iom. II pag. Isin, Groie-

33쪽

AD FIDEM ARCHETYPORUM EXPRESSA . XXVII

landius Rud ling. Oscas pag. 27, iis non s et Lepsius Inger umbr. et O8cas Pag. 6s, ab XXm n. 43, alterum edidi Mommsenius postquam illud nolaium reperii in schedis Amiconis Buli arch. v 1847, pag. 43 ter. Dial pag. 183 l . , . 23ὶ ubi emendandus est Vs 3 quem scripsit. . . mparasthie is cf. Buli arra. v. V. r. ium. II pag. 63ὶ. Inscriptione altera, quae legitur in arula lapidis liburtini n. 2360 signata, litterae uti pro long O atque 3 pr r adhibitae sunt, et Flora sive Florae intelligitur ab Mellinio R. uua Borbon. lam Vn pag. 7, is cingh. Opra miser. ann pag. 19, ni i), quem sequuti sun Groielandius Rud. iv. aea pag. 27, ab v n. 0ὶ Lepsius Imor umbr. et Ogeae pag. 4,iab. xxiv n. 21 ei Mommenius μισ. Diat pag. 180, iis x, n Is), dum conira uarinio factum est pluus a fere pluviosa Comm. Hi, ag. ij. Teritam habe inscriptionem horologium solarium, quod die 23 septembris 1834 rudemium si apud Thermas in via quae a Foro ad Amphitheatrum ducebat. Verbum multa aio ad quod eis iuva modisscatur, adiectivum esse ablativi casus et latine multatica vertendum haud dubitavi, non solum quia uuam ce dici putabani quidam Menam Pgnus, pag. 42 VARRO apud GELL. Met ait lib. I, cap. 1ὶ, atque sit O, O ιιαε, ei tua moltas, οι tam molιaum ex tabula tantina us.

2, ii 12, 13, 18, 26, 7 ei arasse tu multas ex Nolana

n. 6 cf. pag. 28 , sed etiam ob validum ei exoptatum illud exemplum laminae aereae, ubi scriptum era QVAIM0RES LAIMM0LTATICO, DE UNT ORE res, Insor. ια. m. , pag. 43,

n. 3147 , cf. ZELL, a b der m e gr. ium I pag. 43, n. 238ὶ praeterea mulisticia pecunia ei mulistici amenω legitur apud Livium, a quo ita appellatur pecunia quae mullis irrogatis exigebatur lib. x, cap. 23; lib. XXX, cap. si ui in fragmentis Aesorum Diurnorum ubi ellius dedit muleatuisso. c. pag. 333, vs ij. Nomen Atiniis passim occurru in marmore Telesiae reperio MoMusin, Inare restri nev lvi pag. 236,

34쪽

XXVIII MONUMENT EPIGRA PRICA POMPEI A

epigraphe Nolana pag. 101 n. is 68, vs IM, plurimisque in

locis 3 3.

In ephemeride quae Giom. de Regno delis si Stellis nomine appellaturn 245, hoc legitur excerptum ex inedito commentario, quod in hanc epigraphen aes uuaranta conscriptum et Regali Academia Herculanensi enarratum est die I mensis novemb. 1854. II monumento consisto in un parallelepipodo di travertino suculi incavata una superficie curva terminante inrumpiano inclinato ait' oriraonis, situata se duo Eampe di leone Da mergo de plano porge origrontalmentora gnomone di brongo, sotio ii quale si tirata una linea retia, che la meridiana, edis ciascunciat di essason segnate attre cinquo lineo orario Tali linos hanno te ostremit sopra duo curve,

o sono intersecato da una terra curva, se-gnata in modo che su di essa vada a cad

rei estremo deli Ombra dello gnomone negli mutnoxii. e dunque umorologio della specie di quolli cho luro deui solarii,

scisteri, in alit pii.Εsso par simile a quello che secondo Vitruvio cosi russe Beroso,

ed a quello dissappellitonet 1746 non tu gi da Frascat o descritis dat Bomovich.

