Epistolae medicinales in quibus multa recentiorum errata, & antiquorum decreta referantur

171쪽

sed neque putrescit, nepe admodum uel torridd, stelsanguini admixtri,colorem deturpat, Cr arquata morbum gignit, qui praesertim in oculis apparet ceu tenearioribu3,nitidioribusq;. At si retorrida sit atque fuit guini admixta, pustulas excitat non bis absimiles, qu. cim morsu feri sokiit: quas Arabes feres, celsus exunthemata uocit. Qu)d si ipsa per sese,non ad os

cutem meat , sed uapores ad ea mittit taemulares, quoi ut pustulas facere posuit, pruritu tantumodo mouet, αι uero ad caput, adiuuante etia rivi calore trahi

tur, ab eoque aliquid pituitae fasoris recipiens, ad os ress descendit bulcuscula illisito crustis Incit. Si es occlos,palpebras ,pruritum lippitudinemque excint, praecipue si torridior uerit. Quod forte obstructio flElis computruerit, tertianas febres guabitnues ueras, ex Misitis x D cera sit;κel nothis, Cr adulterinas, pituita ob frigidiore uentriadu, crudiust ue gemnon, iecu habuerit admixta,uetitia bilem. Hi aute a stctus inmetsi mulari ex parte Ad les uideantur, Cr ieeorsi numero qui sine potius dedecora,qui in morbi tautida,haudquaqui tume sunt negligedccupossint Adeteriora si neglictui habeaturi e prolabimni

quide cruste ad odena, cui malo uix succurri potest; oris bulcera ad ea, quae αφ2α, graece dicunt r, quo lange periculosissima: Iu oculis mola lippitudo seu m'fimatio oriri potest; er quae ad iteriores partes, bilei uehemetes,artim dolores: quae ad extimas, muti bulce

172쪽

De no solum propria habet malitia, sed ex cotagione

octatu quodia uirus cotruxisse uidetur.Ve si his, deo duce scripturis Is audiens, obsequeriss uerit beramin eode si mo deo or uero medico opit lunae,no modo deaerrimus istas iubes cuncturi ,sed almissilis ictis,uel nihil,uel certe exigi si quid detrimeti spuru. Diuina igitur opera fuit,propositum aggrediamur: Duplici,quant i proposito attinet, medicina existente,altera quae mittinete,altera que iam Acti mrbsi propulsat,utruque exequat r,orsi a prima, ueluti a primaria Cr nobiliore. Rursus quoniam tam ρraefervitio quam curatio duplia instrumento perfidistur, uictu scilicet, medicamelis,inters ea ratio uia

tus praestat,ab ea sumemus exordisi: quandoquidem ipsa per sese intutare ad bona ualetudine satis est, alia

fine frustra tentatur. Quoniam igitur,ut m5 trauiamus,noxae quibus angi praestans hic uir consueuit,ferem 1 bile proueniret,ea ratio uictu3 HMueda Ut, que hanc ipsum praecedentem msam moderare posit erretundere. Vis da igitur quaeci que ea uel gignunt, vel tuent, ut exacuul:adscisceda quae reprimunt Cr

nusit. Ex cibis igitur,acria,acuta alba, amara, dulcia ceu inter olera,ruta, aluis,obmu,eruca,mentia, apium tum hortulanu , quod inbo petroselinu, quam id,quod etia apud commune loqueri Ut up

hodie retinetute salisa,amaracus,serpisi , rasturiais,tarcon,into dracone dicunt,brassici,cerosissi,

173쪽

allia,ceps,pom, tis id genus Getera sunt penitus glandantem raphanin uterque, tam scilicet qui radiid vir g qui armorada,rapa,pas nata, siliquastris, seu piperitis nuti,fina conuenit aquatilia, π adta,questa inter olera,latituta,mota tam fatiua, quam

radiutam,quam amentis utraque, quor radicula, e quam cicerbi,iam Drigus nominat. Item portulata d, patho,praesertim coetosa quae dicitur praeterea olus Arabes aspanar,nos nomine paulo mutato, spinam

