Orationes III Theophilus Hogersius

11쪽

i rannidem , atque hoc infami titulo inscripti sunt illi, illi Divi , Caesares, Augusti, patriae patres, pii, felices, quocunque demum pulchro cognomine insigniti sint, in istam mihi classem omnes conjiciendi. Quicunque enim vel vi vel dolo arcem invadit, tyranni nomine justissime censetur. Sed ut aliqua ex parte ignosci potest illis, qui regna,

veluti relictam a parentibus haereditatem adierunt Ita nullatentis excusari possunt, qui libertim populum, spretis divinis humanis que legibus, in servitutem redegerunt, Scsi indamenta tyrannidisjecerunt. Itaque cum Julius Caesar princeps Rom. imperium occupaverit , ac liberis de posteris haereditatium reliquerit , familiam inter Romanorum tyrannos ducere mihi videtur. Idque in demonstrare consilium est tum in lumina illi aperirem , qui dotibus hujus ihominis', velut oculiseriis, praestricti, ubi virtutum phaleris latentia vitia non vident; tum ut cives exemplo monerem, ad libertatem majorum finguine emptam conservandam adhortarer Ut igitur intus illum h te, quod aiunt, noscamus, tota ejus vitritia usque percensenda atque excutienda leta es. Sicut enim haud facile quisqua ad firminam virtutem pervenit , nisi cui iuueritia morum indoles fuerit tona spe sui:

12쪽

sti ita rarissime a probo cingenuo juvenilis animi impetu ad prava consilia quis descivit; in puerili aetate modestiam de temperantiam prae se tulit, qui postea profligatissimus,

in omnia scelera projectus fuit. Caesar sicut ab ultima pueritia usque immoderata semper nimis alta mente agitavit ita in primo aetatis flore omnia sua consilia omnes. que actiones eo direxit , illi intentatum, nihil inviolatum reliquit, ut illa indipisceretur. Admodum iii in iuvenis ac tantum Inon puer Jovis sacerdotium pctiit, per illum gradum ad summos honores aditum patere existi- nunS. Overat enim, tutum augustius interris nomen, nullum venerabilius populo videri, quam illorum qui sacris praeessent, qWipescatit ominum expiarent, qui Deo iratos placarent, qui illorum voluntatem atque nutum mortalibus patefacerent, in sui vina, qui commercium cum caelo habere crederentur. Noverat illud ambitionis arcanum, in illorum manu esse, simulatis somniis moniti Dcoriun finis notis in visceribus antimaliunt, satis oraculisque ementitis, quocunque ς-lint mobilem populum impellere, huic exi tium parare, alteri dignitatem summam adstruere omnibus denique modis in summo rum virorum fama atque opibus grassari posse. Quanti autem erat illius ordinis commodis

13쪽

s THEOPHILI HO GERSI Idisser tendo, bacita asserendo potentian audacter vindicando gratiana acquirerea illius, inquam, ordinis, cujus fides linam a atque extra omnem judicii aleam posita habe batur. Quis enim illis non crederet, quibus sacra eremoniae Deorum concreditae essent, quibus vel injuratis testimonium dicentibus fides tribuebatur Plane ut ab illis commendatus, non secus ac divina virgula designatus , reliquis omnibu licet longe dignioribus candidatis merito praeserendus vi deretur. Sed quum haec omnia summa duceret , videret anten se illud obtinere non

posse , nisi Sylla d optimatum studiosus

csset , e re autem sua potius putaret Matianasin plebis partes tueri istud amittere, quam has deserere maluit. Huic autem plebeiae factioni mirum in modum deditus erat Caesir, non tam quod apud Colix filiam Marii conjugem educatus illius amorem cum lacte imbibillet, scd vel praecipue quod cerneret illos qui populo gratificati essent, ad summa semper, illa quae animo suo jam

invaserat, pervenisse. Habebat ante oculos Marios, Cinnas, alios, qui ambitione populari immens via nuper in rep. potentiam consecuti erant. Non ignorabat etiam Sylla . nos maxima invidia, quod victoriam in plebem crudeli:l me exercuissent, flagraria, spe

