장음표시 사용
521쪽
Celebres quoque fiunt pestilentia se uti nostra qui anno a.
Iso1. item IJ22. regnasse commemorant,quibud augu- .rio cereo aues cum pudis ct ouis nidos etiam proprios reliquerunt. Sed omnivgruti ima qualis anno 133 8. ac rur- 4.
sub anno IASO . qua primunt exorta in Asa per Illyriam I. atque Dalmatiam usque in Italium sierpsit, hinc ct Germanos, Histanos, Gallis inrasit annis compluribus adeo' debarchata vi vix tertia mortalium pars superstes euase rit: cuius generis etiam ilhasse b M. Antonio vigui e Ro- 6. anorum annalibus constat, qbibus orbe toto flagrantibus pecudes iuxta ct homines prope ad internecionem sint us. que deleti. Verum ista non eo protubinm, quo magis futurorum metu de quibus anceps, ct lubrica coniectura sinmortalium animi percellantur sedi t λistoria; ut prateratiante oculos collocata, Deo pota preces siuinmigio animo co- sacro ius, lustratisse pectoribus in omnem illius voluntatis steciem compossamur, istud instuper cogitantes; Omnes quum siecunda res punt maxume, tuin maxime Meditari secum oportet,quopacto aduorsim aerumna=u 'ferant:
Communia esse hac, fieri posse, ut nequod animo fit
uicquid praeterstem euenerit, omne id deputare esse
in lucro. uibus se liqud Graecum lubens adieἴerq, Et ποερον G φερει, φερε ψ-ύ δ' ἁγιωκτεις,
Fer facilis quod istaserunt: ferre recuses, Ipsium te crucia nec minin illa trabent.
522쪽
HMiuu Cὸm ver praecursor ibiu morbis a me sub veris initia i
tractareitin. credebam bore plurum lavimus in publicum edereturqd me malijetavi Iei md p vagaret: nunc j iquando expertus illius mora, argumenti noui obiecta oc- . caso est, quod non modoscriptis prioribus summo iure con nestum, sed Θ usus innumeros habiturum adsalutem hominum videretur, qua de morbi pestiferi curatione habui νε': Mindi prima , paucis adiungere non dubitaui. Os sunt vero ct mi h se curationis methodum uniuersam non est quod istic ab ovo velim retexere: namque hanc omnem praeter alios scripto-- ei uni t eleganter ac plene prosecutus est II ierony-
lini ramoris, necnon B . M ontanus, Galanu scutipui, magno mortalium fluctu collegit 9 illu- , trauit rivi lis vir, nostris praeter meritum studio i retia r. Cratae alerast theim serensemi Maximiliani cVe-
. suris Arthii trast morum utrique annos Nestoreos optem, non tali sepi gae cavi nominibus obligatus, edis pra nu=u. Dum vi alter virtute heroica Christi estist iniustitioimpietatis aduerso turbine tutam atque incolumem conseruauit, alter quoque Amma contentione ac variis ingeni, monimentis rem medicam pariter ac philos, hica tum a foeda barbarie, tum ab ignorantia methodi vindicauit.
