De Spurio Cassio [microform]

1쪽

Foundations os ester Civiligation Preservatio Probeci

unded by the

NATIONAL ENDOWMENT FOR THEMUMANITIES

Reproductions may not be madebithout permission homColumbi Universit Library

2쪽

States Code, concems thema ins os photocopios orother reproductions o copyrisnted materiai. Under certain conditions specified in the lais, librarios and archives are authorigessito furnis a photocopum olnerreproduction one of these specifieri conditions is that tho

photocopum reproduction for purposes in excessis Ulairuse, anat user mavi liable formopyris ni infrinsement. Tnis institution reserves in risntrio refuso to accepi acop ordor ii, in iis udsement fulilliment of the ordorinould involve violation of the copyrisnt lais.

3쪽

TII LU

PLACE:

4쪽

COLUMBIA UNIVERSIT LIBRARIES PRESERVATION DEPARDENT

Master Negatives

BIBLIOGRAPHIC MICROFORM TARGET

Origina Materia a Filmex Existin Bibliographic Record

TECHNICA MICROFORM DATA

5쪽

illilli filii illis lilii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiii illis illis

ilis filii filii illis silissilis filiis si si liliis illis illis illi lilii stillis illi illis illi illillium mirum vim

6쪽

amno und 11. April,

iind Zu iden init dei selbe si verbis nileiae si rei de illi tangenam 12. Apri 18Bet

7쪽

DE CAESA SP. GASSII

Iausam Sp. Cassii, quamvis a multis jam doctisque hujus saeculi rerum Romanarum scriptoribus tractata sit, denuo in quaestionem vocare haud supervacaneum erit, propterea quod pars eorum Niebulirium secuti salsis in re judicanda propositionibus usi esse videntur, pars rem dissicilem et obscuram explicari et illustrari posse plane desperaverunt. Atque Niebutiriani quidem cum nimiam suspicionem de veterum auetorum fide commoverent ut Livii Dionysii aliorum, qui non modo ea, quae in vetustissimis historiae Romanae annalibus tradita fuissent, non satis intellexissent ideoque in suis narrationibus commutassent, sed interdum ne veriti quidem essent, si qua in re libri se deseruissent, nova comminisci ipsi in similibus vitiis versati sunt atque illi quos vituperaverunt. Nam et ipsi, cum Niebuhrii auctoritate nimis com

moverentur, non modo quae certorum testimoniorum fide caruerunt, sed etiam quae

totius antiquitatis consensu mentoriae prodita sunt, pro salsis contempserunt deceruntque et pro rebus traditis novas confinxerunt. Quod cum in alias res multas, tum maxime in causam Sp. Cassii cadit. Sed antequam errores de causa p. Cassii vulgatos refutare coner propositum autem mihi est tertium p. Cassii consulatum quaeque insequuntur accuratius

8쪽

tractare, ea vero quae antecedunt tantummodo quoad ad tertium consulatum pertinent attingere enarrabo, quae a veteribus de Sp. Cassio commemorata sunt, ut lectoribus euriosis innotescant, initiumque a Livii et Dionysii operibus, in quibus continua est rei explicandae expositio saeiam prolatis in posterum, quae disperse ac temere apud varios scriptores inveniuntur.

Atque primam Livius et Dionysius Sp. Cassii' mentionem laciunt'), quo

loco consulem eum anno 2G2 a. u. c. triumphantem e bello rediisse tradunt, ea tantum re inter se discordantes, quod Livius de Auruneis, Dionysius de Sabinis triumphatum esse putat. Deinde eum primi dictatoris magistrum equitum fuisse constat. Secundum consulatum, quena annotati a. u. nactus St, Sp. Cassius per

secessionem plebis in montem aerum laetam iniit' , quam ob rem postea gloriatus est, se seditione civili sedata plebem in patriam reduxisse. Eodem anno a Sp.Cassio foedus eum Latinis letum est quod in qua incisum et perscriptum suisset eo-lumnam aeneam in foro superfuisse prope ad sinem reipublieae liberae Rom. ex Livii dietis olligere licet. Quod foedus etiam Dionysius commentoravit addiditque, quod a Livio praetermissum est hae in eo laedere suisse constituta I Romanis et omnibus Latinorum urbibus pax esset dum coelum et terra in eodem loe futura essent neve aut ipsi bellum inter se gererent aut aliunde hostes aceerserent aut iis qui bellum inferrent tutum iter praeberent 2 ulteris si bellum esset illatum alteri universis viribus auxilium ferrent; a praedae quodque communi bello partum esset, ejus nequam utrique partem sortirentur; a de rebus inter privatos contractis judicia intra deeem dies serent in eo oppido, ubi eontractae essent regi neve quid huic foederi addere aut demere lieeret, nisi ex communi omnium Romanorum et Latinorum