dicimus,atriplex pampinesta vocita,b ,bulosus, infestu addi . Haec possunt uario modo parari: fesquoniam d bilioris uentriculi est,meum est,ut coqtaltur,ta' ex odoratis quippiam misceatur.E fructibus, nuces iuglandes,strobili,hoc est,pinei nuclei,custam

penitus di taede:cerasia,mora bene matura, Ilida crnostratia,Cr punica, mus,Mι j: cumr: haec si de dum dulcia sunt,non oonueniunt. Potest interdum μ

re,m te frigidiore tepore avellanas, quae licet a Avicennalibro secado ponantur inter biliosa, tertio tamen librη dicuntur hepati conserre: amigdalus, σct suis ac spassulas, caricas,pisticia, usq tempore comma,sorba, stila. Congrua siret pruna nisi me qtae damas cena,eν quae v robalana Mutur,orrisia,Or mala auda,eT ex piris quaecus'. liuino multim dulcia,punici uel adda,uel inedia, coriis e medio, seiminibus q abiectis, curbita omphacino condici. Ex iambus lauduntur prae caeteris pusis cohortales,prias

174쪽

feruit. Dumnantur columbi,unsores,arentes,praeter cisos partes,qu4s fgpra cae nor si ιs: boues, cerui, σ ornris caro durior,uctu hors. Pisces maritimi, sontiu uel fluminum inter duros te ros'; medij conducutit: praecipue ueta sexutilas. No sal,quos frigua Gr Iaros silmsit educat, e qui tenerriores ac duriores. Olla pistinarum reantia,mollia, omni tempore praetergin veheri

Menti aestu conceduntur. in o etiam tempore, si aceto eut omphacio coctitur,fecure sumi posint. Dura,praesertim si ira ex toto proh beantur,e r militer caeteram auiu, quociuis modo parari sirus. Lac cisi sis r cens, si bene concoquantur,proficia sunt: iudicim bonae commonis i nes radius acuos,aut fumidos codistit, res praecordia aut uitriculu grauit: a uotore ersando Ueo penitin abstinenda. Potussit uinu albo cum,debile, odoratu, G qdadaudsi potius uernit,1 4d dulce:aestitisque tepore moderate dilutu. Nigri , crasti,duere, potest tot si dimittatur. Pan ida ola, ite lavi u CT id genus caetera,vitida. Furnaceus t iapanis, bene firmetatus ac oossis Medus; cuiui nia hilominus erum intima dimittenda. Η6hmus admodκ idoneus calidus ueluti hostis formidandus. condita ora

m praesertim uim melle, muta, Ea: his m), quu

175쪽

sacobum condiatur, i interdis possint prunae, cirurbitae,in ob odontabatque alia quaecisquesuperita laudauisi,modb sine calidis aromtibvi sint praeparan. Haec erim t- in his,tum in caeteris,species diculi tur: quibus,s omnino uelit uti, in hinc modis consepotest. Ampiandir coriandrorum feci dum commuanem dum paramr ,sandalorum,dirinorum, 'o rum labruscae, amomi electi pares portiones,qgae iii tenuissimum preluisculum redigant . Cooeditur etiari usillarum placentularum, quas martios panes uo tam praecipue si una cum amigdalis,cucumerum, clisse bitarumque semiud apponuntur. Item commode adhibbentur eade semina per se saccharo operta. Inter oria' nid uero id genus bellaria id mihi praesti reius uidetur, quod ex saccham,rosarumque succo ni hinc dinconstitur: Saccharum quamatb saeum, ins Arini tenuistinae teritur, atque hi perinfuso tanto rosariis fucvo,quanto fatis sit ,pla tule aut panes uaria foramd consciuntur, qui in sole quoad caesaeit,operti lilleolo dimittiuitur.Domum reponumtur . G' toto anno

conferuuntur. Quod,praeter id quod delicatius en δερι etiam communi saccharo rostiaeo praestit,qμod non utre,sicut illud,retinet.Iurulentis elixisq; potius, quis assis O' frixis utatur, crsi interdum assue uti solomrit,non sint admodum tosta, b d albaer mollia,nc pranu cerosque acidis oppleta: Cr omphacino,ulla, aqurosaga,uel militer rosaceo aut mali indicibusto, sil

