Caroli Ruæi e Societate Jesu Pro confecto feliciter bello panegyricus Ludovico Magno dictus Parisiis in Collegio Claromontano, 7. Kal. Decemb. ann. 1678

31쪽

tuti , militum fortitudini , intvictoriis nostris, damnis & es dibus suis, video quid oppo

Rant. Opes , Deus immortalis opes amplissimi regni diuturnutate bellorum exhaustas atque consumptas: quarum sane Vis , quae, quanta , qualis fuerit, s quitur , ut hac secunda orationis parte demonstremus.

Erant ista sane hostium sol tia quaedam, & quotidianorum quasi vulnerum fomenta : his

opinionum tendiculis captabant vulgi animos : plenae his rumoribus literae; plenae aures, pleni privatorum consessus , plena

principum consilia : Non posse Galliam diutius molem gravissimi belli sustinere ; consumptos inedia , morbo, defectione ,

32쪽

PANEGYRICus Va subitis excursionibus, imempestiva militia, numerosos exercitus ; interclusa exterorum auxilia, succisum nobilitatis florenti superesse rudes pauculos & n - per centuriatos juvenes. Iam quae tributorum Onera, qui po puli questus , quis agrorum squalor atque urbium, quae por tuum Vastitas, quae calamitas Mangustia commercii Z His porro

copiarum omnium atque opulentiae fontibus ita suppressis , quae fisci labes , aerarii perni

cies , fortunarum omnium interitus

Quae profecto dum vendita rent apud suos homines intelligentiHimi , dum ad votum dc libidinem fingerent: qui sensus - esse poterat etiam imperitae mul-

33쪽

18 Lu Do V1CO MAGNO titudinis ξ quae videret, essistam illam , uti jactabant, & inanem'rerum atque hominum Galliam, emittere tamen e sinu suo im mensos exercitus t eosque non certis ratisque temporibus , ut inundantium natura fluminum

esst; sed jugi & continuo quo

dam veluti oceani totius dilu Vio, totis provinciis longe ac late superfundi. Quae vero sapientum inter illos opinio 3 qui accum animo reputarent , ipsa die qua caetera deficiunt, ipsa belli diuturnitate qua maxima vires infringuntur . adeo non imminutos esse Ludovici exer citus ; ut qui bellum in Batavos centum hominum millibus ad crnaverat primum, idem ex

elis trucis & cruenti belli sep-

34쪽

tem annis, commissis omnino praeliis decem, captis urbibus innumeris , ducenta etiamnum& eo amplius millia in castris, in classibus, in prassidiis aleret. , Atenim rumor ille de rerum nostrarum angustiis ; hae somniantium hominum, aut sane vulgi simplicitate nimis quam

intemperanter abutentium Voces , apud quos & quo loco p tissimum increbrescunt ξ Iis, Opinor , hostium in provinciis, quibus ipse belli turbo tot an nos incubuit; quas victi pariter

ac victores Veluti communem

arenam insedere ; quae, tum ab his armorum jure , tum ab illis temporum necessitate, direptae vicitum ac depastae sunt ; quibus hyems non aestate tranquillior,

C iij

35쪽

3o Lu Do VICO MAGI otestas non hyeme fertilior, nulla alia nota nisi belli tempestas. Fatiscant illae quidem, etsi hoc durum ac miserum, importuni belli onere 1 de re nostra ne ita aestiment , ut suae parem pu

tent.

f. Ut enim absint caetera, quae omnino inter nos paria non sunt, non par ubertas soli, nonisius opportunitas, non abum dantia rerum , non illa quae viget apud nos partium omnium,& voluntatum summa quaedam consentio. Haec , inquam, mpraeteream: quid λ an unum at

que idem est , belli flammam

alienis finibus ac remotis inferare: &, eandem sinu suo contunereiatque alere F Idemne suis interdum hybernos commeatus

36쪽

PANEGYRICus. II

praebere: &, suis , alienis i popularibus, exteris; amicis in b. micis ; ad satietatem omnia . ad libidinem, continuo suppeditare Θ Idemne habere apud se divitiarum suarum fontem , non egentem alienae opis opulen-riam : & , quicquid fere tibi opus sit, id omne ex alieno penu Iφxcre, quaerere commerciis , ingis ac periculosis anfractibus accersere , extorquere precibus,&quasi mendicareὶ Idemne opes maximas administrari magno

consilio, magna fide: &, id quan

tutum habeas, dispensatorum imcuria, ne dolo dicam, essivero sine fructu ac perire Idem denique regem habere, quem ames, quem in oculis feras , cui te ac tua spora: devoveas atque ad-

C iiij

37쪽

Neque enim ego dubitem de singulis hostibus nostris id ipsum citra contumeliam assirma

re. Tribuo illis vires maximas pdo studium rei militaris , non adimo publicam fidem, reVerentiam rerat nominis, fidei & r Verentiae constantiam: si qua est i etiam res alia, qua in re praeceialere caeteris velint, non invideo. Amorem sane principum , δί fhujus tam teneri tamque dulcis: faffectiis quae sit illecebra, quano luis : nulla gens alia , praeterμ quam Gallica, satis capit. Non capiunt Flandri r quibus a re M lgum suorum conspectu remo inotissmis , major quidem e lon i3ginquo reverentia, non a C

38쪽

est. ι Non agnoscunt Hispanbib . quibus, & regia gravitas, de adu tus dissicilis, Se quaedam quasi absens praesentia , majestatem

exaggerat, non amorem inspirat. Non sentiunt Batavi: quam reipublicae commodis addicti, tam ab omni principatu abhorrentes. Non intelligunt Germani, Varietate partium, studio re ligionum , multitudine princiapum, ab illo summi unius capi tis amore cultuque distracti. C piunt ,i agnoscunt, sentiunt, in telligunt, aut maxime omnium, aut uni omnium Galli: quos regum suorum quotidianus prope usus, & blanda popularitas ,& aperti serenique vultus , ita

rapiunt ac devinciunt , ut rem suam ac regiam eodem habeant

39쪽

Cis gloria nihil distare, se regiis

commodis auctum quisque ac beatum putetita Vero petiit ille pecuni arum subsidia 3 concessa sunt Imperavit 3 soluta sunt. Mutua lumpsit Z quo tum ardore, qu concursu ex omnibus regni pratibus , e regionibus etiam exteris, itum est ad quaestores Dut reflueret aerarium: isque vulgo esset negotiatorum sensus l vius esse hujus commercii p r Ilum, certiorem regiae Attua nae fidem, uberiorem tam sumptuosi belli proventum ; quam

LAt ne mutuis in pecuniis hae . reamus, quid Θ in iis ipsis, quae prius fuerant imperatae, qualo, i

40쪽

quam novum specimen , quam illustre, tum fidei regiae, tum popularis in regem & publicae Voluntatis, exemplum est positumu Vidimus exigi alias e simgulis classibus ordinibusque curium ingentes pecunias. Easdem , ubi essent illatae in aerarium, inde iterum emanare equaestorum manibus educi a que extrahi; & unde expressae primum fuerant , eorum in sinuari refundi: aut quando , aut

ubinam vidimus 3 In hac ipsas

civitate, nunc primum ante annos quatuorὶ cum expeditione confecta Trajectensi, refusa sunt in Parisiensem populum e collectis antea tributis admodum quinquagies. Quae quo sensu excepta sint a populo I