Liceat mihi hoe loe inbitandis auetoribus paullulum subsistere, ut dicam quid de Dionysii laedere Cassiano sentiam. Atque eum non omnia, quae in columna aenea insculpta essent, transscripsisse, ita ut verbum pro verbo redderet, et ex eo

' De eognomine ejus et quae Momnisenius in disput de gentibus Roman patriciis Ro-misehe Forsehungen Beri in I 86a pag. ID . n. 82 adnotavit, ubi verisimile facit cognomen fuisse Vecellinus. Apud Livium cognomen Cassii nusquam invenitur, apud Dionysium nonnisi V e. du, ubi libri,scr. Oυσκελλῖνο exhibent. f. testiingi in editione Dionisii adnot. eritie. p. xxv in hune Ioemn.

verisimile est, quod, etiamsi quis laederis amplitudinem modicam fuisse eredat, tamen ea minor est, quam ut eam Romani homines in jure legibusque scribendis sollicitissimi ac religiosissimi probasse credibile sit, et duo apud Festum foederis fragmenta' declarant e quibus est colligendum, in laedere illo de rebus non in universum

actum, sed singula quaeque copiosissime et accuratissime perscripta fuisse Attamen dubitari non potest, quin, quae a Dionysio tradita sint, summam totius foederis contineant, praesertim cum e columna aenea, ut supra demonstratum est, ad finem rei

publicae liberae integra foedus antiquarios transscripsisse Dionysium autem historicum diligentissimum eorum opera inspexisse verisimillimum sit. Singulas partes, in quas laedus a Dionysio traditum supra distribuimus, adnotationibus illustrare non opus erit, eum per se ipsae sint perspicuae. Hoc tamen adnoto, in tertia parte foederis, ubi de praeda communi bello parta dividenda agitur, non modo de iis, quae rapi exportarique possent, sed etiam de urbibus agrisque ex hostibus eapiendis cogitatum esse. Fuit enim illo tempore Romanis Latinisque eum Volscis, qui imperium suum in eorum fines proferre conabantur, bellum; itaque siquis ager ex Volscis caperetur, eum et Latinis et Romanis pariter dispertiri aequum

De laedere Latino haec essent hactenus, nisi apud Dionysium complures invenirentur loci, quibus illo laedere Latinis ἰσοπολιτε α vel etiam reoAέτειαν datam esse narratur et Latini, DLῖτιγι appellantur. V Itaque necesse est quaeramus, quid Dionysius illis verbis significare voluerit. Atque Goreo 2ιτεία apud Graecos quid significaverit, bene docet Boeckhius 'r, ἰσοπολιτεία, inquit, ab Moτελεία aut nihil aut non multum dissert, nec confundenda est cum reo τεία, sed eam habet vim, ut peregrinus pari serme cum civibus fruatur jure non tamen civis sit; ἰσοπολίτη enim non magis quam ἰσοτελε sus suifragii multoque minus magistratuum capessendorum fuit. Eandem autem atque apud caeteros Graecos etiam apud Dionysium illud verbum Mo-rιοψτM e vim habuisse consentaneum est. Nam ut de honoribus nihil dicamus cui enim non in mentem veniat, quanta T. Manlius Torquatus consul et senatus populi Romani ira exacerbati fuerint, cum postea praetor Latinus flagitasset, ut alter de Latinis consul fieret et ne sussi agi quidem jus Latinos eo foedere adeptos esse pro certo habendum est. Immo vero ipse Dionysius non plus quam semel toto post laedus a Cassio actum temporis spatio Latinos Sustragia Romae ferre jussos esse tradit,' Fest. d. velle p. 66. s. v. Nancitor.

dernicis agitur, qui eodem ac Latini jure fuerunt. ra Corp. Inscr. Vol. I p. 32.