Praesentiis pe- Solet contagionum vis ut plurimum certam duntaxat
M R ' oeciem perui igni, atqiue in eadem no etiam quosvis abriperesed quibus ex ipsoputredinis modo quam profundam ope voluimu Fngularis quoque analogia ratio in venis atque arteriis deuitescit: cui sepe aetatis insuper,sexus,ct temperatura cognatio μον agatur. nunc eὴ sensim progreditur malam,vi ct obuia quat corripiens locis compluribu3 non tam internum fomitem requirere amplius vel materiem
523쪽
circumlubentis foeda infectioegrassetur, fere ad istius in-
Erui autem illa causamn inter se cohaerentissm lex, ut ex serie illonlepriore genere morbi multis morientibus pusum in duplum, rum tu quadruplum mi olata,imo in in nitum se permiscerentestiuuia patri laginis venenatae, uti excretionis morbi a virulintia: p ires assumeret, in i maligniorem specie indies' inuteretur raberrim quando interea nec alia causas omites conquierunt,paupertas, trepidatio, Morror a fiduus, 'rumna, ct viditu vitia , omniums cupiditatum intempe inuictaiarantia. Quibus accessi aquarum copia, qualitatum exsuperantia in constitutionibus cali, per aestiuu oppido,aestas contra similis veri, antumnus pluum valde atque austrium,
maior pars anni fine ventis, Ane tonitruis: m ct Hipp.ν- αι impiimis dixerit pestiletes, ut Cranonia suuenisse eiusdem videmica conisuntur. Praeter autem tot exha- 'ςR'' lationes in aere visas multu minata nobis est oppositio Sa turni ct Iouis circa lacteam pium , cum stellis scorp3 ηatura Martis, Merem ij, una tuschemati simis mutuu quinque errantium per commictiones atque diametros, quan quam haec non tam causas principes, qua signa velinstru-1nenta consientanea diuinas poluntati obsequentia seni per sim arbitratim.
uuanquam vero multa fuit pestis disici in ina amatum dissere sumpta, si tetiam influo Depe se libello ei: in V
doctis L vir L. Ioubertus meminit rideas tamen imprium umptae. genera . notis quibusdam charactensiticis interstincta. Nam aut cum btibone in pnum se alterum locum agmi- i.
natim facta colluvie circa glandulas sed imprimis axi Iasii inguina vel parotides) floresicunt: hac enim trium princia
524쪽
as 2 principu/n partium emunctoria chirsirgis potimium ap- st
a. pelluntur , diuersus maculas noras ,1 liuida sae Γρο Parti coloris 3. quacumque protrudunt: aut etiam a trossi abscessus generei q. naturabe nit trer expurgare: aut oppressa demam vel im--M' Ita psit utior qua in ut post excutere , exhalatione caeca peritura se, meatus sen fles atque insensiles acta,veneni gnum interius atque semotum ab oculis premit: tum vero surtim in Uistentium poros pernicitate mirabili per Gagatur. Quaquam vero lenticula; ct carbunculos multi maligniores iudicent altero modo quo bubones stubnastuntur: minime
Usmplicii tr rerum ν ιι ostendit. Etenim laboratibis ipsis νς mici valde id malum est perniciosum nisi primo die aut saltem ante quartum ne molestia ali e prauis 1 viplomatibus
expellantur. Videmus tamen ex illo genere neque tam cito Cur minii, raptoJ occumbere, nec tapracipiti contagio eiuὸ ἀπορρο--nxu vi* in proximos derivari. V enim ut arbitror saluo meliorciudicio) profunda quidem putrefactio , sed tamen adusta magis O sicca, magis j, permista sanguini corporis uni- Dersi. Ergo cisi pis sit late ili fusa, non facile a senis partibua sequestratur. hine certius interimit , sed minus celeri ter,quia neque unita biivetin ut agminutim vim vituum posset oppi iniere, neque tum humida illito evaporat
Ilo,ut propter lentorem diu pertinacem in aere fomitem 'Cur in bubo - relictura cotia quam in bubonibus isse pestiferis siolet qui-
aeculai , btis compacta enax materies, non tantum rn ipso1smite,
sed θ eiusdem clunio circumquaque dister o Facit enim haec ipsa veneni conglobatio, ut quibus natura si integerrima promptius excludatur, eadem ch quibus huccumbere coepit, propter a atum maioris antipathiae opus extinguunt r. st fomes alterim putredinis fuca licet non adeo
