Mathesis Caesarea, sive, Amussis Ferdinandea : in lucem publicam & usum eruditae posteritatis, gratulantibus litteratorum geniis evecta, atque ad problemata universae matheseos, praesertim vero architecturae militaris explicata jussu & auctoritate Au

61쪽

divisionis rationem, & pr iri habes in Commς

mus eas, quae a centro instrumenti ad ipWg Arisbmeticam vel Stoeometriaci m, ypi cyradu lem

ersim applicatas , vaae inter partes , aut Solida, aut Gradus aequinomiises, sub certa Instrumenti apem tura, Transversim capiunturT Ea X. iEt bae quidem lineaean utraque s pqri06, in inferiori facie instrumenti aequales sunt, Raequaliter distita; sequuntur alia, uni faciei seu la-

N TRUMENTI SUPERIOR

FACIES ANTE Rlo

X. TN seperiori facie expressi sunt semidiametra Istbanuum aequiponderantium Uuennensi Li-

62쪽

bra, seu Lotonibus 8c Semunciis 3 2,ex Sille' in more, Stanno, Ferro, Cupro, Argento, Plumbo,

x I. In eadem facie incisus erisu ad Latitudinem Viennae. 4men um nomina, &Ingressis Solis insignorum menter, ad Crus alterum notantur' Linea Horariae, & Dierum, ac Noctium quantitates in ipso Quadrantis plano. XII. In limbo quadrantis,Gradus adnumerati sunt, ex quorum Fide Solis altitudo capiatur, sir-spenso ad Centrum perpendiculo, cui Margarita mobilis inserta est , ad numerandum Gradum S iis,& horarum intervalla.

At II. Ad margines Parallelogrammi descrupta est Scala Altimetra partium 16.Eius usus suspen- id perpendiculo, ex Scalae Centro. f. TERTIUS.

INSTRUMENTI INFERIOR

FAC iES ANTER lo R. Fuit superior Instrumenti facies , sequitur Inferio quae Superiori respondet. In ea Linea Arithmetica,Stereometrica, S: Padu lis descriptae sunt, ut in Superiori. Xl V. Versus Centrum autem expressae sunt proportiones LiNEARuM MILITARIUM, exinventione

63쪽

nestri is coma Dispositione AususTIssIMI IMPERATORIsFERDINANDI III. & Tabulis Freitagianis; quas cum ista decircinarentur, sequi libuit. Linearum spectas tres ordines. Extimus est Transmissarum, seu capitalium ι Medius, Colli ; intimus, seu Laterum.

Ipsis lineis adsicripta sunt Pol onorum, seu M-nimenti nomina .f. s. &c. & significant Polygona seu Munimenta angulorum quatuo quinque,&c. XU. Supra vero magnitudo angulorum Figur bum, ut vocant. Inter ipsas porro Lineas Angui rum iudices, interstant tot puncta,quot gradibus i

ter se praedicti Anguli differunt Quae quidem puncta valent ad capiendam Longitudinem competentem in Munitionibus Irregularibus, dato quovis angulo Centrali, aut Figurali. XVI. Ad Instrumenti marginem expressi sunt numeris,Anguli praecipui munimentorum Reg larium. 2. a gulo Figurales. II centrales. III Anguli Smpugnaculorum, competentes Munimentis v rum nomina in Donte Tabulae expressa fiant. XVII. Lim bus Extimus habet notatas utrimqITangentes singulorum Vraduum 4 dran GXVllL Ad usum instrumenti in agrimenstri 3e Topograpbia, opus est duabus aut quatuor Pinnulis, in tuas matrices inserendis.

V ides autem in uia Instrumenti, quo consilio a a Linea

64쪽

6 rara L amussis Ferri nria Lineae Arithmeticae Sc si aduasis se invicem κquali bus angulis transcendanti Nam in aliis ejusimodi Instrumentis semper inaequalis est angulus, quem faciunt v.g. Lineae Gra- duales,& Lineae Arithmeticae: Isthic autem, quia Lineae se invicem consequuntur, semper anguli sunt,inter ejusdem Generis Lineas,aequales; quod magnam dat in tractatione Instrumenti facilit

Fuit hactenus anterior Instrumenti facies; S quitur pars posterior,seu aversa. f. QUARTUs

INsTRUMENTI A UERSA

FACIES SUPERIOR.