9쪽

id vero per iniuriam ac vim tentatum esse credit; ' caeteri vero scriptores taeendo demonstrant, nullum fuisse Latinis in urbe Roma jus suffragii. Idem T. Anni apud Livium ' orationes comprobant, in quibus cum multa de ratione foederis, quae inter

Romanos Latinosque intercesserit, dicantur, ne sagacissimus quidem quisquam ulla juris sustrat ei vestigia indicare possit. Quae orationes eo pluris nobis sunt ducendae,

quod illud belli Latini a d II a. u. tempus ex tenebris mythicis aliquantulum jam evasit propiusque ad lucem historiae accessit et quod fieri non potuit, quin, si Latini jus suffragii habuissent, Livius in illis orationibus ejus rei mentionem facturus fuerit.

Itaque eum Latinis Romae neque suffragia ferre neque honores petere licuerit, reliquum est, ut Latinis ut Moreoλίταιc jura commercii et conubii eoneessa fuisse eredamus. Atque de iure commercii ne dubitemus, satis erit tertiam foederis partem intueri conubium autem populo Romano cum Latinis ab antiquissimis temporibus fuisse constat et ' quam ob causam Dion sius rem pernotam in argumento foederis supra a nobis reddito omisisse videtur. Quattuor igitur cum essent civitatis Romanae jura, honorum, suffragii, conubii, commercii, apparet, alteram partem Latinos non habuisse, honores ac suffragia, alteram habuisse, conubia et commercia. Itaque quid Monoλιτεία significet, jam manifestum est. Sed etiam alia disiieultas inde oritura visa, quod Dion sius Latinos noλααc appellavisset, hac disputatione sublata est. Nam cum apud Romanos usitatum esset, inter civitatem cum suffragio et civitatem

sine suffragio discrimen facere, ' Dion3sio, quamvis aliis locis isopolitarum nomen

usurpasset, Latinos, cum conubia et commercia, non suffragia haberent, politas vel

cives sc sine suffragii latione appellare licuit. J)Sed jam ad propositam narrationem redeamus, quaeque scriptores de tertio Sp. Cassii consulatu tradiderunt, audiamus. Atque Livii cum narratio perbrevis sit, propria ejus verba hic collocare satius erit quam excerpendi compendio rem obscurare HSp. Cassius, inquit, ' deinde et Proculus Verginius consules laeti. a. 268 a. u. Cum uernieis foedus ictum, agri partes duae ademptae Inde dimidium Latinis, dimidium plebi divisuras consul Cassius erat. Id multos quidem patrem, ipsos possessores periculo eram suarum terrebat, sed et publica patribus sollicitudo inerat, largitione consulem periculosas libertati opes struere tum primum lex agraria promulgata est, numquam deinde usque ad hanc memoriam sine maximis motibus rerum

agitata. Consul alter largitioni resistebat auctoribus patribus nec omni plebe adver

sante, quae primo coeperat fastidirer munus vulgatum a civibus esse in socios saepe deinde et Verginium consulem velut vaticinantem audiebat pestilens collegae munus esse, agros illos servitutem illis, qui acceperint, laturos, regno viam fieri quid ita enim adsumi socios et nomen Latinum quid attinuisse Hernicis, paullo ante hostibus, capti agri partem tertiam reddi, nisi ut eae gentes pro Coriolano duce Cassium habeant Popularis jam esse dissuasor et intercessor legis agrariae coeperat, uterque deinde eonsul ut certatim plebi indulgere. Verginius dicere passurum se assignari agros, dumne cui nisi civi Romano assignentur Cassius, quia in agraria largitione ambitiosus in socios eoque civibus vilior erat, ut alio munere sibi reconciliaret civium animos jubere pro Siculo frumento pecuniam acceptam retribui populo: id vero haud

secus quam praesentem mercedem aspernata plebes adeo propter suspicionem insitam regni, velut abundarent omnia munera ejus in animis hominum respuebantur. Quem, ubi primum magistratu abiit, damnatum necatumque consint. Sunt qui patrem auctorem ejus supplicii ferant eum cognita domi causa verberasse ac necasse peculiumque filii Cereri consecravisse signum inde factum esse et inspriptum ,ex Cassia familia datam. Invenio apud quosdam, idque propius fidem est, a quaestoribus Caesone Fabio et L. Valerio diem dictam perduellionis, damnatumque populi judicio, dirutas publice aedes. Ea est area ante Telluris aedem. Ceterum, sive illud domesticum sive publicum fuit judicium, damnatur Servio Cornelio Q. Fabio consulibus.(Cap. d2. Haud diuturna ira populi in Cassium fuit. Dulcedo agrariae legis ipsa

per se dempto auctore subibat animos. Satis sit verborum Livii hoc tamen addendum est eum multa de contentionibus inter patres et plebem per triginta annos

insequentes de lege agraria factis referres' de eo vero pertuleritne legem Sp. Cassius suam id quod, quia tribuni plebis in divisione agri publici perseverantes consulibus ei rei maxime adversariis apud plebem diem dixerint eosque multaverint, multi arbitrantur historiet), idoneo infra loco disputabitur.