525쪽
. - iii l molem, propter tamen tenuitatem partium ex adustione' u stagando latim cor non tam exhalationis indomita vi qua multitudine ac diuturnitatepessundat. Non ab in il huico altera dis ultas, quare a thus 'ira tibia aegris multo tinctis qua vi
minui conragii periculam usus ostenderit, qua molientiblis ae ii phtatio.' ipsis aut reι enter extinctis, cu tamen viventium maior fit hμ' exhalatio totai rg, corpus apertum caloris ri maiorem pu- f is i. tres iis partem posse servi transimittere videatur. Veru talis est ratio,ac siquis accensim lampadem exIincla comparet: ipsius enim met ignis totister dum inardescit, exhalae tenue ac juliginosum quippiam, sied miniin malignu, quidipe quod ab eodem igne privi discutitur qua intermedirem aerem possitinficere. Verii ignesiubia' exudat amplim abi ofomite crasus se tetricin vapor, quem magis pestife-rmn ac pertinacius inhaerentem tum color θ odor, isi totasius antia ratio sitis ostendunt: ut multo periculosim nou iniuria pittent dece tinguentes inuisiere, quam semel adesse
mortuo,praesertim pbi recens cadauer exhalat, aut etiam
istis adesse propius, qui prinisi e domo funebri prodierunt: qui quatvuis nondum peste laborent, nec forte illivi siensistus aliquem ut habituri, pestis tamen fomitem in veste circumferunt, aliis tricantes quorum corpres analogum, stad recipiendum prona sit constitutio. Quare eiusmodi rei tistatu imprimis praecipi debet, ut 9 antidotastumat, ct h bitum mutent, aut igne perlustrent, ct quaminimum iuturba mortalium tanto discrimine conuersentur. Mirum quod in hoc Epirimia genere a nobis peculiari . epiter obsieruatum est pluribus eueni siet, utcsi in ulla peste βο- ltariae hac leant primu horrenda spmplomatas e objcere, ceu magna inaqualitas Uiu stigoris, horroris ct exudaisonis, iri
526쪽
apparuerit innete risu uitie n ....ii ruitisue ii nitul a - b tapra tersvorem leuiculum iactationem corporis mode ratam vomitum aut ventris fluxum, linguam pallore sub- uiridi tinctam praecordiorsi angustiam, ut etiam sive nil perpeti supra ephemeram inplice videatur: tande erumpentibus maculis circa quartum, q&intu, aut septimule, multi etiam Iacti alacriores obambulent, erective Aedeant, subito tamen tanquam morti a morbo proditi collabantur.
φ, ά ά .r' 'quibus citra omnem febrichum, dolorem capitis, aut lusiitudinem , halitu tantum ex terrore concepto, totu ιπ-pis repente macula nigris, liuentibvios amplitudine tingeretur, vadoa alio superueniente incommodo, tutitat 'en
atque incolumes permansere. quod in eos distersa quidem morbida caeli t asti ratio, ut tamen duntaxat humoris superficiem occuparet, ac prius interni caloris impetu repulsa sit foras, qua potuerit in in intumos aut cordis ventriculum penetrare. Mirum se illuditi uperfrequenti obseruatione dehrehensum, quὲd vis cistagi, ad normam aestus maritimi sese nunc acrius, nunc rem, ius propagaret. Quanquam vero Iolibertus annotet plenae, atque silentu Iura tepora, nos tamen his potiu3 decrestentem illius quadratura iuuenimus escatem: neque hanc disserentiam adeo in k-corum discrimine pono, quin uniuersm serisc vero milius putem, quod motus luna a diametro Ρlu ad colunctio nem, potitus motu in corpore praestet a ciri mnferentia versus centrum: quare ad cor siublata materie, corripimur citius sani uteri motur aegroti. Cura diu vero imprimis ut salutis ρthbsita ratio ineatur:
deinde vi quisque prouideat dumim, praesertim paries cupi Graius ardet. Infigne prae diti veteres olim in extruedis pyris e
Praeseruallo nis publicae ratio paucis restialis cram
527쪽
pyris arethore Hippocrate reperersint. Nam ciuitates integras lustrat iuni ero. tirice,abiete, cea, quercu, r Hanno MMism tu odoratis. φt ea, quercu, inita, re ut irino oetio milibus odoratis.