XIX.

ontinet Tabula Geummeros qui dissecto pro

pugnaculo resultant Vocantur ab aliis Prosita, seu Orthographia, Interior Valli, aut Propugnaculi. In fronte positi sun t Numeri,significantes,quot laterum sit munitio, ita ut i v. e.n significet Muni - tionem quadrangularem , v. Munitionem Qui quangubrem,&c Iique numeri excurrunt usque 4 , X; inδ' quae Munitiones sunt plurium Lat rum,uel angulorum, easdem habent Altitudinum, u linum, Duuensiones. i i i , - ' i . His

65쪽

Destitio. His adjunctae sunt Litterae, significantes varia Fortalitiorum Genera, quorum Nomina hic e pressimus. st

A. Vinea, seu Promotio

nes.

vocant Revelinos, aut Semi-LUnaS.C. opera Cornuta, aut Coronaria. D. Fortalicia communia. E. Fortalicia minora cum semipropugnaculis. F. Receptus.

Fortino

Forteret'.

Redomes. Trauerso

A d I atu s vero hoc e B, directe infra dictas litterabo designatur, quas habeant Altitudinis, & Latitudinis Di mensiones , eae Partes, quarum Nomina hic expressa sunt.

Tartes Valgi Superioris.

Basis Valli

Altitudo Valli

Talud exterisur. Tu is interieum

66쪽

Basis Loricae

Aeclivitas exterior Acclivitas interior Altitudo exterior Altitudo interior Latitudo Sc

milli

Altitudo eius dem Ambulacrum

go sota Latitudo fota Acclivitas fota Profunditas fota

Via cooperta Balis Acclivitatis

extimae

Distantia Basium

Tartes Fosse

Corridoro delia falsabraya Margine delia fossa Laroezza delia fossa ScarpaProsondita della fossa

se de Chemin

Distance des minse o

67쪽

Descriptio. 'M. QUINTUS.

INSTRUMENT AVERSA

FACIES INFERIOR.

Continet diveriss pedum Trientes,ut rig RO

G EN sis Civitatis & Operum. Sunt & spatia,quibus aliarum Urbium mensuriae inserantur ,&Trientes ipsi suas in Uncias dividuntur β. SEXTUS.

PARTES INSTRUMENTO

ADJUNCTAE.

XXI.

HEC est Instrumenti, Linearumq; quae illi incisae sunt,brevis explicatio. Supeisunt pauca alia,quae eadem brevitate percurram. Igitur In altero latereThecae,qua Instrumentum cla ditur, diversia sunt loculamenta,in quibus reperieS nonnulla ad usum & tractationem Instrumenti. XX ll. Inprimis est Regula, seu Linea argeutea, partium & ipsa ia o,infra paulo extantior, ut adpli- . cata, Instrumentum rectis angulis admordear, sub ea Regula teguntur certi ces, qui inseri Circino manuali possunt,ut signet,vel scribat atrλ-mqnto, Plumbo, rubrica, C.

68쪽

Io Pars I. Amussis Ferdinandea

circiuuae L 'iam,pone est Argento quidem laboratus, sed apporata' flatus pluma Chalyhea, quae Crus alterum ad pilum imperatum reduci, vel admitti patiatur. Calami deinde duo sequuntur: Alter ducendis lineis,in quamcunq; subtilitatem ad temperandus:

Alter liversiis vertebris, alia atque alia aperiens, ad kriptionem necessaria.

Transversim sivis in nidulis jacent Dioptrae, Sc ex iis una, quae Instrumenti Clavum adducat. Perpen- iculum deinde cum Filo Sc Margarita. Hae sunt Instrumenti partes, cujus usum sane varium,ac multiplicem in omni genere Matheseos deducere placet per centum, quae staquuntur, Prob lemata.