14쪽

ORATIONES. D

rabatque si se populo vindicis avido ducem aliquando praebuisset, ore ut non modo libentibus animis acciperetur, verum etiani,

quod ab optimatibus unquam se assequuturum desperabat, a levi prodigo libertatis suae vulgo ultro offerretur. Dimobrem hoc unice sibi agenduna duxit plebi quibuscunquc

in rebus velificari potentissimorum urbis Pompeii Crast que ac paucorum aliorum studia quavis ratione comple fit reliquoriuri vero patriciorum optimorum civium au istoritatem, quibus posset modis imminuere atque convellere. Non dicam de asseetationi

bus faedis ad illationibus quibus vel vilissi

mo .sordidisi mos civium prosccutus est. Huc enim, proh dolor lyrecidimus, audito res, ut inter ossicia xciviles, i Diis placet,'

virtutes numeretur, salutare plebem&blanditiis gratiam quaerere Tanquam non deceret virtutes recte faciendo ambire, quam per fraudem allicere fautoresvi blandimentis puncta emercari. O degeneres animae, qui nullam duriss mae servitutis conditionem re cusatis, ut vanum dominorum nomen Mimperii umbram consequamini; qui etiam coi lcmptissimo homini aures datis, ad voluntatem loquimini, dicto audientes cstis, benevolentia auram undique captatis , te fano trique diesque frequentatis , donis ix'mu-

15쪽

netibus conciliare studetis, mimo stipplicatis, ad obtinendum dominatum, quo nulla sce-aior servitus fuit Servi, quorum corpus per sertunam in omnia obnoxium est, mentem saepe erectam gerunt cingenuos spiritus haec

mancillia, quum liberi nati sint, animum

gerunt abjectum malterius arbitrio servientem Vt verum fatear, is mihi demum liber& dominus videtur, qui non est alteri cinancipatus, qui nihil dicit, nihil agit, nihil

cogitat, nisi ex animi sui sententia reliqui Omnes non modo servi, verum etiam abjectissimi, quamvis nobilisi ina stirpe prognati, existimandi sunt. Sed ut e diverticulo, quo nos rei indignitas terversi civitatis nostra mores rapuerant , in viam redeamus; quorsim furios, illae largitiones, tot epulae,

viscerationes , munera , ludorum venationumque apparatus, tot immanes acturae inlinirique sumptus a Caes ire facti tendebant, quam ad inescandos plebei animos, quo ipsis postea ad lubitum abuteretur Utinam hic stetisset illius hominis siro .non ulterius processisset. Conni veri in his aliquo modo posset, quia nulla praesens comitabatur reip. pernities. Verum ad ejusdem plebis gratiam captandam omnia divina humanaque jura

perrupit, patrias leges evertit, morem ma-

16쪽

leges illit, screntibusque auctorem propugnatoremque acerrimum h praestitit intercedentes contra atque obnuntiantes legitimos

magis iratus collegasque suos vivi armis soroejecit. Hoc qui illi ignoscere velit, nae ille imaginem boni civis nunquam lanimo suo concepit. Stanto molimine aut cura Pompeium aliosque huic similes, ipsos ni mi cupientes obstrinxit Z quam omni ossiciorum eo ere vel intra dignitatem suam, ac ad foedi imam humilitatem usque favor millorum collegit hoc scilicet agens, ut illo sum opera in istud fastigium extollerςtur, c

quo ipsos postea de suis locis facillime depel

leret atque deturbaret. Neque neglexit regia nostro quoque seculo trita via grassari, potentiamque suam assinitatibus fulcire frustra vocifer api e Catone his nuptiarum lenociniis inape a vendia remp. prodi Quam inimice contra smatum omnes bonos insectatus fuerit, quana illos omnibus modis vexaverit, exagitaverit injuriis atque contumeliis asse cerit, nemo qui vitam ejus vel per transennam inspexit ignorare potest. Annon Syllae acta, quod absque in a ima reip pqrmixtio

ne lari non poterat, tantummodo ut sisnatum se ureret, rescindere tentavi: An

17쪽

rios contra urbis, parricidas patriae, sicario ac percussores senatus, unoque verbo Catilinae, at qualis monstri socios, inniumque Patrum suffragiis condemnatos, solus servare dignoque meritis eorum supplicio eripere studuit Horret animus narrare, ipsi vox faucibus iaeret, quam indigna atque acerba clarissimi ac de rei' optime meriti cives

ab ipso perpessi sint Videre mihi videor Lucullum post consulatum, Mithridaticos triumphos supplicem ad pedes ejus abjectum,

salutem magna ambitione rogantem Ciceronem ante ipsim cognomure patris patriae, sed liberae, sed noti ab oppressis civibus honoratum, observatam urbem xsublatam pernitiosissimam reip pestem , illo auctore praecipuo in exsilium, a quo ipse senatum ac omnes honestos cives liberaverat, per summam injuriam e ignominiam actiun Catonem, quo virum meliorem aut sanctio-xem civem Romanus orbis non vidit, impu-etis iis horum manibus ejusdem jussu atque imperio violatum, Me curia in carcerem, sonetis instarvi noxii hominis, qui sibi atque aniano sit nullius unquam delicti gratiam fece-Ta abreptum. Quid senatui tunc animi suis se putatis, quum cerneret innocentiam ipsam sinu suo in sceleratorum vi maleficorum sedem abduci repugnante nullo nemine asiserenic