ged prater haecsecernredi sunt j qui mortuorum corpora tractauerunt , aedes obstero lacu tota supellectile, nec attingendum quippinu, aut esserendat foras, ante piaseptin manarum 6. circuitus expirarit. Purga disi/nt omnes viri atque familia ianimalia piro si balitus, ut canes,cati, colu bae, anates, porci, magistratus vicio procul unt ablegada: prohibendi fruictus, olera, legumina , praesertim usiu alij, cua pom ruae, prunalesca Jungi caules,pifices, ct carnes vitiosae, mase conditae,aut modis aliis importuna. Multum vero in externorum commerciis, nequid ferant cola-gij, vigila dum est. Tum denique praestant finia antidotorum genera siunt comparanda, vi csi usu postulat sermentata diu,atque in promptu teneantur. Pra cateris comme- dantur Theriaca Andromachi, Mithridatis,pauperioribus autem diatessaron, aut dia cordion, quale vel Fracosto vel nobis seuperiore capite sit deseriptum. Germanis rusticis
multum familiare est quod instar moreti ex cubus, ruta, si e ct peruetultis nucibus temperatur.
Verum ad cum que intela primo conserunt odores aro - id pinia
matum,no quorumvis, sed quae Vitalem spiritum atq, ani- Gilodiam. malem recreent, aurae pestifcrs toto genere reluctcnthr oi.
Aestiuo quidem tepore magis aceti,citri, mali, unaonis,aurautiorum, ct consimilium. Laudatur prae cunctis acciniis vivi maluatici quo camphora se nuces myristica ditisius ut maceratae . Uyeme tame odores calidiusculi praseruntur,rt edoaris, augelicae, case, innamomi cuiumodri mansis ius prosundum penetrant, stiritum qi majori es scacia purgant . Nospitiinferὶ eius modi secimus com in pluod inari qua rccipit Radicum iridis florenti ira ros rubearum,
528쪽
verram omismium inode ratio. vini utemsi modus.
nucis myristis , macis, B.aiae, angelica au. Π . i. cubebarum, caphora aen. scrv. semissem, misysii electi, ambra ab. vij. aut plus eo, ludam purissimi q. s. ad consistentiam molis cum a ero forti si Daqua rosata in pilassecietis
rediguntur addito modi o tragacantha. Purgantur Peu
tres ab que periculo ad subtrahendum fomitem morbo oosi, pitulis Rusi luti ct pestiletitiales vocant) sumptis ad quantitatem vultu drachniam vel etiam selius aloes usu, qua purast atque pellucida, ad quantitatem exhibitu dimidiae
drachmae. Sape huic a. diiungimus momevium corticis citri, cardamomi, macis, carpesiorum aut cedoaria. A ventris
lenitione conueniunt brupi cum aquis hilatii iis in alterius morbi cs ratione descripti. Laudant plurimi fitccium thapsi. barbati flue perbusii maioris ac lanuginosii expressui a cutispino tenui odorato: docuit enim illius vim singularem cotia venena mustela genus astutum , quoties cum serpentibus pugnaturum est. Rurum sed escax valde refugium in lapide bedabar, cor ullula pitlirere, sapphyri, smaragdi, monoceroth, su e corde ceruitio, ct illorum onmiu qua compos. aromatici rositi utriusque ingredi consitieuerunt. Ego quiddam eximium in illo puluere deprehendi, qui perforatoae tittilis utero colligi potest, datur dimidii scrupuli quanti tale cum liquore conueuiente. Motus , quies, vini potus ct a livetitia, pro cui usi I natura,statii, o confluetudine peculiariter simi moderanda. Luceat focus perennis. Sit animus in laris atque vel violem a perturbationum verti
gine distrahatur. M.qua utilitas vini est si parcὲ bibitur, si pura O generis exquisitis absit crispula,nes bilis auis n
529쪽
MPmε flectio assais adpucautiostem masi, alus ad cura- - Νω. fumem adhibetur Squidem praecautaum est,prius distini gutto externis Tra i pza Rris i τι fictbρη yci . .. ., ἀ- δεως ς mia impendeat morbus. Nam si ab extrinsiecista ' η'. trin, minimὸ ratum est sanguinem comouere,ut alias di titantinam ctint,se penenum trahitur ac fortius permiscetur. Sin fomes ab ipso corpore metuendus, tum plenitudo exorbitans a sanguinis vitio dirimatur: navi in pleiora venam aperire est consium finisi . In cacochyinia lenis μά- ductio per venirem potius confert. Qiιὸ si ptrini periculam est, paulatim sanguis se interposito teporis batio minuatur. Vbi raro curationis gratia de mittendo sanguine
cogitandum, distingue ut privi si tamen praterea, nutu αμφ' '
in principio morbus exi*at, num in augmentis velflatu. Nam post primum aut secundum diem raro conuenit, imὸ semel ct assutim concitatus venter, aut mota sanguinis
massa, statim contagii virtvi ad cor Us profundit.νt etiam superueniente deliqui se sub manis chirurgica morian- .