Iam vero Dionysium audiamus, qui de tertio Sp. Cassii consulatu copiose et abundanter disseruit cujus cum areatio longior sit, quam ut eam propriis auctoris verbis reddere possimus, argumentum ejus narrationis proponemus. Itaque Sp.Cassius, cum tertium consul factus esset, in fines Volscorum et nemicorum rebellantium exercitum duxit et cum neutri pugnandi causa in campum descendere ausi essent, Volscis petentibus pacem dedit cum Hemicis autem eandem petentibus, pos quam senatus ei non modum pacis, sed etiam foederis ineundi fecit potestatem, foedus junxit. VIII, cap. 68. Redeunti autem e bello consuli non modo triumphus qui invitis patribus agebatur, sed etiam laedus cum Hernicis letum magnam invidiam

conflavit. Nus autem foederis condiciones ex Latinorum foedere erant transcriptae; itaque consul, quae commoda Latinis Rοmanorum cognatis praeberi aequum fuisset,

eadem Hernieis hominibus alienigenis quique nihil de Romanis bene meriti essenti' Liv. II e. 2. g. ad det. 8. 2. d. 58. l. 3. d. III e. I. isd

10쪽

proiecisse visus est Praeterea hoc famae consulis obfuit, quod pacis condiciones non de eommuni patrum sententia, sed suo arbitratu fecerat. At Cassius, fortuna

obeaecatus, cum regnum assectaturiis esset, in animum induxit agrum publicum plebi dividere eum vero ejus favorem sibi conciliare non satis haberet, usque eo temeritatis proeessit, ut etiam Latinos Hernicosque nuper civitate donatos in communionem amrorum invitaret cap. 6s) Quae cum moliretur multitudine ad concionem eonvo-eata gloriatus, sese Sabinos devicisse et Volscos, plebem Romanam de monte sacro domum reduxisse Latinorum denique et Hernicorum cum Romanis amicitiam foederibus firmasse, pollicitus est, tanta sese in plebem beneficia Collaturum esse, quanta

neminem antea. Postridie autem ejus diei consul cum in curia de divisione agri publiei ad senatum reserret, multa disseruit de iis, quae plebis essent erga communem patriam et in asserenda libertate et in parando in alios imperio bene merita itaque senatui placeret, agrum bello captum, qui verbo quidem esset publicus, re ab impudentissimis de patrum ordine viris sine ullo jure occupatus, plebi dividere et rumenti a Gelone, Siciliae t ranno, sibi dono missi quod eum magistratus gratis debuissent omnibus civibus dividere, pauperes emerant pretia emptoribus ex aerario reddere cap. Io Quae eum Cassius reserret, magnus in senatu tumultus excitatus est, quia patres et maxime quidem alter consul Verginius et App. Claudius legem a Cassio promulgatam aspernabantur. Et civitas in duas partes distracta est, cum inopes ac sordidi Cassium, nobiles vero et honesti viri Verginium sequerentur. Quae cum ita essent, haud parva rerum mutatio facta est, eum tribuni plebis ad arbitrium

senatus se accomodarent et in Concionibus Sp. Cassio quam maxime poterant, adversarentur, plebem docentes, non aequum esse res Romanas etiam Latinis uernicisque di di Cassius autem tribunos accusabat, quasi plebem proderent, cum ipse socios adeo partieipes agrorum sacere vellet, ut Iacilius legem perferret neve ea postea quiret reseindi eap. TI) Itaque cum plebs ineerta animis modo huc modo illue fluctuaret, Rabuleius tribunus pl. Cassio persuadere conatus est, ut eam partem in lege agraria, quae ad socios Latinos Hernicosque pertineret, abrogaret quae reliqua essent legis, ea tribunis probatum iri pollicitus me quam is Verginius alter eonsul eum tribunis consentiret ac multitudo ei plauderet, Cassius sententiam non mutavit neque jam in forum veniebat sed domi se eontinens id agebat, ut legem per vim perferret Itaque Latinos Hernieosque quam plurimos potuit Romam proficisci jussit, ut ipse eorum suffragiis plus valeret quam inimici Et hospites eum frequentes Romam venissent, alter consul Verginius eos ex urbe excedere jussit, alter Cassius ut isopolitas iermanere, donec lex perlata esset eap. 22) Sed cum res