176쪽

uehementi lagrarat ud praelamittitur,quindue

portulata, aut cliinrbite in aut lactuci,aut quid si lectim carnibus elixetur. Ex herbis quas supra laudistinus,additis etia conditrenti Cr uetris gratia ramusculis odorarim, er itinetis qui tueatur in aceto omphacis,uel pumooru suom, O Ar recessi casto,ouissqua torta Cr tortula uocit,s costrui, Cr coeti interdu possumi no illaudabiliber. circircisida omnis iret aciosa coImtio, uel actio secunia cibu est. Coctiue

estite Aquilone 6 eme sole orientes emt,meridiovis

Eprospectsi omni tempore deuitet,inoris insole, 'quito plus potest diabulatione,igne praeterea, Crimito mans jumg.Et ut inst ma dicatur, totiuε corporis sed murime cupitis cale ictione: fmno er quieti poliis iis, glabori er uigili' innititur iri, clamore,contenttione, tris ii,longa lectionem,immoderatum neruus orae,crapula,cruditate,uelut hostes fumi cu bile e ceruical quibus quiescit,non inustu mollia sint: Laua potius,aut coto,qpl a oppleti. caput in lecto sublime habendum, corpus nunquam supinu, eT Mempdextro lateri ira bens. Ηγ me tamen munus nocue,

τ omni tempore in somni initio Dormire uetas positie nullo modo debet. Summa ope nitatur, ut ei quoatidie uenter eat. Et si in hac ope natura nimis hebescat, siquo auxilio ex his, quae infra scribam, excitetur. ELec intur pro uictus ratione hae lanus dissili sint: nu ta pharmacoticen ast enitum. Peracta ea purP

imis serie quam beterioribus diebus descrisi, si m

177쪽

udi infiueuit, ah omni penitia medi melim interquiescit onec sol Geii Mos ingressus it, hoc estis decum terrimusque Naij diem:quo tempore si uel pruriritum,uel pμῆκbs, uel alim quempiam eorum alleis tuum,qui em afigere consueuerunt, eme re covi grauerit tit m ex ea uenta, singulae mini,quae annularem,mediumq; diptum dextrae manus interiacet: exeas circiter sex sanguinis incias tauriat: possem diequatuor incias caprini fert,cm fuca rosis rim puris fini md ,m durora bibat: stipium quidem, si id flui

ctas tolerati. Simm,ciliam. Quom potam conties

mus diebus septem eadem hora c ast eperit, adjciat achima inis is rhubarbarici electi er purniit,erscruptilum unum semis rardi celticae,cinctaque ines nitreo uase per totam noctem adferuentur, er manἐquod excolat i fuerit,tepidis bibatur. 4ed quoniam in nobilis lixius medicunenti mentionem inutimus, de quo nonnihil ambigere bis eruditus ii enis iudebatur, ii alienum eritpήuca de eo subqcere,ex quibus quaelpioires mota dilua itur. Omi uulgus messicorum Crotatae omnes nunc rhem barbarum uocant,eT pus nisi rareesseni,hoc celsus radicem ponticam, Dioscos rides rhos,Cr iuxta qκosdam rheon, fecundum alios rhian,Plinius rhecoma, Galenus quemadmodum Disas .interdum ineon,interdsi rhium, aliquando contionticis appellat: eo antiqui lud uictus purgationsil

178쪽

alios actibebasis,quos ope rectu no est hoc lim reis ferre,qua D ex Plinio, Dioscoride, Cr caeteris nate disci posint.Pmims quod meminerim Auer rotis Cordua bensis,Galenu,caeter)ss medicos taxos,qui costram re eum puturndit, nedu subductium uentris,sed inter caetera puryntia medicamina esse scripsit praecellenistissimul . que secum Ioannes Damascentri cognomenaeto Mesur,ubi medica pharmaca solutoria, que benedisti uocat, recenset, eius feriam Cr honoriscam menationem serit: cui hac in re , cuti O in reliquis, retacen om medici credentes,tanti illud Merarit, ut alia quido auri predum aequarii. NIes ad alios stre usus nostro aeuo accomo Gi,q uel ad bilis iaciationem, uel adivit Enoru discllitates,uel ad illos,qui de subsimi aliquo loco oeciderint. Non praetereundum tamen filenatio,posse cuipiam uideri, Serapion in iuniorem solutoaeria vi illum praeditum existimasse,qui suo de impliocibus medicamentis libro scribat,duri in omnibus, in quibus datur antricam. Ver in olim uerba ista non ex