18쪽

s. 3 4 serente aut vindicante innoxium caput, ne quidem contradicente tantus omnibus ty- anni metus vocem praechiserad quum tam citus cornitaretur, Maltum dolorem corde premens satis superque, quod unus effari au- sus est, universus testaretur, se malle cum Catone in vincula duci, quaan Caesarem ita curia regnantem videres Verum enimvero quantam invidiam erga universos diverissa inionis, ut loquitur Tranquillus, hoc est o - annes bonos concepisset, nunquam manis

stius apparuit , quam cum non modo Cato-

'roia i&Luciillo rubus internecivaso inimicitias indixerat verum etiam milio Paulo, Bibulo, Lentulo, Domiti, Bruto aliisque quamplurimis reis ibi. capitibus luminibus senatu unum exitium machinatus

. est , falso indice , qui illos conjurationis

contra Pompeii salutem argueret, subor- nato atque immisso. Unde autem tano tum in illos odium manabati quae causa exti tit tantae immanitatis in summos, praestan-

tissimos viro. Libere nimirum derep. lo- quebantur, improbis ipsius conatibus resiste- bant, deplorabant praesentem statum con- querebantur judicia corrupi nihil valere Og cere morem majorum, senatuIn nihil nisi vanum nomen in rep. esse. Hinc illae lacrymae: a urebant pectus male sibi con- 7 scium,

19쪽

sciuia a Sicut enim qui occulta putredine aut cancro vitiatos habent artus, medicos ut carnifices exhorrescere solent, purgationes vultaerum non secus ac quaestione. gravisi,ma equulei tormenta refugiunt, ita Orsari

suppiu atus atque pestilenti vitiorum sidere

afflatus animus manum medentium serre non

poterat, ad tactum ulcerum suorum ingentiscebat. Sed haec quidem ominia ita clam dissimulanter ab illo adta videntur; ut quamvis paulo prudentioribus non lateret quorsutia tenderent, imperitam tamen multitudinem fallere possent tanquam potentia paucorum destruendae, plabisque a nobilitate proculcatae atque obtritae erigenda gratia illa faceret atque patraret. Sed sicuti nullum simulatum diuturnum esse solet, ita Caesar in tantum sibi temperare non potuit, quin saepius, ut flamma cineribus obruta erumpere solet, ex improbo animo scelesta consilia emergerent. Nisi sorte ullus hominum dubitare potuit, quid Caesar meditaretur, quum in prima juventutis face colonias Latinas contra rem Rom. concitaret si quum statim post

cum Crasso cum Pisone nefarias societates in pernitiem reip. coiret quum Catilinae

conatibus non modo faveret, verum etiam in te populares numerari turri quum denique

cum eodem Crassia .. Pompeio conjuratio-

20쪽

ORATIONE'.

nem summa potentiae iniret, triumviratum illum in legum libertatis oppressionem conflaret O Catonem tum temporis verum sed vanum vatem quum frustra moneret , ista coitione viam ad tyrannidem muniri, nec tanto exitio dili dium illorum , quam hoc sceleratum foedus reip. fore. Immo

certe nulla unquam capitalio pestis, nullum praesentius malum civitati accidere potest paucorum potentium conspiratione Dum enim illi nihil nisi suo arbitrioa i patiuntur, dum ab administratione alios optimos cives excludunt, dum hae modo potentiae fundandae atque stabiliendae favent, quae quaeso perversa consilia non capi necesse est 'quae optime consulta, vel quia ab aliis prolata sunt, per invidiam, ne hi aliquam inde laudem reserant, vel quia machinationibus suis obviam eunt , non enervari atque destrui, ac sica uina reip. magno gradu accelerarin Sed sicu- his conatibus prolusit pessimo facinori, itane verbis quidem , ut lingua animi index vel inviti saepe est e blet , ambitiones inse- lentia plenis abstinere potuit. Nec modo tum cum summam rei teneret, voces impotentiae plena jactavit ut, remp. nomen esse sine corpore, dicta sita legum instar observanda esse Syllam nescisse literas , qui distaturam

detonii ea quasi ipse unquam hoc magiste

rium γ