prope ad arma venisset, senatus est convocatus Tum vero App. Claudius, primus sententiam rogatus, cum legem Cassiam a senatu probari posse negaSSet, postremo haec suasit se ut ex senatoribus illustrissimus quisque eligeretur, qui agrum publicum terminaret et si quam ejus partem aut clam aut vi a privatis depasci aut oli sensisset, rei publieae redderet: agri autem ab iis terminati partem venderent, partem in quinquennium locarent; unde quidquid pecuniae redactum esset, id in militum stipendia impenderent i cap. 233. Deinde qui sententiam rogatus est, A. Sempronius Atratinus, postquam orationem App. Claudii laudavit, haec addidit Hernicis Latinisque propterea nullam partem agri publici tunc deberi, quod Romani eum suo Marte nullis adjuvantibus sibi paravissent et jam pridem obtinerent Latinos autem Hernicosque nuper demum in amicitiam recepissent itaque Sociis responderent: ,quidquid autelaedus ictum cuique populo agri suisset, id oportere ei manere quidquid vero agri,

postquam foedus fecissent, communi bello hostibus ademptum esset, ejus agri unumquemque populum partem, quae sorte ei obtingeret, accepturum esse: ita ne socios quidem reni moleste laturos. Plebi vero ne postea seditiosis tribunis aures praeberet, a senatu gri, quos Verginius consul assignatum iri promisisset, darentur: itaque decemviri, quibus agri publici terminandi cura data esset, partem separarent, quae in quinquennium locaretur, reliquam vero partem hominibus plebejis dividerent sive omnibus sive iis tantum, qui nullam agri portionem haberent, sive iis quorum census esset minimus Totius autem rei procurationem, quia anni jani non multum superesset, insequentis anni permitterent consulibus cap. Id et Tis . Quae eum Sempronius dixisset, ab omnibus magnopere laudatus est. Senatusconsultum autem ejusmodi laetum est ut decem viri ex consularium numero natu malilmi Crearentur, qui agro publico terminato pronunciarent, quanta ejus pars locaretur, quanta plebi divideretur: isopolitis vero sociisque si quis ager communi bello postea partu eSSet, sua cuique ex laedere portio daretur decemvirorum vero creatio, agrorum divisio et reliqua sequentibus consulibus curae essent. Quod cum senatusconsultum ad populum relatum esset, plebs Cassio lavere desiit neque gliscens jam inopum seditio ulterius progressa est cap. 26). Anno vero sequenti Q. Fabio et Ser. Cornelio eoss. Caeso Fabius et L. Valerius Poplicola, juvenes patricii omnium nobilissimi, cum quaestores creati essent, Sp. Cassium regni assectati crimine apud populum accusarunt. Itaque eunt ad diem dictam magna hominum turba confluxisset, graviter in Cassiuni invecti sunt, primum quod non modo Latinis sed etiam Hernieis, genti armis devictae, et civitatem dedisset et tertiam utrisque partem ejus agri, quem Romani capturi essent, ante jam quam cepissent largitus esset, ita ut Romanis ipsis non plus quam tertia pars superfutura esset cap. 2 ). Praeterea dixerunt, eum eum hona civitatis publicare sibi proposuisset, neque ex senatusconsulto neque collegae consensu, sed per vim legem perserre conatum esse quippe qui, cum legem a senatu antea permitti oportuisset, neglecta senatus et collegae auctoritate plebem illud beneficium sibi uni debere voluisset. Quid, cum etiam Latinis Hernicisque agri publici pop. Rom. tertiam cuique partem daturus suisset et ne a tribunis quidem plebis, non modo a collega et senatu moveri potuisset, ut hanc suae rogationis partem tolleret proximis diebus rem jam ad vim speetasse, cum Cassius a Latinis Hernicisque pecunias accepisset, arma comparaSset, elandestinos coetus habuisset. Quas res cum quaestores multos ingenuos viros et de sociis et de civibus ad testandas