Pare che lasse post nolle Terme per sarconoscere Pora dei bagnarai,chometrastato erat ottava, netrinverno la nona L'iseri-gione scolpi iamella base suona in Gratteri

danam delis multa, per deerato delaenviosees fare. Non entrerem ne particolari regionamenti con cui it nostro archeologo prova resattegra di questa interpretagione o solo direm qualis cosa detreii mologia dolia voce LITIUUM, denam, sucui invano sudaron dolii stranteri, quali Lepsius , Peter , Autrecht,airchoff, euommson. I comm uuarant vino inquella voce la radiceat o I cho trovas in altro voci oscho e umbre, ed claratessacho Paltra sanscrtiad conservata ne greco ai, ne latino ire, et otico hiri vieni qua , nollo flavo inti; iconoscendo ella seconda parte delia voce in quistione TIUVA u sussasso derivante pur dat san-scrito ta- , addiettivo verbale indicanto eio e suo farsi e passato ella desinengativo o tuo do' latini o degritaliani uuindi, diremo eolle parole de ch. illustratore, LITIUVA noni che una cosa Ia cui esse

2 sta ne pote andare, ne pote esseromossa, ne potor circolare, in uisa chesitatis voce sprime chiaramento Ia --

ιa Dpero gli osci pili filosofi in questo dei primi Romani, indicarono la proprieth

pili sostangiale delia moneta, ci 'uella dipassare facilmento da un individuo ad unaltro, o di essere agevolmente trasportata. ondo ebbo a diro S. Mostino, che solem dare sorma rotonda al denaro perch si

comprendesse come restamento andasse ora questo ora a quello che se col voca

trasportarda moneta se ne venno glandio

a significari id utiliis, polch quanis pili

eammina o circola , tanto maggior giov mento produce.

35쪽

AD FIDEM ARCHETYPORUM EXPRESSA . XXIX

Via est Pompei a porta Herculanea ad vianam, quae prope Thermas circumversans, ei maiori spati palans, ad moenia mpientrionalia ducit apud hunc viae flexum duae leguntur inscriptiones rubro colore depictae, quarum una ante annum IIsI in pariete domus claeonis deiecta, edita est a Rosinio Disafri. imo pag. 3s, ab min, de dorio Ha de Pomp. pag. 221, iis iv sinua pag. 47, ab v n. i), Guarinio Comm. xi, pag. 2M, Gellio Pomp. 1833, lam n pag. 206 , crotelandio Rud ling. seae pag. 30 iab. in Lemio I Mer umor es os spag. 62, iis xxv n. ), o seni ser. Diri pag. 85,iab. xi n. M ain, omnibusque lare itinerariorum auctoribus; alteram, quae nunc admodum deleta est, invenies in parieled mus Pansae, ubi eam viderunt Lepsius o. c. pag. 63 iis. Au,

36쪽

n. 4 ei Mommsenius o. c. pag. 83 tab. I n. 2 V, ego mei quoque delineari anno 1847. omnino singularis es ac propria harum inscriptionum lio, quod eae quae magistratuum iussu iciae sint, numquam conlinent domicilii alicuius mentionem, quam ianium reperire datum es ipsis in iiiulis, qui parietibus graphio lii consumendi gratia exarali, Pompei publicis privatisque locis inveniuntur; attamen Ommsenius cum vocem fuam a magis a Mman, quod samscritica lingua domicilium sonat quam dorico in illaiam existimasset, verba pu faama explicanda ubi abitat,

