장음표시 사용
31쪽
gandum aut deflectendum esse potius, ne pugnaret cum Aristotele, quum interim crimen laesar Majestatis esset leviter refragari Aristotelis decretis. Hoc vere erat Lesbia regula uti non Aristotelem Christo, sed Christum Aristoteli conciliatum accommodare. Quare non ut Dominam, sed ut hospitem vel ancillam potius Christianis in familam adsciscendam sic Philota sophiam meminerimus Cujus nulla autoritas nu
lumque jussit agendi vel statuendi quidquam inter Christianos contra sensum divinar scripturae, quae domina iegina omnium disciplinarum nobis prae caeteris adamata esse debet . Serviat ancilla&pro imperio reginae suam operam praestet, quantum faciat ad utilitatem ornamentu Ecclesiae, ac familiae Christi, quam si turbare coeperin cardat illa prius, immo in ea
parte ejicienda atq3 damnanda potius est, quam divuna scriptura quidquam de suo iure concedat . Quam libertatem si pro ure suo recte usurpassent majores nostri, non solum non contaminata fuisset doctrina Christiana, Philosophorum decretis,sed bonarum artium, quas Philosophia continet, adminicula iro pagata sillustrata ruisient,dummodo ipsi Philosophi
am integramo puram tenuis erat, quos constat ne me stis propemodum(quantum ad usum attinebat di cendi artibus,novas argutias quaestiones non neces sarias neq utiles nimium is secutos, quum tamen sine his artibus, quae formam orationis praescribunt,
nemo como de unquam in ulla disciplina progredi aut feliciter versari potuerit. Ob quod ipsi expertes rationis dicendi, quum ad superiores professiones
32쪽
ad Theologiam se conferrentiatq; vera Methodo, cuius nullum usum sibi prius ex sua Philosophia paraverant, re justa dicendi ratione carerent, se in sua professione ita explicare non valebant, quin multa inexplicata confunderent , Unde falsa opiniones errorese laquei animorum sunt exorti, adeo ut vel me tacente, experientia ipsa satis admoneat quantum
nisi habeat inerudita Theologia, illorum qui sine dicendi artibus, sine Methodo nulla liberali doctrina
instructi exculti sacra tractent . Vos itaque optimi juvenes, nomine omnium Praeceptorum vestrorum, quo hic assidere cernitis, moneo atq; adhortor, quum studiorum vestrorum finem honestissimum, videlicet divinae veritatis propagationem vobis proposuistis, ut propter gloriam Deire Ecclesia salutem, fummo stuc io Omnia is anim um contentione, in has honestissimas utilissi mas artes, quas Philosophia profitetur, discendas incumbatis, ut tandem perfectam&solidam doctrinam consecuti Ecclesiae Christi,quam suo sanguine acqui I ivit, musui mornamento cile possitis. Cogitato quantum periculi immineat&Ecclesiae& patriae ve-Dr quarum utraq; vobis ipsis progenio tribus charior
esse decet , suantae etiam calamitates vos manent,
ii vestra negligentia&culpa interciderint optimae echonestissima artes&pristina barbaries rursum Remput ita invaserit, ut iis, qui nunc sunt Ecclesiarum rectoribus succedanti pinino ineruditi, mi restitutam, divina gratia religionem iterum dissipabunt .mqvidem quum veris docendi instruarientis careant, illorum
33쪽
illonam oratio atq; doctrina non potes non magnam
confusionem parer . Confusio autem, ut vetus est proverbium, errorum mater est redissentionum, quae infinitis conscientiarum laqueis faces sunt praebiturae.
Et quia nihil animos hominum aeque cruciat, atq; haec de religione dubitatio, ex qua explicari non possunt, tandem taedio Lucianico aut quadam dissidentia totam religionem contemnUnt .
Haec Ecclesiae timenda facies vos satis armabit, ut obtu tis auribus, istorum voce contemnatis, qui judicant in Christianis rebuspub nec necessarium,nec utile esse studium Philosophiae&liberalium artiUna . Etsi enim ex his non discitur vera pietas neq; divinam scripturam ullus intelligat, cujus mentem Spiritus sanctus non aperuit, tamcn quum Spiritu S per Verbum doceat, sermonis rationem cognoscere necetiariu est. Plurimum enim vegetant atq; conformant tenera ingenia, atq; ad divinitiarum scripturarum cognitionem mire praeparant adeo ut qui studio festinandi ad superiora, illa praetermiserit, is operam. oleum morum Aborum certo amisurum se sciat, ut nulli usui postea in Ecclesia aut repub ecte possit , Quare etiam D Etl singulariter multis insignibus donis ad amorem horum istudiorum prouocavit, suscitatis passim
doctissimis viris quorum opera, diligentia, indu stria literae lonesta disciplinae vobis restitutar
illustratae sunt, ac ita crevere, ut quasi ad summUmfastigium de duehae videantur, ac nemo ad Optima artes parandas sibi periculosum este aut dissicile iter jure conqueri possic Quae res merito deberet ho D mine S
34쪽
mines excitare, ut obviis, quemadmodum dicitur, ulnis, DEI beneficia amplccterentur, foverent atq;propagarent, ut etiam ad posteros cum foenore trans ferri postenta, Sed mundus ut semper optimis qu:busq; donis DEI ingratus extitit, praesentia: oblata fastidiens, qui deinde negata frustra desiderat Ita etiam hoc tempore erga literas divino favore in lucem revocatas, suam ingratitudinem manifeste ac impie prodita, .
