Liber de conscribendis epistolis, ac de progymnasmatis...

341쪽

ratam contempletur: fingat anum quae sine ipsius Reip. interitu 1ccidere minime possunt: iuuenes ab academijs euocari, magistrorum stipendia

in ciuiles usus,atque sumptus imperi sdi: Musis siletium indici, claudi gym lnasia,atque etiam, si placet, disturba i adaequari solo: sapientes viros shullo pretio haberi , non audiri; non urbibus praefici: id tum

nonne,nisi caecus plane animo est, Eperte cernet, clausa illa via Reip

blicae bene gerendae, atque in eam syste claros, atque honestos induceti di mores latrocinijs,parricidiis, proditionibus,ciuilibus discordijs,vitiis deniq; omnibus, ac maleficijs conj- splures vias aperiri Videlit- nune ligitur utrum praeclaram censitae icam, an mullam habere s aut , quod fest multo deterius , flusti sti malit. Qui enim dubitare potessissmissi sint ma infimorum nullim

342쪽

Praexercitationes oratorie is

deratores iuuentutis , qui pratias eorum libidines coerceant, di eo se natis cupiditatibus fraenos ini)ciant, breui temporc ijs omnibus viiijs inquinandam , ac deformandam esse Rempublicam. At non om Oinoi enes, inquis, qui praeclare, honeste q ue vix erunt, huic se littetanam studio penitus dediderunt. Quasi vero solis

omnes ego omnium generum ciues litteratissimos esse velim;nemin em,qui res domesticas, qui agrorum caeturam,uui pecudum pastus curet, qui arma denique tractetire linquedum putem. Illud potius contendo, ideo plurimos esse in Republica sapietes,oportere,ut ad Tudi a res homines, quisru infinitus est numerus, eorum dri strina perueniat,ut quam virtutis, & honestatis cognitione per se ipsi O polgant, sapientu beneficio, quod saepe cotingit cosequantur. cum ita sint, mihi Eppou

Y a quidem

343쪽

communi bono aduersiai, qui adolescentes ineptijs quibusla aut avo, cantabsudbs, aut sapientiae amore lincitatos in medio cursu retardant, ldum ea studia mollium, atque otiosoruin hominum esse dicunt, dc nia

hil magnum,atquevirile cogitantiae Cureuera nihil sit homine dignius, nihil praeclaris ingenus expetendumagis , nihil cum humana ipsa nat ra coniunetius nihil quod aeque Re ii ampub. nobilitet, maioresque ei l. in omni genere utilitates afferata lQuod quidem viderunt maiores nostri, cum ita sentitant; tum maxim.

regeri posse res ct publicas , & pri- l

uatas,cum sapientum virorum Con' l

silio, & auctoritate omnia bernam irentur. Ne igitur perDeum immor statem plus apud nos stultitialiam, num, qui tam humiliter de animorudignitate sentiunt, quam prudem

virorum l

344쪽

Proxercitasiones oratoria. Io

s virorum sapientia valeat, atque cons silium,qui experientia ipsi docti mas gnom esse in litteris, atque doctrinaci praesiditim ad bene bonesteque viuendum praedicant ;& nos ad la prae clarum studiunt,tam honestum, tarnutile uniuerta Reipub. amplectendum hortantur Legissationis tractandae exemplum Princeps solutus estlegibis. Leris refutatio. Argumentum, sexordio reprehedi potest sed latoris mprudentia qui iuerit quam fuerit ini, ta lex. chytrario. Si ligatus fuerit princeps, cauisus leges decerpet,emcem legesi diligentius serua tur a ciuibus. olegitimo. Eccle. 32. Rectorem teposuerunrincili extolli, in illis quasi unxi ex ipsin iusso. equum est, Di quo prince i

345쪽

. A posithiae Multa erit facilius principi s gesser re , euisii ad si uatas,potestas dees e non potes . E seu conludbur i luodprorositum est me se legem. Idemargmentum ampli istum.

