De Ratione medicinae hippocraticae

2쪽

BILECTISSIM0 AC SUMMA PIETATE

COLENDO

3쪽

ΗUNC LIBELLUM ACADEMICUM

ESSE VOLUIT

4쪽

tuum in eo fuerim, ut hunc libeIIum componerem et diu multumque meeum reputassem, quid sit, quod ab eo postuletur, qui

scribenda dissertatione summos ordinis modicorum honores adipisci velit, inveni, non Susticere id tantum, quod summa cum diligentia perspeXerit naturae leges et cognoverit omnino artem medicam, Sed necesse esse etiam, ut de eius rebus, quae sint et quomodo cum antiquitus tractatae sint, tum nostris temporibus intelligantur et aestimentur, idoneum faciat iudicium. It que conatus sum Scribere de ea medicina, quae ab Hippocrate auctore nomen ducit, et Badem ratiotio, qua in morbis cognoscendis, iudicandis et curandis usus est, ad hunc usque diem retinetur et etiam atque etiam amplificatur. Quamvis antea iam sertasse haud immerito intellexerim, nonnullos lare, qui, quoniam aut obiter tantum omnino legerunt schedulas meas aut titulo tantum perspecto argumentum ipsum suspicantur divinare, me acta egisse existiment non potui tamen abhorreri a consilio

mihi proposito, quia id, quod in eadem re, de qua multi iique

doctissimi viri multa multumque iam ante me ScripSerunt, mQquoque, quamvis in tirociniis artis medicae haeream, versatus 8um, non esse mihi futurum putaVi opprobrium. Nam cum no-8tra aetate multae atque plane novae medendi rationes proIatae et hanc ipsam ob causam inter medicos non solum dissensiones, 8ed controversiae etiam et riXae ortae sint, non ineptum mihi

5쪽

esso videtur, denuo in Vestigare sontem, ex quo tota ars media ossiuxerit. Ita enim simplicitas quaedam medicinae potest stratasse restitui, ita, inquam, aliquando nascetur cum unitas inter dissentientes, tum certa illa agendi ratio, qua sola medicus ge noris humani saluti prospicere potest. Praeterea autem maxime

postulat tempus nostrum, quo omnes artes ad criticam, ut ita dicam, severitatem eXacta est, Ut non per omnes artis partes obiter vagemur, neve hoc illud deIibemus, sed diligenter aceu rateque persequamur eius non minus Originem, quam progressus. Quam ab causam iure meritoque pro exit aetas nostra in

altiorem Iocum eos, qui principes Versati esse dicuntur in rebus nobis nostrisque hodie utilibus. Equidem Vero confiteor maxima cum Voluptate iis operam dedisse, quae Spectatissimo Lectori in sequentibus a me proposita sunt, praesertim cum satis PerspeXerim, neminem posse accipere puram doctrinam nisi eum, qui ipsemet pervestiget sontem, suaque ipsius manu quasi inde hauriat veritatem. Inter Graecos, illos inquam, qui Hippocrati aequales fuerunt, oisi tunc temporis iam indulgerent liubidini sensuumque Voluptatibus, regnavit tamen neque essem, natio illa corporis et animi, qua alii populi pari conditione op. Primantur, neque Segnities, qua ad litteras tractandas inepti fuerint facti, sed, cum eorum libidines Semper nixae essent quasi arte, excelluerunt potius incredibili sexo modo et decori sensu et sagacitate et alacritate ingenii. Hinc etiam apparet, unde factum sit, ut Hippocrates medica arte et praecipue in morborum observationibus ita Sese praestiterit, ur medendi eius rationcm quodammodo nos quoque tanquam n0rmam retinuer,

6쪽

De philosopbio modio intae Hippocraticae.

Hippocrates, philosophorum tum temporis praecIarissimorum discipulus, Democriti familiaris, vir magni ingenii, bene intellexit, praesertim eum tum temporis summa philosophiae in homine Versaretur, medicinam non esse sine philosophia. Prae ceteris duo philosophandi genera distinguenda sunt, quae a principiis diversis initium ducunt. Quorum alterum, Platone auctore, incipit a notionibus animo innatis, ex quibus sub nomine idearum Platonicarum notis omnes res deducuntur; ita ut ideae evolvantur tantum Experientiae ope. Haec philosophia synthetice agit. Alterum philosophandi genus experientiam scientiae nostrae sundamentum Sistens, methodo analytica primum constituit Aristoteles, qui naturam Sequens Omnes nuti0nes ex experientia natas esse dicit.