Quare vos qui metam hanc sanet issimis ursus conamini attingere, saluberrimis monitis praeceptorum vestrorum Midem adhibete. obtemperate, ut firmiter statuatis praecipua instrumenta tractandae religionis, nimirum etnodum ac formam orationis liberalemque doctrinam vobis ex Philosophiae studio comparandas esse, si integram vestram Operam Ecclesia polliceri ac praestare velitis maxime quum
non solum nostri temporis doctissimi homines, sed
etiam veterum orthodoXOrum,excellentium Vironam re exempla exhortationes ad eadem studia vocent.
Nam masilius, Cyprianus. Augustinus aliiq, magni nominis Theologi suadent Christianis, ut ex gentilium scriptis apicula exemplo, succum salutarem
hauriant optimarum scilicet molinarumq; rerum cognitionem, atq; aegyptiis spoliis templum Dominire ornent locupletent. Est enim profecto magnum in Eccle ita ornamentum&praesidium liberalis eruditio cum pietate conjuncta Quum enim neq; plura ne is meliora scire quemquam oporteat, quam Theologum convenit cunctis illarum artium, qui maximas muti-
35쪽
mutilissimas res in vita continent, imperitura nonc si Ab hoc nunquam non consilium de maximis rebus petitur, hic non modo de privatis moribus, sed etiam de publicis legibus minaximis negotiis invita , quoties conscientiae res agitur, dijudicata. Quibus rebus, ut par est, uberior quaedam locupletior requiritur doctrina,quam, algo putant. Ut ergo jam finem orationi meae faciam, qui in eo loco tanquain statione collocati estis, optimi adolescentes, ad bonas litera discendas, ut quum necessitas postulaverit, vestra opera Respub QEcclesia utatur ad propagandam: defendendam veritatem, justitiam ueligionem omnes curas, cogitationes, studia dabores vestros codirigite, ut liberalem&solidam doctrianam comparetis, re vobis: Reipub usui futuram ,.
Hoc studio nullum obsequium, nullum sacrificium DEO gratius esse potest Quod si sesulo ad gloriam DEI secuti fueritis, etsi mundus ingratUS contemtum paupertatem infamem minabitur tamen
DEUS sine dubio aderit vestris laboribus iis benedicet vosque vicissim juxta sua promissa glorificabit .
36쪽
mini, D. Philippi l e lichtoliis, tributam uio, Bro Imigio, quod quum universi Regis Dania ac sepeli mo Regi Chri Biano IIIsane he-i noriae 'o admodumst honorificum,hoc loco a Liicere visum fuit. Reperitur autem in Episeola quadam ad dictum Regem, praemissa operi Bucolico D Era miliati, edito dit obergae, imo Domini, D. x
Gaudeo vero doctrinis Musis, quae ibi horribi invicia dilacerantur, tamen in Dania re hospicia de Halcyonia mediocria restare Nec facile Regnum ullum hoc tempore majore frequentia eruditorum antecel lit Quum mihi interdum in memoriam venit clarissimus vir Johannes Syningius, quem re nos in hac Schola unice dileximus, Mante aliquot annos in patria ob eximiam eruditio nem ac pietatem Test 'nio Dodiorum in Theologia ornatum auditumus, non possum equidem non dolere, tam utilem Regno atq;Ecclesiae Christi virum, tanto aetatis flore tan-
37쪽
taque omnium nostrorum expediatione e medio abreptum esse cum non doctrina tantum, ingenio, studiis ac diligentia Conterraneos suos omnes longe superaret, Verum etiam Modestia atq; Integritate ita probaretur universis, ut nihil pene me ex illa terra.
quod quidem ingenii praestantiam morumq;
suauitatem attinet, excellentius vidisse recor
dari post m. Janquam de Palladii labo
res ac diligentiam novimus, o in docendore stitudinem merito praedicamus Tamen
quum Se multos adhuc in Regno Majesfatis tua praeclare eruditos esse sciam, de plures propediem futuros sperena, qui doc rina
commendari mereantur, comprimis certe lae
tor Hanc ad rem dulcissima pax, de tua muniscentia dignissima bono Rege plurimum conducit Phil , gel:
Sunt praeterea aliae muta, quae de S ingi quasi Epist ematis vice commode hic poterant addi niuili tim de patria ipsius, de toto su torum felici curriculo, de scripti eius Sipso vitae exitu Cuae cave alio coanobis commemorabutitur, ut incitamenti loco erint studiosis hora tartini a tium. hctantuin tumulo, qui hodie, pro dolor, pcra ex oratur, rex iis ascribemus Epitaphies, IN
38쪽
Johannis Syningit, qui obiit Hass
In me tela unum duo congessere minici, mi adflixerant corpus hic ille animunt . Ingenium maeror studiis superabile nullis Fregit, sed vir penis acerba lues. trumis ac iri are , cui reddidi utrumst, Hoc Sahator en reddita utris salus.