et vergarinu vel verus arin locum eiusdem habitationis intelligendum censuit quod vero cum prorsus mihi non suaderet, modum recenitoris interpretationis excogitandum putavi. Inscripti quae repellia legitur in parietibus aedificiorum, quibus viae cubilus acius si duorum locorum publicorum nomina referre videtur, quae sunt turris duodecima et versarisu, sed in eo itinere quod ex cubito viae portam Herculaneam e tingit, nullum aedificium apparei publica commoditate extructum ei in deversorii usum accomodatum immo vero nulla ratio est ut illud de duobus aedificiis eiusdem viae cursu locatis intelligatur quare verbum amnia nud, quod uirisque inscriptionibus adhibitum est ut viam circumversaniem denotare erroneum fore in iiivi qui domi Actaeonis legitur, si duo aedificia uno rectoque itinere porta erculanea adpulsanie eximii indicasset. Quamobrem, quia iurres non alium locum occupare poterani nisi moenia, ubi ad defensionem murorum aggerribus coniunciae erant, aedificium versar in vel verus arin appellatum exquirendum si itinere contrario, scilice ab ipso cubiis viae ad poriam Nolanam mi vero haud longe ab aede Fortunae Augustae maximum deversorium es sive Forum, ubi populus publicis privatisque negotiis versabatur, quod etsi nullam iunc habuisset

Differentia quae inter voces am via tem iterque mutantem, et dekkviarim nud et de hstularim tab. I, s. 8hoceum est via paullo a recto tramite discedens; rit, patet ex particulis amet de E quae quare conser quod de brachio cubito invocem via praecedunt, nam circum valuit flexo, nummis Anconao expresso, disseruitam, et de Dexplicatur de vel , ita ut cavedonius Spicit num pag. is .amula nud dicitur in titulis viam Deten-

37쪽

AD FIDEM ARCHETYPORUM EXPRESSA. XXXIgnificentiam monumentorum, quae a Patronis coloniae, a pietate Eumachiae, ab auctoritale magistratuum facia deinde vel dedicata fuere, iamen se locum multitudine frequentatum Iudisque aptum permulus inscriptionibus praebetur; ac propterea Forum a Pompeianis versarin mi veru 3arinu appellatum coniicio, quia in eum locum ut in commune deversorium non habitandi sed ad tempus commorandi caussa diveriebatur cf. MANVT. ad cicin.

Epist. lib. I, 19ὶ qua de re verbum faama cum flamino P Tvs, lib. VI, pag. 87 Muller ei praesamino ram De B r ι.cap. 41 cf. cap. 134 vetustissimis romani sermonis vocibus ei ΦΑΜΩ Doricorum comparaium, latine dici explicavi, quod in re

Oratoria valuit caussas dicere in Foro eleganter gravissime ei copiosissime ERNESTI, Techn ιαι. pag. 123ὶ. Nec autem sacram sive iuridicam significationem vox dieres hic habere videtur, cum reliqua desini quae si de propitiatione deorum vel de iure dicendo ageretur exprimenda lareni quam vero sententiam haud fusius exponam nec defendam, dum ab ipsarum inscriptionum contexi figurativum Omnem ei meae Phoricum sensum reiicere interpretes arbitrati sunt. Duorum igitur illulorum Illieralem explicationem si quaerimus, summa facilitate summaque cum fide ita restituendam existimo per hane viam itinere contraris itur duo in loca, idest ad turrim xii esa Forum, ubi ara diritia ibi filius verba ad populum saeu.

38쪽

XXXII MONUMENTA EPIGRAPHIc POMPEIANA

parumque accuratis lectionibus, quod tandem recognovi Garru cius sivest MN pag. 34ὶ et cum latina epigraphe, quae in proximiori piis legitur, comparationem instituit. Quamobrem cum valde incerium si ei lemerarium fere his ex litteris formulas Oscorum programmatum educere, tamen pus inierpretalionis a solvens, unam earum indicabo, quae propier indolem ei conie-xium tituli paullo a vera abesse videtur haec est Vm B0N US FAC , quae in latinis iiiviis de magistratuum designatione currit, ei quam praecedunt verba QVATUM ITER D , ut ex quatuor litterarum consensu coniicimus. Alterius inscriptionis vestigia aieni in illaris fugientibus pistum ... Mo Sin o. c. pag. 87, ab XI, . sis in Tituli utrique leguntur in pilis tophaceis domus Francisci II imperatoris nomine appellaiae.

VIII.

2. 3.