Quamquam ante Ρlatonem et Aristotelem haec duo principia non satis desinita erant: tamen iam Hippocrates intellexit, ad omnem scientiam unicam esse viam, experientiam. Qua de caussa Galenus Aristotelem et Τheophrastum Hippocratem sequutos esse dicit; cf. GaIen. method. mcd. lib. II. p. 33. Iure igitur Hippocratos medicus philosophicus methodo Sua, non 80h0la, nominatur. Ex mente disciplinae Hippocraticae scriptum est, quod legitur in Iibro d. decent. ornatu p. 54. Λιο δεῖ

7쪽

Hippocrates hypothesi qualitatum, quas in quatuor hum0

xibus, i e. sanguine, muco, atra et naVa bili inesse, in quorum ordine perturbato caussas morborum Proximas positas, ordine vero restituto morbos curatos esse putarit, se in summa experientiarum collectarum quiescere non potuisse, sed ad prine, pia generalia respicere debuisse manifestat. Principiorum veru desiderium ubicunque apparet; quapropter iamdiu intellectum est, necessarium osse, ut ars medendi principiis firmis nitatur. Nam seri non potest, ut in memoria et tenacissima omnes observationes alienae remaneant. Quem ad sinem experientiam solam esse viam, ideoque methodum analyticam, sine qua ars

medendi rationalis esse non possit, maxime adhibendam esse plurimosque tulisse fructus, artis Νostrae historia splendide te. statur. Errant igitur, qui totam phiIosophiam medicinae n0. cuisse dicunt; nam hoc reserendum est tantum ad methodum illam, quam nominavimus syntheticam, qua principia excogitata pro summo habeantur. Atque profecto latendum est, ph, Iosophiae transcendentalis hypotheses bonum in praxi eventum non habuisse. Aliter se gessit empirismus rationalis, qui in singulis casi. hus processuum Iegem comparando et meditando perscrutari c0- natur ac diversa distinguendo, paria Vero coniungendo ad principia generalia, quae ubicunque in singulis probari possunt, gradatim adscendit. Negari tamen non potest, et empirismum interdum nocere eo, quod, Singulis processibus observatis, e0rum leges pro principiis generalibus habeantur. Philosophia vero imbuti, non empirismo soli saVentes, hoc vitium possunt evitare; nam philosophiae studium reddit nobis facultatem, genuS a specie, necessaria a rebus accedentibus discernendi.

8쪽

Hipp0crates raro tantum a priori de morborum natura constituit, tamen aliquoties theoriam de humorum qualitatibus adhibot ad caussas m0rborum e Xplicandas, ut Verbi caussa, Aph. V 62, sterilitatis; spasmorum expletionem et exinanitionem caussas pr0nuntiat; es. Aph. VI, 39. Exinde apparet, et e X cellentissimi perscrutatoris animum in obserVRtione rerum, quarum naturam nesciat, quiescere non posse et Studium morborum causissas explicandi iam inde ab Hippocrate prodiisse. Historia quoque nobis tradidit, optimos medicos semper operam dedisse, ut c0gn08cerent morborum caussas, quibus remotis morbi radicitus curarentur. Quodsi hi etiam interdum aberraVerunt, tamen pio animo fatendum est, plurimum hac ratione per saecula es sopraestitum, nosque, natura accuratius cognita, ad multa problemata cXplicanda propius accessiSSe. Ut vitae actionum impedimenta, quibus morbi evocantur, accuratius investigari possent, Vitae caussas inquirere conabantur. Quae eX inde evenerint, non omni eX parte satisfacere potuerunt : nam nunc materia, nunc animus tantum imprimis ob-8ervatUS eSt. Observatione materiae mutatae eXorta sunt SyStema quaedam, ex quibus eminet latromathematicum et latrochemicum. Viderunt enim verbi caussa hypertrophias, tumores, Ulcera,