tur. Multi ad cautionem crura perforant, aut vesicas em Vsti me hirascitu itferro, ct causticis medicamentis . di successu non nessui'ue fiὰ infelici, quamuis vel inter morientium milia conuer nitur. Magnus Uu 9salutaris scarificationis in crure ct bra- cudestitiae. ciuos pius facta, cum apposivione cucurbita . nam ct ac cessonis initio iuuit plurimos ρIt res cucurbitas extremis
partibus spracipue καῖ p ιν seu loci laborantis rectitudine)asixisse.num c ct tuta maxime, ct celari νia sinit restituti.Si sub axillis pel quo omnium pessimum est) circa Rehu πο
aures extuberat malum, mox simum columbina cum si 'r' '' 'ponepermisceas id e directo ad brachium alligetur,addito interdum caustico ex lammula Iovis, ranunculo bulbose, cum itide , vel catharidibiu. Similiter si in inguinibus tu mor apparet, inflammatio in cruribua excitetur,ut quam . t tonia
530쪽
menta Quali primuin eueutionestaeuandum. Abseelsum
ctum ex aquis partibus olei raparum, alis,aqua, ct albus x minis ovi: ac si ex elementis .ideam inicrocosimi referre tu integrum flatuissent . aiunt infinitos ubi correpti fuerant protium hac mistioneseruatos. Quin mulac morbi iam se Ii sese indicia produnt, curandum ilicet ut renenum a sanguiuesequestratum quamcelerrime ebulliatforas. Datur piaris 1 succe su mirabili nux my1istica tosta donec exudet, atque inpuluere comminuta, inde reis cusale exhibita adiecto modico acetiseriiseimi, praesertim si cauidior temperatura est. Istud quoque experientia patris, ac mea deinceps,4ficacissimii vidi quod constat ex Pna parte cam phora, luabus gingiberis, sacchari roseliquatuor diu cum vino permistis antea,ac sedulofermetatis. Dosis est νnim drachma. Coopertus aeger coponitur ad uiare.Generosius paulo quodsequitur M. camphorae, dictavii Creteys,ρω- dij, rad. angelicae, doariae,cinnamomi, gingiberis, an. drach. i. nucis nmistica drach. a. boli armeni, mediam drachmam eminis ruta,macis,croci, ita crup. i. Musci g. vij, insccb.cti ino odorato q s ut instar optati. Datur postremo ct aqua per destillatione chymicam praparata, qua nihil νnquam potentius vidi. Constat e steciebus dia- scordi, uostri, vino pariter atque aceto fortissimo macer iis, deinde quoper circulos plures paulatim siublini, eduplici vase traductis. Alij eodem modo aquam Ula theriaca βὰut exprimere, alij buccas lauri, baccas iuniperi,ca bolo caryoph. innamo, rari angelicae, edomae, eadem arte componui: siunt enim pro ipsa asseritionis specieforma propemodi inonitae. Multi plurimum tribuunt auro potabili. Vnum philosophorum,aut antimoni, Gum minimὸ