Nomen Publi Cipii, quod exta in pila angulari domus Pansae, ediderunt uarinius Comm. IX, pag. II; Mali duumv. pag. 22), Gellius Pomp. 1835 ium. I, pag. 44ὶ Grolefendius Rud lino. Oscae pag. 30, ab n), Lepsius Imer umbr. et O3eas pag. 4, ab. xxv n. 5ὶ, sed praecedente , quod, iamquam omnino ad iiivlum non perlinens, recte ommsenius reiecti Unserit. Dial pag. 186, ab. xi n. 2 Φ. Exhibet etiam haec tabula nostra in n. 2, 3 duorum programmatum fragmenia, quae parum diverse a Lepsi edita o. c. pag. 63 iab. XXII, n. 3 pag. 67, iis xxv n. 10 in iterum a Mommsenio prolata sunt O. c. pag. 186, I 87, iis xl n. 2 c, fra in ei quae ego delineavi ex pila quae exin dextrorsum portam domus Pamsae, atque e domo angulari plateae Theatri.

39쪽

MVHl Tan alluellio Inscriptionem hanc inspicimus in platea Foniis Abundantiae prope Forum. Gellius Pompeiana 831, pag. 3δὶ, Guarinius Comm. In pag. 17 νωι duumn pag. 22ὶ Grotelandius inua.

s. seas pag. 2s, ab Π), Leptius Imor umor et Oaeae pag. 4, ab. V n. 6 ei Mommsenius UM. sal pag. 186,iab. I n. De eam descripsere, ei se Versibus constare vinati sunt, quamquam vestigium versus erili valde dubium atque incerium dixisseni sed cum pilam, in qua inscriptio mpicia est, ferro e calce purgassem, tunc ieritum Versum numquam extitisse, ei quinque solum versus titulum habuisse comperi. Miae numerales, quae in secundo conspicuae ei in quario

versu minus integrae ac dimidiatae sunt, quia hic pila fracta est ei opere lateriit impleia, nomina virorum, qui ad quatuo viratum fortasse designabantur, in s. primo ei tertio damussim constituunt, atque in verbis... sis aphinis alιinum alterius quatuorviri appellationes praeflnire Videntur. Igitur ve bum altinum, quod est genitivi casus ex numero multitudinis et modificatur aphinis, si alimensorum reddimus iuxta illud Festi, altus ab alena dierum lib. i, pag. mulled, vocem aphinis, quae ab alia adser simili deduci miesi, procurvior explicandam, et cum formula latinorum programmatum, quae latet illaris V A S P P , de quibus amplissime contendit Avellinius inuae. Om. l, pag. 227-232ὶ comparandam existimavi, etsi inceriae sint significationes verborum, quibus super coniecturas

eximere possumus.

40쪽

ρμT lGNm l li liRNPn QM- .fleneas elissatas Inter columnas iuphaceas, quae ori latum meridionalem praecingunt, duae conspiciuntur, in quibus iterum depicta est inscriptio bilinguis n. i, de qua dixi in tornate degu sessidi Pompeii tom. I, Par. II, Pag. MXn Verbum,a a munim quod ad genitimm multitudinis retuli, nunc arbitror accusativum ingularem, quia Vox struria, quae Oscum verbum latine reddit, ei decuriata est atque ad exemplar permultarum inseripitonum, quae muris incisae vel depictae leguntur, magis monali ruisse, quam maiore litterarum numero indigisse videtur. Deperditae sunt inscriptiones n. 14 et i signatae, quae olim legebantur in platea Mercurii pilisque lapideis domorum Pomponit ei Medusae. Primam dedi Mommmnius Bust arct nv. Om. v pag. 117 Unser. Diat. V. 187 iab. I, n 30 in quam retia Lepsius etiam vidii Inser umbr. e Me pag. 67, ab. xxv n. iij, et alteram a Mellinio vulgatam Buu degoti. 1831, pag. 14 multi edidere, quos inter fer Lepsium O. c. pag. 66. iis xxv n. 8, 9 et Ommsenium O. c. ag 187, ab M n. 30 a).

4. s.