9쪽

exanthemata, colorem mutatum, secretiones et excretiones iii quantitate et qualitato a Iege recedentes; in cadaVeribus se

candis structuram abn0rmem, organorum situm aberrantem et formam mutatam, emollitionem, duritiem, concrementa, n0Vas formas, ut p0lyp0s, fungos, tubercula etc , quibus pathicis permutationibus caussas morborum inesse putaVerunt. Imprimis latro mathematici structura formaque corporis respecta, habuerunt ossa pro fulcris, musculos pro Vectibus, e0r pruantita, Vasa capillaria pro tubulis fugientibus et cet. cet. In quo legum physicarum usu Vires organismi dynamicae praete missae sunt quamquam haec schola in studio suo Iugum organis. mi validi et aegroti inquirendarum unam tantum organismi partem

Iustravit, tamen hunc usque diem dignitatem quandam magis in physi0Iogia et path0Iugia, quam in therapia, retinuit. Rati0tamon disciplinae huius nostro tempore eo coercebatur, Ut, Si leges physicae organismi stinctiouibus et pro cossibus cXplicandis satisfaciant, ad conditiones dynamicas non sit confugiendum; organi Smus enim, materiae respectu mechanismus est, ideoque a legibus physicis regitur: sic Verbi caussa Ieges opticae et acusticae ad functiones horum sensuum explicandas soliciter sunt adhibitae. Sed tamen semper aliquid incidit, quod ad ipsius. Orgauismi notionem reserendum est. Praeterea ampliorem cogniti0nem electricitatis, galvanismi et magnetis mi ad multas vitae actiones interpretandum adhibuerunt, Vertebrarum dorsi conneXum e0lumnac VoItaicae similem aestimaverunt, nervos pro conducis' ribus habuerunt, secretiones quasi ab essectu catenae GaIvanicae clausae productas adspexerunt: sed neque vis vitalis enucleabatur, nec praxis medica fructum percipiebat. Uberiorem fructum percipimus ex disquisitionibus anat0mico- pathologicis, nostro tempore summa diligentia institutis. Νam organorum structura mutata, actione vitale impedian

10쪽

itir necesse est. Sed eaVendum, ut, his materiae vitiis observatis, ad latr0physicorum SyStoma redeamus soranamque et mix

iim cum hae materiae aberrationes sino vi vitali reproductionem regente neque BAuriri neque aliter conseri possint, nisi pro esseetibus vitae actionis irregularibus. Itaque hae structurae mutationes nos Saepenumero procedentem quidem processum pathicum, sed non caussam pr0Ximam docent. Sic verbi caussa disputant, utrum quaedam materiae organicae metamorphoses ex inflammatione, an e X laesa Vi plastica oriantur: sic nesciunt, utrum ulcera in intestinis in Venta typhum abdominalem genu-rent, an Sequantur. Deinde non raro mutationes in cadaveribus inveniuntur, quas in vivis frustra quaereremus. Si verbi caussa neque color internarum partium ruber semper ex inflammatione ducendus, neque desectus rubri coloris pro ccrto morbi non infaminatorii signo habendus est; nam decoloratio vaportibus evolutis praesertim acido hydrothionico formato facile potuit sori CL Rapp. Dissert. de vera interpr. obserV. anatomiae

pathol0gic. Tubing. 18 34. . Haec disciplina latro mathematica partim praeparata ex philosophia Cartesiana mathematicen ut quaestionibus philosophicis responderet, optimam ducem adhibente, partim pronuntiata, observato per Harveium Sanguinis circuitu, quam stinctionem corporis praestantissimam eodeminudo fieri, quo machina hydraulica, Opinati sunt, partim excitata magnis Gallilaei inventionibus physicis autorem habuit Burellium. Baglivius autem theoriam quidem huius disciplinae

secutus in praxi Idippocratica methodo usus est. Saoculo decimo septimo cuin chemia maXimos fecisset progressus, signaque mira assinitatibus corporum chemicis ad lucem pr0Vocata, essent observata, organismi functiones ac pathogenesin chemiae Ope eXplicare c0nabantur, quos latrochemicos