propria, sed ex Dioscoridis sententia proferat, nec fit quod plerunque ponao satis fidus interpres, aliae diamus ipsum Dioscoridem si uerba personantem:

videbimusque id non ex Dioscoridis aut Serapionis o pinione ed potius de peruersa uerborum Dioscoridis vel lectione,il lintellectione,uel interpretatione,pro

ise. Ait quidem ipse Dioscorides: Nodus pari ormiter avrici ad unum quemque u*ῆ6 in eodem drad.hinae possiere. in od si qgis contendat Dioscoria

179쪽

deribis uerbis sen se,oninibus uiribus pollere ineo,

in crimine sal, docuset necesse est. Illis quoniam ex

Diosobride non didicerit, rheon fieret agaricini interiathartita reponendi :hunc quod talem ignorantiam perperam antiquitxti impegerit,er se quoi nosmi tariobilis meditamenti inuetorem iusti, iter er fiso praedicet.Maus autem mouet me Paulus, qui libro primo suae medianae cis dixisset Uinam terebi ullam oliauae magnidudine utirem cier subdit .ldans aute subinducere uolentes,par a quid rhu admisanius 'tem rhus uralgo fumac diutur Dioscoride,Galeno, teris,experientias ipsa testinie,medicamen uehemolter uentris adstri lari . Quo fit uisuspicer librari jeu a deesse,e, literam illi dictioni, Ieg duras rheu, non inu. Veri in haec ambigendo potiu3,quam decernedo disti sintinondum enim uidere potui, quae scribi tur a Paulo proprio cipite de ineo. anuis legeris apud medicum non magne autoritatis, ex sententia Pauli,qu)d mundiscat. icquid tamen fit,non est bivndum eam praemitiuam non habuisse apud anuq os inter cathartica,quam nunc habet. Quae res nos mouere non debet, ut minus istud huc in re acidantis: quandoquidem nes in robulanos inter solutoria mea dicamaa,c senari, I mirum, sit liquum:adia,quam o cinium uocans, purgantibuου nunc prorutissima,item habuerui:mosissim, mphoram, aridulos,

180쪽

tara penitus ignorarsint,alias permulti nostro euo explorata, Cr supreme celebrari. Antiquos cor dico, Galensi eT eo uetulliores intelliv, qui non propterea tamen amfandi sunt quidem nec omnia cognosare, nec eortur quae cognios urbant,omnes etiam uires scire potuerunt. Nec enim ja*δ quod Averrois innuere uidetur rheo adstriGriam uim attribuerat. Ipsum nanque, sicuti pseras asia,utras ut postere, Wiarictoria

delicet Cr purpitoria,ex Ioinis Mesue Cr Averrorin colligitur,ac recentiora omnisi autoritatev as ex perientia didicimus, rheum barbaricum intermedia nas ad bile , pituitamque expurnindam esse per initu: adeoq; ab his nocumentis,quae fecu reliqua cathurtica afferre consueuerint, immune, ut pueris,p Dan tibus, caeteriss mbeustioribuου tuto exhibeatur. Esse autem teditori congruentissinum non solim Auerrois sed σPlinius cr Dissicorides, Galenusq; contestinsur. Od uero particulatim bilem a capite educit,n5 legi penes idoneum autorem. Plinitus tantum bibi coiistra capitis grauitates affirmast in tamen ut in pluribus non de bili naturali cr in rem tu,sed de alijs po itis humoribus pendere apertum est. Siquidem bilis istichor in humorum comparatione suapte natura lenis est.Dioscorides brientibus cum melicruto,infibrisnatibus cum chamaemelite,Phli1 ius csi myo, 'omaehicula catapotis edibet. Pliniim pro uarietate morborum modo in uino,n db is aqua do in passo. commuin