Mirari satis no possum Vlpian

illii iuris peritiistinui, qui cu in codendis legibus admirabili sapieti fuerit,in ea decerneda, quae grauissiest,tanta stim prudentia lapsus, ut principem iis legibus stilutum cos uirent,quas ide Reip. imposuisset. iNisi vero non tam illa impruden stiari iit, quam calliditas veterata, quati princapum sertasse beneuolentiam

346쪽

Praeexercit senes Oratorie. I

aucupari voluit, dum eos legum laqueis,atque vinculis solueret. Quid muniit, nisi haec una ratio, eius animum obcaecare potuit, quo minus videret, quanta ex tam iniqua lege consequantur incommoda : quanti

erA Reipub .intersit, & principem ipsum, ae ciues iisdem legi a contineri y riaec enim mihi vadetur una A diis adrise, quae principum in condendis m. legibus temeritatem coercere , ta .sdem leges , miles , ac salutares

licis,aeo, Armare, ac roborare facile possit. Qui enim apud se ita constituerit, quicquid sitis ciuibus praeseripserit,id a te quoque sibi decedim,non ille quid em ex libidine,none, cupiditate , non ex odio , ausivgeuolentia leges decernet,neque lalum quid oneris caeteris velit im-PQnere, sed quid ipse etiam sum-u e possit,considerabit. Contra Vem si strinceps solum, legibus sit, O

347쪽

Promna uasue suo arbitratu viuere, grauid ribus certe leuissima saepe de caula lsuos ciues legibus premex ; sin eis constituendis multo seuerior rique interdum etiam immanior.Lggra vero ipsae eo negligentius sedi uabuntur a ciuibui quo magis eas assio principe negligi viderint; nihilque seret iniquius, quarta durissimo letum iugo opprimi se ab eo, qni

suis illust ceruiciis' depulerit. a, l elummus ille legisntor Deus Rem

publica anae moderatorei paristus civibus iure esse debere mota sciure docet; eosquq monet, ita quietdem existimention se exeelso lini lco constitutos admiseios homines

suis imperijs ac legibus opprimerem do sed ut clarissimum lumen , quo

virtutis , & honestatis via caeteris illidet lustrior appareat,atque ficilioruRem

348쪽

quasi urius ex ipsis. Quid hoc est quid haec diuina lex praecipit i Numister sceleratos, ae flagitiolas ciues flagitiosum quoque Regem nu in ter iminanes serum inter impini rem ligionis contemptorem esse debe- ,re Immo Nero ne ciues tales etai eum quasi unum ex illis esse iubet; ut quam honestos, qua pios, quam relabiosos suri eos-e

velit: talem se in illis custodiendis, seruandis exhibeat. Iamvero qua A qtium sit, bonnm principem ita se Verethi ut suorum emium leges sirus esse j Mec ijsque se it caeteros eon siringi gaudeat , ipsa legum aequitat docet. Nam si iniquae quidem sint, non eat laees, sed libiduies principis , flagitiosaque ecreta exustimari debent: si vero ex una iustina, de

aequitate To stituantur que aequio tem,aet iustioreni ta suaRepub. malleiquam se ipsium debet Iniqui ater, i

349쪽

principis qua poterit nomen effugi re, si quas leges populo iustissimas, unctissimasque imponat , eas ipse pastina perrumpat,ac frangat Quod silex nihil est aliud,nisi mutus Princeps; qua scilicet tacentis principis

voluntas ostenditura eaque tantam

vim habet,ut qui eam laeserit,ipsum eius latorem laesisse dicaturum s Prina ps ipse , qui loquens. quaedam te scs , quanto maiorem vim habere debet; m id em no iam alienisverbis,

sed sitis factis fiam explicet y oluntatem o Quo igitur animo patietur,ita

de se existimari: ut ciues a suo primcipe aequissimas leges sanciri praemdicent, eundem vero iniquum, &ipsarum legum cΩntemptorem LMnquerantur. Non,inquis,sed cum ille decernat quae ad praeclaram Rem. administrWionem sibi pertinere vi deantur, caeteros pro sua facultare, atque potentia alligari vult legit si

350쪽

sbi ut eorU domino. Jiberas esse vivendi vo Untates. Domodo aalgi turreprehensionern illam giat, qua summus Ine Princeps eiusmodilegislatores insectatur, qui imh ut 'alus onera gratata, ea vero ipsi ne digito quidem mouere Voluut Quomodo non tyranni potius, quam beona princip i nomen obtinebiti Quomodo sibi populi beneuotentiam comciliabiliqua: Nna principis quitate,

turti Qui ergo suam velit Remp. in Ab v i. pace, an Citii im amore erga se , de charitatestabernare eges a se comstitutas apud suos ciues maximam

vim habexe, eisdem gratas esse . ab illis diligenter seruari , ostendat illas . se plurimi fieri, non verbis solum,

atque poenarum metu,quod satis noxii,scd molio magis edi eplo et ut qui Primus eortam aequitate vadit, is Pri inius quoqtae squatatis retinedet cari